روزنامه همدلی

عرق شرم بر پیشانی صدا و سیما

همدلی| قراردادهای اجتماعی جوامع و در نتیجه بازنمایی آنها در زبان‌‎ها متفاوت است. مقاصد رفتارهای انسانی در نظام ارتباطی زبان به شیوه‌های خاصی رمزگذاری و در پی آن گفتمان‌های متفاوتی تولید می‌شوند. از این رو، با بررسی ساز و کارهای زبانی و کشف نظام رمزگذاری آن می‌توان به نیات ارتباطی و شرایط حاکم بر گفتمان دست یافت.
موضوع رفتار بی‌ادبانه کلامی نیز به عنوان یک رفتار انسانی در بخش‌های متفاوت جوامع نمودها و ویژگی‌های خاصی دارد. در این راستا خشونت کلامی را می‌توان نوعی خشونت در نظر گرفت که کارکرد گفتمانی دارد. آنچه از مفهوم خشونت کلامی در حوزه تحلیل گفتمان بر می‌آید از دست رفتن استقلال و سرشت انسانی تحت فشار هنجارها و قوانین قطعی و پرسش‌ناپذیر زبان است.
جورج الکساندر مالکین خشونت کلامی را در حوزه گفتمان و کاربرد شناسی زبان مورد بررسی قرار می‌دهد و الگوهای این چنین را برای آن بر می‌شمارد: زبان میتواند به طور خصمانه به فرد هجوم بیاورد، سلاح مستبدانه‌ای برای تسلط باشد، افراد را به بند کشیده و اذیت کند، آلت شکنجه‌ای وحشت‌زا باشد، قدرت را بر گرفته و کنترل کند و روابط انسانی را تعریف نماید.
گالتونگ بین خشونت ساختاری و خشونت مستقیم تفاوت قائل میشود. بدین صورت که خشونت مستقیم کاربرد قدرت مادی برای تاثیرگذاری بر کسی یا واکنش در مقابل اعمال سایر انسان‌هاست و خشونت ساختاری نتیجه ساختارهای اجتماعی است که تاثیر غیرمستقیم بر مردم دارد.


کالیپر بی‌ادبی را راهبردهای ارتباطی می‌داند که برای حمله به وجهه مخاطب برنامه‌ریزی شده است که باعث تعارض و ناهماهنگی اجتماعی می‌گردد.
به گفته وی، بی‌ادبی زمانی رخ می‌دهد که گوینده آگاهانه وجهه مخاطب را مورد تهدید قرار دهد یا مخاطب قصد حمله به وجهه‌اش را در رفتار کلامی گوینده درک کند. کالپپر در نظریه گفتمان خود راهکارهای مختلف بی‌ادبی را بر اساس وجهه و حقوق اجتماعی طبقه‌بندی و به ارتباط این مفاهیم اشاره کرده است.
وی در این رویکرد به پنج الگو برای بی‌ادبی کلامی قائل است که عبارتند از سه نوع وجهه فردی، رابطه‌ای، اجتماعی و دو نوع حقوق اجتماعی تساوی و وابستگی.
یکی از رسالت‌های رسانه پرمخاطب تلویزیون اجتماعی کردن افراد و ترویج الگوهای صحیح رفتارهای زبانی از طریق انواع تولیدات تلویزیونی ازجمله سریال‌هاست.
سریال تلویزیونی به عنوان نمودی از زندگی و فرهنگ یک جامعه و نیز بافتی با هنجارهای تعاملی خاص خود و با حضور عوامل کلامی و غیرکلامی متعدد عرصه مناسبی برای مطالعه زبان است. رفتار زبانی بی‌ادبانه و آزار دهنده در سریال تلویزیونی یک رفتار قابل مشاهده و وسیله‌ای برای کنترل و تحقیر فرد مقابل است که الگوهای کاربرد آن را توسط شخصیت‌های سریال می‌توان بر اساس نظریه تحلیل گفتمان بررسی کرد.
با این وجود، صداوسیما و مدیران ریز و درشت آن،گویی اهل درس گرفتن از تجربه‌های تلخ گذشته نیستند یا به عمد بر طبل عناد با مردم می‌کوبند. آنان کوچک‌ترین احترامی برای مخاطبان قائل نیستند و مدام به شعورشان توهین می‌کنند. مدت‌هاست که ساخت سریال‌های ضعیف در دستور کار صدا و سیما قرار گرفته و با شدت و حدت تمام به آن ادامه می‌دهد. تنها چیزی که برای رئیس و مدیران تلویزیون مهم نیست رضایت مردم و ساخت مجموعه‌های با کیفیت است.
به واقع آدمی تا با چشم مسلح و غیر مسلح نبیند، باورش نمی‌شود که تلویزیون یک کشور چنین سریال‌های بی‌کیفیت و سطح پایینی را برای مخاطبانش روی آنتن بفرستد. تمام مجموعه‌هایی که از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش می‌شود، یکی از یکی ضعیف‌تر و غیر قابل دیدن‌تر است و به سخن دیگر، تلویزیون ایران در حال حاضر تنها تلویزیون جهان است که از ریزش مخاطب استقبال کرده و برای تداوم آن، نهایت سعی خود را به خرج می دهد.
عملکرد رئیس سازمان صدا و سیما و مدیرانش، همواره ثابت کرده که از سواد تلویزیونی و سینمایی حداقلی برخوردار نیستند. ناظران کیفی این سریال‌ها نیز یا سواد چندانی نداشته و ندارند تا ضعف‌های آشکار را ببینند، یا برای تایید کردن این مجموعه‌های ضعیف، تطمیع و تهدید شده‌اند وگرنه امکان نداشت و ندارد که مجوز پخش به چنین آثار بی‌کیفیتی بدهند.
شاید بیش از همه، اعضای شورای تایید فیلم‌نامه صداوسیما مقصر باشند که نمی‌توانند سره را از ناسره تشخیص دهند یا می‌دهند و به خاطر حفظ منافع دم بر نمی‌آورند. ادعای بسیاری از آنان گوش فلک را کر کرده است، اما عمل‌شان خلاف ادعای‌شان را ثابت کرده و می‌کند. آنان به کارمندانی بی سواد و کم سواد تبدیل شده‌اند که فقط چشم به مواجب قلمبه سر برج دوخته‌اند. برای همین است که هرچه به آنان می‌گویند، نه نگفته و اطاعت امر می‌کنند. یعنی حتی یک نفر در این شوراها جسارت آن را ندارد با چنین طرح‌ها و فیلمنامه‌های ضعیفی مخالفت کند؟
از خجالت، عرق شرم بر پیشانی چروکیده تلویزیون نشسته است، اما رئیس و مدیران ریز و درشت صدا و سیما که بابت ساخت و پخش این سریال‌های ضعیف باید مدام عرق شرم بریزند، کوچک‌ترین اثری از شرمندگی در وجودشان دیده نشده و نمی‌شود.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» پیامدهای اتفاقات اخیر نفتی بر ایران و بازار طلای سیاه را ارزیابی کرد دلهره نفتی واکنش پروانه سلحشوری به اظهارات سخنگوی قوه قضاییه: برخورد با نمایندگان منتقد، اقتدار مجلس را زیر سوال می‎برد مصطفی اقلیما در تبیین عملکرد رسانه‌های داخلی: صدا و سیما بداند مردم شعور دارند گزارشی از نزول یک رسانه، از فردوسی‌پور تا میثاقی روایت یک سقوط عرق شرم بر پیشانی صدا و سیما علی تاجرنیا در گفت‌وگو با همدلی مطرح کرد: استراتژی تنش‌زدایی ایران حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: هیچ‌گونه مذاکره‌ای با آمریکا اتفاق نمی‌افتد دکتر صلاح الدین هرسنی دلایلی بر امتناع جنگ گزارش همدلی از اعتراضات کارگران شرکت هپکو اراک گازاشک آور جواب سفره خالی کارگر دکتر صلاح الدین هرسنی دلایلی بر امتناع جنگ مرگ عماد و مدیرانی که پاسخگو نیستند یک مقام آمریکایی: حمله به تاسیسات نفتی آرامکو با موشک کروز انجام شده است جهانگیری خبر داد موافقت رهبری با برداشت 300 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی