بازگشت داوطلبانه پناهندگان به کشورهای مبدأ

گروه سیاسی/  وزیر کشور در هفتادمین اجلاس کمیته اجرایی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ژنو، سیاست‌های جمهوری اسلامی درباره موضوع پناهندگی را تبیین کرد. عبدالرضا رحمانی فضلی از روز دوشنبه به منظور شرکت در هفتادمین اجلاس کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (اکسکام) در ژنو به سر می‌برد. این نشست با حضور مقام‌های عالی رتبه کشورهای عضو از ۱۵ تا ۱۸ مهرماه جاری در ژنو برگزار می‌شود. وزیر کشور در سخنان خود ضمن اشاره به استقبال جمهوری اسلامی از خیل عظیم پناهندگان افغانستانی و اقداماتی که برای ساماندهی آنها در کشور ایران انجام شده است، ارجح‌ترین راه حل معضل پناهندگان را بازگشت داوطلبانه اتباع خارجی به کشورهای مبدأ دانست.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور، رحمانی فضلی همچنین از اقدامات یکجانبه امریکا در مواجهه با موضوع پناهندگی انتقاد و تأکید کرد که این اقدامات تأثیر مستقیمی بر ارائه خدمات ایران به پناهندگان و تمایل آنان به مهاجرت به کشورهای اروپایی داشته است. او  در سخنان خود با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران حدود 40 سال است که پذیرای خیل عظیمی از پناهندگان بویژه اتباع افغانستان بوده است، گفت: «کشورم با هزینه‌های گزاف از حرکت آنان به مرزهای اروپا جلوگیری و علیرغم فقدان کمک‌های کافی از سوی جامعه بین‌المللی، سهم بزرگی را در مهار معضل پناهندگی در سطح جهانی ایفا نموده است.» او افزود: «بر پایه گزارش کمیسر عالی پناهندگان، همچنان ۸۴ درصد از پناهندگان جهان در کشورهای درحال توسعه میزبانی می‌شوند که این امر با پذیرش منصفانه بار حمایت از پناهندگان به عنوان مسئولیت مشترک بین‌المللی کشورها آشکارا در تعارض می‌باشد. این قابل دفاع نیست که در حالی که برخی از کشورهای در حال توسعه به واسطه میزبانی تعداد بالایی از پناهندگان فشار غیر قابل تحملی را بر دوش دارند، برخی دیگر به جای مشارکت در میزبانی به دنبال بالا بردن استانداردهای حمایت از پناهندگان هستند. این امر صرفاً به افزایش بیش از پیش بار موجود بر دوش کشورهای در حال توسعه میزبان منجر می‌گردد.»
خدمات ایران به پناهندگان علی رغم تحریم‌های امریکایی
رحمانی فضلی ضمن درخواست برای تلاش بیشتر جامعه بین‌المللی برای حل موارد مزمن و درازمدت پناهندگی، خواهان پایان یافتن سیاست‌هایی شد که به تجمع پناهندگان در چند کشور در حال توسعه از جمله جمهوری اسلامی ایران منجر گردیده است.


وزیر کشور با بیان اینکه علیرغم تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه امریکا، جمهوری اسلامی ایران تاکنون به ارائه خدمات خود به پناهندگان همانند ایرانیان ادامه داده است، افزود: «در این چارچوب می‌توان به تحصیل بیش از ۴۸۰ هزار دانش آموز پناهنده و اتباع فاقد مدرک، صدور مدارک شناسایی در قالب طرح آمایش ۱۳، امکان اخذ گواهینامه رانندگی، دسترسی عادلانه به محاکم قضایی، واکسیناسیون و ارائه خدمات بهداشتی اولیه و مراقبت‌های مادر و کودک، پوشش بیمه سلامت برای کلیه پناهندگان همانند ایرانیان، پوشش رایگان ۹۲ هزار نفر از پناهندگان آسیب پذیر با حمایت کمیساریا، بهره مندی از خدمات بهداشتی و درمانی ویژه بیماران خاص، تحصیل ۱۶ هزار و 500 دانشجو در دانشگاه‌ها  و ارائه تسهیلات و پروانه موقت برای اشتغال قانونی ۲۵۰ هزار پناهنده اشاره نمود.»  رحمانی فضلی با انتقاد از تحریم‌های غیرقانونی امریکا گفت: «اقدامات قهری یکجانبه غیر انسانی امریکا که مغایر با اهداف، اصول و قواعد حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد می‌باشد شرایط زندگی و حوزه‌های آموزش، سلامت و معیشت پناهندگان و ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران برای حمایت از پناهندگان را به صورت قابل توجهی متأثر نموده است. لذا جمهوری اسلامی ایران از جامعه بین‌المللی می‌خواهد که این اقدامات ظالمانه را محکوم و مرتکب آن را پاسخگو نماید. شایان ذکر است که این اقدامات تأثیر مستقیمی بر ارائه خدمات به پناهندگان و تمایل آنان به مهاجرت به کشورهای اروپایی داشته و در این میان گروه‌های افراطی و باندهای تبهکاری تلاش می‌نمایند از این موقعیت در جهت اهداف غیر انسانی خود از جمله قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و تروریسم استفاده نمایند.» وزیر کشور ایران همچنین در حاشیه نشست آکسکام از همکاری ضعیف کشورهای اروپایی درباره موضوع مهاجرت انتقاد کرد و گفت: «در این نشست نقش سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای اروپایی و سایر کشورهایی که باید در این مسیر خدمات‌رسانی و ارائه تسهیلات کنند، مطرح شد که متأسفانه همکاری بسیار بسیار پایینی دارد.»
او در همین راستا اضافه کرد: «مثلاً منابعی که برای افغانستانی‌های حاضر در ایران کمک می‌کنند، حدود ۶ درصد کل هزینه‌های پرداختی است. وزیر کشور در ادامه به همکاری کشورهای منطقه در موضوع پناهندگان اشاره کرد و گفت: «جلسه‌ای با نماینده افغانستان داشتیم که مقرر شد اقداماتی صورت گیرد تا ورود افغانستانی‌ها به صورت غیرقانونی به ایران از طرف دولت افغانستان کنترل بیشتری شود و ما نیز شرایط مطلوب‌تری را ایجاد کنیم تا با شناسایی مهاجران، حضور آنها به صورت قانونی و در مدت زمان مشخص باشد.»
دیدار با وزیر مهاجران افغانستان
وزیر کشور همچنین در دیدار با وزیر مهاجران افغانستان در حاشیه این نشست به ساماندهی کودکان خیابانی اشاره کرد و گفت: ۸۶ درصد کودکان کار خیابانی در ایران افغانستانی هستند که هویت این افراد مشخص، والدین آنها شناسایی و برای آنها اسنادی صادر شود، این کودکان بایستی آموزش ببینند، درس بخوانند و مهارت لازم را یاد بگیرند. رحمانی فضلی  با بیان اینکه سفارت افغانستان بایستی فعالیت بیشتری کند و در تعیین هویت افرادی که هیچ سند هویتی ندارند، همکاری داشته باشد، اظهار کرد: موضوع قاچاق انسان، موضوع خطیری است و حتماً باید از ایجاد شبکه‌های قاچاق انسان جلوگیری شود و با هرگونه اقدام در راستای قاچاق انسان برخورد شود. «سید حسین عالمی بلخی» وزیر مهاجران افغانستان هم گفت: من صمیمانه‌ترین و خالصانه‌ترین تشکر و قدردانی خود و دولت افغانستان را از میزبانی دولت و ملت ایران اعلام می‌کنم.