صداوسیما و روزنامه کیهان خواستار برخورد قضایی با نمایندگان منتقد شدند پرونده سازی

همدلی | زینب نورانیان: صداوسیما پس از ساختن مستندهای مشهور به اعتراف اجباری، به پرونده‌سازی برای نمایندگان ملت روی آورده است. برنامه «پرونده ویژه» که پنجشنبه و جمعه از شبکه سوم تلویزیون پخش شد قصد داشت به آنچه ابعاد پشت پرده خودسوزی سحر خدایاری می‌خواند، بپردازد، اما در عمل مجری این برنامه و میهمانان آن خواستار برخورد قضایی با نمایندگانی شدند که در واکنش به این حادثه سکوت نکردند.
خودسوزی سحر خدایاری که خیلی زود در رسانه‌‌ها به «دختر آبی» شهرت یافت، گرچه در فضای مجازی و بین کاربران آن به شدت مورد توجه قرار گرفت، اما واکنش صداوسیما به این حادثه چیزی نبود جز سکوت و گذشتن از کنار آن. با این حال رویه سکوت صداوسیما ماندگار نبود و مدیران این رسانه تصمیم گرفتند در برابر این حادثه که موجی از واکنش‌ها در داخل و خارج از کشور را به دنبال داشت، تحرکی از خود نشان دهند.
تکمیل سناریوی بیست‌وسی در شبکه فروغی
ابتدا بخش خبری بیست‌وسی صداوسیما وارد عمل شد و مجری زن معروف این برنامه گزارشی از ماجرای خودسوزی سحر خدایاری به تصویر کشید که گویی این حادثه از قبل برنامه‌ریزی شده و دست‌های پنهان در کار بوده است.


بعد از بیست‌وسی، نوبت شبکه سوم به مدیریت علی فروغی بود که ماموریت ناتمام شبکه دوم را تمام کند. این شبکه در شب‌های تعطیل آخر هفته (پنجشنبه و جمعه) برنامه‌ای با عنوان «پرونده ویژه» روی آنتن برد که ضمن تکرار ادعاهای گزارش بیست‌وسی مبنی بر اینکه در خودسوزی دختر آبی دست‌های پشت پرده در کار بوده، خواستار برخورد با آن دسته از نمایندگان مجلس شد که پس از خودسوزی سحر خدایاری سکوت نکردند و در شبکه‌های اجتماعی واکنش نشان دادند.
علی مطهری و پروانه سلحشوری دو نماینده‌ای هستند که بعد از مرگ سحر خدایاری به علت خودسوزی در توئیتر خود لب به اعتراض گشودند.
علی مطهری ابتدا در توئیتی در واکنش به مرگ دختر آبی بر اثر خودسوزی نوشته بود: «مرگ سحر دختری که به خاطر ورود پسرانه به استادیوم آزادی بازداشت و در اثر شنیدن محکومیت‌اش به شش ماه زندان خودسوزی کرد، حاکی از بی‌تدبیری مسئول مربوط است. فرضا کار او غیر قانونی بوده، کافی بود چند کلمه نصیحت شود نه محکوم به زندان. حفظ نظام به این کارها نیست.»
او پس از اینکه مشخص شد حکم دادگاه هنوز به مرحله صدور نرسیده و شنیده‌های سحر خدایاری از فردی در دادگاه مبنی بر احتمال محکومیت شش ماهه‌اش، منجر به خودسوزی او شده بود، توئیت اولیه را اصلاح کرد و نوشت: «در موضوع خانم سحر خدایاری می‌پذیریم که حکم دادگاه صادر نشده بوده، ولی این خبر قطعی است که در مراجعه سحر به دادگاه، شخص غیرمسئولی به او گفته به شش ماه حبس محکوم شده‌ای. اساساً چرا موضوعی به این کوچکی که با چند کلمه نصیحت قابل ختم بوده دادگاهی شده است. البته ما خودکشی را گناه بزرگی می‌دانیم.»
