روزنامه همدلی
1398/06/27
«همدلی» پیامدهای اتفاقات اخیر نفتی بر ایران و بازار طلای سیاه را ارزیابی کرد دلهره نفتی
همدلی| فاطمه آقایی‌فرد: چند روزی میشود که همه نگاه‌ها به سمت بازار نفت چرخیده است. با انفجار آرامکو و نصف شدن تولید نفت عربستان، نگرانی‌ها درباره آینده این محصول زیرزمینی بیشتر از همیشه تبدیل به دغدغه رسانه‌ها شده است. هر چند با تحریم‌های نفتی ایران که از روز سیزدهم آبان سال گذشته کلید خورد، این بازار زیر ذره‌بین همه آن‌هایی که اتفاقات نفتی را دنبال می‌کردند رفته بود و در تحلیل‌های کارشناسان خارجی یا داخلی، هر بار رد ماجرای کاهش عرضه طلای سیاه دیده می‌شد. آن‌روزها بسیاری از این تحلیل‌های کارشناسی حکایت از این داشت که هیچ کشور صادرکننده‌ای توان پر کردن جای خالی نفت ایران در بازارها را نخواهد داشت و در این میان روسیه، عربستان و آمریکا خبرسازترین گزینه برای پر کردن این جای خالی بودند. هر چه که بود آن‌روزها سپری شد و حالا بر اساس گزارش‌ها صادرات نفت ایران از مجاری خاصی انجام میشود. اما با این همه حداقل از پاییز سال گذشته تا چند روز پیش، پشت بازار نفت به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران بیشتر از همیشه به عربستان گرم بود که با حمله پهپادی نیروهای یمنی به تاسیسات غول نفتی این کشور به نظر می‌رسد این دل‌گرمی کمرنگ‌تر شده است. چرا که با چنین اتفاقی حدود پنج میلیون و 700 هزار بشکه نفت از دور تولیدات روزانه عربستان خارج شد و البته عرضه نفت در کل دنیا شش درصد افت کرد.گرانی بنزین در آمریکا
دلهره نفت اتفاقات خبرسازی را در این‌روزها روی تارنمای بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی برد که یکی از مهم‌ترین این ماجراها بحث نوسان قیمت و چشم‌انداز این بازار در روزهای آینده بود. با دود شدن نیمی از نفت عربستان بود که قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی در همان لحظات ابتدایی حادثه هیجانی شد و خود را به حدود 70 دلار رساند. هر چند این رشد قیمتی دوامی نداشت و روز گذشته بهای طلای سیاه به 67 دلار و 46 سنت در هر بشکه رسید، اما هنوز هم در برآوردهای کارشناسان داخلی و خارجی پیش‌بینی میشود که قیمت‌ها در روزهای آینده به 100 دلار نیز خواهد رسید. البته این پیش‌بینی در صورتی دور از انتظار نیست که اقدامات خاصی از سوی آمریکا در برداشتن تحریم‌های نفتی ایران در دست کار نباشد. یعنی تا زمان بازسازی تاسیسات نفتی عربستان و عدم اقدام خاص از سوی آمریکا در کوتاه مدت قیمت نفت رشد قابل‌توجهی را تجربه خواهد کرد که این اتفاق بسیاری از متقاضیان را با نگرانی مواجه کرده است. نکته قابل‌توجه این است که ماجرای انفجار آرامکو از همین حالا تاثیرات خود را در آمریکا نشان داده و قیمت بنزین در این کشور را افزایش داده است. آنطور که رویترز در این‌باره مینویسد، رانندگان آمریکایی به احتمال زیاد به شدت از حملات اخیر به تاسیسات نفتی عربستان سعودی متضرر خواهند شد، این تاثیر منفی به خصوص برای ساکنان کالیفرنیا و سواحل غربی که نیمی از واردات نفت آمریکا از عربستان سعودی را به خود اختصاص داده اند، بیشتر خواهد بود. چرا که حملات پهپادی روز شنبه به تاسیسات نفتی عربستان موجب شده است تا بیش از 5درصد عرضه جهانی نفت با اختلال جدی روبرو شود و قیمت نفت خام را 20درصد افزایش دهد. با چنین پیش‌بینی‌هایی تحلیلگران انرژی در داخل کشور بر این باور هستند که احتمالا افزایش قیمت بنزین باعث شود تا آمریکا دست از تحریم‌های ایران بردارد تا فشارها بر کشور خود را به حداقل برساند.
