عزم‌ جدی برای مقابله با سرمایه‌های مشکوک در سینما

باید ستادهای نظارتی تشکیل شوند
گروه فرهنگ و هنر - ماجرای ورود سرمایه‌های مشکوک یا همان پول‌های کثیف به سینما و شبکه نمایش خانگی گرچه موضوعی نیست که در یکی دو ماه اخیر با آن روبه‌رو شده باشیم، اما از دو ماه پیش عزمی جدی در شورای عالی تهیه‌کنندگان ایجاد شد تا با این معضل فرهنگی مقابله کنند.
روزی نیست که درباره ورود پول‌های کثیف و پولشویی و فساد در صنعت سینما نشنویم. در چند سال اخیر با استقبال خوب مردم به سینما و پولساز شدن این رشته، نام افراد تازه‌ای را در صنعت سینما می‌شنویم که یا به سودای درآمد بالا یا برای پولشویی در سایه نظارت نامشخص در این صنعت، وارد عرصه فیلمسازی شدند. این موضوع از اواسط سال گذشته با افزایش ناگهانی قیمت ارز تشدید شد.
یکی از مهم‌ترین راه‌های مقابله با این فساد، مشخص بودن تهیه‌کنندگانی است که در این بخش فعالیت می‌کنند. چندی پیش سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز بر لزوم بازنگری در فرآیند احراز صلاحیت تهیه‌کنندگان، چه در حوزه سینما و چه دیگر حوزه‌های هنری تاکید کرد و این امر مهم را هم بر عهده صنوف مربوطه دانست؛ البته پیش از این هم اساسنامه‌هایی در این بخش تصویب شده بود اما چندان به مرحله اجرا نرسیدند.


یکی از مهم‌ترین موانعی که باعث می‌شود تا در زمینه احراز صلاحیت تهیه‌کنندگان و ورود آنها به سینما به طور جدی اقدام نشود، موضوع یکپارچه نبودن ۴ صنف نام تهیه‌کنندگان در حوزه سینما است؛ ۴ صنفی که هرکدام برای خود قوانین و اساسنامه جداگانه‌ای برای پذیرش عضو دارند و این یعنی فقدان یک قاعده مشترک و ثابت!
گرچه پیش از این هم انتشار چهار صنف «شورایعالی تهیه‌کنندگان»، «انجمن تهیه‌کنندگان مستقل»، «انجمن تهیه‌کننده کارگردانان سینما» و «کانون تهیه‌کنندگان سینما» نظام‌نامه تهیه‌کنندگی را در خردادماه امسال با هدف یکپارچه‌سازی تهیه‌کنندگان در سینما منتشر کردند و به واسطه آن فهرستی از اسامی تهیه‌کنندگان واجد شرایط برای حضور در این عرصه تهیه شد. اما شواری عالی تهیه‌کنندگان سینما بود که گامی جدی در این راستا برداشت. 19 تیر ماه بود که این شورا آمادگی خود را برای مقابله با پولشویی و ورود پول‌های مشکوک در سینما اعلام کرد. در بیانیه منتشر شده این شورا آمده بود: «با کمال تاسف مدتی است با افزایش بی‌رویه و غیرمتعارف هزینه‌های تولید خصوصاً در بخش دستمزدها روبه‌رو هستیم. ما نظم‌دهنده و آرایش‌دهنده سینمای کشور هستیم بدین سبب و به منظور حراست از شرافت حرفه‌ای و امنیت سرمایه مصمم هستیم با اجرای برنامه‌های بلند مدت و میان مدت در اصلاح شیوه‌های تولید اقدام کنیم. مهم‌ترین اصل رعایت تعادل در نظام تولید به نسبت پیش بینی های درآمدی است. اصلی که متاسفانه به شدت توسط برخی از همکاران و سرمایه‌گذاران مخدوش شده است و این امر علاوه بر ایجاد شکاف‌های حرفه‌ای باعث سوء‌استفاده‌های خطرناکی در عرصه اقتصادی صنعت تصویر شده است.
