روزنامه آفتاب یزد
1398/07/15
منتظر یک جنگ فرسایشی با بحران انسانی باشید
آفتاب یزد- گروه سیاسی: بوی باروت به مشام میرسد. جنگی دیگر در سوریه اینبار اما نه از سوی داعش بلکه از سوی دولت ترکیه.رئیسجمهور ترکیه روز شنبه تاکید کرده که این کشور عملیات زمینی و هوایی را در شرق فرات (سوریه) انجام خواهد داد.رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در سخنانی اظهار داشت: ما عملیات زمینی و هوایی را در شرق فرات سوریه برای "تحقق صلح" انجام میدهیم.
اردوغان گفت: ما مقدمات را چیدهایم و طرح عملیات نظامی در شرق فرات را تهیه و تکمیل کرده و دستورات لازم را در این باره صادر کردهایم. عملیات ما در شرق فرات در حدی نزدیک است که میتوانیم بگوییم امروز یا فردا انجام میشود.
آن طور که ایسنا مینویسد، وی اظهار کرد: به کسانی که به ما لبخند میزنند و با سخنان دیپلماتیک و سیاسی سعی میکنند عملیات ما را برای دور کردن کشورمان از این سازمان تروریستی(گروههای کرد) به تاخیر بیندازند میگوییم که حرف بس است و ما تصمیممان را گرفتهایم.
اردوغان گفت: ما تمامی هشدارها را به کسانی که با آنها درباره شرق فرات گفتوگو کردیم دادیم. ما به اندازه کافی صبور بودیم و فهمیدیم که گشتهای زمینی و هوایی صرفا حرف است.
وی با مطرح کردن سوالی به همپیمانان ترکیه گفت: رسا و واضح بگویید آیا گروه (پکک) و (یپگ) را که با نام نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد) سعی میکنید بر فعالیتهایش سرپوش بگذارید سازمانی تروریستی میدانید یا خیر؟
«چشمه صلح» نام عملیات ترکهاست. وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد این عملیات به زودی با نام "چشمه صلح" کلید میخورد.
اظهارات اردوغان البته که با واکنش کردها همراه شد. کردهای سوریه ساعاتی پس از اعلام رئیس جمهوری ترکیه مبنی بر آمادگی کشورش برای حمله زمینی و هوایی به مناطق شرق فرات، خواستار مداخله جامعه جهانی برای ممانعت از انجام عملیات نظامی ترکیه به مناطق تحت سیطرهشان شدند.کانتون کردها در شمال سوریه با صدور بیانیهای از تمامی نهادهای جامعه جهانی خواست تا ترکیه را به منظور ممانعت از انجام هرگونه حمله تحت فشار قرار دهند.
همچنین کردهای سوری، اتحادیه اروپا و گروههای فعال در سوریه از جمله ائتلاف بینالمللی ضد داعش تحت امر واشنگتن را به اقدامات حمایتی مقابل تهدید و خطر ترکیه ترغیب و اعلام کردند: تهدیدات مستمر اردوغان خطرناک است و امنیت و ثبات منطقه را تهدید میکند.
کردهای سوریه در بیانیه خود، مطرح کردن این تهدیدات از سوی ترکیه به رغم اعلام پایبندی به تمامی بندهای مکانیزم امنیتی که با آمریکا بر سر آن به اتفاق نظر رسیدند تا بهانهها را از ترکیه برای انجام هر اشغالگری جدید بگیرند، محکوم کردند.
البته کاخ کرملین و روسیه هم اعلام کرد از نزدیک نظارهگر این مساله است و تمامیت ارضی سوریه را یاد آور شد. باحسنهانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه درباره تلاش و چرایی اردوغان برای حمله به سوریه و پیامدهای آن پرسیدیم.