نفت و بودجه
قیمت نفت در حالی در بودجه سال جاری 54 دلار تعیین شده است که طلای سیاه این‌روزها در محدوده 68 دلاری قرار گرفته و پیش‌بینی‌ها حکایت از رسیدن این محصول به 100 دلار در کوتاه مدت را دارد. این نکته در حالی مطرح است که بسیاری از آگاهان اقتصادی مسئله رشد قیمت نفت را برای ایران مثبت ارزیابی کرده و بر این باور هستند که کاهش صادرات نفت با این اتفاق مسئله کمبود بودجه را جبران خواهد کرد. اما به باور بسیاری از تحلیلگران یکی از نکات مثبت این موضوع افزایش فشارها در آمریکا است که احتمالا منجر به از بین بردن تحریم‌ها علیه ایران شود.
چهار جایگزین نفت عربستان
برخی منابع به رویترز گفته‌اند بازسازی تاسیسات آسیب‌دیده چند هفته زمان لازم دارد. در صورتی که چنین برآوردی درست باشد، جهان باید به دنبال جایگزین‌هایی برای نفت عربستان سعودی برود. آمریکا اعلام کرده که آماده رهاسازی ذخایر استراتژیک(SPR)خود برای جبران افت عرضه نفت عربستان است، با این حال آنطور که پلاتس گزارش می‌دهد، کارشناسان احتمال چنین اقدامی را از سوی واشنگتن در کوتاه‌مدت چندان بالا نمی‌دانند. باب مک نالی، رئیس گروه انرژی Rapida- Energy، به پلاتس گفته است: «گمان نمی‌کنم این یک اتفاق قریب‌الوقوع باشد. همه چیز بستگی به این دارد که چه میزان خسارت وارد شده و بازگشت تولید به روند عادی چه مدت طول خواهد کشید.» مدیر ارشد انرژی در شورای امنیت ملی در دولت جورج دبلیو بوش بر این باور است که ایالات متحده باید هرگونه انتشار ذخایر استراتژیک خود را با آژانس بین‌المللی انرژی هماهنگ کند. به گفته او اگر در چند روز آینده بقیق به مدار تولید بازگردد، احتمال هرگونه آزادی SPR منتفی خواهد بود. مک نالی می‌گوید: «تنها در صورت ایجاد اختلال در درازمدت در تاسیسات یا انتظار افزایش درگیری نظامی و ایجاد اختلال در روند تولید عربستان، گزینه آزادی ذخایر استراتژیک به‌طور جدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در حال حاضر، دولت آمریکا تنها با اظهارات کلامی در این خصوص اطمینان‌هایی می‌دهد. به نظر من فعلا آنها درخصوص یک اختلال بلندمدت نگرانی ندارند.» کوین بوک، مدیر عامل شرکت ClearView Energy نیز آزادسازی ذخایر استراتژیک آمریکا را بسته به میزان خسارت در بقیق دانسته است. بوک در گفت‌وگو با پلاتس اعلام کرده یک اقدام موثرتر به جای آزادسازی ذخایر استراتژیک آمریکا و برای پر کردن کمبود عرضه نفت عربستان، افزایش تولید دیگر اعضای اوپک است. آنطور که بوک می‌گوید، مسائل فنی و محدودیت‌های زیرساختی یکی از موانع عملی شدن وعده آمریکا برای آزادسازی ذخایر استراتژیک این کشور است. حجم ذخایر استراتژیک آمریکا حدود ۶۴۵ میلیون بشکه است، با این حال سواحل دریایی این کشور محدودیت‌هایی برای انتقال نفت دارد. آنطور که وزارت انرژی این کشور در سال ۲۰۱۶ در گزارشی اعلام کرده آمریکا حداکثر می‌تواند روزانه ۱/ ۲ میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک خود را آزاد کند.
پلاتس همچنین بر این باور است که در صورت طولانی شدن اختلالات عرضه عربستان، این کشور می‌تواند از نفت انبار‌شده خود در ژاپن برای تامین تقاضای مشتریانش استفاده کند. با این حال مک نالی می‌گوید: «موجودی‌های نفت خام رو به کاهش است. عربستان سعودی حدود ۱۸۸ میلیون بشکه نفت انبار شده دارد که با این میزان می‌تواند تنها به مدت ۳۷ روز ۵ میلیون بشکه نفت از دست رفته در بقیق را جبران کرد.»
در این میان برخی نیز رفع تحریم‌های ایران را آسان‌ترین و سرراست‌ترین مسیر برای جایگزینی نفت عربستان می‌دانند.
