وفور کتاب‌های کمک درسی کمبود کتاب‌های درسی!

آفتاب یزد- می‌گل هشترودی: این روزها زمزمه‌هایی از کمبود کتاب‌های درسی به گوش می‌رسد؛ برخی خبر از کمیاب شدن بعضی از کتاب‌های درسی می‌دهند و بعضی از دانش‌آموزان با گذشت نزدیک به یک ماه از سال تحصیلی هنوز موفق به دریافت کتاب نشده اند! با این حال اما مسئولان آموزش و پرورش کمبود کتاب درسی را انکار می‌کنند و معتقدند برخی کار شکنی‌ها دلیل اصلی چنین رویداد‌هایی است! این در حالی است که کتاب‌های کمک آموزشی پیش از کتاب‌های درسی راهشان را به کتابخانه‌ها باز کرده اند!
>هیچ جا خبر از کتاب درسی نیست!
تا پیش از این کتاب‌های مقطع دبستان در مدارس توزیع می‌شد و دانش‌آموزان روز اول مدرسه کتاب دریافت می‌کردند اما دانش‌آموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان برای خرید کتاب باید به کتاب فروشی‌های معتبر مراجعه می‌کردند و بنابر این پیش از شروع مدارس همه دانش‌آموزان مقطع دبیرستان و راهنمایی همراه با لوازم التحریر کتاب‌های درسی‌شان را هم تهیه کرده بودند. اما امسال با تغییر در این روند رو به رو شدیم به طوریکه زمان ثبت نام در مقطع دبیرستان، از اولیاء دانش‌آموزان خواسته می‌شد تا با مراجعه با سایت سامانه کتاب‌های درسی، به صورت آنلاین کتاب‌ها را خریداری نمایند و دانش‌آموزان در مدارس آن را تحویل بگیرند. تحویل کتاب‌های درسی از روز اول مدارس آغاز شد و هر روز به تعداد کمی از دانش‌آموزان کتاب تحویل داده می‌شود. با گذشت هفته اول، تحویل کتاب‌های درسی در مدارس سیر آرام‌تری به خود گرفت به طوریکه هر هفته تعداد کمی از دانش‌آموزان کتاب دریافت می‌کردند و این روند تا امروز به همین منوال ادامه دارد! مدیران مدارس می‌گویند که کتاب برای آن‌ها ارسال نشده و خانواده‌ها باید منتظر بمانند! این در حالی است که کتاب‌های درسی را حتی در بازار سیاه‌های انقلاب هم نمی‌توان پیدا کرد و این روزها حکم طلا را پیدا کرده است.
>مدیران مدارس در جست‌وجوی کتاب


از طرف دیگر برخی از کتاب‌های درسی دوره متوسطه دوم مثل دروس تفکر و سواد رسانه‌ای کمیاب شده است و مدیران مدارس در جست‌وجوی کتاب‌ها چند باری راهی اداره آموزش و‌پرورش مناطق شده‌اند هر بار اما دست خالی بازگشته‌اند چون آن جا هم خبری از کتاب‌های درسی نیست. در این بین برخی مسئولان معتقدند کتاب‌های درسی که حالا در انبار مناطق آموزش‌‌وپرورش هم یافت نمی‌شود و دست مدارس و دانش‌آموزان از آن کوتاه است، به بازار سیاه راه یافته و در میدان انقلاب چند برابر قیمت در حال فروش است. اما در میدان انقلاب هم خبری از کتاب‌های درسی چاپ امسال نیست، همه کتاب فروشی‌ها متفق القول معتقدند که امسال به دلیل گرانی کاغذ کتاب‌های درسی کمیاب شده است. این در حالی است که در همه کتاب فروشی‌ها کتاب‌های کمک درسی چاپ امسال به وفور یافت می‌شود! مسئولان کمبود کتاب به دلیل گرانی کاغذ را انکار می‌کنند اما کافی است با مدیران یکی از مدارس در رابطه با این موضوع صحبت کنید آن وقت است که متوجه می‌شوید مدیران مدارس هم با کتاب فروشی‌ها هم نظر هستند و گرانی کاغذ را عامل اصلی نبود کتاب‌های درسی می‌دانند!