به همه تهیه‌کنندگان آثار تصویری اعم از سینمایی و نمایش خانگی تاکید می کنیم زین پس صرفاً باید در چارچوب قواعد مدنظر فعالیت کنند و درصورت عدم رعایت سطح دستمزد و عقد قراردادهای نامتعارف با پرداخت‌های خارج از عرف به بازیگران، تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار مسئول خواهند بود و بنا بر تشخیص کمیته تشخیص و بررسی شورای عالی تهیه‌کنندگان متخلف متحمل جرائمی سنگین و جدی همچون تعلیق فعالیت، عدم همراهی صنفی و محدودیت‌هایی مشابه را خواهند داشت و فعالیت سرمایه‌گذاران متخلف نیز ممنوع و محدود خواهد شد».
حالا سیدضیاء هاشمی، دبیر شورایعالی تهیه‌کنندگان و رئیس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان در گفت‌وگو با مهر، ضمن بیان اینکه همه سرمایه‌هایی که وارد سینما می‌شوند، پول‌های بادآورده نیستند، از لزوم بازنگری در فرآیند احراز صلاحیت تهیه‌کنندگان سینما گفت. او همچنین بیان کرد: درحال حاضر صنوف تهیه‌کنندگان در سینما شامل ۴ تشکل است و به راحتی می‌توان تهیه‌کنندگانی که به‌صورت بی‌رویه دست به تولید می‌زنند را شناسایی کرد و این مهم که کدام صنف عهده‌دار عضویت این افراد هستند یا کدام صنف به دنبال چنین سرمایه‌گذارهایی هستند قابل تشخیص است. با توجه به فعالیت قوه قضائیه و شناسایی اخلالگران اقتصادی، به‌راحتی می‌توان فهمید کدام صنوف عهده‌دار عضویت تهیه‌کنندگان مخل اقتصادی هستند و مدافعان تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذارانی از این دست چه کسانی هستند؛ مدافعانی که نزدیک به دستگاه‌های دولتی بوده و هستند. تا زمانی که ویژه‌خواری در سیستم صنفی حاکم است و این گروه از افراد (به دلیل نزدیکی به دستگاه‌های دولتی) مسئولیت‌های بزرگی دارند که حرف اول را می‌زنند، به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید. او همچنین ضمن بیان اینکه نباید تنها راه ورود به تهیه‌کنندگان تازه به سینما، تولید فیلم باشد، افزود: نکته قابل تامل این که افرادی مایل به حضور در سینما هستند و قصد مشارکت در کارهای سینمایی دارند و بهتر است آن‌ها را به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت در سینما هدایت کنیم. ما نباید اجازه دهیم تنها راه ورود این افراد به سینما تولید فیلم باشد و با ورود غلط این افراد هزینه ساخت فیلم‌ها چند برابر شود. چرا ما اجازه می‌دهیم افراد سرمایه‌دار اما ناآگاه به حوزه فرهنگ، وارد سینما شوند؟ این افراد معمولا به‌صورت قوم و قبیله‌ای و وابسته سرمایه،‌ وارد سینما می‌شوند و درباره فیلمنامه‌های همکاران ما هم اظهارنظر می‌کنند. برخی از تهیه‌کنندگان و کارگردانان به این اظهارنظرها تن می‌دهند که این از هر خفتی بالاتر است. متاسفانه در شرایط امروز سینما می‌بینیم افردی که سال‌ها در صنف دستفروش، خرده فروش و شاگرد راننده (با احترام به صنوف نامبرده) فعال بوده‌اند با حمایت برخی از صنوف در سینما فعال شده‌اند! این افراد چگونه به چنین سرمایه‌های افسانه‌ای دست پیدا کرده‌اند که بی رویه آن را در سینما خرج می‌کنند؟ معتقدم کسانی که بی رویه هزینه می‌کنند برای پولشان زحمت نکشیده‌اند. صرف پول زحمت کشیده با علم به عدم بازگشت سرمایه، توجیه اقتصادی ندارد.