ترکیه اصرار بر حمله به شمال سوریه و شرق فرات دارد. جالب اینکه نام این عملیات را چشمه صلح گذاشته است. این رویکرد آنکارا را چگونه میتوان تحلیل کرد؟
ترکیه قصد دارد تا یک خط و روند امنیتی بین ادلب، مناطق حلب و حماه ایجاد کند، آن هم با این بهانه که نیروهای کرد سوریه در اطراف ادلب متمرکز شدهاند و مشکلات امنیتی برای نیروهای نظامی ترکیهای موجود در ادلب فراهم میکنند. از سویی دیگر آمریکا به شدت دنبال تقویت محور ادلب، حلب، حماه به عنوان مثلث حضور نیروهای مدافع خلق کرد برآمده و این مسئله نگرانیهایی برای دولت ترکیه بهوجود آورده است اما این نگرانی قابل توجیه نیست آن هم به اعتبار اینکه دولت سوریه متعهد شده امنیت مرزی ترکیه را تامین کند. ترکیه در ظاهر از مرز خود و نا امنیاش نگران است اما این کشور قصد دارد که بر اساس قرار داد 1939 میلادی که بخشی از ادلب جز اسکندرون ترکیه بوده، همیشه در ادلب متمرکز شود تا شرایطی فراهم کند که منطقه را جزوی از قلمرو ترکیه کند. از همین رو پیچیدگیهای زیادی در شمال شرق سوریه مخصوصا در منطقه ادلب و حد فاصل حلب و حماه بهوجود آمده است و این امر ممکن است که درگیریهای بین نیروهای مسلح سوریه و ترکیه پدید آورد. هرچند که سوریه در چنین شرایطی تمایل ندارد که وارد یک درگیری با دولت ترکیه شود ولی به نظر میرسد که نیروهای خلق کرد این آمادگی را دارند که اگر نیروهای ترکیه وارد شرق فرات شوند با دولت ترکیه بجنگند. طبیعی است اگر این اتفاق رخ دهد یک جنگ فرسایشی در محور ادلب، حماه و حلب بهوجود خواهد آمد که سالها طول میکشد. ضمن اینکه دولت سوریه نیز محور کردی را علیه ترکیه تقویت خواهد کرد.
با این اوصاف راهحل منطقی برای کنترل اوضاع چیست؟
به نظر میرسد که راه حل بهتر این است که دولت ترکیه وارد گفتمان مشترک بین روسیه و ایران شود. ترکیه باید بپذیرد خارج از مرزهای خودش نباید تمرکز کند و حق ورود به سوریه مخصوصا شرق فرات را ندارد.
اگر ترکیه با سوریه، ایران و روسیه به تفاهم برسد و یک تضمین امنیتی درباره مرزها و نیروهای کرد بگیرد قطعا در آینده شاهد کاهش تنش خواهیم بود. در غیر اینصورت اگر در روزهای آینده نیروهای نظامی وارد شرق منطقه فرات شوند، اوضاع، بحرانی تر خواهد شد و تمام منطقه را در برخواهد گرفت و یک کشتار انجام میشود. ضمن اینکه دولت ترکیه درصدد استفاده از مهاجرین به عنوان اهرم فشار علیه جامعه جهانی است و میخواهد حدود دو میلیون آواره را از خاک ترکیه به طرف مثلث ادلب، حماه و حلب منتقل کند.
واکنش دولت رسمی سوریه به حمله احتمالی ترکیه به کردها چیست؟
در این خصوص دولت سوریه تمایلی به درگیری مستقیم با دولت ترکیه ونیروهای مسلح آن ندارد. به هر حال این دولت هشت سال است که درگیر نیروهای تروریستی بوده و به همین دلیل سعی میکند که از طریق روسیه و ایران این مشکل را حل کند وتنش را بخواباند وگرنه از کردها حمایت و آنها را تقویت میکند.
پیش از این، شاهد توافقنامه ایجاد منطقه امن بین ترکیه و آمریکا بودیم. حال آنکه ترکیه، آمریکا را به وقت کشی دراین زمینه متهم میکند و از این رو میخواهد با حمله به شمال سوریه به قول خودش یک تنه این امنیت را ایجاد کند. آن توافق چه بود که ترکیه از آن دلسرد است و امروز چاره کار را در جنگ میبیند؟
آنکارا این اعتماد را به آمریکا ندارد که این کشور امنیت ترکیه را در برابر تهاجمهای احتمالی کردها تضمین کند و به خاطر همین شک و تردید ترکها سعی میکنند خودشان با ورود مستقیم نیروهای خلق کرد را سرکوب کنند و آنها را از اطراف منطقه حائل حلب، حماه و ادلب دور کنند.
لحن اظهارات اردوغان بیانگر این است که او در حمله به سوریه جدی است.
به نظر میآید ترکیه به فکر یک نمایش نظامی است تا حمله جدی. اگر حمله جدی صورت بگیرد اولا ارتش ترکیه هم صدمات جدی خواهد دید ثانیا روسها هم علیه آنها موضع گیری خواهند کرد و مطمئنا بحران پیچیده تر میشود. بنابراین به نظر نمیرسد که اردوغان تا این حد ماجرا جو باشد که نیروهای خودش را تا عمق چهارصد کیلومتری سوریه وارد کند.
