روزنامه ایران
1398/07/07
زنان، پیشاهنگ دموکراسی افغانستان
بنفشه غلامی/ «در انتخابات 2014 طالبان انگشتم را به‌خاطر شرکت در انتخابات قطع کردند. اما امروز بازهم آمدهام تا رأی دهم». این را صفی‌الله صافی، در ولایت کنر در شرق افغانستان می‌گوید. اما نظر یک شهروند دیگر افغانستان که در کابل زندگی میکند، متفاوت است. او که نمیخواهد نامش فاش شود، می‌گوید: «چرا باید رأی دهم، مگر نامزدها در انتخابات قبلی به وعدههای خود عمل کردند؟» این اظهارنظرها که مشتی نمونه خروار هستند، بیانگر بخشی از علل حضور کمرنگ مردم در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان بود که دیروز برگزار شد. انتخاباتی که رأی اولیهای 18 ساله شادمانه در آن شرکت کردند و مشارکت زنان خسته از وحشت افراطیها نیز در آن چشمگیر بود.به‌گزارش سایت شبکه خبری «بیبیسی»، آنچه دیروز در جریان انتخابات افغانستان توجه خبرنگاران را جلب میکرد، مشارکت بالای زنان در برخی از ولایات افغانستان بود. ولایاتی که اتفاقاً مردم آنها بیش از دیگر ولایات از خشونتهای تروریستی رنج بردهاند. پیش از انتخابات نیز اعلام شده بود 30 درصد از واجدان شرایط رأی دهی که در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند، زن هستند. بنا براین گزارش حضور زنان در سه ولایت دایکندی، بامیان و هرات بیشتر بود. در جلال‌آباد و ننگرهار که میزان حملات تروریستی در آنها بسیار زیاد است، نیز زنان از اولین ساعات انتخابات به پای صندوقهای رأی رفتند. رؤیا دادرس، سخنگوی وزارت امور زنان افغانستان نیز دیروز حضور پررنگ زنان در انتخابات را تأیید کرد.
پشت کردن به انتخابات
هرچند زنان نقش زیادی در انتخابات دیروز داشتند اما فضای کلی انتخابات شور فضای انتخاباتی سال 2014 را نداشت. پیشتر اندکی بیش از 9 میلیون نفر برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده بودند، اما گفته می‌‌شود، با وجود تمدید زمان انتخابات به مدت 2 ساعت، تنها نیمی از آنان پای صندوقهای رأی رفتند. به اعتقاد ناظران منطقه‌ای، بیعلاقگی مردم به مشارکت در انتخابات علل مختلفی داشت. عامل اصلی پایین آمدن مشارکت مردم، تهدیدهای طالبان بود. به‌گزارش روزنامه افغانستانی «هشت صبح»، انتخابات دیروز در حالی برگزار شد که نه تنها رأی دهندگان که برگزار‌کنندگان انتخابات و ناظران خارجی آن نگران حملات احتمالی طالبان بودند. طالبان که از ماهها قبل مخالفت خود را با برپایی انتخابات اعلام کرده بود، روز جمعه پیش از انتخابات مردم را تهدید کرد تا از مشارکت در انتخابات صرف نظر کنند. این گروه صبح دیروز بنا بر گزارش روزنامه افغانستانی «هشت صبح»، با هدف تخریب روند انتخابات، اقدام به کار گذاشتن بمب در پایه‌های برق وارداتی افغانستان از کشورهای تاجیکستان، ترکمنستان و ایران کرد تا به این طریق مانع روند تکنولوژیک انتخابات شود. طالبان همچنین اقدام به انجام دهها عملیات تروریستی کرد اما شمار تلفات این حملات به انگشتان یک دست هم نرسید.
