روزنامه همدلی
1398/07/21
نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با همدلی: مجلس اول اثرگذاری و اعتماد به نفس داشت
حسین کمالی، دبیر کل حزب اسلامی کار و از نمایندگان اولین دوره مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار همدلی به روایت روزهای اول مجلس و انتخابات اولین دوره مجلس میپردازد. کمالی میگوید: «انتخاباتی که در مجلس اول صورت گرفت، انتخاباتی بود که در فضای باز سیاسی اتفاق افتاد. همه گروهها در انتخابات حضور داشتند. حتی کسانی که بعدها به عنوان گروههای معاند و معارض و مقابله کننده با جمهوری اسلامی قد علم کردند، در آن مقطع در فضای سیاسی بازی که وجود داشت حضور پیدا کردند و در انتخابات شرکت کردند.» در ادامه مشروح این گفتوگو را میخوانید:از مهمترین ویژگیهایی که باعث شده انتخابات دوره اول مجلس شورای اسلامی متمایز باشد، چیست؟
در آن زمان این نوع از گزینشها و این نوع سختگیریهایی که امروز اعمال میشود و برای انتخاب کاندیداها مورد توجه قرار میگیرد، وجود نداشت. مردم در آن روزها به نخبگان روی آورده بودند. در مجلس اول شما اگر بررسی بفرمایید مقام معظم رهبری، آیتالله هاشمیرفسجانی، شهید رجایی، شهید باهنر و شهید چمران نماینده مجلس بودند. یعنی مجموعه افرادی که به عنوان نماینده مجلس در آن زمان حضور داشتند شخصیتهای شاخصی بودند. از طرف دیگر افراد شاخص و توانمندی در مجلس حضور داشتند. در یک کلام مجلس نظاممند و کارایی شکل گرفته بود. مجلس اثرگذاری و اعتماد به نفس داشت. در مورد اختیارات خودش پافشاری میکرد. تاثیرگذاری اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... مجلس اول با مجالس بعدی اساسا قابل مقایسه نبود و نیست. نوع تعامل دولت با مجلس و کنترلی که مجلس روی دولت داشت، قابل قیاس با مجالس بعدی نیست. رد صلاحیت سیاسی رئیسجمهوری از مواردی بود که در مجلس اول رقم خورد. خیلی از مسائل مهم دیگر در مجلس اول تصمیمشان گرفته شد.»
میتوانیم بگوییم که در آن دوره اعتماد مردم به نمایندهها بیشتر بود؟
مسئولان نظام به انتخاب مردم اعتماد داشتند و در مقابل هم مردم از امانتداری نظام مطمئن بودند. این اعتماد متقابل منجر شد مردم به سمت کسانی بروند که چهره خوبی در دوران مبارزه و سالهای پیروزی انقلاب از خود نشان دادند و در کنارشان حاضر بودند. اما از آنجا که کار به سمت گزینش، کنترل، محدودیت و سختگیری کشید، افراد توانمند از حضور در صحنه انتخابات سر باز زدند و خودشان را کنار کشیدند و صحنه را برای افراد درجه دوم و سوم ترک کردند. کسانی که اساسا کارایی لازم را نداشته و اثرگذاری لازم را ندارند. این افراد نقش جدی در تحولات اجتماعی که باید داشته باشند را ندارند.
