فرار روحانی از تله «تلفن دیپلماسی» ترامپ

سرویس بین الملل جوان آنلاین: این را «رابین رایت» نویسنده «نیویورکر» فاش کرده و نوشته که تماس از طرف خط ترامپ ساعت ۲۱:۳۰ دوم مهر ۱۳۹۸ انجام شده، ماکرون گوشی را برداشته، ولی روحانی از اتاقش بیرون نیامده است. رابین رایت تأیید وزیر خارجه ایران از روایت خود را هم گرفته و از قول ظریف نوشته که این فقط یک بازی بود که ما را بدون ارائه تضمین‌هایی درباره اقدامات ترامپ، به یک دیدار بکشانند.
عصر سه شنبه ۲۴ سپتامبر (دوم مهر ۹۸) امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه قصد داشت با حسن روحانی همتای ایرانی خود در هتل «میلنیوم هیلتون» که روبه‌روی خیابان مقر سازمان ملل در نیویورک واقع شده، دیدار کند. ماکرون در نظر داشت یک گفت‌وگوی تلفنی سه نفره بین حسن روحانی و دونالد ترامپ برقرار کند. ترامپ مکرر در رابطه با علاقه خود برای دیدار با رهبران ایرانی سیگنال فرستاده بود و در جریان نشست‌های مجمع عمومی سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ از طریق فرانسه پیغام‌هایی محرمانه ارسال کرده و خواستار ملاقات با روحانی شده بود. برای این منظور، یک تیم متخصصان فنی وارد هتل میلنیوم هیلتون محل اقامت روحانی می‌شوند تا برای ساعت ۲۱:۳۰ یک خط تماس امن در اتاق ملاقات روحانی ایجاد کنند. مأموریت ماکرون این بود که از ترامپ و روحانی در خصوص طرح چهار بندی خود برای شروع دیپلماسی و اجتناب از یک جنگ دیگر در خاورمیانه یک توافق شفاهی را تضمین کند. او امید داشت که این تماس تلفنی زمینه را برای اولین دیدار بین یک رئیس‌جمهور امریکا و یک رئیس‌جمهور ایران از زمان انقلاب ۱۹۷۹ هموار کند، ولی ماکرون وقتی وارد هتل محل اقامت شد که او پیش‌تر به اتاق خوابش رفته بود. تماس از طرف خط ترامپ ساعت ۲۱:۳۰ انجام شد. ماکرون گوشی را برداشت، اما روحانی هرگز از اتاقش بیرون نیامد. یک دیپلمات فرانسوی می‌گوید: «ما در چند ماه گذشته در حال کار بوده‌ایم و در نیویورک تلاش کردیم که ایران و امریکا در ازای کاهش تحریم‌ها تعهدات جدیدی بپذیرند. ما اقداماتی فنی برای یک تماس تلفنی انجام دادیم، اما چنین تماسی انجام نشد.» ظریف وقوع این سناریو را در نیویورک تأیید کرده و به رابین رایت گفته است: «این فقط یک بازی بود که ما را بدون ارائه تضمین‌هایی درباره اقدامات ترامپ، به یک دیدار بکشانند.»
طرح چهاربندی ماکرون چه بود؟
طرح چهاربندی ماکرون، درخواست ترامپ برای بسط مفاد اصلی و مسائل مهم برجام بود. ایران متعهد به محدودیت‌های دائمی روی برنامه هسته‌ای خودش می‌شود. این طرح همچنین به درخواست ایران برای رفع تحریم‌هایی که سال گذشته امریکا دوباره بر این کشور اعمال کرد، می‌پردازد و تهران قادر می‌شود که صادرات نفتش را از سر بگیرد. فراتر از این موضوعات، این طرح نقاط تنش‌زای منطقه‌ای را هم شامل می‌شود؛ ایران برای پایان دادن به جنگ پنج ساله در یمن کمک خواهد کرد و درباره امنیت و آزادی دریانوردی در سراسر خلیج فارس تعهد می‌دهد. با این حال، رابین رایت می‌گوید: «ایرانی‌ها اعتمادی به ترامپ ندارند. چهار روز قبل از حضور ترامپ در نیویورک (برای نشست مجمع عمومی)، دولت او دور تازه‌ای از تحریم‌ها علیه ایران اعمال و این بار بانک مرکزی ایران را هدف قرار داده بود.» نویسنده نیویورکر می‌نویسد: «در پایان روز سه شنبه (دوم مهرماه) روحانی در حالتی نبود که باور کند، ترامپ اولین گام را برخواهد داشت و درباره برداشتن تحریم‌ها قولی بدهد.» مقام‌های فرانسوی گفته‌اند که ماکرون به تلاش برای اجرای طرحش ادامه خواهد داد. نیویورکر هم نوشته است: «البته شاید دیپلماسی هرگز نمیرد.»