روزنامه همدلی
1398/06/24
تاد فیلیپس با فیلمی متفاوت اما سرگرم کننده جوکر، برنده شیر طلای ونیز
سید مسیح میر جعفری: جشنواره ونیز 2019، کار خود را با یک پوستر مینی‌مالیستی جذاب و حرفه‌ای آغاز کرد و مانند همیشه فرش قرمز باشکوهی داشت. اگرچه حاشیه‌ها و گزارش‌ها تا لحظات آخر حول حضور یا عدم حضور چند فیلم وجود داشت اما این جشنواره بزرگ مثل همیشه دقیق و همان‌شکل که توقع داشتیم برگزار شد.اولین ابهام حول جشنواره این دوره حضور فیلم «مرد ایرلندی» (Irishman) جدیدترین ساخته مارتین اسکورسیزی بود. فیلمی پر ستاره با حضور رابرت دنیرو، جو پشی و آلپاچینو که همگی از وزنه‌های سنگین دنیای بازیگری هستند. با اینکه مراحل فیلم‌برداری و تدوین نهایی فیلم به پایان رسیده بود اما در نهایت این فیلم نتوانست به هفتاد و ششمین جشنواره ونیز برسد. دلیل این تاخیر استفاده از تکنولوژی ویژه‌ای برای تغییر سن بازیگران بود. طبق گزارش-های منتشر شده، دنیرو در این فیلم توامان نقش جوانی و پیری یک شخصیت را بازی می‌کند.
هیئت داوران امسال ونیز بر عکس جشنواره‌هایی چون کن، از افراد مشهوری بهره نمی‌گرفت و برگزارکنندگان تمرکز خود را بر حضور فیلم‌سازان متفکر گذاشته بودند. لوکرسیا مارتل شناخته‌شده‌ترین فرد این هیئت و رئیس آن بود. مارتل توانسته است افتخاراتی را از جشنواره‌های ونیز، کن، برلین و تورنتو کسب کند. او از اشخاص برجسته سینما و هنر آرژانتین، از مهم‌ترین فیلم‌سازان موج‌نوی سینمای آرژانتین و از بهترین فیلم‌سازان مستقل آمریکای لاتین است. پیرز هندلیگ که از اعضای جشنواره فیلم تورنتو است نیز در این هیئت حضور داشت. او در تاریخ‌شناسی فیلم فعالیت می‌کند.
فیلم افتتاحیه امسال، «حقیقت» (The Truth) ساخته هیروکازوکورئیدا بود. کورئیدا هم اکنون یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرافتخارترین کارگردانان آسیایی است. او سال گذشته جایزه نخل طلایی کن را با اثر بی‌بدیلش «دله‌دزدهای فروشگاه» (Shoplifters) نصیب خود کرد. او شش سال پیش هم از جشنواره کن جایزه هیئت داوران را برای فیلم «پسر مانند پدر» (Like Father , Like Son) کسب کرده بود. فیلم امسال او محصول مشترک زادگاهش ژاپن و فرانسه است. فیلم بی‌تردید یکی از پر ستاره‌ترین فیلم‌های این دوره و دوره‌های اخیر بود. کاترین دنو بازیگر این فیلم، ستاره مشهور و محبوب سینمای فرانسه و 14بار نامزد دریافت جایزه سزار بوده است. دنو نقش‌های خاصی را در آثار کارگردانان شناخته‌شده‌ای از جمله لوییس بونوئل، فرانسوا تروفو و رومن پولانسکی ایفا کرده است. ژولیت بینوش دیگر ستاره‌ای است که در «حقیقت» نقش‌آفرینی کرده است. او که برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره‌های کن و برلین است، برنده جایزه اسکار، بفتا، سزار و گلدن گلوب هم شده‌است. بینوش برای مخاطبین ایرانی به خاطر نقش‌آفرینی در آثار عباس کیارستمی، «کپی برابر اصل» و «شیرین» شناخته میشود. ایثن هاک دیگر بازیگر مطرحی است که در این فیلم به ایفای نقش پرداخته است. او بیشتر به خاطر بازی در فیلم «پسربچگی» ساخته ریچارد لینکیتر شناخته میشود. ایثن هاک تا به حال چهار بار نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر اسکار شده‌است.
لودین سنیه بازیگر نام‌آشنا فرانسوی که تا به حال دو بار نامزد دریافت جایزه سزار شده است نیز در این فیلم حضور دارد. داستان این فیلم درباره رابطه میان یک بازیگر «فابین» که نقش او را دنو بازی می‌کند و دخترش «لومیر» با بازی بینوش است. فیلم امسال کورئیدا چندان مورد توجه منتقدان و داوران قرار نگرفت و نمرات خوبی را کسب نکرد.
