سرانجام مبهم کمک‌های میلیاردی مردم به سلبریتی‌ها

آفتاب یزد- گروه گزارش: دو سال قبل بود که پس از زلزله کرمانشاه، تعدادی سلبریتی با اعلام شماره حساب خود برای کمک به زلزله‌زدگان وارد ماجرا شدند و مردم و به عبارتی فالوورها با سرازیر کردن پول به حساب هنرمند، فوتبالیست و استاد دانشگاه مشارکت خود را برای کمک به مصیبت دیدگان اعلام کردند.
اصولا وقتی بحرانی در کشور اتفاق می‌افتد این سلبریتی‌ها و چهره‌های سرشناس هستند که با استفاده از فالوورهایشان خود را وسط ماجرا می‌اندازند و به اصطلاح پیشقدم کمک می‌شوند اما در نهایت با وجود مبالغ عظیمی که از سوی مردم به حساب‌های آنان می‌رود اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد و مشخص نمی‌شود که پول‌ها صرف چه کاری شده و آیا اصلا هزینه کمک به مصیبت دیدگان گردیده است؟
با این حال استاندار کرمانشاه همان زمان گفت: کل پولی که چند سلبریتی برای زلزله‌زدگان جمع آوری کرده‌اند حدود 23 میلیارد تومان است که چیزی در حدود 98 درصد در اختیار 3 نفر از این دوستان یعنی علی دایی، نرگس کلباسی و صادق زیبا کلام است.
داستان از آنجایی بدتر می‌شود که سرنوشت این پول‌ها مشخص نمی‌شود و هیچ‌کس نمی‌داند که چه اتفاقی برای آن افتاده و برای چه کاری خرج شده است؟


در زلزله بم و ورزقان نیز شاهد چنین اتفاقاتی بودیم و هنرمندان و چهره‌ها در آن رویداد هم پا پیش گذاشتند و پول برای کمک جمع آوری کردند اما در آخر خروجی مشخص و شفافی از چگونگی هزینه کرد پولها به دست نیامد.
بنا به اظهار خود پول جمع کن‌ها، به محض آنکه پول‌های میلیاردی کمک‌های مردمی در حساب بانکی قرار گرفته سود بانکی به آنها تعلق گرفته و باز هم بنا به اظهار خود این افراد، سود پول‌ها صرف حل مشکلاتی برای مصیبت دیدگان
شده است.
>آرمانگرایی حوصله سرآور یک سیاست شناس
یک استاد دانشگاه که از قضا در مباحث سیاسی پست‌های خلاف جریان آب منتشر می‌کرده و توانسته توجه خیلی از مردم را هم جلب کند از جمله افرادی است که در حوزه مدنیت، عقلانیت و سیاست حرفهای خوبی برای گفتن دارد و سیاستمداران را هم بعضا به ناکارآمدی و نتوانستن متهم می‌کند.
با این حال وی پس از آنکه 3 میلیارد تومان پول کمک‌های مردم در حسابش قرار گرفت به شدت ایده آلیسم شد و رویای ساخت دهکده‌ای آرمانی را در ذهن پروراند و در نهایت هم نتوانست کاری از پیش ببرد و ظاهرا عطای کار را به لقایش بخشید!
او بر مبنای تئوری‌های الگوی توسعه پایدار روشی را طراحی کرد تا 3 میلیارد تومان کمک مردمی برای زلزله‌زدگان کرمانشاه را صرف بازسازی روستایی کند که بر اساس الگو و معیارهای توسعه پایدار طراحی شده است.
این استاد دانشگاه هم مثل برخی دیگر از محافظه کاران که معیشت و به اصطلاح شکم مردم خیلی مهم نمی‌داند درباره سرنوشت 3 میلیارد و 400میلیون تومان پولی که مردم به حسابش ریختند، گفت:‌ 400 میلیون را صرف اقدامات اولیه جهت بازسازی کردیم و مابقی برای ایجاد تصفیه خانه و تعبیه لوله‌های فاضلاب منازل اهالی، مزرعه خورشیدی با سوخت فسیلی، تبدیل پسماند روستا به کمپوست، توانمند سازی زنان و استعداد یابی از جمله اهداف او بوده است.
وی در 3 مهر ماه سال قبل ( 97 ) وعده داده بود که اواسط مهر 97 سری اول خانه‌ها تحویل مردم مصیبت زده خواهد شد که از آن تاریخ اکنون یک‌سال گذشته و اتفاقی رخ نداده است!