>کتاب درسی آب شده و به زمین رفته است!
مادر یکی از دانش‌آموزان پایه دوم دبیرستان رشته انسانی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:«من از اواسط تابستان برای خرید کتابهای درسی پسرم اقدام کردم چون شنیده بودم که امسال به دلیل کمبود کاغذ، کتاب‌ها سهمیه بندی شده است اما تا همین امروز کتاب برای پسرم دریافت نکردم! پسرم از همه درس‌هایش جا مانده است، مجبور است کتاب از دوستانش بگیرد و تکالیفش را انجام بدهد، شانس آوردیم یکی از همکلاسی‌هایش همسایه‌مان است، کتاب او را شریکی استفاده می‌کنند و او هر روز 2 ساعت کتابش را در اختیار پسر من قرار می‌دهد تا به تکالیفش برسد! من همه انقلاب را
زیر و رو کردم به همه کتاب فروشی‌های بزرگ شهر سر زدم اما کتاب درسی چاپ امسال را نداشتند. انگار آب شده و به زمین رفته است!»
>یعنی آموزش و پرورش آنقدر بودجه ندارد که
به اندازه دانش‌آموزان کتاب تهیه کند؟
پدر یکی دیگر از دانش‌آموزان مقطع دبیرستان می‌گوید: «مسئولان باید پیش از این فکری به حال کتاب درسی دانش‌آموزان می‌کردند! الان نزدیک به یک ماه از سال تحصیلی گذشته و پسر من هنوز کتاب ندارد! چرا هیچ کس به این موضوع رسیدگی نمی‌کند؟ من بار‌ها به آموزش و پرورش منطقه رفتم اما آن‌ها فقط به من می‌گویند شما بروید کتاب را میفرستیم مدرسه! مدیر مدرسه هم می‌گوید به دلیل گران شدن کاغذ کتاب کمیاب شده است! یعنی آموزش و پرورش ما آنقدر بودجه ندارد که به اندازه دانش‌آموزان کتاب تهیه کند؟»
>از تشکیل کارگروه برای بررسی
تا توزیع کتاب چاپ ۹۷ در برخی استان‌ها
چند روز پیش بود که علی باقرزاده معاون سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در همین رابطه گفت: «همانطور که قبلاً اطلاع‌رسانی کردیم بیش از تعداد دانش‌آموزان کتاب چاپ شده است یعنی ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار دانش‌آموز داریم و ۱۴میلیون‌و۸۵۰ هزار کتاب درسی یعنی ۱۴۲میلیون جلد کتاب چاپ و بین استان‌ها توزیع شده است. اشکال در توزیع کتاب‌های درسی است یعنی ممکن است از استان به شهرستان یا شهرستان به مدرسه توزیع نشده باشد یا کتاب به مدرسه رفته باشد اما بسته‌بندی نکرده باشند اما این مشکلات باید برای هفته اول می‌بود و در هفته دوم مهر نباید مسئله‌ای وجود داشته باشد.» باقرزاده گفت: «گروهی از دفتر چاپ و نشر کتاب‌های درسی تعیین شده‌اند و مرحله چاپ تا توزیع را بررسی می‌کنند و جلسه‌ای را با مدیرکل آموزش وپرورش شهر تهران داشتند و او هم کارگروهی تعیین کرده است تا بررسی کنند کجای کار ایراد داشت که کتاب‌های درسی به دست دانش‌آموزان نرسیده و بیشترین مشکل هم مربوط به شهر تهران است.» وی ادامه‌داد: «برخی استان‌ها می‌گویند که کتاب چاپ ۹۷ برای آنها آمده است و چون کتاب‌های امسال نسبت به سال گذشته تغییر کلی نداشته، ایرادی ندارد و حتما نباید کتاب چاپ جدید باشد چرا که کتاب امسال با کتاب سال گذشته تغییری از نظر مولف نداشته‌است.»