«فرقه نارنجی سوخته» (The BurnOrange Heresy)، نام فیلم اختتامیه هفتاد ششمین جشنواره ونیز بود. محصول مشترک آمریکا و ایتالیا که بر اساس رمانی به همین نام نوشته چارلز ویلفورد ساخته شده‌است. کارگردان این فیلم جوزپ کاپوتوندی پیشتر کارگردان موزیک ویدیو بوده است و این دومین تجربه سینمایی اوست. وی اولین بار ده سال پیش با فیلم «ساعت مضاعف» (The Double Hour) پا به عرصه سینما گذاشت. بارزترین نکته این فیلم هم حضور چند ستاره مشهور سینما در آن است. کلیس بنگ بازیگر دانمارکی برنده نخل طلا بهترین بازیگر در سال 2017 برای فیلم «مربع» در این فیلم نقش شخصیت اول به نام جیمز فیگورز را ایفا می‌کند. مایک جاگر، خواننده گروه رولینگ استونز، برنده جوایز گلدن گلوب و گرمی که لقب «سِر» را یدک می-کشد نیز در این فیلم حضور دارد. الیزابت دبیکی بازیگر فیلم «گتسبی بزرگ» و دانلد ساترلند بازیگر فیلم‌های «عطش مبارزه» از دیگر بازیگران حاضر در این فیلم هستند.
در نهایت در نیمه شب 16 شهریور (7 سپتامبر) برندگان جوایز هفتاد و ششمین جشنواره ونیز مشخص شدند. شیر طلایی نماد اصلی جشنواره ونیز به فیلم سینمایی «جوکر» ساخته تاد فیلیپس رسید. بدون تردید «جوکر» مورد انتظارترین فیلم این دوره جشنواره بود، چرا که شخصیت جوکر از پیش برای مخاطبان شناخته شده بود و باید گفت جوکر محبوب‌ترین کاراکتر ابرشرور کمیکی است. جوکر اولین بار در سال 1940 در اولین شماره کمیک بتمن که توسط دی‌سی کامیکز منتشر میشود، ظاهر شد. بعدها و با ورود صنعت سینما، جوکر به عنوان ابرشرور فیلم‌های بتمن حضور داشت. نخستین بار در سال 1966 بود که سزار رومئو نقش جوکر را در فیلم «بتمن» ایفا کرد و به این نقش‌آفرینی در سریالی به همین نام ادامه داد. در سال 1989 کمپانی وارنر ساخت فیلم «بتمن» را به تیم برتون سپرد. در این فیلم جوکر با بازی جک نیکلسون حضور داشت. اوج تاثیر شخصیت جوکر در فیلم «شوالیه تاریکی« ساخته کریستوفر نولان بود که هیث لجر نقش او را ایفا کرد. لجر برای این بازی جایزه اسکار بهترین بازیگر مکمل را دریافت نمود. پس از لجر، بازیگر برنده جایزه اسکار جرد لتو برای این نقش در فیلم «جوخه انتحار» انتخاب شد که مورد انتقادات زیادی قرار گرفت. این فیلم اولین فیلم اختصاصی «جوکر» است و پس از «جوخه انتحار»، دومین فیلمی بود که جوکر را بدون بتمن می بینیم.
فیلم «جوکر» در پایان این دوره با کسب نمره 4.3 از 5، از مجموع هیئت داوران جایزه شیرطلایی را نصیب خود کرد. فیلم «جوکر» نخستین فیلم کمیکی است که به چنین افتخاری دست پیدا می‌کند، البته داستان فیلم بر اساس کمیک بوک نیست، بلکه شخصیت‌ها از کمیک‌بوک‌ها اقتباس شده‌اند.
جسیکا کیانگ از پلی لیست درباره فیلم می‌نویسد: «در میان آتش و خون و هرج و مرج و سیاه‌ترین خنده‌های بی‌رحمانه‌ای که در فیلم جوکر هست، یک حس عجیب و غریب وجود دارد. این حس هم این است که زندگی این شخصیت نسبتا منفی داستان، به طور کلی تغییر کرده و دیگر کنترل خود را از دست داده است».
احتمالا رومن پولانسکی مهم‌ترین و بهترین کارگردانی است که در این دوره از جشنواره ونیز حاضر بود. پولانسکی امسال با فیلمی به‌نام «یک افسر و یک جاسوس» (A- officer and a Spy) به ونیز آمد و دستاوردش جایزه بزرگ هیئت داوران بود. داستان این فیلم اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته رابرت هریس است و تبدیل آن به فیلم‌نامه برعهده گولانسکی و هریس بوده است. فیلم محصول سینمای فرانسه است و از بازیگران این کشور بهره گرفته است. ژان دو ژاردن اولین بازیگر فرانسوی برنده جایزه بهترین بازیگر از اسکار، نقش اول فیلم را بازی می‌کند. لویی گارل برنده جایزه سزار در سال 2017 دیگر بازیگر مطرح این فیلم است.
شیر نقره‌ای جشنواره هفتاد و ششم به فیلم «درباره جاودانگی» (AbouEndlessness) تعلق گرفت. کارگردان این فیلم روی اندرسون یکی از متفاوت‌ترین کارگردانان اروپایی اهل سوئد است. او 19 سال پیش از جشنواره کن جایزه هیئت داوران را برای فیلم «آوازهایی از طبقه دوم» (Songs from the Second Floor) دریافت کرده بود و در سال 2014 هم برای فیلم «کبوتری برای تامل در باب هستی روی شاخه نشست» (A Pigeo- Sao- a Branch Reflecting o- Existence) جایزه شیر طلایی را از جشنواره ونیز دریافت کرده بود. در فیلم‌های او تاثیر آرای فلاسفه اگزیستانسیالیست به چشم می‌خورد. او در این فیلم از بازیگران مطرحی بهره نگرفته است. یکی از انتقاداتی که هیئت داوران و دیگر منتقدین در طول جشنواره به فیلم اندرسون وارد می‌کردند کوتاه بودن زمان فیلم بود.
جایزه ویژه هیئت داوران به مستند «مافیا دیگر آن چیزی که بود نیست» (Mafia Is no Longer WhaIUsed to Be) تعلق گرفت. جایزه بهترین فیلم بخش افق‌ها که «متری شش و نیم» از ایران نیز در آن حاضر بود به فیلم «آتلانتیس» (Atlantis) محصول کشور اوکراین رسید. جوایز افتخاری شیر طلایی برای یک عمر فعالیت هنری به پدرو آلمودوار کارگردان اسپانیایی و جولی اندروز هنرپیشه انگلیسی اهدا شد.
از اتفاقات جالب و خوب جشنواره امسال متعلق به سینمای مستند ایران بود. ترمیم، بازسازی و نمایش آثار کلاسیک که هفت سالی است در دستور کار جشنواره ونیز قرار گرفته، این بار این فرصت را به دو اثر مستند مهم، «خانه سیاه است» ساخته فروغ فرخزاد و «تپه‌های مارلیک» ساخته ابراهیم گلستان داد تا پس از نیم قرن خاک خوردن و بی‌توجهی به نمایش درآید.
از حاشیه‌های جشنواره امسال هم تجمع صدها تن از فعالان محیط زیست بر روی فرش قرمز، آن هم در آستانه اختتامیه بود. عمده اعتراض تظاهر کنندگان به تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین بود. آنها پلاکاردهایی درباره توقف کشتی-رانی تفریحی در سواحل ونیز حمل می‌کردند.
سایر اخبار این روزنامه
همدلی از کاهش سن خودکشی در کشور گزارش می‌دهد خودکشی هر روز جوان‌تر از دیروز
بازار سرمایه؛ شفاف‌ترین مکان برای سرمایه‌گذاری
«همدلی» از شرایط لازم برای کوچ نقدینگی به بازار سرمایه در شرایطی که نرخ دلار تثبیت شده است، گزارش می‌دهد
آیا رنگ تشیع سیاه است؟
تاد فیلیپس با فیلمی متفاوت اما سرگرم کننده جوکر، برنده شیر طلای ونیز
صداوسیما و روزنامه کیهان خواستار برخورد قضایی با نمایندگان منتقد شدند پرونده سازی
گفت‌وگو «همدلی» با سهیلا جلودارزاده درباره حملات اخیر به رییس‌جمهور دلواپسان، خود دوقطبی‌سازی می‌کنند
احمدخرم تاکید بر هم‌صدایی
حمله به آرامکو
احمدخرم تاکید بر هم‌صدایی
آیا رنگ تشیع سیاه است؟
چالش‌های ساختاری و گستردگی و موازی‌کاری در وزارت جهاد کشاورزی
