روزنامه ابتکار
1398/07/01
«ابتکار» شروع اعتراضات خیابانی در مصر و پیامدهای آن را بررسی می‌کند احیای قیام عربی؟
محمدرضا ستاریپس از سودان و الجزایر به عنوان تازه‌ترین تحولات جهان عرب که منجر به برکناری روسای جمهوری این دو کشور شد، اکنون بار دیگر مصر صحنه اعتراضات خیابانی به عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری این کشور است.
مصر که به عنوان دومین کشور درگیر در بهار عربی یکی از پیشگامان اعتراضات مدنی بر پایه شبکه‌های مجازی بود، اکنون به مدت دو روز است که بار دیگر طی فراخوان در شبکه‌های اجتماعی بدل به صحنه‌ای برای اعتراض به عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری این کشور شده است. جمعه شب در‌پی فراخوانی اینترنتی قاهره و چند شهر مصر شاهد اعتراض صدها نفر بود که علی‌رغم کم‌تعداد بودن آنها گفته میشود که ماموران امنیتی با آنها مقابله کرده و حتی تعدادی را نیز دستگیر کرده‌اند. دولت مصر دو روز را در سکوت خبری به سر برد تا روز گذشته در اولین واکنش رسمی به این وقایع اعلام کند: به علت هرج و مرج و جعل اطلاعات کاربری در فضای مجازی نباید به اخبار و گزارش‌های منتشر شده در این فضا استناد کرد. همچنین سامح شکری وزیر خارجه این کشور هم در گفت‌و‌گو با شبکه MBC مصر تصریح کرد که درخواست‌های تحریک‌آمیز مردود بوده و نتیجه‌ای دربر نخواهد داشت. این تحریک در داخل مصر هیچ پاسخی را دریافت نخواهد کرد و بیانگر کینه‌ای پنهان نسبت به دستاوردهای پنج سال اخیر مصر است.
تظاهرات با شعار السیسی دیگر کافیست
تظاهرات اعتراضی در مصر در حالی جریان پیدا کرد که از زمان به قدرت رسیدن السیسی طی یک کودتا علیه محمد مرسی، وی که با کسب بیش از 97 درصد آرا دوباره به ریاست جمهوری رسیده و امسال نیز با برگزاری یک رفراندوم اختیاراتش در قدرت را افزایش داده است، چنین اقدامات اعتراضی بی‌سابقه توصیف میشود. هرچند در طول پنج سال گذشته نسبت به عملکرد السیسی در زمینه حقوق بشر و آزادی‌های سیاسی نقدهایی جدی مطرح شده است، اما جرقه اعتراضات اخیر را محمد علی در اسپانیا زده است. او که به عنوان یک بازیگر و پیمانکار ساختمانی شناخته میشود با انتشار مجموعه پست‌هایی در شبکه‌های اجتماعی، السیسی را به فساد متهم و عنوان کرده بود: در حالی که مردم در سطل زباله مشغول جمع‌آوری غذا هستند، او برای خود کاخ می‌سازد.
به همین منظور مردم روز جمعه با شعار السیسی دیگر کافیست به خیابان‌ها آمده و دامنه جنبش آنها اکنون به کانادا و آمریکا نیز رسیده است به طوری که همزمان با تشدید تدابیر امنیتی در مصر، در نیویورک ده‌ها نفر از مصری‌ها با تجمع در برابر سازمان ملل، خواستار کناره‌گیری السیسی از قدرت و محاکمه اطرافیان وی شدند. در تورنتوی کانادا نیز جمعی از مصری‌ها ضمن حمایت از تظاهرات مردم که گفته میشود در گوشه و کنار شهرهای مختلف طی دو روز گذشته جریان داشته، خواستار کنار رفتن السیسی از قدرت شدند. همزمان با این موضوع محمد علی بار دیگر طی فراخوانی خواستار حضور میلیونی مردم در روز جمعه آینده در خیابان‌ها شده و اعلام کرد این جنبش متعلق به جریان خاصی نیست، بلکه انقلاب مردم است. وی همچنین از نهادهای قانون‌گذاری مصر درخواست کاهش اختیارات رئیس‌جمهوری را کرده و ضمن تاکید بر ایجاد تغییرات در ساختار سیاسی مصر، گفته که منتظر تصمیم وزیر دفاع و نهادهای دولت نسبت به درخواست‌ها برای برکناری عبدالفتاح السیسی است.
