«ابتکار» پیامد تشکیل وزارت بازرگانی را بررسی کرد پایان ماجرای یک جدایی

کیمیا نجفی
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کلیات طرح تشکیل وزارت تجارت و خدمات بازرگانی موافقت کردند. نمایندگان در ادامه جلسه علنی دیروز با ۱۳۲ رای موافق، ۷۸ رای مخالف و ۸ رای ممتنع از مجموع ۲۲۳ نماینده حاضر، به کلیات طرح تشکیل وزارت تجارت و بازرگانی رای موافق دادند.
طرح تفکیک وزارتخانه صنعت از بازرگانی مسئله‌ای بود که از ابتدای ماجرا موافقان و مخالفان خود را داشت. اما سرانجام پس از کشمکش‌های فراوان، روز چهارشنبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کلیات طرح تشکیل وزارت تجارت و خدمات بازرگانی موافقت کردند. آنطور که موافقان این طرح می‌گویند هدف از طرح تفکیک دو حوزه صنعت و بازرگانی، کاهش مشکلات در زمینه توزیع کالا‌های اساسی خواهد بود. بنا به گفته موافقان، با تشکیل وزارت بازرگانی مصرف‌کنندگان مورد حمایت بیشتری قرار می‌گیرند. از سوی دیگر برخی از مخالفان مشکلات موجود را ضعف مدیریتی دانسته و معتقدند که نباید عدم توانمندی را به گردن ادغام وزارتخانه‌ها انداخت و در شرایط کنونی تشکیل وزارت بازرگانی نتیجه‌ای جز ایجاد هزینه مضاعف نخواهد داشت. آنها بر این باورند که تشکیل این وزارتخانه در شرایط کنونی به صلاح کشور و اقتصاد نیست. این در حالی است که در مقابل موافقان شرایط فعلی را برای تفکیک مناسب می‌دانند و معتقدند که با تفکیک آن بسیاری از مشکلات حل و فصل خواهد شد. در این راستا مجید پورکائد، عضو اتاق بازرگانی آبادان درخصوص مشکلات ادغام دو وزارتخانه به «ابتکار» گفت: از آنجا که وزارت بازرگانی سابقه دیرینه‌ای در کشور و نقش اساسی در هیئت دولت در ادوار مختلف داشته است و در مقابل نیز به همین شکل وزارت صنعت نقش اساسی داشته است، رسیدگی به وضعیت این ماجرا از اهمیت بالایی برخوردار بود. اما مسئله‌ای که وجود داشت این بود که ادغام این دو وزارتخانه آسیب جدی هم به بخش صنعت و هم به بخش تجارت و بازرگانی وارد کرد. مدیران و معاونانی که در این بخش‌ها انتخاب می‌شدند از افراد بخش صنعت در قسمت بازرگانی استفاده می‌کردند و یا بلعکس افراد بازرگانی را در بخش صنعت قرار می‌دادند و این مسئله یک‌ نوع اختلال در امور به وجود آورد.
وی در ادامه به ضرورت استفاده از نیروهای خبره در بخش‌های مرتبط با شغل‌شان تاکید کرد و گفت: این مسئله نشان می‌دهد با روند کاری که در بخش‌های وجود دارد باید از افراد خبره و کاربلد در بخش‌ها استفاده کنیم. متاسفانه در طول چند سال اخیر بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های متفاوتی از طرف وزارت صنعت، اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی صادر شد و نشان می‌داد که تشکیلات این وزارتخانه در بلاتکلیفی سیر می‌کند‌ چراکه در بخش بازرگانی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی تصمیم‌گیرنده بودند و این مسائل نشان می‌دهد که جای متخصصان خبره در این بخش خالی بوده و هست. ما امیدوار هستیم که با جدا شدن این وزارتخانه مشکلات تا حدودی کاهش یابد.


وی به نقش مهم بخش صنعت و بازرگانی در دنیا اشاره کرد و در‌این‌باره گفت: درست است که افراد خاصی را در دو بخش گمارده بودند اما به دلیل حرفه‌ای نبودن برخی از افراد در دو بخش مشکلات بی‌شماری به وجود آمد. از طرفی دیگر بخش بازرگانی یکی از قطب‌های تجارت دنیا است که ما تنها از این طریق می‌توانیم محصولات‌مان را به دنیا عرضه کنیم. این در حالی است که صنعت ما هم نقش بسیار اساسی دارد‌ چراکه اگر نتوانیم محصولات مرغوبی را تولید کنیم، نمی‌توانیم صادرات موفقی داشته باشیم و ارتباط ما با دیگر کشورها محدود خواهد شد.
پورکائد اظهار کرد: افراد در این دو بخش سعی داشته‌اند که عملکرد مثبت و نقش اساسی در رونق تولید داشته باشند. اما متاسفانه خروجی کار موفقیت‌آمیز نبوده و نتوانسته‌اند که حامی خوبی برای صنعتگران و تجار باشند. در این شرایط آسیب‌های جدی به بدنه صنعت و تجارت وارد می‌شود. با وجود این مشکلات با موافقت این طرح، خوشبین هستیم که صنعت، تجارت و بازرگانی فعال‌تر و پررونق‌تر از حال حاضر را در آینده شاهد باشیم.