این حمله احتمالی در روابط میان ترکیه و آمریکا چه تاثیری خواهد داشت؟
طبیعتا این حمله نه تنها بین ترکیه و آمریکا اختلافات را جدی میکند بلکه بین مسائل توافقی روسیه و آمریکا هم شکافهایی ایجاد میکند. روسها سعی میکنند که یک نوع اطمینان امنیتی به دولت ترکیه بدهند که دست به ماجراجویی نزنند و از نیروهای مسلح برای تقابل با کردها استفاده نکنند. از سویی هم آمریکاییها به شدت به دنبال تقویت نیروهای کرد هستند. هر چند هنوز معلوم نیست که آمریکا در این مدت چه میزان به کردها کمک کرده است اما به هر حال ترکیه به شدت نگران این است که اسلحههای پیچیدهای در اختیار کردها قرار گیرد و این اسلحهها علیه ترکیه به کار گرفته شود.
کردها از جامعه جهانی یاری خواستند، آیا جامعه جهانی در صورت بروز این حمله واکنشی که باب میل کردهاست از خود نشان میدهد؟
جامعه جهانی نیز نگران اظهارات و اقدامات اردوغان است. اتحادیه اروپا واکنش شدیداللحنی به دولت ترکیه داده است با این مضمون که اگر ترکیه دست به ماجرا جویی بزند و به عمق خاک سوریه تجاوز کند و تاشرق فرات پیش رود قطعا اتحادیه اروپا ساکت نخواهد نشست. اساسا جامعه جهانی تا مدتها درگیر این جنگ خواهد شد. باید منتظر تصمیمات ژنرالهای ترکیه بود که آیا حمله را آغاز میکنند یانه. بیتردید اگر حملهای در کار باشد علاوه براین که شرایط پیچیده تر میشود، پیامدهای این حمله متوجه ترکیه خواهد بود. ضمن اینکه نیروهای کرد سوریه نیز در مقابل ترکها میایستند و یک جنگ تمام عیار شکل میگیرد. باید دید که در آینده شاخص مهمی برای جلوگیری از شرایط فعلی اتفاق میافتد یا نه. اینکه ترکها با روسیه و آمریکا به تفاهم میرسند و یا ترکیه حمله خود راانجام میدهد طی روزهای آینده مشخص میشود.
چه قدر ممکن است ترکیه چنین توافقی را با آمریکا و روسیه طی روزهای آینده انجام دهد؟ تا چه میزان به این موضوع امیدوار هستید؟
نشانههایی از وجود توافق وجود ندارد اما به نظر میآید ترکیه به شدت به دنبال این است که آمریکا را از طریق پیشروی در شرق فرات تحریک و مجبور کند تا به موضوع ورود پیدا کند و تضمینهای امنیتی به ترکیه بدهد.
مجموعه پیامدهایی که حمله ترکیه به فرات در حوزههای مختلف برای این کشور دارد، چیست؟
مطمئنا به لحاظ نظامی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پیامدهای سختی در انتظار دولت ترکیه خواهد بود. ضمن اینکه نیروهای سوری هم مستقیما با ترکیه درگیر میشوند. دراینجا وجود یک توافق بین روسیه و آمریکا نیز محتمل به نظر میرسد تا جلوی پیشروی ترکیه را در شرق فرات بگیرند و این به ضرر آنکاراست. به هر حال تمامی این موارد باعث میشود تا همه بازیگران سوریه دراین ماجرا درگیر شوند.
چندی پیش بود که نشست سه جانبه دیگری بین ایران و روسیه و ترکیه در راستای تداوم سازوکار صلح در سوریه انجام شد، اکنون این میل به حمله ترکیه با توجه به آن همه نشست سه جانبه با محوریت صلح چگونه قابل هضم است؟
ترکیه بیشتر انتظار دارد تا از سوی آمریکا تضمینهای امنیتی داده شود. کردهای سوریه ارتباط تنگاتنگی با آمریکا دارند و آمریکا از آنها حمایت میکند. ضمن اینکه روسها نیز سعی دارند که شرایطی فراهم کنند تا درگیری بین ترکیه و نیروهای کرد بهوجود نیاید. اگر چنین اتفاقی بیافتد، قطعا دولت سوریه و حتی ایران ممکن است درگیر شوند.
