تاغزارهای سبزوار زیر تیغ سودجویان

20 هزار هکتار از تاغزارهای سبزوار به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تثبیت شن های روان و جلوگیری از ایجاد ریزگردها، طی پنج دهه اخیر به دلایل متعدد نابود و به اراضی کشاورزی، بوته کاری، پسته کاری و ... تبدیل شده است. تاغزارهای سبزوار از یک طرف  هدف تاراج سود جویانی قرار گرفته که این تاغ ها را تبدیل به زغال می کنند ومی فروشند و از سوی دیگر برخی متصرفان غیرقانونی زمین های منابع طبیعی را به مزرعه یا باغ شخصی تبدیل می کنند تا جایی که رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار از تشکیل 230 پرونده تخلف افراد سودجو در عرصه های منابع طبیعی طی سال گذشته در این شهرستان خبر داده که از این تعداد 40 درصد پرونده ها مربوط به قطع تاغزارهاست و با متخلفان برخورد جدی   می شود.به گزارش خراسان رضوی، شهرستان سبزوار به دلیل شرایط جغرافیایی و اقلیمی از سال های گذشته یکی از مهم ترین کانون های پدیده گرد و غبار بوده است که در دهه 40 به منظور جلوگیری از ورود گرد و خاک به شهر، جنگل های تاغ با هدف ماندگاری و تثبیت شن های روان در حوالی روستای حارث آباد کاشته شد. با گذشت چندین سال از این اقدام ارزشمند به اهمیت کاشت جنگل های تاغ در شهرستان سبزوار پی می بریم چراکه اگر این جنگل های تاغ نبود، شاید با خوزستان دوم مواجه می شدیم اما پیش بینی های گذشتگان سبب شده که از ورود گرد و خاک به شهر جلوگیری شود.تبدیل درختچه های تاغ به زغال قلیان عامل تهدید کننده نابودی جنگل های تاغ سبزوار است. سودجویان برای تهیه زغال قلیان شبانه به جنگل های تاغ می روند و تاغزارهای سبزوار را نابود می کنند. همچنین یکی دیگر از عوامل نابودی جنگل های تاغ این شهرستان قطع کردن درختان برای افزایش اراضی کشاورزی از سوی کشاورزان است که فعالیت سمن ها برای آگاهی بخشی به روستاییان درخصوص اهمیت و ضرورت نگهداری درختان تاغ نقش مهمی در جلوگیری از نابودی این درختان دارد. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار درخصوص وضعیت جنگل های دست کاشت این شهرستان به خراسان رضوی گفت: هم اکنون حدود 120 هزار هکتار جنگل طبیعی و 50 هزار هکتار جنگل دست کاشت وجود دارد و همچنین 21 هزار هکتار کانون فرسایش بادی در این شهرستان شناسایی شده است. عباسعلی کیانی فرد با اشاره به برنامه های اداره منابع طبیعی سبزوار برای بیابان زدایی، افزود: سالانه براساس تخصیص اعتبارات استانی و ملی فعالیت هایی برای مقابله با بیابان زایی در این شهرستان انجام می شود که در این زمینه با محدودیت منابع اعتباری مواجه هستیم. وی بیان کرد در سال 95 اقداماتی برای بیابان زدایی 270 هکتاردر شهرستان سبزوار انجام شد که   اعتبار  تخصیص‌یافته به آن 400 میلیون تومان بود. کیانی‌فرد  ادامه داد: با توجه به برنامه ریزی های انجام شده، سالانه بیش از 40 هزار اصله نهال گلدانی و نیم هکتار گیاه تاغ برای تثبیت شن های روان در روستای برآباد پرورش می یابد تا در مناطق بیابانی این شهرستان استفاده شود. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار بیان کرد: طی 50 سال اخیر حدود 20 هزار هکتار از مساحت تاغزارهای این شهرستان از بین رفته و به اراضی کشاوری، بوته کاری، پسته کاری، گونه کاری و ... تبدیل شده است.کیانی فرد تصریح کرد: از سال گذشته به دلیل کاهش اعتبارات، پروژه های بیابان زدایی و جوان سازی تاغزارها در شهرستان سبزوار انجام نشده است. وی گفت: یک استخر به منظور مهار ریزگردها با حجم 150 هزار متر مکعب آب در بخش روداب ساخته شده که از آب آن برای آبیاری نهال های تازه کاشت شده، استفاده شود. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار با تاکید بر ضرورت احیای جنگل های تاغ در سبزوار به منظور جلوگیری از پدیده ریزگردها، تصریح کرد: طی سال های اخیر پنج هزار هکتار از اراضی جنگل تاغ این شهرستان احیا شده و درخت تاغ برای احیا از روی زمین بریده می شود و گیاه مجدد رشد می کند. وی با بیان این که بارش های مناسب در ابتدای امسال سبب شد که پوشش گیاهی مناسبی در سبزوار ایجاد شود اما وقوع آتش سوزی در سطح جنگل ها عامل تهدید کننده نابودی پوشش گیاهی بوده است، افزود: طی امسال شش فقره حریق در عرصه های منابع طبیعی این شهرستان رخ داده که از این تعداد پنج فقره حریق به مساحت 12.5 هکتار مربوط به تاغزارهای سبزوار بوده است. وی  با اشاره به مشکلات کمبود نیرو برای محافظت از عرصه های منابع طبیعی، افزود: حدود 800 هزار هکتار عرصه منابع طبیعی در این شهرستان وجود دارد که تنها با سه نیرو نگهداری می شود اما براساس استانداردها برای هر 20 هزار هکتار باید یک نیرو در نظر گرفته شود.  وی 80 درصد دلیل نابودی تاغزارهای سبزوار را عوامل انسانی دانست و گفت: سودجویان در این شهرستان برای تهیه زغال  قلیان بوته های تاغ را از ریشه قطع می کنند که سبب نابودی بخش زیادی از جنگل های تاغ شده است.