>پشیمانی و نذر گوسفند!
داستان پیچیده تر از آن بود که تصور شود. وقتی سوالات درباره اینکه «چه کردی با پولها» از این استاد علوم سیاسی زیاد شد، او نذر جالبی کرد و به درگاه خدا نذر قربانی کردن یک گوسفند کرد که حساب 3 میلیارد تومانی مسدود شود تا به قول خودش تکلیف از گردن او ساقط شود!
از یک طرف امیدهایش برای تحقق آرمان را دنبال می‌کرد و از سوی دیگر وقتی با موانع دشوار روبرو می‌شد در حالیکه مردم مصیبت زده گرفتار مشکلات بودند، او به دنبال راه حل دیگری برای به کرسی نشاندن ایده‌هایش بود و حتی یک بار گفت: وقتی مردم به من اعتماد کردند، شاید متوجه نبودند که مرا گیر انداخته‌اند!
در واقع او برای 3 میلیارد پول نقشه‌های زیادی کشیده بود و در هر مرحله نقشه‌ها و ایده‌های آرمانی تر و جدیدی بر پروژه‌اش اضافه می‌شد از جمله خرید زمین کشاورزی در منطقه مورد نظر و تغییر کاربری آن به مسکونی، احداث خانه روستا، درمانگاه و ایجاد کوچه‌های سنگفرش شده، استفاده تکنولوژی «تری دی پنل به جای سیمان و سفال در سقف ساختمانهای جدید.
>بهتر نبود 100 خانه ساخته می‌شد؟
همه آرمانگرایی‌های این استاد علوم سیاسی در حالی بود که 2 تابستان و 2 زمستان بر مردم زلزله زده سپری شده و هنوز اتفاق ملموسی رخ نداده بود. به قول خودش با آن 3 میلیارد و خورده‌ای می‌شد 100 واحد خانه ساخت و به زلزله‌زدگان تحویل داد یعنی صد خانوار بی خانمان با پول‌های جمع شده او می‌توانستند صاحب خانه بشوند.
زمانی که او برای توضیح دادن در خصوص پولها به اداره آگاهی احضار شد به همراه دخترش برای پاسخگویی رفت و اسناد ریز هزینه‌هایی را که انجام داده بود ارائه کرد و ضمن آن البته از این شیوه «مو از ماست کشیدن» ابراز رضایت کرد و به افسر آگاهی گفت: خوشحال می‌شوم همین دقت و ظرافت را در پرسش از دیگر سازمانها و نهادهایی که پول جمع کردند داشته باشید!
اقدام یک سیاست شناس و استاد دانشگاه که اغلب هم در مواقعی چون انتخابات یا سایر مسائل نقش هدایتگر برای پیروان خود دارد، با انتقادات زیادی همراه بود بطوریکه عده‌ای گفتند مردمی که به سرپناه و سقف بالای سر نیاز فوری دارند نباید معطل آرمانگرایی تعلل آمیز متولیان جمع آوری کمک‌ها شوند.
برخی فعالان مدنی نیز می‌گفتند درست زمانی که مردم کرمانشاه در چادر و در سرما می‌لرزیدند و از ترس مار و عقرب شب را به صبح می‌رساندند، پول‌های کمک در حساب برخی افراد خاک می‌خورد!
در نهایت استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پروژه دهکده امید را به گفته خودش به دانشگاه تهران واگذار کرد و گفت: برای توسعه کشاورزی منطقه صحبت‌هایی نیز با استادان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران صورت گرفته که این مسئله جزو برنامه‌های بلندمدت خواهد بود!
>بازسازی 2 روستا با 9 میلیارد تومان
از دیگر افرادی که در زمینه کمک به زلزله‌زدگان غرب کشور فعال بود و حساب‌اش از پول‌های مردم پر شد فوتبالیست بنام ایران بود. او البته طرح و برنامه‌های خود را از ذهن و آرمان به صحنه عمل آورد و خروجی کار خود را هم عیان کرد.
