رقبای «درجست‌و‌جوی فریده» مشخص شدند

ایثار قنواتی
خبرنگار
اعلام فهرســـــــت نهایـــــی فیلم‌های متقاضی شرکت در رقابت بهترین فیلم خارجی‌زبانِ اسکار با یک اتفاق غیرمنتظره همراه شد. بر اساس آماری که نشریه‌ «هالیوود ریپورتر» منتشر کرده امسال 93 کشور از 195 کشور جهان برای شرکت در این رقابت کنجکاوی‌برانگیز فرم پر کرده‌اند؛ رقابتی که نهم فوریه‌ سال 2020 در دالبی‌ تیه‌تر لس‌آنجلس برگزار می‌شود و مجسمه طلایی اسکار را در دستان برنده خوش‌شانس خود قرار می‌دهد. نود و دومین دوره‌ مراسم اسکار چند ماه دیگر در حالی برگزار می‌شود که اسامی فیلم‌های خارجی شرکت‌کننده در آن از چند هفته پیش و همزمان با نزدیک‌شدن به ددلاین ثبت فیلم‌ها در این رویداد سینمایی بتدریج به گوش می‌رسید. تعدادی از کشورهای متقاضی شرکت‌ در این رقابت با آثاری قابل پیش‌بینی نام خود را در این فهرست ثبت کردند؛ از جمله کره جنوبی که با انتخاب فیلم «پارازیت» ساخته بونگ جون هو یکی از شانس‌های اصلی برنده‌شدن این جایزه هم محسوب می‌شود. «پارازیت» که بهار امسال در هفتاد و دومین دوره جشنواره کن توانست جایزه نخل طلا را به دست بیاورد از مهم‌ترین تولیدات سینمایی سال 2019 محسوب می‌شود که در جشنواره فیلم مونیخ جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان و در جشنواره‌ فیلم سیدنی برنده جایزه بهترین فیلم شده است. اسپانیا هم شانس خود را برای به دست آوردن این جایزه با جدید‌ترین فیلم پدرو آلمودوار، «رنج و افتخار» امتحان می‌کند که در دوره اخیر جشنواره کن برنده جایزه بهترین بازیگر مرد برای آنتونیو باندراس و بهترین موسیقی متن برای آلبرتو ایگلسیاس شده است. نماینده کشور فرانسه در رقابت بهترین فیلم ‌‌خارجی‌زبان اسکار هم درام پرطرفدار «بی‌نوایان‌» خواهد بود که در دوره اخیر جشنواره‌ کن برنده جایزه ویژه هیأت داوران شده و با اشارات صریحی به تلاطم‌های اجتماعی فرانسه در ماه‌های اخیر ساخته شده است. پیش از این رکورد تعداد فیلم‌های متقاضی رقابت در این بخش به سال 2017 با 92 فیلم برمی‌گشت. سال گذشته هم 87 فیلم متقاضی شرکت در این رقابت شدند. اما آمار منتشر شده از فهرست فیلم‌های متقاضی امسال نشان می‌دهد همچنان کشورهای زیادی تمایل دارند شانس خود را برای حضور در این رقابت امتحان کنند و نام فیلم‌ها و فیلمسازان مهم خود را به سر زبان‌ها بیندازند.
یکی از بخش‌های جالب فهرست نهایی فیلم‌های متقاضی شرکت در رقابت اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبانِ امسال، حضور فیلم‌هایی از کشورهای ازبکستان، نیجریه و غنا برای اولین بار است. این کشورها در سال‌های گذشته فرصت چندانی برای حضور در جشنواره‌ها و مراسم‌های سینمایی نداشته‌اند.  نماینده‌ سینمای ازبکستان در این رقابت فیلم «نان گرم» ساخته امید خامدامف، نماینده‌ غنا فیلم «Azili» ساخته‌ کوآبنا گیانسا و نماینده‌ نیجریه فیلم «شجاع‌دل» ساخته جنویو نناجی است. انیمیشن پرطرفدار «فرزند آب و هوا»، درام اجتماعی «آتلانتیک» که برنده جایزه‌ بزرگ جشنواره کن شده و درام خانوادگی «زانا» هم قرار است به‌عنوان نمایندگان کشورهای ژاپن، سنگال و کوزوو در این رقابت شرکت داده شوند. نماینده ایران در این رقابت هم مستند «در جست‌و‌جوی فریده» خواهد بود که وقتی خبر انتخاب آن در 27 مرداد منتشر شد حاشیه‌‌هایی به همراه آورد. انتخاب یک مستند به‌عنوان نماینده ایران در مرحله‌ اولیه‌ این رقابت با واکنش‌های منفی و مثبتی از سوی سینماگران و کارشناسان مواجه شد اما در نهایت به تغییری در تصمیم هیأت معرفی نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار منتهی نشد. در آن زمان رقبای اصلی «در جست‌و‌جوی فریده»، «قصر شیرین» رضا میرکریمی و «متری شیش و نیم» سعید روستایی بودند که با‌وجود استقبالی که از آنها در جشنواره‌های خارجی شده بود از انتخاب به‌عنوان گزینه نهایی بازماندند. سینمای ایران در سال‌های گذشته فقط توانسته با فیلم «بچه‌های آسمان» مجید مجیدی به جمع نامزد‌های این جایزه برسد و دو بار دیگر با فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده»، هر دو ساخته‌ اصغر فرهادی، مجسمه‌ طلایی اسکار را از آن خودش کند.


فرآیند انتخاب فیلم‌ها در بخش بهترین فیلم خارجی‌زبان اسکار به این صورت است که بعد از بازبینی فیلم‌ها توسط اعضای آکادمی، در تاریخ شانزدهم دسامبر فهرست 10 فیلم خارجی‌زبانی که به مرحله بعدی این رقابت راه یافته‌اند اعلام می‌شوند. فهرست نامزد‌های سایر بخش‌ها هم سیزدهم ژانویه 2020 معرفی می‌شود تا در نهایت نهم فوریه‌ سال آینده میلادی برندگان در مراسمی ویژه‌ به رسم هر سال جوایز خود را از دست سینماگران مطرح و شناخته‌شده‌ دریافت کنند.