منطقه آبستن حوادث تعیین کننده
این اتفاقات در مصر با پیوند خوردن به تحولاتی که در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا جریان داشته، به گفته کارشناسان می‌تواند بار دیگر اوضاع کشورهای این منطقه را دستخوش تغییراتی مهم و اساسی کند. هرچند هنوز دامنه اعتراضات در مصر گسترش پیدا نکرده و مشخص نیست که تا چند روز تداوم خواهد داشت، اما طی ماه‌های گذشته شاهد بودیم که در سودان عمر البشیر پس از ده‌ها یکه‌تازی در قدرت با پایداری مردم ساقط شد. از سوی دیگر مردم معترض الجزایر توانستند پس از ماه‌‌‌ها اعتراض خیابانی عبدالعزیز بوتفلیقه را مجبور به استعفا کنند.
در همین راستا، لیبی نیز صحنه تحولات مهمی است به طوری که همچنان جنگ داخلی میان دولت وحدت ملی و نیروهای خلیفه حفتر جریان دارد و با توجه به حمایت‌های خارجی از دو سو، درگیری‌ها ادامه داشته و احتمال تشدید آن طی هفته‌های آینده نیز وجود دارد. همچنین یمن اکنون به فاز جدیدی از تحولات وارد شده است. واگرایی و اختلافات اساسی میان امارات و عربستان در صحنه میدانی یمن که در موضوع بندر عدن متبلور شده، اکنون با حملات انصارالله به آرامکو آرایش جدیدی به خود گرفته است.
در سوریه هم هرچند بشار اسد توانسته که با بازپس‌گیری مناطق وسیعی از خاک کشور، خود را تثبیت کند، اما در این میان اوضاع ادلب و نیز مسئله شمال سوریه همچنان تحولات این کشور را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. این در حالی است که مردم خسته از سال‌ها جنگ داخلی در سوریه همچنان فارغ از گروه‌ها و نیروهای افراط‌گرایی زیادی که در این کشور فعالیت می‌کنند، پتانسیل خود را برای ادامه اعتراضات و در انداختن طرح جدیدی از حاکمیت سیاسی در سوریه حفظ کردند. شاهد این مسئله تظاهرات و اعتراضاتی بود که مردم برخی از شهرهای سوریه در مخالفت با نصب مجسمه حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه از خود نشان دادند.
شکاف در ارتش مصر
در میان این تحولات پیچیده و مهم اکنون مصر هم نشان داده که قابلیت بازگشت به شرایط ناآرام را پس از چند سال ثبات ظاهری در خود حفظ کرده است. فراخوان‌ها در فضای مجازی و حضور اعتراضی مردم در خیابان‌های مصر همزمان شده با ایجاد یک شکاف در بدنه ارتش این کشور به عنوان یکی از مهم‌ترین اهرم‌های قدرت السیسی. در همین رابطه گروهی از نظامیان مصری با عنوان «جبهه افسران مصر» که از طرفداران سامی عنان رئیس سابق ستاد ارتش هستند، روز گذشته با صدور بیانیه‌ای از مردم دعوت کردند تا در تظاهرات ضد دولتی به منظور برکناری السیسی از قدرت شرکت کنند. اهمیت کار این جبهه از آنجا ناشی میشود که آنها تصریح کرده‌اند، آماده حمایت از مردم مانند وقایع انقلاب مصر در سال 2011 هستند.
این شکاف در ارتش مصر از زمانی ایجاد شد که سامی عنان خود را برای رقابت با عبدالفتاح السیسی در انتخابات سال گذشته آماده کرده بود، اما درنهایت بازداشت و از کار برکنار شد. به همین دلیل است که محمد علی در آخرین بیانیه خود قسم خورده که درصورت ادامه اعتراضات، بسیاری از افسران و نظامیان مصری برای ساقط کردن السیسی از قدرت با او همراهی خواهند کرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در مراسم رژه نیروهای مسلح:
آماده‌ایم از خطاهای همسایگان در منطقه بگذریم
جلال خوش‌چهره
کارنامه ترامپ در جامعه بین‌الملل
ماجرای هکشدن حساب کاربری برخی کاربران اسنپ چیست؟
سفر رایگان بر بال اعتبار اکانت‌های دزدی
چرا بازیگران جوان حاضر به پذیرفتن گریم‌های سنگین نیستند؟
پیرم نکن!
همه بندهای اقتصاد مقاومتی به بازار سرمایه مرتبط هستند
بازار سرمایه، راه‌گذار به سوی اقتصاد شفاف
«ابتکار» از رفتارهای غلط در فضای سیاسی کشور گزارش می‌دهد
رویکرد تخریبی آفت فعالیت سیاست‌ورزی
«ابتکار» شروع اعتراضات خیابانی در مصر و پیامدهای آن را بررسی می‌کند
احیای قیام عربی؟
ظریف در گفت‌و‌گو با رسانه‌های چینی و آمریکایی:
ایران آغازگر جنگ نخواهد بود
رئیس دیوانعالی کشور:
محاکمه نجفی ناقص بود
معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده:
ورزشگاهها سالمترین فضا برای ایجاد نشاط زنان است