به نظر شما چرا ویژگیهای دوره اول مجلس شورای اسلامی تکرار نشد؟
ما سالهاست در کشور چشم به راه بهبودی جدی در اوضاع از زوایای مختلف هستیم. چنین بهبودی حاصل نمیشود مگر اینکه ضعفها را در داخل قبول کنیم و یکی از مهمترین این ضعفها افول واضح جایگاه و شان مجلس و کیفیت عملکرد آن است. به عبارت دقیقتر هر چند در منظومه قوانین ما در کشور، نهاد مجلس یک نهاد قدرتمند و دارای اختیارات وسیع طراحی شده، اما در ادوار اخیر در عمل نه تنها خبری از این قوت و قدرت وجود ندارد که بر عکس، شاهد ضعف آشکار آن هستیم به شکلی که در عمل جایگاه حقوقی نمایندگی و اختیاراتی که دارد از سوی بسیاری از مراجع و نهادهای دیگر جدی گرفته نمیشود. یعنی نه قانونگذاری مجلس معطوف به اصلاحات و اقدامات حقوقی اساسی و مورد نیاز کشور شده و نه خصوصاً در ابعاد نظارتی آن برای کنترل دیگر دستگاهها و خصوصاً دستگاه اجرایی، میتوان به کارنامه مشخصی اشاره کرد. کسانی حکم دادگاه صالح علیه آنها وجود دارد در انتخابات حق ندارند شرکت کنند و در امور سیاسی محروم هستند. مانند بسیاری از کشورهای دنیا؛ یعنی در کشورهای دیگر هم اینطوری نیست که هر کسی تحت هر شرایطی و با هر نوع موقعیتی بتواند در انتخابات شرکت کند نه، در حقیقت کسانی را که دادگاه صالح از حقوق سیاسی محروم کرده باشد نمیتوانند در انتخابات شرکت کنند. اما گزارش ضابطان دادگستری نمیتواند جایگزین رای قوه قضاییه شود و رای دادگاه صالح هم نباید نادیده گرفته شود. هیات منصه و دادگاه صالح در اینجا میبایست نقش ایفا کنند.
به نظر شما تفاوت اصلی مجلس اول با سایر ادوار در چیست؟
به عنوان فردی که نمایندگی در دورههای اول را تجربه کرده، میتوانم به صراحت شهادت دهم که کیفیت مجالس ابتدای انقلاب با امروز تفاوتی فاحش داشت. این تفاوت را به روشنی میتوان در مقایسه بین ماموریتهای ادوار اول و دوم مجلس با دورههای اخیر درک کرد. در سالهایی ابتدایی انقلاب و خصوصاً در دورههای اول و دوم، معمولاً نهاد مجلس مامور انجام ماموریتهای بزرگ و جدی میشد در حالی که هم اکنون شاهد هستیم که عکس این اتفاق در حال وقوع است.
امروز اما نهاد نظارتی ممیزی میکند و در رقابتها نقش اثرگذاری ایفا میکند؛ به صورتی که گاهی به نفع جمع خاصی تصمیم میگیرد و گاهی به نفع یک جمع دیگر. در حالی که در قانون اساسی تعبیه شده است که اگر وزارت کشور دولت نسبت به حقوق کاندیدایی تعدی و بیتوجهی کردند، این نهاد رسیدگی و دلجویی کند و در نهایت مدافع حقوق کسانی بشود که حقشان توسط دولت ضایع شود، اما عملا شاهد چنین رفتاری نیستیم. این، آن چیزی نیست که بتواند به صحنه انتخابات شورونشاط و رغبت حضور بدهد و مردم هم استقبال خوبی از آن داشته باشند و در انتخابات مشارکت داشته باشند. در حقیقت میبایست که ممیزی در انتخابات کنار گذاشته شود.
سایر اخبار این روزنامه
کمانچه کلهر در مقابل موشک اردوغان
نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با همدلی: مجلس اول اثرگذاری و اعتماد به نفس داشت
«همدلی» نظام پرداخت یارانه در اقتصاد و تاثیر این سیاستها بر اقشار درآمدی مختلف را ارزیابی کرد
بنزین باید مشمول مالیات شود نه یارانه
شلاق قدرت بر تن نحیف روزنامهنگاری
محمدمهدی فرقانی در تبیین جایگاه مطبوعات در ایران: بیاعتمادی به رسانهها، حاصل بیاعتمادی به ساختار قدرت است
محمدعلی الستی در تشریح موانع روزنامهنگاری امروز ایران: چالش روزنامهنگاری امروز عدم حمایت از آزادی بیان و اطلاعات
حملات ترکیه با وجود واکنش منفی افکار عمومی و جهان ادامه دارد؛ ایران نگران کردها
گزارش همدلی از قربانی شدن کودکان و غیرنظامیان کرد در تجاوز ترکیه به شمال سوریه لالایی مرگ
علی تاجرنیا ویژگیهای ممتاز مجلس اول
چرا از اولین مجلس به نیکی یاد میشود؟ دمکراسی ، کارشناسی ، پاکدستی
آخرین ستون...
علی تاجرنیا ویژگیهای ممتاز مجلس اول
«کردها» فراموششدگان تاریخ
اهمیت و اهداف سفر عمران خان به تهران