سندی فیلدن، تحلیلگر بازار نفت در این‌باره می‌گوید: راه‌حل سریع و آشکار چشم‌پوشی آمریکا از تحریم‌های ایران است، ایرانی‌ها تانکرهایی پر از نفت دارند که آماده حرکتند. با این حال این راه‌حل از لحاظ سیاسی فشارها و تبعات بسیاری برای دولت ترامپ خواهد داشت. مک نالی نیز با اشاره به این راه‌حل می‌گوید، همه‌چیز بستگی به شدت آسیب و مدت زمان لازم برای بازگشت این تاسیسات دارد. اگر همه چیز به درازا بکشد ممکن است از نفت ایران برای جبران کمبود جهانی استفاده شود.
نگاهی به پیامدهای انفجار آرامکو بر بازار نفت و ایران
حسن مرادی - ایران از مجاری‌های خاصی نفت خود را به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کند و به نظر می‌رسد گشایش‌های بیشتری در فروش نفت کشور ایجاد خواهد شد. اما با اتفاقی که در عربستان افتاد بحث کسری نفت در بازارهای جهانی وجود دارد و فشار این کمبود در آمریکا این‌روزها مشهود است. به نظر می‌رسد افزایش قیمت بنزین و کالاهای مشابه در این کشور موجب عکس‌العمل آمریکایی‌ها میشود، چرا که فشار ناشی از افزایش قیمت بنزین بیشتر متوجه این کشور است. تحت چنین شرایطی به نظر می‌رسد آمریکا برای ریلکس کردن این موضوع اقدامی را انجام خواهد داد تا قیمت‌ها را به سطح قبلی بازگرداند یا اینکه ثبات نسبی را در بازارهای جهانی ایجاد کند. یکی از اقداماتی که احتمالا توسط مسئولان این کشور انجام شود برداشتن تحریم‌های اعمال شده علیه ایران است تا بازار به آرامش گذشته بازگردد. این در حالی است که اگر این اقدام انجام نشود کمبود نفت خطری خواهد بود که بازارهای جهانی را تهدید می‌کند. در چند روز گذشته قیمت نفت با انفجار منبع نفتی در عربستان حدود 16دلار افزایش یافت و احتمال افزایش هر چه بیشتر نفت همچنان وجود دارد. یکی از پیامدهای مهم این اتفاق در اقتصاد ایران جبران کسری بودجه است و مبلغی که برای فروش نفت در بودجه سال جاری در نظر گرفته شده بود با افزایش قیمت‌ها افزایش می‌یابد. در واقع بحث افزایش قیمت نفت در حال حاضر به نفع ایران است و درآمد کشور با فروش این محصول به سطح بالاتری می‌رسد. یکی دیگر از پیامدهای اتفاق نفتی عربستان برای ایران، ثابت شدن حقانیت ایران درباره مواضع و برخورد با کشورهای دیگر است. ایران سال‌ها فریاد کشید که نسل‌کشی در یمن را متوقف کنید و این موضوع به نفع هیچ کسی نیست که با این اتفاق برای کشورهای دوست و غیر درستی سیاست‌های کشور ثابت شد.
سایر اخبار این روزنامه
«همدلی» پیامدهای اتفاقات اخیر نفتی بر ایران و بازار طلای سیاه را ارزیابی کرد دلهره نفتی
واکنش پروانه سلحشوری به اظهارات سخنگوی قوه قضاییه: برخورد با نمایندگان منتقد، اقتدار مجلس را زیر سوال میبرد
مصطفی اقلیما در تبیین عملکرد رسانه‌های داخلی: صدا و سیما بداند مردم شعور دارند
گزارشی از نزول یک رسانه، از فردوسی‌پور تا میثاقی روایت یک سقوط
عرق شرم بر پیشانی صدا و سیما
علی تاجرنیا در گفت‌وگو با همدلی مطرح کرد: استراتژی تنش‌زدایی ایران
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: هیچ‌گونه مذاکره‌ای با آمریکا اتفاق نمی‌افتد
دکتر صلاح الدین هرسنی دلایلی بر امتناع جنگ
گزارش همدلی از اعتراضات کارگران شرکت هپکو اراک گازاشک آور جواب سفره خالی کارگر
دکتر صلاح الدین هرسنی دلایلی بر امتناع جنگ
مرگ عماد و مدیرانی که پاسخگو نیستند
یک مقام آمریکایی: حمله به تاسیسات نفتی آرامکو با موشک کروز انجام شده است
جهانگیری خبر داد موافقت رهبری با برداشت 300 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی
