بررسی آخرین تحولات پس از حمله به تاسیسات نفتی آرامکو عربستان در گفت‌وگو با دکتر مطهرنیا کارشناس مسائل آمریکا:

حرکت آمریکا براساس منافع خود نه آل سعود
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: وزیر دفاع ایران اظهارات برخی از مسئولان آمریکا در مورد نقش جمهوری اسلامی در حمله به تاسیسات نفتی عربستان را بی‌اساس خواند. حسن روحانی نیز ادعای دخالت ایران در حمله به تاسیسات آرامکو را تکذیب کرده است.
سفیر عربستان در لندن مدعی شده که ایران پشت حمله به تاسیسات آرامکو بوده است. هم‌زمان آمریکا برای سفر به عربستان به شهروندانش هشدار داده و عربستان هم گفته در ائتلاف امنیت دریایی خلیج فارس شرکت می‌کند. در کنار همه این اخبار و تحولات، حالا شنیده می‌شود که قیمت نفت کاهش یافته است. وزیر انرژی عربستان هم می‌گوید ظرفیت تولید این کشور به حالت عادی برمی‌گردد.
نکته مهمی که در رابطه با تحولات پس از حمله پهپادی یمنی‌ها به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان، بیش از هر مسئله‌ای بزرگنمایی شده، آن است که برخی از مسئولان آمریکا مدعی شده‌اند «اسنادی دارند که حکایت از دخالت ایران در حمله به تاسیسات نفتی عربستان دارد.» همچنین گفته شده «آمریکا هفته آینده برخی از این اسناد را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد.» در گفت‌وگویی با دکتر مطهرنیا درباره همین موضوع، یعنی ارائه برخی اسناد از سوی آمریکا به مجمع عمومی سازمان ملل آخرین تحولات را بررسی کرده ایم.


دکتر مهدی مطهر نیا در این رابطه می‌گوید: من در گذشته و سال قبل، سخن از «جنگ مقدس» به میان آورده بودم. ایالات متحده آمریکا در دوران کنونی به دنبال حل مسئله ایران در شکل دهی و محتوا بخشی به نظم نوین جهانی و هندسه قدرت است فلذا باید مسئله ایران حل شود به گونه‌ای که ایران نه در برابر آمریکا که در کنار آمریکا به عنوان یک قدرت منطقه‌ای بزرگ در آینده نظم نوین جهانی قرار گیرد.
مطهرنیا می‌افزاید: این هدف ایالات متحده آمریکا است که در نظریه «هارتلند و ریملند» بزرگِ من، ایران را در مجموعه شرکای استراتژیک ایالات متحده آمریکا در قرن بیست و یکم میلادی خوانده‌ام. ایالات متحده آمریکا در دوران ترامپ و حتی قبل از روی کار آمدن ترامپ یعنی اواخر دوره اوباما بر آن بود که ایران را در مسیر ایجاد یک حرکت دیپلماتیک وارد نظام بین‌الملل و سپس حل بسیاری از مسائل موجود با ایالات متحده نماید و بدین ترتیب زمینه‌های ایجاد یک ارتباط دیپلماتیک و سپس گستردن آن، به وضعیت مثبت با تهران که از دوران اوباما آغاز شده بود ادامه بخشد و ورود ایران به یک بخش از تفکرات ایالات متحده آمریکا و حل پرونده‌های دیگر در مسیر حل پرونده هسته‌ای این حرکت را در چارچوب هزینه‌های پایین‌تر به انجام رساند.
این تحلیلگر مسائل امریکا می‌گوید: آنچه که اوباما به دنبال آن بود این مسئله را در نهایت دنبال می‌کرد اما ایران در مذاکرات پرونده هسته‌ای، مذاکرات را محدود به پرونده هسته‌ای کرده و در نهایت منجر به این شد که جمهوری اسلامی ایران تنها در پرونده هسته‌ای و آن هم در قالب برجام به نتایج مثبتی دست پیدا کند که سپس، جمهوری اسلامی در قالب دلواپسان و با به رسمیت شناختن دلواپسان با همان نتایج مثبت را با یک پرسش جدی رو برو کرد.
دکتر مهدی مطهرنیا معتقد است: در اینجا بود که در اواخر دوره اوباما نیز ما شاهد این بودیم که دکترین محدودسازی همکاری‌های بین‌المللی با ایران در قالب برجام با محاصره منطقه‌ای تهران روبرو شد در زمان اوباما این مسئله شروع شد پس حتی اگر کلینتون نیز رئیس جمهور می‌شد این وضعیت ادامه پیدا می‌کرد اما مسئله با ورود ترامپ به کاخ سفید همانگونه که در کمپین انتخاباتی‌اش این مسیر را ترسیم کرد دکترین محدودسازی همکاری‌های بین‌المللی با ایران در قالب برجام به دکترین محدودیت همکاری‌های بین‌المللی با خروج از برجام و با ادامه محاصره منطقه‌ای تهران تبدیل به یک چالش بزرگ شد و آمریکا در دوران ترامپ با پارادایم آشوب یا دکترین بازیگر دیوانه ـ یعنی همان سیاست کلان پیچیدگی و ابهام ـ و در واقع استراتژی جوجیتسو، زمینه‌های تحریک ایران را فراهم کرد تا بتواند بدین طریق ایران را در یک وضعیت پاسخگویی انفعالی قرار دهد و از آن پاسخگویی انفعالی بهره برد و ایران را در تحریم‌های گسترده‌تری قرار دهد!
در این زمان بود که آمریکا از برجام خارج شد و محاصره منطقه‌ای تهران را افزایش داد به گونه‌ای که در ابعاد وسیع نظامی وارد خلیج فارس شد، در اقدامی خصمانه سپاه را در گروه‌های تروریستی قرار داد، گلوگاه‌های ثروت ایران از نفتی و غیرنفتی محدودسازی شد در حالی که ایران نه تنها از برجام خارج نشد بلکه تلاش کرد تا منافع موجود در برجام را همچنان حفظ کند.
مطهر نیا می‌افزاید: ایالات متحده آمریکا دکترین خود را به سمت یک دکترین مکمل انتقال داد که این دکترین مکمل آمریکا محاصره منطقه‌ای تهران را تبدیل به دکترین ایجاد چالش به منظور تبدیل ایران به دشمن برای تحت تاثیر قرار دادن نظم منطقه‌ای در دستور کار قرار گرفت و از سال ۲۰۱۸ بود که این دو دکترین کلید خورد و فعالیت‌های فعلی در ادامه ی همان موضوع است.
مطهرنیا به یک مسئله ی مهم اشاره می‌کند و می‌گوید: آمریکا نه بر اساس منافع سعودی‌ها که بر اساس سیاست خارجه خود در یک جنگ بزرگ اقتصادی ضمن افزایش تحریم‌ها، همچنان از مذاکره و گفت‌وگو سخن می‌گوید؛ جنگ اقتصادی و تحریم بخشی‌هایی از دکترین‌های دوگانه‌ای است که توضیح دادم و سخن از مذاکره یعنی نبردی که ایران را مخل نظم منطقه‌ای و نظم جهانی نشان دهد.
مطهر نیا می‌گوید مجموعه ی رفتارهای آمریکا یک جنگ مقدس است یعنی او یک رویداد گفتاری ایجاد می‌کند به جهان نشان می‌دهد که در هر وضعیتی آمریکا حاضر به مذاکره با ایران است ولی ایران از مذاکره تبری می‌جوید. ایران از پذیرش میانجی‌هایی که امریکا علناً مشخص می‌کند رویگردانی می‌کند از آبه گرفته تا مکرون و همزمان رئیس جمهور امریکا از گفت‌وگو در هر جا و هر زمان می‌گوید پس افکار عمومی جهان هر لحظه برای رو در رویی ایران و آمریکا آماده‌تر می‌شود.
دکتر مطهرنیا معتقد است آمریکا می‌خواهد وارد بازار نفت و گاز جهان شود و در این راه می‌کوشد نفت خاورمیانه را از دور خارج کند. وی ادامه می‌دهد تحلیل من از آینده و تلاش‌ها برای ارسال پرونده ایران به مجمع عمومی آن است که ایالات متحده امریکا تا پاییز همچنان بر فشارهای اقتصادی خود با شیبی ملایم می‌افزاید تا در نهایت به خواست اصلی خود یعنی مذاکرات مجدد با ایران دست پیدا کند و این ایران است که باید برای پاییز و بعدِ پاییز آینده تصمیم‌گیری درستی به انجام رساند.
آخرین خبری که در خلال مصاحبه به دست می‌آید جانشینی رابرت اوبرایان به جای بولتون است که این تحلیلگر مسائل بین‌المللی عبارت قابل تاملی در این باره اعلام می‌کند: «رابرت اوبرایان» مثل ترامپ حرف می‌زند مثل پمپئو عمل می‌کند حالا تیم پمپئو قوی‌تر شد!» مطهرنیا معتقد است به نظر من حالا تیمی که می‌خواهد دکترین‌های دوگانه امریکا علیه ایران را عملیاتی کند قوی‌تر از همیشه شده و پمپئو با تیمی یکدست‌تر علیه ایران دست به اقدامات دیپلماتیک خواهد زد!
نمایش تبلیغاتی سعودی‌ها برای اتهام‌زنی به ایران
سرهنگ «ترکی المالکی»، سخنگوی وزارت دفاع عربستان سعودی طی کنفرانس خبری، مدعی شد که ایران در حمله اخیر به تاسیسات نفتی عربستان سعودی دست دارد. به گزارش فارس، او مدعی شد که حمله به تاسیسات عربستان سعودی از یمن صورت نگرفته بلکه از شمال منطقه خلیج فارس صورت گرفته است. بر اساس ادعای این مقام نظامی سعودی، در حمله پهپادی اخیر، از سیستم موقعیت‌یابی دقیق و «جی‌پی‌اس» استفاده شده است. ترکی المالکی گفت که تحقیقات در مورد این حمله همچنان ادامه دارد و ریاض نتایج به دست آمده از این تحقیقات را در اختیار متحدان و شرکای خود قرار داده است. او گفت که این حمله نه به عربستان سعودی که حمله به همه دنیاست و جامعه جهانی باید در برابر چنین اقداماتی موضع اتخاذ کند. سخنگوی وزارت دفاع عربستان طبق روال گذشته، با نمایش لاشه‌هایی که مدعی است متعلق به لاشه‌های موشک‌ و پهپاد است، ادعا کرد که این تسلیحات را ایران به کار گرفته است. ترکی المالکی مدعی شد که در حمله به تاسیسات نفتی سعودی در شرق عربستان سعودی، از موشک‌های کروز و ۲۵ پهپاد استفاده شده است. او در ادامه اتهام‌های خود علیه ایران، مدعی شد که موشک کروز «یا علی» و موشک‌های نقطه‌زن در حمله اخیر استفاده شده است و این موشک‌ها، از ایران شلیک شده‌اند. مالکی مدعی شد که در حمله اخیر، سه موشک کروز کوتاه برد و یک موشک غیر کروز از شمال (شمال تاسیسات نفتی) شلیک شده است. او گفت که تاریخ هک شده روی موشک و تسلیحات به کار رفته مذکور نشان می‌دهد این تسلیحات اخیرا ساخته شده است.
پولیتیکو: ترامپ میلی به درگیری نظامی با ایران ندارد
یک رسانه آمریکایی با انتشار گزارشی خبری- تحلیلی به نقل از برخی معتمدان رئیس‌جمهور آمریکا و برخی کارشناسان، بر «بی‌میلی شدید» دونالد ترامپ برای هرگونه درگیری نظامی با ایران تاکید کرده است. به گزارش فارس به نقل از پولیتکو، «معتمدان و نزدیکان دونالد ترامپ می‌گویند که رئیس‌جمهور آمریکا شاید به تندی و سرسختانه صحبت کند اما او به شدت در زمینه کشاندن آمریکا به یک جنگ جدید در خاورمیانه بی‌میل است».چندین نفر از افرادی که به طور مرتب با رئیس‌جمهور آمریکا صحبت می‌کنند، به پولیتیکو گفتند: «ترامپ به دلیل اینکه خواهان پایبند ماندن به وعده‌های کارزار انتخاباتی‌اش برای کاستن از درگیری‌های خارجی است، میلی به انجام یک اقدام نظامی در خاورمیانه ندارد». طبق گزارش این رسانه آمریکایی، طی ۱۰ روز اخیر افرادی چون «آبه شینزو» نخست‌وزیر ژاپن، «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان و «رند پال» سناتور جمهوری‌خواه با ترامپ درباره ایران صحبت کردند و اکثر آنها از ترامپ خواستند که «از خود خویشتنداری نشان دهد». البته برخی دیگر از هم صحبت‌های ترامپ، خواستار آن شده‌اند که آمریکا بخشی از یک «پاسخ چندجانبه به حمله ادعایی ایران به عربستان سعودی بشود». یک منبع نزدیک به کاخ سفید به پولیتیکو گفت: «هر چند میل طبیعی ترامپ این است که به ایران حمله نکند اما فشار بر آمریکا و ترامپ برای پاسخ دادن (به حمله ادعایی ایران به عربستان سعودی) در حال اعمال شدن است». یک مقام سابق آمریکایی معتقد است: «او (ترامپ) دوست دارد که درباره یک بازی بزرگ صحبت کند و آن نوع از سیاست‌هایی را به نظر سرسختانه می‌رسند را دوست دارد اما وقتی آن سیاست‌ها وارد صحنه جهان واقعی می‌شود، به اجرای این سیاست‌ها بسیار بی‌میل می‌شود». پولیتیکو به سراغ برخی دیپلمات‌های خارجی هم رفته و نظر آنها را درباره چرایی «محتاط بودن» ترامپ در قبال ایران جویا شد.به نظر این دیپلمات‌ها یکی از دلایل مهم این احتیاط، در پیش بودن انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا است.یک دیپلمات اروپایی گفت: «او (ترامپ ) کسی است که خواهان نشان دادن قدرت آمریکا است اما انتخابات هم در پیش است و آخرین چیزی که او می‌تواند خواستارش شود، کشاندن آمریکا به یک درگیری بلندمدت است».