ارزیابی «همدلی» از دلایل چند برابر شدن قیمت تولیدات دام و طیور با وجود افزایش عرضه این محصولات در بازار

بازار حوصله دو دوتا چهارتا ندارد
نظر افضلی، نایب رئیس دوم کمیسیون کشاورزی در پاسخ به «همدلی»: تورم روی هزینه‌های تولید تاثیرگذار بوده و بالاخره تولیدکننده نیز باید سود کند
محمدصادق حسنی جوریانی، عضو کمیسیون کشاورزی، در پاسخ به «همدلی»: اقتصاد به جای اینکه بر اساس عرضه و تقاضا فعالیت کند، بر اساس دستوری و با دخالت نادرست دولت در بازار حرکت می‌کندهمدلی| فاطمه آقایی‌فرد: این‌روزها با ثبات نسبی قیمت دلار، سوالات بی‌شماری درباره سرنوشت بسیاری از کالاهای اساسی مطرح است. یکی از دغدغه‌های اصلی هر مصرف‌کننده‌ای به ویژه خریداران محصولات وابسته به دام و طیور این است که چرا با وجود کاهش و سپس ثبات دلار، قیمت این محصولات همچنان رو به افزایش است؟ چرا که نگاهی به قیمت تخم‌مرغ، مرغ، شیر یا عسل در بازار همچنان حکایت از این دارد که قیمت این محصولات خیال پایین آمدن ندارند و با وجود کاهش نرخ ارز گرانتر از سال‌های گذشته وارد سبد خرید مردم می‌شوند. البته نوسان زیادی در قیمت این محصولات در بازار وجود دارد و همین بی‌‌ثباتی نشان‌دهنده این است که قیمت‌ها همچنان متاثر از گرد و خاک دلار در سال گذشته هستند. چند روز گذشته نیز گزارشی از سوی جهاد کشاورزی منتشر شد که نشان می‌داد قیمت این محصولات در سال گذشته با وجود افزایش عرضه، همچنان رو در حال افزایش هستند. نکته قابل‌توجه این است که بر اساس گزارش جهاد کشاورزی عرضه این محصولات در بازار حداقل سال گذشته نسبت به سال 96 رشد کرده، اما قیمت‌ها همچنان رشد قابل‌توجهی را در مقایسه با سال 96 تجربه کرده‌اند. آنطور که در ارزیابی وزارت جهاد کشاورزی دیده می‌شود، طی سال گذشته به جز کاهش پنج هزار و 500 تنی گوشت قرمز، سایر تولیدات دام و طیور رشد قابل‌توجهی را داشته است، به‌طوری‌که تولید گوشت مرغ ۱۱۸هزار تن، تولید تخم مرغ نزدیک به ۱۴هزار تن، تولید عسل ۲۳۰۰تن و شیر ۵۳۴ هزار تن نسبت به سال ۹۶ افزایش یافته است. این یعنی از یک سو عرضه این محصولات در بازار به اندازه کافی یا حتی بیشتر از سال‌های گذشته بوده و از سوی دیگر نیز قیمت دلار نیز به یک ثباتی در بازار آزاد رسیده، اما همچنان در بسیاری از گزارش‌های میدانی یا حتی رسمی این موضوع مطرح است که به دلیل رشد قیمت قابل‌توجه، این محصولات یکی پس از دیگری از سبد خرید مصرف‌کنندگان حذف می‌شوند. با چنین گزارش‌هایی به نظر می‌رسد که سیاست‌های بازار بر مبنای دو دو تا چهارتای اقتصادی تعیین نمی‌شود و دخالت یا دستکاری مستقیم دولت در قیمت‌ها باعث شده تا با وجود افزایش عرضه این محصولات همچنان در فاز افزایش قیمت‌ها باشند. این در حالی است که مفاهیم اقتصادی نشان‌دهنده این واقعیت است که همواره قیمت بازتابی از عرضه و تقاضا است و با افزایش عرضه باید قیمت کاهش داشته باشد. برای رسیدن به پاسخ این سوال به سراغ برخی از اعضای کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس رفتیم. نظرات این نماینده‌ها در پاسخ به این پرسش که چرا سال گذشته با وجود افزایش عرضه محصولات وابسته به دام و طیور، قیمت این کالاها در بازار نسبت به سال 96 رشد کرده و همچنان نوسان زیادی در این نرخ‌ها دیده می‌شود، متفاوت بود و هر یک نگاه دیگری به این موضوع داشتند؛ یکی از بهارستانی‌ها بر این باور بود که باید سود تولیدکننده و مصرف‌کننده همزمان در نظر گرفته شود و البته در تورمی که هزینه‌های تولید را افزایش داده، تولیدکننده نیز سود کند. یکی دیگر از نماینده‌ها نیز بر این باور بود که سیاست‌های اقتصادی نادرست باعث چنین اتفاقاتی در بازار می‌شود.