او البته تنها مشکل سینما را ورود پول‌های بادآورده ندانست و در این‌باره گفت: در حال حاضر تنها مشکل سینما، ورود تهیه‌کنندگان جدید نیست، زیرا پول‌های باد آورده ممکن است از سوی تهیه‌کنندگان باسابقه وارد سینما شود. ورود این نوع پول‌ها، سینما را از تعادل خارج کرده و این مسئله به معنای یک فساد کامل است و متاسفانه هیچ مرجعی برای رسیدگی و بررسی فعالیت‌های تهیه‌کنندگان وجود ندارد. باید بررسی شود سرمایه‌گذارهایی که پول‌های ناسالم وارد سینما می‌کنند چه کسانی هستند چرا که این سرمایه‌گذاران و هم تهیه‌کنندگانی که اجازه ورود این پول‌ها را می‌دهند برای سینما خطرناک هستند.
هاشمی بیان کرد: سینمایی که تنها در سال‌ گذشته، بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان درآمد داشته، چند سال است مورد تهاجم برخی سرمایه‌گذاران با پول‌های مشکوک قرار گرفته است که این پول‌ها جز آسیب چیزی برای سینما نداشته و ندارد. سینما سال‌ها است که روی پای خودش فعالیت کرده و این پول‌ها جز نابودی سینما ثمره‌ای ندارند. گرفتن پول بیش از حد از سرمایه‌گذارانی که قصد شهرت‌طلبی ندارند جایز نیست و جز نابودی سینما چیز دیگری عاید سینما نمی‌کند. تهیه‌کنندگانی که با این پول‌ها فیلم می‌سازند و اظهارنظر درباره سینما می‌کنند بدانند که تنها نباید موقعیتی که در آن قرار گرفتند را ببینند با استفاده از این پول‌ها و هزینه کرد بی‌رویه در سینما این هنر صنعت را از تعادل خارج کرده و نابود می‌کنند.
اما راهکار چیست؟ چگونه می‌توان با این روند مقابله کرد؟ هاشمی دراین‌باره گفت: معتقدم رئیس سازمان سینمایی شرایطی فراهم آورد تا کسانی که در سینما موثرند و به هیچ یک از افراد با پول‌های ناسالم نزدیک نیستند، کمیته‌ای را تشکیل دهند تا در آن کمیته سرمایه‌گذاری افراد مورد تایید قرار گیرد، اعضای این کمیته نباید منافعی مشترک با این افراد در هر زمینه‌ای (تولید و توزیع) داشته باشند در غیر این صورت تشکیل ستاد نمی‌تواند چندان تاثیرگذار باشد. با تشکیل ستاد به‌راحتی می‌توان مشکلات موردنظر را مورد بررسی قرار داد و آن را برطرف کرد. دولت به هر ترتیب شده باید تشکل‌ها را درگیر کند تا همه دست به دست هم دست این افراد را از سر سینما کوتاه کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
چرا مهاجرت از شهرهای بزرگ به کوچک به جای حل یک معضل قدیمی، خود یک مشکل جدید است؟ جهانبخش‌محبی نیا وجه انسانی توسعه «ابتکار» از عوامل پیش‌ روی گردش نخبگان در فضای سیاسی گزارش می‌دهد نخبگان پشت درهای بسته «ابتکار» دلایل افزایش تمایل به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن ترکیه را بررسی کرد تنور داغ خرید ملک در کشور همسایه عزم‌ جدی برای مقابله با سرمایه‌های مشکوک در سینما مخالفان افزایش قیمت بنزین چه می‌گویند؟ تکرار استدلال‌های تکراری ۲۳ بازیکن به اردوی تیم ملی فراخوانده شدند نقش پررنگ قلعه‌نویی! روسای سه کمیته مجلس نمایندگان برای ارائه اسناد مربوط به مکالمه ترامپ با زلنسکی اولتیماتوم دادند نتیجه نخستین نشست بررسی سیاست‌های کلی نظام قانون‌گذاری کارگروه سیاست‌های قانون‌گذاری‏ تشکیل شد دست رد اروپا به سینه بوریس جانسون رئیس سازمان حج: اعزام زائران اربعین در امنیت جریان دارد جانشین وزیر دفاع : پهپاد جاسوسی آمریکا با تجهیزات بومی ایران سرنگون شد طرح مذبوحانه مهندسی معکوس آشوب در عراق