روزنامه مردم سالاری
1398/07/23
اپرای ملی آشتی‌دهنده مخاطبان با موسیقی آوازی ایران
بهروز غریب‌پور با اشاره به قافله‌سالاری گروه نمایش عروسکی آران در خلق اپرای ملی به دور از نگاه تقلیدگرایانه از سنت‌های غربی این هنر گفت: مهمترین موفقیت اپراهای این گروه تئاتری، آشتی دادن مخاطبان به ویژه نسل جدید با موسیقی آوازی و ردیفی - دستگاهی ایران بود. به گزارش ایرنا، دور جدید اجراهای رپرتوار - اجرای مجدد تولیدات پیشین هر گروه را گویند - گروه نمایشی آران؛ از نیمه شهریور ماه با اجرای اپرای عروسکی عاشورا همزمان با ایام ماه محرم آغاز شد.در رپرتوار تازه گروه نمایشی آران بعد از اپرای عاشورا، اپرای عروسکی حافظ از تاریخ دهم تا بیستم مهر ماه به نویسندگی، طراحی و کارگردانی بهروز غریب پور با آهنگسازی امیر پورخلجی در تالار فردوسی به صحنه رفت. در سومین بخش از این رپرتوار؛ اپرای عروسکی مولوی از بیست و هشتم مهرماه اجرای خود را آغاز خواهد کرد.
15 سال فعالیت و ۱۰ اپرای عروسکی
گروه تئاتر عروسکی آران به سرپرستی، هدایت و کارگردانی بهروز غریب‌پور در سال ۱۳۸۳ برای نخستین بار اپرای عروسکی رستم و سهراب را برای احیای فرهنگ اپرای ملی ایران تولید کرد. نمایشی که حتی هنرمندان و منتقدان را نیز نسبت به اقبال و استقبال فراوان مخاطبان از این گونه تازه و بدیع در شیوه آثار تئاتری به حیرت واداشت.
همین موفقیت و تجربه نو اما ماندگار غریب‌پور و گروه تئاترعروسکی آران کافی بود که طی ۱۲ سال اخیر شاهد تولید اپراهای عروسکی رستم و سهراب، عاشورا، مولوی، مکبث، حافظ، سعدی، خیام، لیلی و مجنون و عشق (شیخ صنعان و دختر ترسا) باشیم.
سرپرست گروه تئاتر عروسکی آران درباره اپرای حافظ که آهنگسازی آن توسط امیر پورخلجی و با صدای محمد قربانی به عنوان خواننده نقش حافظ صورت گرفته گفت: ارکستر فیلارمونیک روسه بلغارستان با نوازندگان سرشناس و حرفه ای کار نواختن موسیقی اپرای حافظ را بر عهده داشتند. همچنین ذکر این نکته الزامی است که اپرای حافظ در کنار دو اپرای عاشورا و مولوی اپراهایی بودند که علاوه بر حضور خواننده - بازیگران، نیازمند به حضور گروه کُر نیز بود.
به گفته کارگردان اپرای حافظ؛ بیش از ۴۰ خواننده متبحر، بخش کورال نمایش اپرای حافظ را در کی‌یف کشور اکراین انجام داده‌اند؛ اما به دلیل آنکه این خوانندگان برای کلام و بیان برخی از لغات ایرانی از نظر آوایی به دلیل عدم تسلط به زبان فارسی توانایی لازم را نداشتند گروه کُر ایرانی نیز بخش آثار کورال اپرای حافظ را اجرا کرد. این بخش را در ایران ضبط کردیم تا بتوانیم با تطبیق و تلفیق این دو نوا از یک سو به بخش کُرالی پرحجم دسترسی داشته باشیم و از سوی دیگر شاهد تلفظ درست اشعار و عبارات باشیم.
برای مفاخر فرهنگ و هنر ایران
می‌توان صدها اپرا تولید کرد
غریب‌پور در پاسخ به این پرسش که چرا اپرای حافظ بر خلاف دیگر اپراهای او با آهنگسازی پورخلجی و خوانندگی اصلی محمد قربانی از یک سو و از سوی دیگر آهنگسازی بهزاد عبدی و خوانندگی محمد معتمدی تولید و هر دوی این اپراها به اجرای عمومی رسیدند گفت: بعد از تجربیات موفقی که با بهزاد عبدی در تولید چندین اپرا از مجموعه اپراهای عروسکی گروه تئاتر آران داشتیم؛ بهزاد عبدی پیشنهاد آهنگسازی اپرای حافظ را داد. به همین سبب و به دلیل تمایل آقای عبدی به این کار، بعد از تجربه آهنگسازی اپرای حافظ توسط آقای پورخلجی؛ به شخصه شرایط مالی تولید مجدد بخش موسیقایی اپرای حافظ را با آهنگسازی بهزاد عبدی و خوانندگی محمد معتمدی فراهم کردم.