>تخلف برخی مسئولان توزیع
و ورود کتاب‌های درسی به بازار آزاد
روز گذشته اما رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: گزارش‌های محدودی از فروش کتاب‌های درسی در بازار آزاد داریم و نشان می‌دهد برخی مسئولان توزیع کتاب‌های درسی تخلف کرده‌اند که بازرسی آموزش‌وپرورش مسئله را پیگیری می‌کند.
حجت‌الاسلام علی ذوعلم درباره نرسیدن کتاب‌های درسی به دست دانش‌آموزان با گذشت سه هفته از آغاز سال تحصیلی اظهار‌کرد: از بهمن سال گذشته فرایند ثبت‌ سفارش در سامانه سفارش و فروش کتاب‌های درسی را به استان‌ها ابلاغ کردیم و امسال 142 میلیون جلد کتاب درسی از طریق ادارات کل استان‌ها و مناطق توزیع شد. کتاب‌های درسی دوره ابتدایی و متوسطه دوم از طریق ثبت در سامانه کتاب‌های درسی قابل دریافت است و به همه استان‌ها به تعدادی که در سامانه سفارش کتاب‌های درسی، ثبت‌نام کرده بودند و حتی بیش از آن کتاب ارسال شده است و هیچ کمبودی در توزیع کتاب‌ها نداریم. مشکلاتی که در برخی مدارس وجود دارد و سال‌های قبل هم مشاهده می‌شد ناشی از تاخیر ثبت‌نام دانش‌آموزان در سامانه سفارش کتاب‌های درسی است و گاهی ممکن است دانش‌آموزان از شهری به شهر دیگر منتقل شده باشند از سوی دیگر دانش‌آموزان در پایان پایه نهم انتخاب رشته را انجام می‌دهند که برای برخی این کار با تاخیر انجام شده است بنابراین ثبت سفارش کتاب‌های درسی را دیرتر انجام داده‌اند اما آنها نیز کتاب درسی خود را براساس ثبت در سامانه دریافت خواهند کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که مدیران مدارس می‌گویند، دانش‌آموزان در سامانه سفارش کتاب‌های درسی ثبت‌نام و پول را واریز کرده‌اند اما با گذشت سه هفته از مهر هنوز کتاب درسی به آنها نرسیده است، چرخه توزیع چه اشکالی دارد که این اتفاق افتاده است؟ عنوان‌کرد:‌ قبل از اول مهر ستادی فعال شد و در جلسه با مدیران کل استان‌ها توضیح دادم که آنها باید فرایند توزیع کتاب‌های درسی را پیگیری و نظارت کنند، مدیران مدارس نیز باید به کارشناسی که در مناطق مسئول پگیری و نظارت بر توزیع کتاب‌های درسی است مراجعه کنند و براساس راهنمایی‌ها ثبت سفارش را انجام دهند.
ذوعلم درباره این موضوع برخی می‌گویند کتاب‌ها در بازار سیاه به شکل آزاد با قیمت بالا در حال فروش است افزود: متاسفانه ما هم گزارش‌های معدودی داریم و نشان می‌دهد برخی مسئولان توزیع کتاب‌های درسی احتمالاً تخلف کرده‌اند، بازرسی وزارت آموزش‌وپرورش، مسئله را بررسی کرده و با متخلفان برخورد می‌کند،کتاب درسی حق دانش‌آموزان است و نباید از انبار مناطق به بازار آزاد و کتاب فروشی‌ها منتقل شود البته موارد معدود است و یک مورد هم باشد با آن برخورد می‌کنیم چرا که کتاب دانش‌آموز باید تامین شود و او متضرر نشود.
>دانش‌آموزان با گوشی درس می‌خوانند
کار به جایی رسیده است که دانش‌آموزانی که کتاب درسی ندارند با گوشی از کتاب دوستان خود عکس می‌گیرند تا از درس عقب نمانند و البته مدارسی که وضع مالی بهتری دارند از فایل پی دی اف کتاب‌های درسی کپی گرفته و آن را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند و با این شرایط سر می‌کنند تا شاید خبری از رسیدن کتاب‌های درسی بیاید اما خبری نیست که نیست.