اخراج امریکا از سوریه با توافق در روسیه

سرویس بین الملل جوان آنلاین: تمام طرف‌ها به دلایلی متفاوت، از توافق سوچی راضی‌اند. ترامپ که مترصد فرصتی برای خارج کردن نیرو‌های امریکایی از مهلکه سوریه است، این توافق را یک «خبر خوب» توصیف کرده و ایران آن را گام مثبتی برای بازگشت ثبات و آرامش به منطقه شمرده است. ظاهراً پوتین این توافق را در هماهنگی با دولت سوریه و کرد‌ها انجام داده است.
به گزارش «جوان»، ۹ ساعت مذاکره دو‌جانبه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با رجب طیب اردوغان، همتای ترکیه‌ای، به یک توافق ۱۰ بندی در سوچی منجر شد که به نظر می‌رسد مرضی‌الاطراف است. اردوغان این توافق را یک توافق تاریخی خوانده است. خلاصه توافق این است که شبه‌نظامیان کرد سوریه از منطقه موسوم به منطقه حایل در ۳۳ کیلومتری بین مرز ترکیه و سوریه از جمله دو منطقه منبج و تل رفعت به داخل خاک سوریه عقب‌نشینی می‌کنند و جای آن‌ها را نیرو‌های مشترک روسیه و ترکیه گرفته و تا عمق ۱۰ کیلومتری مرز ترکیه با سوریه به طور مشترک گشت‌زنی خواهند کرد. کل این اقدامات طی ۱۵۰ ساعت (شش روز و شش ساعت) عملیاتی می‌شود. این بدان معنی است که «ی‌پ‌گ» و تسلیحات آن طی ۱۵۰ ساعت از عمق ۳۰ کیلومتری مرز‌های ترکیه و سوریه خارج شوند تا روسیه و ترکیه عملیات گشت زنی مشترک خود را شروع کنند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در پایان نشست اردوغان و پوتین گفت که نیرو‌های نظامی کشورش به همراه نظامیان ارتش سوریه تسهیلاتی را برای خروج هر چه سریع‌تر نیرو‌های کرد از شمال سوریه فراهم خواهند کرد
اصول توافق
حفظ «تمامیت ارضی سوریه»، مخالفت با «هرگونه تروریسم و اقدامات تروریستی»، «بازگشت امن و داوطلبانه پناهندگان سوری»، «ایجاد یک راه‌حل سیاسی پایدار» در چارچوب روند آستانه و همچنین «فعالیت کمیته تدوین قانون اساسی جدید سوریه» پنج محور اساسی توافق پوتین و اردوغان است که تاکنون مورد حمایت تمام طرف‌های درگیر در بحران سوریه قرار گرفته است. وزارت دفاع ترکیه پس از پایان مهلت آتش‌بس موقتی که از پنج روز پیش آغاز شده بود اعلام کرد که دیگر نیازی به آغاز مجدد عملیات در سوریه وجود ندارد و با این موضع خود تلویحاً نه تنها رضایت، بلکه پایبندی خود را به توافق بروز داد. اداره خودمختار کرد‌ها در شمال و شرق سوریه هرچند اعلام کرده که از بند‌های توافق روسیه و ترکیه مطلع شده و درباره آن در حال رایزنی است، ولی شواهد و قرائن نشان می‌دهد که از آن رضایت نسبی دارد. دمشق که از قبل درباره این توافق با روس‌ها هماهنگی کرده، از آن استقبال کرده است. «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ ریاست جمهوری روسیه (کرملین) سه شنبه شب گفت که پوتین در تماس تلفنی با بشار اسد، وی را در جریان نتایج دیدارش با اردوغان قرار داده است. به گفته پسکوف، «اسد از پوتین تشکر و بر حمایت کامل خود از نتایج به دست آمده در دیدار پوتین و اردوغان تأکید کرده است.» علاوه بر این، مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در گفتگو مطبوعاتی با آناتولی هرچند گفته که هیچ تماس مستقیمی با رژیم اسد ندارد، ولی تأیید کرده که تماس‌هایی در سطح امنیتی-اطلاعاتی وجود دارد تا مشخص شود که آنکارا سعی در نزدیک شدن به دولت سوریه دارد.


استقبال ترامپ و تهران
ایران و امریکا هر دو، البته به دلایلی متفاوت از توافق سوچی استقبال و از آن حمایت کردند. سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه گفته که ایران از هر اقدامی که به حفظ تمامیت ارضی، تقویت حاکمیت ملی و بازگشت ثبات و آرامش به منطقه منجر شود استقبال می‌کند و در این راستا تفاهم حاصله میان فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه برای پایان دادن به درگیری‌ها در شمال سوریه را قدم مثبتی برای بازگشت ثبات و آرامش به منطقه می‌داند. موسوی حضور نیرو‌های خارجی در شمال سوریه را موجب تأمین امنیت در منطقه ندانست و تأکید کرد: «راه‌حل مشکلات منطقه، درون منطقه‌ای است و خروج نیرو‌های امریکایی از منطقه موجب بازگشت امنیت و آرامش خواهد بود.» دونالد ترامپ نیز که بر کاهش نیرو‌های امریکایی در خاورمیانه تأکید دارد، در توئیتر نوشت: «به نظر می‌رسد خبر‌های خوبی پیرامون ترکیه، سوریه و خاورمیانه در حال روی دادن است. گزارش‌های بیشتر منتشر خواهد شد.» ناظران این توافق را یک پیروزی برای روسیه می‌دانند، کشوری که بعد از خروج امریکا از شرق فرات، وارد آن شده است. سی‌ان‌ان دیروز در گزارشی با اشاره به توافق پوتین و اردوغان، امریکا را بزرگ‌ترین بازنده سوریه خوانده و با اشاره به خروج سریع امریکا از سوریه، توافق روز سه شنبه در سوچی را «اضافه شدن به تحقیر» امریکا خوانده و نوشته است: «این سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه بود که به طور مؤثری اعلام کرد که الان زمان خروج امریکایی‌ها از سوریه است.» آوا تودی نوشت: «برای نخستین بار، پای نظامیان روسیه به آن سوی فرات می‌رسد. روس‌ها در مناطقی که کرد‌ها در آن خودگردانی مقبول هفت ساله داشتند و با حمایت امریکا در مبارزه با داعش برجسته‌ترین نقش را داشتند، مستقر خواهند شد.» الوقت نیز نوشت: «یکی از تأثیرات مهم این توافقنامه خارج شدن کامل امریکا از معادلات تعیین‌کنندگی در صحنه تحولات سوریه و تبدیل رسمی روسیه به بازیگر اصلی در مورد آینده سوریه است.»
در واشنگتن، ظاهراً این فقط ترامپ است که از توافق سوچی استقبال می‌کند. «جیمز جفری»، نماینده ویژه دولت دونالد ترامپ در امور سوریه و ائتلاف موسوم به ضد داعش سه شنبه شب گفت که با ترامپ درباره تصمیم به خارج کردن نظامیان امریکا از سوریه مشورت نشده است. سخنان جفری در یک جلسه استماع ابراز شده که در جریان آن، او برای توضیح درباره دلیل خروج امریکا از سوریه تحت فشار قرار گرفته بود. هنگامی که میت رامنی، سناتور ایالت یوتا جفری را تحت فشار قرار داد و از او پرسید که آیا ترامپ تصمیم خود برای خروج از سوریه را به اطلاع او رسانده او گفت: «درباره این تصمیم خاص، از قبل به من چیزی گفته نشد.» کریس مورفی، سناتور دموکرات به شدت از این اقدام ترامپ انتقاد کرد. او گفت: «واقعاً نمی‌دانم وقتی که رئیس‌جمهور قرار است مهم‌ترین تصمیم مؤثر بر منافع امریکا در سوریه و آینده داعش در سوریه را بگیرد و با نماینده ویژه امریکا در امور سوریه و نماینده ویژه دولت در امور ائتلاف مبارزه با داعش مشورت نمی‌کند چه نیازی به داشتن شغلی با این عنوان داریم؟» منابع مطلع نیز به ان‌بی‌سی‌نیوز گفته‌اند چند روز بعد از آنکه ترامپ تصمیم به خارج کردن نظامیان امریکایی از سوریه گرفت یک سناتورجمهوریخواه و چند نفر دیگر از معتمدان ترامپ دو بار به کاخ سفید رفتند تا نظر او را عوض کنند. جک کین، ژنرال بازنشسته امریکایی و یکی از تحلیلگران شبکه خبری فاکس‌نیوز (شبکه محبوب ترامپ) ابتدا روز ۸ اکتبر تلاش کرد موقعیت سوریه، ترکیه و عراق را روی نقشه به ترامپ نشان دهد. او سپس مقر میدان‌های نفتی در شمال سوریه که تحت کنترل امریکا و شبه‌نظامیان کرد بود را به ترامپ نشان داد.
کین به ترامپ گفته اگر نظامیان امریکایی از سوریه خارج شوند این نفت‌ها به دست ایران می‌افتد. او یک بار دیگر روز ۱۴ اکتبر، این بار با حضور لیندسی گراهام هم یک بار دیگر همین کار را انجام داد. او به ترامپ نقشه‌ای نشان داد و گفت که تقریباً سه چهارم میدان‌های نفتی سوریه در همین منطقه‌ای قرار دارد که نیرو‌های امریکا در آن مستقرند.
گراهام و کین به ترامپ گفته‌اند که ایران آماده حرکت به سمت این میادین نفتی است و پس از خروج امریکا حریم هوایی این منطقه را در اختیار خواهد گرفت.