روزنامه مردم سالاری
1398/07/18
۶۰ درصد مصرف بنزین در اختیار خودروهای سواری
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی تاکید کرده که سیاستگذاری در مورد بنزین با هدف اصلاح و کاهش یارانه انرژی در اولویت‌های بعدی قرار گیرد ضمن آن که ۶۰ درصد مصرف بنزین در اختیار خودروهای سواری شامل خودروهای شخصی، دولتی و تاکسی‌های اینترنتی است.مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گزارشی برای بررسی یارانه پنهان انرژی در کشور با هدف نشان دادن تصویری شفاف از مصرف حامل‌های انرژی در اقتصاد ایران و برآورد تقریبی یارانه پنهان با توجه به مفروضات ارائه شده تهیه کرده است.طبق این گزارش در روش مرسوم محاسبه یارانه پنهان، فرض شده است کل انرژی مصرف شده در داخل کشور می‌تواند در خارج کشور به فروش برسد، همچنین در مورد حامل‌هایی مانند بنزین که قیمت‌های جهانی دارند می‌توان قیمت فوب خلیج فارس را به‌عنوان قیمت مرجع در نظر گرفت اما در مورد حامل‌هایی مانند گاز طبیعی و برق که قیمت منطقه‌ای دارند تعیین نرخ مرجع دشوار میشود. نرخ ارز مبنای تبدیل قیمت فروش انرژی موضوعی به‌شدت اختلاف‌برانگیز است و بخش زیادی از یارانه پنهان که به این روش محاسبه میشود چیزی جز تأثیرات افزایش نرخ ارز نیست بدون آنکه در مصرف واقعی مردم تغییر محسوسی صورت گرفته باشد.در این گزارش آمده است: بر اساس مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس با توجه به سهم خانوار از مجموع یارانه هیدروکربوری در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵، بیش از سه‌چهارم یارانه ضمنی هیدورکربوری به غیر خانوار اختصاص داشته و در واقع انرژی ارزان مهم‌ترین روش حمایت دولت از بخش تولید در ایران است. لذا هرگونه سیاستگذاری درباره تغییر این روش منوط به توجه به تبعات و آثار افزایش قیمت انرژی بر بخش تولید است.این گزارش توضیح می‌دهد: بخش کشاورزی در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵ کمترین سهم و و نیروگاه‌ها بیشترین سهم را از یارانه هیدروکربوری داشته‌اند. از مجموع یارانه هیدروکربورهای مصرف شده در کشور در سال ۱۳۹۵، نیروگاه‌ها با ۳۳ درصد، بخش خانگی با ۲۴ درصد، بخش صنعت با ۲۱ درصد و بخش حمل‌ونقل با ۱۵ درصد به ترتیب بیشترین سهم‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. در نتیجه، اولویت سیاستگذاری در مورد یارانه انرژی باید اول نیروگاه‌های کشور و سپس بخش خانگی باشد.در گزارش مرکز پژوهشها تصریح شده است: سهم بنزین از مجموع یارانه فراورده‌های نفتی، ۸ درصد و سهم نفت‌گاز حدود ۶۸ درصد است. بنابراین سیاستگذاری در مورد بنزین با هدف اصلاح و کاهش یارانه انرژی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد و به‌رغم آنکه سهم دهک اول از یارانه انرژی 06/5 درصد بوده و از سایر دهک‌ها کمتر است، نسبت یارانه انرژی به هزینه کل خانوار در این دهک، با ۱۵ درصد بیشترین مقدار را به خود اختصاص می‌دهد، به آن معنی که معیشت دهک اول به نسبت سایر دهک‌ها به مراتب به یارانه انرژی وابستگی بیشتری دارد.بر اساس این گزارش از مجموع 6/87 میلیون لیتر بنزین مصرفی در روز در سال ۱۳۹۶، سهم خودروهای شخصی و وانت‌ها به‌ترتیب 4/53 و 4/18 میلیون لیتر در روز است. ضمن اینکه سهم موتورسیکلت‌ها نیز ۵ میلیون لیتر در روز است. در واقع، خودروهای سواری (شامل خودروهای شخصی، دولتی و تاکسی‌های اینترنتی) فقط ۶۰ درصد مصرف بنزین را به خود اختصاص داده‌اند و سیاستگذاری صحیح درباره بنزین مستلزم توجه به این موضوع است.گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی همچنین می‌افزاید: در سال ۱۳۹۷، یارانه گاز، گازوئیل، برق، بنزین و آب به ترتیب برابر با 4/19، 8/12، 6/13، 5/10، 6/0 است که با کسر مبلغ 66/7 میلیارد دلار یارانه گاز طبیعی سوخت نیروگاهی با هدف اجتناب از احتساب مضاعف، در مجموع حدود 24/49 میلیارد دلار قابل برآورد است.ثروتمندان ۲۳ برابر بقیه
یارانه بنزین می‌گیرند
در حالی سهم بالایی از یارانه‌های پنهان به بخش سوخت به ویژه بنزین اختصاص دارد که دهک‌های بالای درآمدی بیشترین سهم آن را دریافت می‌کنند؛ یارانه‌ای که دولت بابت بنزین به دهک دهم پرداخت می‌کند ۲۳ برابر بقیه دهک‌هاست.به گزارش ایسنا، یارانه‌های پنهان، یارانه‌های غیرمستقیمی است که سالانه با رقم چند صد هزار میلیاردی پرداخت میشود، در واقع عدم نفع دولت به دلیل فروش کالاهای تولیدی در داخل با قیمت پایین‌تر از خارج از کشور است.طبق آنچه پیش از این مسئولان سازمان برنامه و بودجه اعلام کردند در سال معادل ۹۸۷ هزار میلیارد تومان پرداختی از این بابت وجود دارد که عمدتا در سوخت، کالاهای اساسی و دارو خلاصه میشود؛ از رقم بیش از ۹۰۰ هزار میلیاردی یارانه‌های پنهان حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به حوزه انرژی و نفت و مشتقات آن اختصاص دارد که بیش از ۲۰۰ هزارمیلیارد تومان آن متعلق به بنزین است.