زمانی که زلزله به وقوع پیوست علی دایی بنا به اظهار خودش توانست نزدیک به ۹میلیارد تومان پول جمع آوری کند. وی همان زمان گفت:‌ اقشار مختلف وارد عمل شدند. با این پول می‌خواهم روند خانه‌سازی را آغاز کنم. منازل دائمی و نه اسکان موقت. من درصدد هستم تا ۲ روستای بزرگ که تخریب شده را با پول مردم بازسازی کنم. پول را هم دست کسی نمی‌دهم. خودمان کار را شروع می‌کنیم. طرحی در دستور کار داریم که برای اهالی عزیز خانه‌های ۷۰ یا ۷۵ متری بسازیم. مردم به ما اعتماد کرده‌اند و مطمئن باشید اعتماد آن‌ها را به بهترین شکل ممکن جواب می‌دهیم.
17 مهر 97 یعنی سال گذشته تقریبا در چنین روزهایی بود که این فوتبالیست معروف در پستی که در صفحه اینستاگرامی خود منتشر کرد خبر داد که «ساخت و ساز خانه‌های مردم هم با عزمی راسخ تر در حال انجام است. اگر بگذارند تا زمستان نشده به اهداف‌مان در روستاهای زلزله زده کرمانشاه می‌رسیم.»
او همچنین برای دانش آموزان مدرسه‌ای در روستای «مله رولان» کیف، کفش، لوازم التحریر و گرمکن خریداری کرد. با این حال اوائل دی ماه 97 بود که این فوتبالیست به بخشی از وعده خود عمل کرد.
او در مرحله نخست ۵۰ واحد مسکونی برای زلزله‌زدگان روستاهای سر پل ذهاب ساخت و تحویل داد و در مراسمی که به همین مناسبت و برای تجلیل از او تدارک دیده شده بود اشک شوق ریخت و نتوانست سخنانش را تمام کند.
او در همان دی ماه 97 گفت: «تا ده روز آینده حدودا 60 خانه تحویل داده می‌شود و به امید خدا باقی خانه‌ها در هفته‌های آتی تحویل داده می‌شود.»
7 ماه بعد استاندار کرمانشاه اعلام کرد که علی دایی از محل کمک‌های مردمی که برای زلزله‌زدگان جمع آوری کرده است، یک روستا را به صورت کامل احداث خواهد کرد.
هوشنگ بازوند اظهار داشت: این روستا شامل 70تا 80 واحد مسکونی خواهد بود که تمام اقدام‌های عمرانی آن از محل کمک‌های جمع‌آوری شده توسط علی دایی تامین می‌شود.
>دختر حاشیه ساز!
یک دختر فعال مدنی هم در همان اوان به عنوان سلبریتی، مبادرت به جمع آوری کمک برای زلزله‌زدگان کرد و توانست 5 میلیارد و 200میلیون تومان کمک جمع آوری کند. او در بدو امر، 4روستا به نام‌های دارالرشید، دماغ سفید، تپه کبود و امام عباس را انتخاب کرد و فعالیتهای خود را در آنجا پیگیری کرد.
او در اقدامات ابتدایی خود هدفش را اینگونه اعلام کرد: 6 خانه در دارالرشید، 7 خانه از 37خانوار در دماغ سفید،30 خانه در تپه کبود و 30 خانه از60خانوار در امام عباس با پول‌های جمع آوری شده خواهیم ساخت که در مجموع کمتر از 80 خانه می‌شود. وی همان روزهای ابتدایی 100 کانکس با پولهای مردمی خریداری کرد و پس از آن اعلام کرد دیگر نیازی به کانکس نیست.
با این حال کار خیلی هم خوب و شسته رفته پیش نرفت و زمانی که این دختر با ایده‌هایش وارد میدان شد، حرف و حدیث‌ها این بار نه از زبان نهادها، بلکه از زبان مردم بر سر زبانها افتاد که از کار او رضایت چندانی نداشتند.
یکی از اهالی روستای دماغ سفید به "اسکان نیوز" گفته بود: خانم «ک» ابتدا که به روستای ما آمد به ما گفت یک ریال از شما پول نمی‌گیریم و برایتان خانه می‌سازیم، اما کمی بعد پول‌های وام‌های ما را گرفت و با اهالی روستا قرارداد بست که با وام‌های خودشان و نه پول‌های موجود در حسابش از کمک‌های مردمی، خانه‌های 60متری بسازد. چند روز بعد گفتند با همان وام برایتان خانه‌های 90متری می‌سازیم نکته جالب توجه اینجاست که خانه در آن مناطق متری 500 هزار تومان است و 90 متر دقیقا همان 45 میلیون تومان وام قرض الحسنه و بلاعوضی می‌شود که دولت به مردم داده است. خب این اقدام را که بنیاد مسکن هم وظیفه دارد انجام دهد و به هر حال خانه‌هایشان را خواهد ساخت.