تشکیل 230 پرونده تخلف برای افراد سودجو
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار از تشکیل 230 پرونده تخلف افراد سودجو در عرصه های منابع طبیعی طی سال گذشته در این شهرستان خبر داد و افزود: از این تعداد 40 درصد از پرونده ها مربوط به قطع تاغزارهاست که با متخلفان برخورد جدی می شود.  وی بیان کرد: به دلیل کمبود نیروی انسانی سمن ها تشکل های مردم نهاد نقش بی بدیلی در حفاظت از جنگل های تاغ این شهرستان دارند. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار ادامه داد: هم اکنون دو سمن در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست در این شهرستان حضور دارند که با وجود کمبود اعتبار نقش مهمی در حفظ و ماندگاری جنگل های تاغ سبزوار دارند.
 اجرای نخستین اقدام برای بیابان زدایی کشور در سبزوار


معاون فنی و عمرانی فرمانداری سبزوار نیز درخصوص اهمیت کاشت درختان تاغ در این شهرستان، گفت: نخستین اقدام برای بیابان زدایی کشور در دهه 40 در شهرستان سبزوار اجرایی شد چراکه در آن سال ها مسئولان مربوط به این نتیجه رسیدند مقابله با پدیده ریزگردها و حرکت شن های روان نیازمند اقدامات اساسی است. اسماعیل نصرآبادی افزود: در دهه 40 در محدوده روستای حارث آباد شهرستان سبزوار اقدامات بیابان زدایی انجام شد که نقش مهمی برای مقابله با پدیده ریزگردها داشته است.  نصرآبادی با بیان این که حدود شش دهه از کاشت جنگل های تاغ سبزوار می گذرد و درختان تاغ دچار پیری شده اند، تصریح کرد: امروزه احیای جنگل های تاغ در سبزوار نیازمند اقدام ملی است چراکه محدودیت های اعتباری داریم. وی با بیان این که ایجاد تاغزارهای سبزوار دلایل مختلفی  دارد، افزود: در دوره های تاریخی متعدد جنگل های تاغ سبزوار نابود شده و با این که در سال های دور درختان بخشی از نیازهای روستاییان را رفع می کرد اما اکنون با اجرای فعالیت های گازرسانی این نیازمندی از بین رفته است. معاون فنی و عمرانی فرمانداری سبزوار افزود: متاسفانه طی چند سال اخیر سودجویان برای تهیه زغال قلیان اقدام به قطع درختان تاغ می کنند که با توجه به اهمیت درختان تاغ، با جدیت با متخلفان برخورد می شود. نصرآبادی ادامه داد: بخش دیگری از درختان تاغ سبزوار به دلیل دیرزیستی و کهن سالی تخریب شده است. وی بیان کرد: همچنین مشاهده شده که برخی روستاییان به منظور افزایش زمین های کشاورزی اقدام به قطع و نابودی درختان تاغ می کنند که با متخلفان طبق قانون برخورد می شود. معاون فنی و عمرانی فرمانداری سبزوار یکی از موانع جدی گسترش جنگل های تاغ سبزوار را کمبود اعتبارات دانست و تصریح کرد: اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار به غیر از کمبود اعتبارات با مشکل کمبود نیروی انسانی و امکانات دست و پنجه نرم می کند. نصرآبادی تاکید کرد: فرهنگ سازی نگهداری از جنگل های تاغ بین روستاییان و مردم نقش مهمی در جلوگیری از نابودی تاغزارها دارد و متاسفانه مشکلات  فرهنگی در میان مردم سبب شده که از اهمیت جنگل های تاغ غافل شوند.