بنابراین، این حمله در روابط میان روسیه و ترکیه، همین طور ایران و ترکیه تاثیرات منفی جدی دارد؟
بله. به ویژه روابط روسیه و ترکیه را تحت تاثیر قرار میدهد. اما روسها و ایرانیها خیلی با احتیاط در مقابل ترکیه عمل میکنند و قصد ندارند که ترکیه را تحریک کنند. آنکارا هم پیمان قدرتمندی است و اخیر از چتر آمریکا خارج و به سمت روسیه متمایل شده است. از همین رو روسیه تلاش میکند تا ترکیه را مهار کند و مانع از این نیز میشود که ترکیه به صورت یکجانبه با آمریکا وارد توافق شود. بنابراین به نظر میآید نقش روسها در اینجا نقش تعیینکنندهای است و میتوانند مانع گسترش بحران احتمالی باشند.
با حمله ترکیه به سوریه، ایران باید چهعکسالعملی از خود نشان دهد؟
ایران هم مانند روسیه در برابر نیروهای ترکیه با احتیاط رفتار میکند، روابط ایران و ترکیه در این شرایط حساس برای تهران بسیار مهم است. ایران اصلا مایل نیست تا دراین اوضاع، بحران جدیدی ایجاد شود. ایران میخواهد تا سطح تنش را در مناطق مرزی ایران و سوریه کاهش دهد و سعی میکند از طریق وساطت و میانجیگری بین دولت سوریه و ترکیه مانع هجوم نظامی ترکیه به شرق فرات شود. اما اینکه بعد از حمله ترکیه به سوریه موضع گیری ایران چگونه خواهد بود سوالی است که پاسخ به آن بسیار دشوار است. چرا که ایران نمیتواند جانب یکطرف را داشته باشد از همینرو کشورمان در شرایط فعلی میخواهد عصارا از وسط بگیرد و مانع این شود تا اصلا حملهای
شکل بگیرد.
اما اگر ترکیه واقعا به سوریه حمله کند، ایران چگونه رفتار خواهد کرد؟
به هر حال ایران سعی میکند تا دولت سوریه را به نحوی حمایت کند، اما بعد از حمله ترکیه، به ماجرا ورود مستقیم نخواهد کرد و سعی میکند تا از نفوذ سیاسی خود و روسیه برای کاهش تنش و توقف حملات استفاده کند. حمله ترکیه به شمال سوریه هم برای ایران، هم برای دولت سوریه و هم برای ترکیه زیانبار خواهد بود. در هرصورت ایران در آن زمان نه میتواند مشخصا کنار دولت سوریه قرار بگیرد و نه میتواند با دولت ترکیه درگیر شود. بنابراین، کشورمان سعی میکند تا از هر طریقی تنشها را بکاهد.
با حمله ترکیه به سوریه آینده منطقه را چگونه میتوان دید؟
آینده منطقه بستگی به تصمصم اردوغان دارد. اگر ترکیه تعهد لازم را از آمریکا بگیرد که کردها به مرز نزدیک نشوند و بخشی از ادلب در اختیار ترکیه بماند قطعا حملهای نخواهیم داشت اما اگر چنین تعهدی را نپذیرد، حمله خودش را آغاز میکند که این مسئله یک بحران انسانی بهوجود میآورد زیر ا ترکیه قطعا از حملات هوایی نیز برای سرکوب نیروهای کرد استفاده خواهد کرد. از سویی تمام کشورها وارد یک جنگ فرسایشی و درگیری تازه میشوند.
سایر اخبار این روزنامه
برگزاری سومین جلسه محاکمه گروه عظام
خودمان غولشان کردیم
در صورت آزادسازی کل اقتصاد چه مقدار یارانه به هر ایرانی تعلق میگیرد؟
خودکشی بیصدا
19 برنامه کاری جدی روحانی در طول 90 ساعت حضور در آمریکا
منتظر یک جنگ فرسایشی با بحران انسانی باشید
با کمبود ویتامین دختران چه کنیم؟
بررسیها نشان میدهد اگر اصلاح طلبان به یک جمعبندی مقتدرانه و منطقی نرسند
تولید خودروهای جدید با سرهمبندی قطعات خودروهای دیگر!
آقای رفیقدوست! اصلا میدانید زندگی معمولی یعنی چه؟
راهی برای مقابله با جنگ
یک سوال از خودروسازان
باور کنیم که می توانیم
عزت ملی را چه شد؟
خبر تلگرامی
باور کنیم که می توانیم
یک سوال از خودروسازان
عزت ملی را چه شد؟