پروانه سلحشوری، دیگر نماینده تهران و عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی مانند مطهری نسبت به مرگ سحر خدایاری سکوت نکرد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «او تنها دختر آبی نبود. سحر دختر ایران بود. در جایی که مردانش برای زنان تکلیف تعیین می‌کنند و ابتدایی‌ترین حقوق انسانی‌ را از آن‌ها سلب می‌کنند، و زنانی که علیه زنان در این ظلم آشکار مردان را همراهی می‌کنند، همه ما در حبس و سوختن سحرهای این سرزمین مسئولیم.»
زمینه‌سازی برای برخورد با نمایندگان منتقد در «پرونده ویژه»
محور اصلی قسمت دوم برنامه «پرونده ویژه» که جمعه شب از شبکه سوم پخش شد، زمینه‌سازی برای برخورد با این دو نماینده مجلس بود که درباره مسئولیت حکومت در خودسوزی دختر آبی سخن گفته بودند. احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده قم و سید‌مصطفی خوش‌چشم، مسئول بین‌الملل خبرگزاری فارس که میهمانان این برنامه بودند و همچنین مجری آن در طول این برنامه زنده یک ساعته ضمن تهدید کاربران توئیتر، چند بار تذکر دادند که باید با افراد مشهور از جمله نمایندگانی که در به‌وجود آمدن این بحران نقش داشتند برخورد قضایی صورت گیرد.
اما قسمت جالب برنامه «پرونده ویژه» جایی بود که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه از طریق ارتباط تلفنی به میهمانان این برنامه پیوست و مورد سوال مجری قرار رفت. مجری برنامه با طرح این پرسش از سخنگوی قوه قضائیه که «با رسانه‌ها و نماینده‌هایی که خبر دروغ محکومیت سحر را منتشر کردند چه خواهید کرد؟» تلاش کرد به هدف نهایی برنامه‌اش برسد، اما اسماعیلی در پاسخ به او گفت:«قوه قضائیه فعلا قصد ورود به این ماجرا را ندارد و انتظار داریم هیات نظارت بر مطبوعات و حراست‌ها و بازرسی‌های سازمان‌ها دررابطه با اشخاص حقیقی و هیات نظارت بر رفتار نمایندگان وارد شوند.»
او تاکید داشت؛ در صورتی که اقدامات این نهادها منجر به نتیجه اثربخش نشود، قوه قضاییه وظیفه خود را انجام خواهد داد. با این حال بعد از خداحافظی سخنگوی قوه قضائیه مجری برنامه «پرونده ویژه» و میهمانان آن بر لزوم برخورد قضایی با علی مطهری و پروانه سلحشوری تاکید کردند و برنامه را به پایان بردند.
پرونده ویژه کیهان برای علی مطهری و پروانه سلحشوری
پرونده‌سازی برای این دو نماینده مجلس که در حادثه خودسوزی سحر خدایاری سکوت نکردند، تنها محدود به صداوسیما نشد و دیروز روزنامه کیهان به مدیرمسئولی حسین شریعتمداری نیز وارد میدان شد. اظهارات علی مطهری و پروانه سلحشوری در صفحات شخصی خود در توئیتر به مذاق شریعتمداری هم خوش نیامده و او در صفحات مختلف روزنامه کیهان خواستار برخورد قوه قضائیه با این دو نماینده مجلس شده است.
مدیرمسئول روزنامه کیهان که مدتی است ستونی با عنوان «نکته» در صفحه دو برای یادداشت‌های کوتاه خود در نظر گرفته است، دیروز به این دو نماینده مجلس تاخت. شریعتمداری که تیتر «آش کشک خاله نیست» را برای یادداشتش در نظرگرفته بود، ابتدا خودسوزی سحر خدایاری را سناریویی از پیش برنامه‌ریزی شده دانست و سپس در اعتراض به واکنش پروانه سلحشوری و علی مطهری نوشت: «از برخی سایت‌های حق‌العمل‌کار که پول می‌گیرند تا حرف مفت بزنند! و یا شماری از به اصطلاح سلبریتی‌های بی‌شخصیت انتظاری نیست که اهل انسانیت و اخلاق و حق‌جویی و مردم‌دوستی باشند. آن‌ها بارها نشان داده‌اند کاسه لیس‌های بی‌هویتی هستند که اگر پایشان را روی حبه انگور بگذارند سقشان شیرین می‌شود! ولی این اقدام زشت و ســخیف از کسانی که عنوان نمایندگی مردم را ـ به حق یا به ناحق ـ برپیشانی خود نهاده‌اند، قابل توجیه نیست. اقدام این دو نماینده را نمی‌توان در حد و اندازه یک خطا ارزیابی کرد، چرا که وقتی خطا به تکرار می‌نشیند دیگر نامش خطا نیست، خط است! و نباید از سوی مراجع ذی‌صلاح نادیده گرفته شود.»
او در ادامه تهدید کرد نمایندگی مجلس آش کشک خاله نیست که مردم و نظام به مصداق آن ضرب‌المثل معروف چاره‌ای جز تحمل آن نداشته باشند!
شریعتمداری در پایان یادداشتش عناوین اتهامی این دو نماینده مجلس را نیز برشمرد: «مگر دروغ‌پردازی و تشویش اذهان عمومی و زمینه‌سازی برای آتش تهیه دشمن، آن هم نه یک بار و دو بار و ده بار، بلکه انجام پی در پی این حرکت سخیف، جرم نیست؟!»
مدیرمسئول کیهان در تهیه مقدمات برای برخورد با علی مطهری و پروانه سلحشوری به این یادداشت بسنده نکرد و در صفحه اجتماعی این روزنامه نیز گزارش مفصلی با تیتر «سحر ‌خدایاری‌ را‌ همان‌هایی ‌کشته‌اند که ‌برایش ‌اشک ‌تمساح‌ می‌ریزند!» و زیر تیتر قرمز رنگ «پیشگیری از تکرار رخدادهای مشابه، برخورد قاطع با ستون پنجم و پادوهای دشمن است» منتشر کرد.
در این گزارش که به عنوان تیتر یک صفحه اول این روزنامه نیز انتخاب شده، برخورد با نمایندگان مجلس مطالبه عمومی معرفی شده است؛ «پس از مانورهای مبتنی بر دروغ عده‌ای از نمایندگان مجلس، رسانه‌ها، سلبریتی‌ها و ... در ماجرای خودسوزی یک دختر جوان در روزهای اخیر، با شفاف شدن ماجرا اکنون برخورد با دروغ‌پردازان و کسانی که دست به سوءاستفاده از مرگ این دختر زدند، تبدیل به یک مطالبه عمومی شده است.»
نویسنده این گزارش در بخشی از مطلب خود از قوه قضائیه پرسیده است: «آیا زمان آن نرسیده است که دستگاه قضا وارد شود و همان طور که نمایندگان متهم به دخالت در به هم ریختن بازار خودرو را دستگیر می‌کند با نمایندگان دروغ‌پرداز علیه نظام و هم‌صدا با دشمن برخورد کند؟»
این گزارش در پایان خودسوزی سحر خدایاری را طری برنامه‌ریزی شده از سوی «برخی جریانات» سیاسی می‌داند و تاکید می‌کند که دستگاه قضایی نباید از کنار این مساله به آسانی عبور کند. نویسنده گزارش سپس به دستگاه‌های اطلاعاتی و قضایی راهکار می‌دهد کار را از بازجویی از کسانی که علیرغم اظهارات پدر محترم آن مرحومه درباره بیماری فرزندش و اطلاع قطعی از عدم صدور حکم محکومیت او به زندان و ... اصرار دارند ماجرا را وارونه روایت کرده و با این وارونه نمایی زمینه‌ای برای حمله به نهادهای قانونی نظام فراهم آورند، آغاز کند.
قانون درباره مصونیت پارلمانی نمایندگان چه می‌گوید؟
صداوسیما و روزنامه کیهان در حالی طی روزهای اخیر در پی پرونده‌سازی برای نمایندگان مجلس و خواستار برخورد قضایی با آنان به دلیل اظهارنظر درباره حادثه خودسوزی دختر آبی هستند که قانون اساسی و قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی بر مصونیت پارلمانی نمایندگان ملت تاکید دارند.
اصل ۸۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رای خود کاملاً آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند، تعقیب یا توقیف کرد.»
در ماده ۷۳ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی نیز اصل ۸۶ قانون اساسی به صراحت بیان شده و برای آن یک تبصره قید شده است؛ «وظایف نمایندگی شامل نطق، بحث‌های داخل دستور، بحث‌های جلسات کمیسیون‌ها، اظهارنظراتی که برای اعمال اصل ۸۴ قانون اساسی انجام می‌شود و سایر موارد نظارتی و قانونی است.»
گذشته از مصونیت پارلمانی نمایندذگان که طبق قانون در بیان اظهارنظر و مواضع خود در مقام ایفای وظایف نمایندگی آزادند، طیف تندرو اصول‌گرا برخورد دوگانه با این مواد قانونی دارد. به عبارت دیگر این طیف زمانی که نمایندگان نزدیک به آنان اظهارنظر یا موضع حاشیه‌آفرین داشته باشند به مصونیت پارلمانی نمایندگان اشاره می‌کند؛ اما اگر نماینده‌ غیرخودی موضعی داشته باشد که به مذاق آنان خوش نیاید مستحق برخورد قضایی است و در اینجا مصونیت پارلمانی اعتبار ندارد.
آخرین تناقض رفتاری این طیف از جناح تندرو اصول‌گرا به اظهارنظر جنجالی مجتبی ذوالنور بازمی‌گردد که به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا برای حمله به ایران به این سخنان استناد کرد.
ذوالنور در تیرماه سال 97 در گفت‌وگویی با یک سایت خبری با بیان اظهاراتی در ارتباط با زندگی تعدادی از «آقازاده‌های ایرانی» در کشور آمریکا، ادعایی را مطرح کرد که تا پیش از آن هیچ مقام ایرانی و آمریکایی در ارتباط با آن اظهارنظری نکرده بودند.
ذالنور که پیش از این نیز اظهارنظرهایی در ارتباط با برجام و ناکارآمد بودن آن مطرح کرده بود، در این مصاحبه اعلام کرد: «وقتی اوباما در جریان بحث برجام تصمیم گرفت به آقایان (اعضای دولت و نزدیکان به آن) حال بدهد به 2500 نفر از ایرانیان تابعیت اعطا کرد و برخی آقایان و مسئولان با یکدیگر مسابقه گذاشتند که فرزندان‌شان جزء این 2500 نفر باشند. امروز اگر این افراد از آمریکا خارج شوند مشخص می‌شود که چه کسانی زد و بند دارند و منافع ملی را به آب‌نبات آمریکا می‌فروشند.»
به گزارش ایسنا، پس از انتشار این سخنان شبکه خبری فاکس نیوز به بازنشر آن پرداخت و در گزارشی به نقل از ذوالنور مدعی شد در جریان مذاکرات هسته‌ای برجام، آمریکا به 2500 نفر از ایرانیان از جمله خانواده مقامات ایرانی امتیاز شهروندی آمریکا اعطا کرد.
پس از گزارش فاکس‌نیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز در صفحه توئیتر خود در این ارتباط نوشت: «به تازگی مشخص شده است که دولت اوباما در جریان مذاکرات وحشتناک بر سر توافق هسته‌ای با ایران به ۲۵۰۰ ایرانی شامل مقامات دولتی حق شهروندی اعطا کرده است، چقدر این مساله بد و بزرگ است.»
با این حال در آن زمان صداوسیما و روزنامه کیهان که سیاست‌های دوگانه‌شان بر همگان آشکار شده، در مواجهه با این اتفاق سکوت پیشه کردند و نه برنامه‌ای ویژه برای انتقاد از ذوالنور ساخته و نه گزارشی نوشته شد.