از سوی دیگر اعتقاد دارم که اگر در مورد چهره‌های بزرگ فرهنگ، هنر و ادبیات ایران به ویژه مشاهیری چون حافظ، مولوی، فردوسی و نظایری از این دست صدها اپرا با آهنگسازی‌های مختلف تولید شود باز هم ظرفیت تولید آثار بیشتر وجود دارد.
سرکیسه کردن مردم با نام اپرا
سرپرست گروه تئاتر عروسکی آران در ادامه درباره آثاری که با نام اپرا روی صحنه می‌روند گفت: متاسفم که بگویم بسیاری از کارهایی که به نام اپرا در کشورمان به صحنه می‌روند چون از آن سه مولفه اصلی شکل دهنده اپرا بی بهره‌اند؛ تنها آثاری برای سرکیسه کردن مردم با نام اپرا هستند. وقتی اجازه می‌دهیم بَنری در خیابان‌های شهرمان برای تبلیغ یک اثر با نام اپرا نصب شود در حالی که آن اثر، تنها یک خواننده دارد و یا به هیچ وجه از متنی منظوم بهره نمی‌برد؛ بی تردید آن اثر نمی‌تواند اپرا باشد!
وی با تاکید بر آنکه در اینجا نوک پیکان تقصیر به گردن آن گروه نیست افزود: آنها می‌خواهند به واسطه نام اپرا و بهره گرفتن از گوشه‌هایی از فضای موسیقایی ذیل نام اپرا، کار تولید شده خود را برای جمع کردن پول و رسیدن به سود به فروش برسانند؛ تقصیر آنها نیست! مقصر اصلی در نگاه نخست مسئولان عرصه هنرهای نمایشی؛ در گام بعدی، محیط‌های آکادمیک و سپس هنرمندانی هستند که نتوانستند این هنر را به درستی برای مخاطبان معرفی کنند.
به گفته کارگردان اپرای عروسکی لیلی و مجنون؛ وقتی مخاطبان شناخت دقیقی از یک ژانر نداشته باشند؛ گروه‌هایی پیدا می‌شوند تا با استفاده از کم‌دانشی مردم نسبت به آنچه که اپرا خوانده و تعریف میشود؛ از این موقعیت سوءاستفاده کنند. هرچند خوشبختانه با حضور شهرام کرمی به عنوان مدیر کل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شاهد سخت گیری‌هایی در این زمینه بوده ایم و طی دو، سه سال اخیر کمتر این نوع از سوءاستفاده‌ها در فضای تئاتر کشورمان به نام اپرا شکل گرفته است. امیدوارم که این روند ادامه داشته باشد.
مسئولان فرهنگی ما
بیشتر به سخنرانی عادت کرده‌اند
غریب‌پور در پایان ضمن گلایه از تمامی مسئولان فرهنگی در بخش‌های مختلف از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: به تازگی شاهد اجرای اپرای حافظ به ویژه در روز بزرگداشت حافظ بودیم؛ اما متاسفانه با وجود اجرای این اثر در چنین روزی حتی یک نفر از مسئولان در سالن حضور پیدا نکرد تا ولو با نگاه انتقادی به تماشای این اثر بنشیند! مسئولان فرهنگی ما بیشتر به سخنرانی و یا دادن چند لوح و برگزاری مراسم نکوداشت عادت کرده‌اند؛ اما در نگاه عمل گرایانه و در راستای حمایت و یا حتی نقد در حوزه اجرا کمتر وارد میدان شدند.
وی یادآور شد: اما خدا را شاکرم که به عنوان یک ایرانی و هنرمندی کوچک در جمع مردمان فرهنگ‌دوست کشورم، توانستم به لطف اپرای ملی و موسیقی ملی ایرانی آثاری از مفاخرِ فرهنگ و ادبیات کشورمان را چون اپرای سعدی، اپرای خیام، اپرای حافظ، اپرای رستم و سهراب، اپرای لیلی و مجنون و اپرای شیخ صنعان را در کنار اپرای عاشورا به مخاطبان و عاشقان این دو هنر ملی یعنی تئاتر ملی و موسیقی ملی تقدیم کنم.
سایر اخبار این روزنامه
نفت، ما و نروژی‌ها
تحریم‌های یکجانبه، ابزاری جهت پیشبرد اهداف سیاست خارجی نامشروع برخی قدرت‌ها
خبر
تناقض‌های حذف آموزش زبان در مدرسه
اپرای ملی آشتی‌دهنده مخاطبان با موسیقی آوازی ایران
والدین سراغ بازار آزاد نروند
پیام مدرن‌سازی رآکتور تحقیقاتی خنداب
عیادت رهبر انقلاب از آیت الله مکارم شـیرازی
احتمال رویارویی دمشق و آنکارا
ترکیه به روندی که آغاز کرده، پایان دهد
«آمدنیوز» در کنترل سپاه