اما جدا از تهدیدهای طالبان، سرخوردگی مردم از فضای ناامنی کشور و ناتوانی دولت و ارتش در تأمین امنیت آنان نیز از عوامل مؤثر در پایین آمدن میزان مشارکت مردمی بود. نا امنیای که «کیم سنگوپتا» از تحلیلگران روزنامه انگلیسی «ایندیپندنت» معتقد است، عاملی فراتر از آنچه که در داخل افغانستان میگذرد، دارد. او می‌گوید: «ریشه ناامنیهای داخل افغانستان را باید در رقابتهای منطقه‌ای جستوجو کرد. رقابت بین قطر با عربستان سعودی و امارات که تاکنون در لیبی مشهود بود و این کشور چند پاره از سال 2012 به این سو را به آتش کشیده بود، در افغانستان نیز باعث تشدید ناامنیها شده است.» به اعتقاد «کیم سنگوپتا» یکی از عللی که دونالد ترامپ ناگهان پایان مذاکرات صلح با طالبان را اعلام کرد، مداخله عربستان در پروژهای بود که قطر در حال پیشبرد آن بود.
نواقص انتخابات
با این حال حتی آنها که به پای صندوقهای رأی رفتند، راضی از آن بازنگشتند. آنان دیروز در حالی پای صندوقهای آرا رفتند که کمیسیون انتخابات افغانستان وعده داده بود، این انتخابات شفاف باشد و با استفاده از تکنولوژی روز از تقلب در انتخابات جلوگیری شود. اما تکنولوژی آن طور که مردم انتظار آن را داشتند، به یاری انتخابات نیامد.
به‌گزارش سایت شبکه خبری «بیبیسی»، در برخی حوزهها مردمی بودند که ادعا می‌کردند، درانتخابات ثبت‌نام کرده بودند، اما برگهای به‌نام آنها وجود نداشت که ناشی از درست کار نکردن دستگاه‌های بیومتریک بود. این دستگاهها ضمن ثبت انگشتنگاری رأی دهندگان، عکس وی و تصویر شناسنامهاش را ثبت می‌کردند، تا مانع رأی دهی دوباره فرد رأی دهنده شوند. در پی بالا گرفتن اعتراضها در این خصوص مولانا عبدالله، عضو کمیسیون انتخابات افغانستان خبر داد حتی کسانی که نامشان ثبت نشده، میتوانند رأی خود را به صندوق اندازند.
نامزدها که بودند
از 13 کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان 4 نفر پیش از آغاز انتخابات انصراف خود از کاندیداتوری را اعلام کردند تا انتخابات به طور رسمی بین 9 نفر برگزار شود. محمد اشرف غنی، رئیسجمهوری افغانستان و عبدالله عبدالله، معاون او دو کاندیدای اصلی انتخابات بودند. اشرف غنی هنگام انداختن رأی خود به صندوق، نیروهای امنیتی در کشورش را ستود و از روند انتخابات ابراز خرسندی کرد و هر گونه تقلب را خلاف قانون خواند. عبدالله عبدالله نیز از امنیت سخن گفت. اما به جای ستایش نیروهای امنیتی به طالبان هشدار داد و گفت: «تهدید مردم بی‌گناه به شما قدرت نمیدهد.» گلبدین حکمتیار، سومین کاندیدایی که پیشاپیش سایر کاندیداها قرار داشت نیز با بلوایی که بر سر ثبت نشدن نامش توسط دستگاه‌های بیومتریک به راه انداخت، بخشی از خبرهای صبح دیروز را به خود اختصاص داده بود.
سایر اخبار این روزنامه
گنجشک لالا مهتاب لالا
شکست طلسم ۴۲ ساله تیم ملی وزنه‌برداری
سیاست‌های کلی نظام قانونگذاری
تعامل ملی جایگزین رقابت جناحی
زنان، پیشاهنگ دموکراسی افغانستان
چرا هشتگ می‌زنیم؟
ردیابی یارانه بگیران از پایین به بالا
ایستاده در برابر 8 ریشتر
نام شهدا نباید دستاویزی برای مسائل سیاسی باشد
انتخابات افغانستان و چالشهای پیش‌روی کابل
رهبران سیاسی؛ بنیانگذاران اجماع
روایتی از روزهای جنگ
آغاز به کار بخش «دفاع مقدس» پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر رهبر انقلاب اسلامی
