روایت ظریف درباره انتقاد صریح روحانی از ایلیسو

وزیر خارجه که دیروز در پاسخ به سوال سه تن از نمایندگان به مجلس رفته بود، هر سه نماینده را قانع کرد. نخستین سوال به جلال محمودزاده نماینده مردم مهاباد مربوط بود که درباره دو مسئله سدسازی غیر قانونی ترکیه و حمله ترکیه به عفرین و آسیب دیدن کردهای سوریه سوال پرسید. ظریف با اشاره به این که ایران و عراق از سدسازی های ترکیه متضرر شده اند، گفت: در جلسه‌ای که در تهران برگزار شد، آقای رئیس‌جمهور به صراحت این موضوع را مطرح کرد که موجب ناراحتی نماینده ترکیه شد.» آب‌گیری   سد «ایلیسو» ترکیه به عنوان یکی از ابرپروژه‌های آبی ترکیه از حدود سه ماه پیش آغاز شده است. در تیر ماه 96  رئیس جمهور کشورمان در همایش بین‌المللی «مقابله با گردوغبار» با اشاره به تعداد سدهایی که در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات در حال ساخت است، گفته بود: «این که در منطقه ما کشوری طرح احداث ٢٢ سد را در برنامه خود دارد، می‌تواند تأثیرات بسیار مخربی بر رودخانه‌های دجله و فرات بگذارد و در سایه آن کشور عراق و ایران و بسیاری از کشورها را به دلیل وقوع پدیده ریزگرد تحت تأثیر قرار دهد.» البته این اظهارات روحانی همان جا با واکنش طرف ترکیه ای مواجه شده بود.  وزیر خارجه در عین حال اشاره کرد که ترکیه به هیچ یک از کنوانسیون‌های آبی نپیوسته و از این جهت پیگیری موضوع در سطح بین‌المللی با دشواری‌هایی روبه روست. ظریف درباره قسمت دوم سوال نماینده مهاباد هم تأکید کرد:  موضع گیری ایران درباره عفرین توسط سخنگوی وزارت خارجه صورت گرفته من هم در ترکیه مخالفتم را اعلام کردم و رئیس جمهور نیز با این موضوع مخالف بود ما معتقدیم حقوق مردم کرد سوریه باید حفظ شود، معتقد به رعایت حقوق همه مردم منطقه و مرزهای بین المللی هستیم البته امنیت ترکیه هم باید حفظ شود ولی امنیت از طریق لشکرکشی حفظ نمی‌شود.علی کُرد نماینده مردم خاش و میرجاوه دومین نماینده ای بود که از ظریف سوال مطرح کرد. او از انجام ندادن اقدام مقابله ‌گرانه و پیشگیرانه از سوی ظریف در زمینه حملات تروریستی در حوزه انتخابیه خود انتقاد کرد. ظریف هم در پاسخ ضمن اشاره به پیگیری های وزارت خارجه درباره این مسئله و با بیان این که روابط دولت با همسایگان ابراولویت کشور است، افزود: کمتر زمانی در تاریخ جمهوری اسلامی داریم که روابط با پاکستان، افغانستان، روسیه، ترکیه، قطر و عراق این‌گونه بوده باشد. وی افزود: روابط ما با پاکستان دچار سردرگمی نیست. هم اینک مرز ایران با پاکستان امن‌ترین مرزها برای این کشور است درخواست ما این است که این مرز برای ما هم امن باشد. پس از ارائه توضیحات نسبتاً کوتاه ظریف، نماینده خاش هم مانند نماینده مهاباد از پاسخ های وزیر خارجه قانع شد. انتقادات پورمختار از ظریف و عملکرد اقتصادی وزارت خارجه  پورمختار نماینده مردم کبودرآهنگ نیز نماینده سومی بود که در سوال خود انتقادات گسترده ای از اقدامات اقتصادی وزارت خارجه کرد. به گزارش خانه ملت او خطاب به ظریف گفت: تعداد افرادی را که برای انعقاد قرارداد به وزارتخانه‌های ذی ربط معرفی کرده‌اید، ارائه دهید تا اگر وزارتخانه‌ها همکاری لازم را با وزارت خارجه نداشتند مجلس شورای اسلامی با آن ها برخورد کند.» وی با بیان این که نتایج کار معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ملموس نیست، از اقدامات وزارت خارجه با هدف حمایت از ایرانیان مقیم خارج انتقاد کرد. پورمختار مدعی شد که ظریف همه وقت خود را برای برجام گذاشته است. نماینده کبودرآهنگ در پایان گفت: «در خصوص اخراج دو دیپلمات بی‌گناه ایرانی در هلند وزارت خارجه چه کرد؟ چرا اقدام متقابل صورت نمی‌گیرد؟» وزیر امور خارجه در پاسخ تاکید کرد که  موضوع توسعه قراردادهای اقتصادی در اولویت وزارت خارجه قرار دارد و یکی از مهم‌ترین اولویت‌های سیاست خارجی کشور است. ظریف افزود: ما معاونت دیپلماسی اقتصادی را در وزارت امور خارجه تشکیل دادیم و علت این نام گذاری این است که وظیفه ما انعقاد قرارداد اقتصادی نیست بلکه وظیفه ما تسهیل این امر است. وی با اشاره به اقدامات انجام شده از سوی وزارت خارجه برای حمایت از ایرانی‌های خارج از کشور، بیان کرد: ما تمام تلاش خود را برای جلوگیری از تضییع حقوق این افراد انجام می‌دهیم و در چند هفته گذشته دو ایرانی که به صورت غیرقانونی به درخواست آمریکا زندانی شده بودند آزاد شدند و به ایران بازگشتند و یک زندانی دیگر نیز آزاد شده اما هنوز به دلیل طی مراحل دادگاه اجازه خروج و بازگشت به کشور را ندارد. وزارت امور خارجه در این زمینه از تبلیغاتی کردن موضوع جلوگیری می‌کند تا از طریق روابط سیاسی کار جلو برود و به نتیجه برسد. ظریف: بخش عمده‌ افرادی که برای دورزدن تحریم‌ها به داخل معرفی می‌شوند با ملاحظات حقوقی به نتیجه نمی‌رسند ظریف در پایان گفت: امروز ما با مشکلات تحریم‌ها روبه‌رو هستیم و بخش عمده‌ افرادی که برای دورزدن تحریم‌ها به داخل معرفی می‌شوند با ملاحظات حقوقی به نتیجه نمی‌رسند. از دیگر اقدامات انجام شده ارائه‌ برنامه 25 ساله به چین است که اهمیت روابط اقتصادی با چین را نشان می‌دهد. این برنامه به طور متوازن و با در نظر گرفتن اولویت‌های کشور آماده شده و در سفر به چین ارائه شد. برنامه با روسیه و دیگر همسایگان نیز به خوبی در حال پیشرفت است. در پایان پورمختار هم از پاسخ های ظریف قانع شد و سوال خود را به رأی نمایندگان نگذاشت. اروپایی ها در موقعیتی نیستند که از برجام خارج شوند  ظریف پس از این جلسه در گفت و گو با خانه ملت هم با اشاره به این که اقدامات ایران در واکنش به کوتاهی اروپایی ها در انجام تعهدات و بر اساس پیش بینی های صورت گرفته در متن برجام است، اظهار کرد: اروپایی ها در موقعیتی نیستند که بتوانند از برجام خارج شوند و از نظر حقوقی حق این کار را ندارند.