سهم چند برابری دهک دهم در یارانه پنهان
توزیع ناعادلانه ضریب اصابت یارانه پنهان به ویژه در حوزه انرژی بین دهک‌ها بارها مورد بحث قرار گرفته است، چراکه دهک‌های ثروتمندان معمولا مصرف کالا و خدمات بیشتری دارند و در این حالت از یارانه بیشتری نیز بهره‌مند می‌شوند.این در حالی است که در حال حاضر و در حوزه یارانه‌ای که در حوزه سوخت پرداخت میشود، دهک دهم که ثروتمندترین گروه جامعه به شمار می‌رود ۲۳ برابر سایر دهک‌ها از آن بهره‌مند است.همچنین دهک‌های بالا ۳.۶ برابر سایر دهک‌ها از یارانه برق و ۲.۵ برابر یارانه گاز دریافت می‌کنند.در مورد کالاهای اساسی نیز که دولت به ویژه در تامین ارز آن هزینه سنگینی را متحمل میشود سهم دهک دهم نسبت به سایر دهک‌ها ۴.۷ برابر است.یارانه پنهانی که گروه ثروتمند بابت دارو دریافت می‌کنند نیز قابل تامل است؛ به گونه‌ای که ۱۹.۵ برابر سایر دهک‌ها که از درآمد پایین‌تری برخوردار هستند از یارانه دارو استفاده می‌کنند. از سال گذشته قرار بود که با ارائه بسته‌ای از دولت به مجلس و با پیشنهادهایی که از سوی نمایندگان مطرح میشود، راهکاری برای ساماندهی وضعیت یارانه‌های پنهان اندیشیده شده و برای سال جاری اجرایی شود، اما در نهایت به نتیجه‌ای نرسید.این در حالی است که احتمالا برای سال آینده برنامه جدی‌تری در مورد یارانه‌های پنهان در نظر گرفته شود، چرا که دولت در بودجه منابع نفتی را به طور کامل از هزینه‌های جاری جدا خواهد کرد و در این حالت باید منابع جدیدی معرفی شود.آن‌طور که نوبخت -رئیس سازمان برنامه و بودجه- اعلام کرده جایگزین‌های نفت در سال آینده افزایش درآمدهای مالیاتی با تعریف پایه‌های جدید و احتمالا حذف یارانه‌های پنهان در برخی بخش‌ها خواهد بود.در حالی این روزها دولت حذف یارانه نقدی را در دستور کار دارد که نتایج نشان داده معترضان به حذف یارانه، افراد حاضر در دهک‌های بالای درآمدی هستند که گردش چند میلیاردی مالی دارند، این افراد نه تنها از یارانه بالای پنهانی برخوردار می‌شوند که راضی به از دست دادن یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی هم نیستند.
سایر اخبار این روزنامه
دردسرهای منفعت طلبی ترامپ
نشان از جاودانگی
خبر
عاقبت نامعلوم آنکارا
لشگر کشی عثمانی
بستن بودجه بدون حتی یک ریال پول نفت
حق نداریم با رفتارهای نامناسب به کودکان آسیب بزنیم
۶۰ درصد مصرف بنزین در اختیار خودروهای سواری
سفر عمران خان به ایران به درخواست عربستان
جریانی در کشور با پدیده «جنبش علمی» با بددلی برخورد می‌کند
همه جناح‌ها در انتخابات شرکت کنند و مردم بهترین‌ها را انتخاب کنند