آن‌طور که نظر افضلی، نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی، به «همدلی»، توضیح می‌دهد: «تورم سال جاری در قیمت کالاهای اساسی تاثیرگذار بوده است. باید برای بررسی این موضوع هم سود تولید کننده و هم مصرف کننده را در نظر گرفت». این عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در ادامه گفت: «در حال حاضر با توجه به تورم بازار، تولیدکنندگان تخم مرغ در حال تحمل فشارهای سنگین هستند و ضرر بزرگی متوجه آنهاست. این در حالی است که تولیدکننده حق دارد سود کند». افضلی این طور ادامه داد: «با توجه به اینکه قیمت برق، آب، گاز، کارگر، هزینه حمل و نقل و دیگر هزینه‌های جانبی افزایش یافته است، این مسائل در قیمت نهایی محصولات تاثیرگذار بوده است». این در حالی است که نایب رئیس دوم کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی نگاه دیگری به این موضوع داشت. محمدصادق حسنی جوریانی، نماینده مردم گیلان در مجلس، به «همدلی» گفت:«گزارش جهاد کشاورزی مبنی بر رشد تولید طیور و دام به دست ما رسیده و بر اساس این گزارش میزان تولید این محصولات طی سال گذشته نسبت به سال 96 رشد کرده است.
نکته قابل توجه این است که میزان مصرف ما بیشتر از تولید داخل است و افزایش قیمت هیچ یک از کالاهای اساسی در چهارچوب اقتصاد صورت نمی‌گیرد. به دلیل اینکه اقتصاد کشور ما یک اقتصاد دستوری است و بر اساس عرضه و تقاضا قیمت کالاهای اساسی در آن تعیین نمی‌شود». حسنی جوریانی در ادامه گفت: «در کشور ما اصول اقتصادی رعایت نمی‌شود و بر خلاف سایر کشورها عرضه و تقاضا تاثیر در بازار ندارد. در همه کشورهای دنیا شرایط به گونه‌ای است که با افزایش تولید یک کالا، قیمت آن محصول کاهش می‌یابد. اما در کشور ما به جای اینکه عرضه و تقاضا نقشی در قیمت داشته باشد، دخالت دولت است که بازار را تنظیم می‌کند». این نماینده تاکید کرد: «البته دخالت دولت نیز در بازار به شکل درستی نیست و این دخالت به شکل دستوری و رانت‌بازی انجام می‌شود. مجلس بارها در این زمینه به دولت هشدار داده است اما با این همه نقش دخالت نادرست دولت در تنظیم بازار همچنان وجود دارد. نمونه این دخالت در بازار ارز بود؛ قیمت دلار رو به کاهش بود و به نظر می‌رسید که ارز از کانال 10هزار تومانی پایین‌تر می‌آید، اما بانک مرکزی وقتی شروع به خرید ارزهای موجود در بازار کرد، قیمت دیگر کاهش نیافت و دلار در این محدوده به ثبات رسید. در زمینه تنظیم بازار تنها افرادی سود می‌کنند که به دنبال کسب سود هستند».