قیمت حامل‌های انرژی افزایش نمی‌یابد

گروه اقتصادی / «پتروشیمی تحریم پذیر نیست.» این جمله را بعد از آنکه امریکا صنعت پتروشیمی ایران را تحریم کرد، بارها در ماه‌های اخیر از زبان مسئولان شنیدیم؛ اما اکنون هیأت‌ها و شرکت‌های خارجی حاضر در تهران بر این موضوع مهر تایید می‌زنند. آنها هم معتقدند که پتروشیمی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و تحریم آن کار را سخت می‌کند اما متوقف نه. روز گذشته سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست کار خود را در تهران آغاز کرد. در این نمایشگاه تابلوی 35 شرکت خارجی دیده می‌شود که غرفه دارند. 12 هیأت از 10 کشور خارجی و 14 کشور مستقل هم آمده‌اند. این 12 هیأت از کشورهایی نظیر عراق، افغانستان، ترکیه، جمهوری‌آذربایجان، پاکستان، ویتنام، ارمنستان، کنیا، هندوستان و تونس هستند. تجاری نیز از کشورهای ایتالیا، اوکراین، چین، رومانی، روسیه، سوریه و لبنان حضور دارند. با تعدادی از نمایندگان این کشورها صحبت کردیم و آنها می‌گویند که می‌توان با ایران همکاری‌ها را ادامه داد و تحریم‌ها مانع جدی محسوب نمی‌شود؛ اما این همکاری به صورت علنی و با انجام تشریفات نخواهد بود. البته یک نکته در این خصوص وجود دارد. امسال جای غول‌های پتروشیمی جهان که بعد از برجام مدام به تهران می‌آمدند و برای سرمایه‌گذاری مذاکره می‌کردند، در نمایشگاه خالی است. شرکت‌هایی که منافع مشترک با امریکا و سهامدار امریکایی دارند.
پتروشیمی، دشمن خام فروشی
در آیین گشایش رسمی سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست، وزیر نفت به نکاتی درباره برنامه‌های پرهیز از خام‌فروشی اشاره کرد و آن را از برنامه‌های اصلی وزارت نفت دانست.
بیژن زنگنه می‌گوید: هنگامی که به تولید بیش از ۲۵ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ می‌رسیم، یک جهش بزرگ رخ خواهد داد و این راه ادامه خواهد داشت.


وزیر نفت با اشاره به اینکه در آستانه جهش سوم صنعت پتروشیمی قرار داریم، توضیح می‌دهد: در سال ۷۶ ارزش محصولات پتروشیمی به قیمت آن زمان یک میلیارد دلار بود.ارزش کنونی محصولات پتروشیمی بیش از ۱۶ میلیارد دلار است. در این سال‌ها تلاش‌های زیادی برای طرح‌های نیمه‌تمام و جدید در صنعت پتروشیمی شده است. جهش دوم صنعت پتروشیمی از سال ۹۲ آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۰ پایان می‌یابد. با تحقق این جهش، ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی بیش از ۱۰۰ میلیون تن خواهد شد. اما در جهش سوم ایجاد تنوع خوراک، محصولات، تولید پروپیلن و متنوع‌سازی زنجیره‌ پایین‌دست بسیار مورد تأکید وزارت نفت است و مناسب‌ترین خوراک استفاده از گاز طبیعی است. هدف جهش سوم صنعت پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۴ تحقق ظرفیت تولید بیش از ۱۳۰ میلیون تنی به ارزش ۳۷ میلیارد دلار است.
تولید ۱۶ میلیون تن اتان تا ۱۴۰۰
تولید اتان در سال 1392، ۴.۲ میلیون تن و در سال 1397، ۷.۳ میلیون تن بوده است. حال زنگنه می‌گوید: این رقم به ۱۶ میلیون تن در سال ۱۴۰۰ خواهد رسید. طرح‌های پارس جنوبی و ان‌جی‌ال‌های ۳۱۰۰، ۳۲۰۰، خارک و پالایش گاز بیدبلند خلیج‌فارس در تأمین خوراک مجتمع‌های پتروشیمی تعیین‌کننده هستند و به گفته وزیر نفت طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج‌فارس ۳.۴ میلیون تن، ان‌جی‌ال ۳۲۰۰، ۸ میلیون تن، ان‌جی‌ال ۳۱۰۰، ۹۰۰ هزار تن، خارک ۲.۴ میلیون تن، پالایشگاه پارسیان سپهر ۳.۳ میلیون تن و پتروپالایش کنگان ۳.۵ میلیون تن در سال تولید خواهند داشت. زنگنه تأکید می‌کند: با اجرای پروژه‌های ان‌جی‌ال، بیدبلند خلیج‌فارس و طرح‌های جمع‌آوری گازهای همراه، گازهای مشعل به صفر نزدیک و به ثروت تبدیل می‌شوند و دیگر آلودگی محیط زیستی نخواهند داشت.
آمایش سرزمین برای توسعه
طرح آمایش سرزمین قرار است که تعیین‌کننده مسیر توسعه کشور شود. زنگنه نیز با اشاره به اینکه آمایش سرزمین مورد توجه وزارت نفت است، می‌گوید: با توجه به اینکه مجتمع‌های پتروشیمی به آب احتیاج دارند، بنابراین تصمیم گرفته شده در کنار سواحل خزر و بعضی از مناطق کشور که توان تأمین آب دارند به شرط ایجاد زنجیره پایین‌دست در کنار آنها، صنعت پتروشیمی توسعه یابد.
پتروشیمی خط مقدم جنگ اقتصادی
صنعت پتروشیمی در شرایط کنونی کشور در خط مقدم جنگ اقتصادی قرار دارد. این موضوع را زنگنه می‌گوید. او توضیح می‌دهد: این صنعت بالاترین نقش را در بازگرداندن ارز حاصل از صادرات محصولات به چرخه اقتصادی کشور نسبت به واحدهای دیگر دارد. به گفته وزیر نفت، صنعت پتروشیمی در عین حال که عمده ارز حاصل از محصولات خود را به شبکه نیما عرضه می‌کند، طرح‌های خود را هم اجرا می‌کند و وارد جهش سوم می‌شود.
تولیدات پتروشیمی و  105 محصول
در این مراسم بهزاد محمدی، مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی نیز با بیان اینکه در حال حاضر 90 محصول در صنعت پتروشیمی تولید می‌شود، گفت: تا سال 1404 این رقم به 105 محصول خواهد رسید. مدیرعامل شرکت صنایع ملی پتروشیمی همچنین بیان می‌کند: مهمترین نشست نمایشگاه امسال نشست وزرای نفت کشورهای عضو اکو است که روز چهارشنبه برگزار می‌شود. برای کنفرانس اکوپلاس از وزیران نفت و انرژی ۱۱ کشور از آسیای میانه و کشورهای همسایه دعوت شده است که هدف از برگزاری این کنفرانس افزایش همکاری‌ها و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی کشور است. به نظر می‌رسد که تصمیم ایران برای رهایی از خام‌فروشی جدی‌تر از هر زمانی است.

12 نکته از زبان زنگنه
وزیر نفت چه گفت؟

1. با آقای کلانتری (رئیس سازمان حفاظت محیط زیست) درباره کیفیت بنزین صحبت کردم. بالا بودن میزان گوگرد در بنزین صحت ندارد. هر زمان که وضع وزارت نفت در افکار عمومی خوب می‌شود، عده‌ای شایعاتی پخش می‌کنند تا وزارت نفت را اذیت کنند. ان شاءالله اینها را نیز خدا از آنها قبول کند.
2. درباره تحریم و اینکه آیا درخواست از ایران برای خرید نفت پس از حمله به تأسیسات نفتی شرکت سعودی آرامکو افزایش یافته است، صحبت نمی‌کنم.
3. وزارت نفت آیین‌نامه اجرایی توسعه پتروپالایشگاه‌ها را زودتر از زمانی که متعهد بود، نوشته است و شنبه هفته جاری آن را به دولت ارسال کردیم. آنجا نیز تسهیلاتی را برای توسعه پتروپالایشگاه‌ها در نظر گرفته‌اند که دولت برای راه‌اندازی  کمک کند، ما نیز از آنها حمایت می‌کنیم.
4. درباره افزایش قیمت حامل‌های انرژی هنوز تصمیمی نهایی نشده است.
5. اظهارات اخیر درباره هپکو شایعه و دروغ است. عده‌ای دروغ‌هایی می‌گویند و من هم نمی‌دانم، چرا این دروغ‌ها را می‌گویند و چه نیتی دارند؛ بالاخره دروغ خوب نیست، اگر دولت برای دروغ گفتن مالیات می‌گرفت، درآمد آن بیشتر از درآمدهای نفتی بود.
6.اینکه می‌گویند به تأسیسات نفتی ایران حمله سایبری شده، دروغ است. این اخبار را دروغگوها منتشر می‌کنند، همه این خبرها دروغ است و ما آمادگی خوبی داریم. این حرف‌ها را عنوان می‌کنند؛ اگر هم باشد، ما آماده هستیم و سیستم‌های کشور آنقدر هوشیار هستند که جلو این حمله‌ها را بگیرند، در برخی نقاط نیز ما اقدام‌هایی را برای جلوگیری از این حملات انجام داده‌ایم.
7. هیچ مشکلی در تولید بنزین از جمله سوپر نداریم.
8. هم‌اکنون مهم‌ترین اولویت ما تکمیل طرح فراگیر پالایشی سیراف با ظرفیت روزانه ۳۶۰ هزار بشکه است که زنجیره پتروپالایشگاهی هستند. مراحل اولیه آنها پالایشگاه‌هایی هستند که ۸ میلیون تن نفتا تولید می‌کنند، نفتا هم خوراک الفینی بسیار باارزشی است.
9. اینکه چرا به جای بخش خصوصی، بخش خصولتی زیاد است ربطی به من ندارد. یک نحوه خصوصی‌سازی اتفاق افتاده که آن خصوصی‌سازی را هم ما انجام ندادیم، من هم با آن نوع خصوصی‌سازی موافق نبودم، اما اکنون دیگر کار زیادی نمی‌توانیم بکنیم مگر برای توسعه‌های آتی.
10. علت تأخیر در اجرای پروژه‌های حذف گاز مشعل تحریم‌ها است. این تحریم‌ها ضد بشریت و محیط زیست است. آنها به ما اجازه نمی‌دهند دستگاه‌هایی را که برای جلوگیری از سوزاندن گوگرد نیاز داریم یا دستگاه‌هایی را که به‌واسطه آنها به پالایش گازهای غیراستاندارد می‌پردازیم، وارد کنیم. این در حالی است که ما این دستگاه‌ها را خریده‌ایم، پول آنها را نیز پرداخته‌ایم، بعضی از دستگاه‌ها نیز ساخته شده، اما اجازه حمل آنها را به ما نمی‌دهند. به این دلیل است که می‌گوییم تحریم‌ها واقعاً هم ملت ایران را مورد هدف قرار داده و هم ضد بشری و جنایت علیه بشریت است.
11. صادرات گاز ایران به ترکیه، عراق، ارمنستان و کمی هم به کشور آذربایجان در جریان است.
12. بتازگی آنها (شرکت سی‌ان‌پی‌سی چین) به ایران آمدند و مذاکرات طولانی درباره طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با هم داشتیم.