با این حال در روستایی که 37 خانوار داشت فقط 7 خانوار قبول کردند که کلباسی برایشان خانه بسازد. این خانه‌ها با بلوک‌های سیمانی قرار بود ساخته شوند. به بقیه هم پیشنهاد دادند، اما آنها اعلام کردند که با بنیاد مسکن برای ساخت خانه‌هایشان قرارداد بسته‌اند. روستایی‌ها می‌گفتند این خانم که به عنوان خیر مدام در رفت و آمد بود کم کم تبدیل به پیمانکار ساختمان سازی شد!
وقتی دامنه درخواست‌های مردم از این خانم بالا گرفت عصبانیت اطرافیان وی نیز آغاز شد مثلا در یک مورد فردی از او خواسته بود برای خانه‌اش برق بکشند که با برخورد تند مشاوران او روبرو شده بود. برخی زلزله زده‌ها می‌گفتند: «همان روزهای نخست زلزله چند چرخ خیاطی به اینجا آوردند که شاید در مجموع 10 میلیون تومان هم پول آنها نمی‌شد. کلاس خیاطی و نقاشی برگزار کرد. اما هنوز مقدار زیادی پول در حسابش است. نه فیش برداشت از حساب را منتشر می‌کند.نه فاکتوری،نه دلیل هزینه کردی،هیچ کدام را منتشر نمی‌کند که مردم بدانند وقتی از حساب پول کم می‌شود، برای چه امری هزینه می‌شود؟ مردم هم این گونه تصور می‌کنند از پولهای کمک شده صرف ساخت خانه می‌شود در حالی که چندین نهاد و سازمان دیگر پای کار هستند!
روستاییان زلزله زده که بدون سرپناه بوده یا امکانات کافی پس از 2 سال زلزله در اختیارشان قرار نگرفته به تدریج و با سپری شدن تابستان‌های گرم و زمستانهای سخت گلایه‌های زیادی از کمبودها دارند. برخی از اهالی روستاهای آسیب‌دیده می‌گویند سلبریتی‌ها می‌آمدند در اینجا یک بررسی می‌کردند،چند تا عکس از خودشان می‌گرفتند و می‌رفتند. پولها هم در حسابشان خوابیده است.کار خاصی انجام ندادند!
>هنرپیشه زن و تلاش برای تفریح زلزله‌زدگان
نیکی کریمی یکی دیگر از افرادی است که نقش بارزی در حوادث زلزله دو سال قبل کرمانشاه داشت. نام او در زمره کسانی بود که هیچ‌گونه اطلاع رسانی از کمک‌های جمع آوری شده نکرده‌اند اما خود وی در اظهاراتی همه این گمانه زنی‌های منفی را رد می‌کند.
او گفته: من در زمان حادثه زلزله کرمانشاه در خارج از کشور بودم. به کمپین دیگران برای کمک نپیوستم وتصمیم گرفتم به تنهایی این کار را انجام بدهم زیرا معتقدم وقتی تنهایی کاری را انجام می‌دهم، می‌توانم آن را به خوبی مدیریت کنم به همین خاطر تنها با گروه خودم
فعالیت کردم.
او نیز با نگاهی ظریف و ایده آلیستی وارد میدان کمک به آسب دیدگان شد و قصد خود را ایجاد خانه فرهنگ و فعالیت فرهنگی در مناطق زلزله زده اعلام کرد تا از نظر خودش هم کار فرهنگی صورت داده باشد و هم استعداد‌ها شناخته شوند. استدلالش هم این بود که مردم در مناطق آسیب دیده سرگرمی ندارند بلکه در چادرها نشسته‌اند و هیچ کاری انجام نمی‌دهند جز غصه خوردن.
>با اعتماد مردم بازی نشود
به گفته کارشناسان نبود نتایج ملموس در هزینه کرد کمک‌های مردم می‌تواند منجر به سلب اعتماد جامعه از چهره‌های بارز و شناخته
شده باشد.
موسی خضیرابی کارشناس مدیریت فرهنگی به آفتاب یزد می‌گوید: گرچه امروز و با گذشت نزدیک به 2 سال اطلاع رسانی خاصی در خصوص عملکرد ملموس چهره‌های بارز در مناطق زلزله زده صورت نمی‌گیرد اما جا دارد که افکار عمومی این مطالبه را از افرادی که خود را دخیل در رویدادهای ملی می‌کنند داشته باشند که تا چه حد کمک‌های مالی توانست مرحمی بر زخم‌های مردم آسیب دیده باشد.
وی افزود:‌ سلبریتی‌ها و نخبگان نباید با رفتارهای خلاف انتظار، باعث ایجاد بی اعتمادی و بدبینی در جامعه شوند چرا که این امر در دراز مدت باعث بی هویتی اجتماع و بی اعتمادی مردم به برگزیدگان و چهره‌های خاص می‌شود.
خضیرابی در خصوص چرایی و مبنای اقدامات عجیب در هزینه کردها گفت:‌ نکته‌ای که بیشتر سلبریتی‌ها را به سمت و سوی کمک‌های غیرعوامانه می‌کشاند این است که آنها احساس می‌کنند چون به قدر کافی در موضوع سرپناه برای زلزله‌زدگان اقدام شده بهتر است کار متفاوت تری انجام دهند اما اینکه این کار متفاوت چقدر امکان ظهور و بروز پیدا کند تا الان قابل راستی آزمایی نبوده است.
این کارشناس تصریح کرد:‌ برای ماندگار شدن باید رویه‌ای شفاف داشت و دستاوردها را به شکل اعتماد آمیز بازتاب داد تا جامعه دچار بدبینی به نخبگانش نشود.
مسئولان مرتبط با بحران، دیدگاه‌های بدبینانه‌ای نسبت به برخی کمک‌های مردمی مانده در حساب‌های سلبریتی‌ها و سودهای حاصل از آن دارند. یکی از مسئولان سازمان بهزیستی در این خصوص گفته:‌ یادم می‌آید خانمی از جامعه سلبریتی اعلام کرده می‌خواهد با پول‌های جمع‌آوری شده، کلنگ‌زنی مکانی را آغاز کند، اما تاکنون کار جدی‌ از وی دیده نشده است، در واقع برخی‌ها شوی تبلیغاتی راه می‌اندازند، پول‌ها در حساب‌شان مانده و سودهای چندصد میلیاردی حرام به جیب می‌زنند و به نظر می‌رسد نظام بانکی باید با آنها برخورد کرده و حساب‌شان را مسدود کند.
خاطرنشان می‌شود پس از وقوع زلزله کرمانشاه، مردم ‌63 میلیارد تومان به هلال احمر، 2 میلیارد به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و 2 میلیارد تومان به کمیته امداد به زلزله‌زدگان کرمانشاه کمک کرده‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
یک سوم جوانان نه کار می‌کنند نه درس می‌خوانند دارا و ندار؛ دو طبقه اقتصادی در ایران سرانجام مبهم کمک‌های میلیاردی مردم به سلبریتی‌ها اندر حکایت اظهارات وزیر ارشاد درباره مشکلات اقتصادی که مهم‌ترین دلیل کوچ هنرمندان است ناطق بیاید نان پایداری آجر می‌شود امکان‌سنجی استیضاح ترامپ توسط جناح رقیب در گفت‌وگوی امیرعلی ابوالفتح با آفتاب یزد واکاوی ابعاد سیاسی- میدانی عملیات ارتش ترکیه علیه کردهای سوریه در گزارش آفتاب یزد؛ دیروز «زکریا»ی 8ساله از دست «گاندو» جان به در بُرد و امروز سارا و بسمه 14 و 16 ساله مقهور نامهربانی «هوتگ» شدند و این قصه ادامه دارد تیم ملی فوتبال ایران کامبوج را 14 بر صفر برد و زنان نیز پس از 40 سال بدون ایجاد مشکلی به ورزشگاه رفتند فرماندار کجا است ؟! درباره حادثه سابیتی قیام محافظه‌کاران علیه جانسون! زمان اصلاح فرا رسیده زمان اصلاح فرا رسیده از رشد این افراد جلوگیری کنید قیام محافظه‌کاران علیه جانسون! دیروز «زکریا»ی 8ساله از دست «گاندو» جان به در بُرد و امروز سارا و بسمه 14 و 16 ساله مقهور نامهربانی «هوتگ» شدند و این قصه ادامه دارد