وزارتخانه باید بخش بازرگانی را مدیریت کند
مدیریت بخش بازرگانی از جمله مسائلی است که دغدغه بسیاری از مسئولان مربوطه بوده و آنطور که گفته شده است تفکیک وزارت بازرگانی، پراکنده‌کاری و سردرگمی دولت را پایان می‌دهد. اما اینکه این تفکیک تا چه میزان می‌تواند مشکلات موجود را حل کرده و وضعیت را سروسامان دهد، پرسشی است که ذهن را به خود مشغول می‌کند. در این میان مسعود دانشمند، با اشاره به موافقت نمایندگان مجلس درخصوص تفکیک وزارت صنعت از بازرگانی به «ابتکار» گفت: تشکیل وزارت بازرگانی بستگی به این دارد که ما چه ماموریتی برای این وزارتخانه درنظر بگیریم. اگر ماموریتی که برای وزارت بازرگانی درنظر داریم این باشد که تنها واردات انجام دهد و به عنوان یک شرکت بازرگانی فعالیت داشته باشد، اتفاق مثبتی نخواهد بود. اما اگر وزارت بازرگانی تصمیم داشته باشد که نقش مدیریت بازرگانی را در جریان اقتصاد کشور بر عهده بگیرد به جای اینکه بخواهد تصدی‌گری کند، قطعا اتفاق مثبت و مفیدی خواهد بود. باید اشاره کنم اگر این اتفاق رخ دهد ما دارای یک وزارتخانه کوچک و چابک با تفکر و برنامه‌ریزی بالا خواهیم شد. اما اگر در روند تصدی‌گری قرار بگیرد طبیعی است که این وزارتخانه سازمان بزرگ و لختی می‌شود که مشکلات را دوچندان می‌کند و آن زمان است که تمام پیش‌بینی‌های منفی مخالفان این طرح به واقعیت تبدیل می‌شود.
وی در ادامه افزود: به عبارتی دیگر این وزارتخانه باید بازرگانی را برای تولید و مصرف کشور مدیریت کند. ما هر تولیدی که در کشور داشته باشیم مواد اولیه آن بازرگانی است و همان تولید هنگامی که از کارخانه بیرون می‌آید باز از بخش بازرگانی به حساب می‌آید، با توجه به این مسئله ما نمی‌توانیم فارغ از بخش بازرگانی باشیم.
این کارشناس اقتصادی در بخشی دیگر از صحبت‌هایش به اهمیت نقش وزارت بازرگانی اشاره کرد و گفت: عده‌ای هستند که معتقدند اگر وزارت بازرگانی تشکیل شود دولت به سمت واردات می‌رود و تولید بلاتکلیف خواهد ماند. من با این باور مخالف هستم. ما تقریبا از اواخر دوره احمدی‌نژاد تا الان وزارت بازرگانی نداشته‌ایم. این در حالی است که صادرات هم افزایش یافته است. بنابراین این استدلال صحیح نیست و نباید به آن توجه کرد. همانطور که اشاره کردم مثبت بودن و یا نبودن این اتفاق تنها به این برمی‌گردد که چه نقشی را برای وزارت بازرگانی درنظر بگیریم.
دانشمند اظهار کرد: ما در گذشته وزارت معادن و فلزات، وزارت صنایع، وزارت صنایع سنگین و بازرگانی داشتیم. این چهار وزارت را ادغام کردیم و حاصل آن وزارت صنعت، معدن و تجارت شد. آیا این ادغام ما را به نتیجه‌ای مطلوب رساند؟ آیا در نتیجه این ادغام تولید توسعه یافت؟ خیر!
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تفکیک وزارتخانه برای اقتصاد و کشور هزینه‌ای به همراه دارد یا خیر، گفت: اصلا اینگونه نیست! وقتی وزارت بازرگانی در صنایع ادغام شد آیا توانستیم صرفه‌جویی کنیم؟ به عنوان مثال از تعداد پرسنل کاسته شد؟ ساختمان اداری کوچک‌تر شد که حالا با تشکیل یک وزارتخانه جدید بخواهیم بگوییم که این اقدام هزینه‌آور است. خیر اینگونه نبوده، هنگامی که این ادغام صورت گرفت حتی یک ساختمان و یا تعداد پرسنل کم نشد. اما باید بگویم که اگر بخواهیم در شرایط فعلی یک وزارتخانه کوچک و چابک داشته باشیم چه ایرادی دارد که هزینه‌ای به وجود بیاید.
سایر اخبار این روزنامه
سرباز فداکار حادثه تروریستی رژه نیروهای مسلح در اهواز، امروز کجاست و چه می‌کند؟ قهرمان فراموش شده آخرین روز تابستان علیرضا صدقی باید برای چنین دنیایی نگران بود! «ابتکار» مهم‌ترین تحولات پیرامون ایران و آمریکا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل را بررسی می‌کند صدور مجوز توزیع و نظارت بر شبکه نمایش خانگی و وی.او.دی‌ها از دست وزارت ارشاد خارج می‌شود؟ «ابتکار» پیامد تشکیل وزارت بازرگانی را بررسی کرد پایان ماجرای یک جدایی حمایت و توسعه تولید ملی تنها بر روی کاغذ مانده است بنویس تولید ملی، بخوان محصول خارجی دعوای اصولگرایان در مجلس و حمله به لاریجانی دیکتاتور کیست؟ رئیس‌‌جمهوری ایران در سازمان ملل متحد: به‌جای نمایش مذاکره به واقعیت مذاکره بازگردید رئیسی از بازداشت عده‌ای در قوه قضائیه خبر داد اخذ رشوه‌هایی بهت‌آور در قوه قضائیه با تایید رئیس مجلس نمایندگان آمریکا فرآیند استیضاح ترامپ به طور رسمی آغاز شد دادستان کل کشور: راه کسانی که دستاوردهای نظام اسلامی را زیر سوال ببرند به گورستان است ۳۵ مصدوم و سه کشته؛ تلفات اعلام‏شده سانحه قطار زاهدان-تهران