تحریم هست فقط بدهکار می‌شویم



عطیه لباف
خبرنگار


در حالی که اروپا بویژه فرانسه به‌دنبال راه حلی موقتی برای حفظ برجام است، ایران بر رفع تحریم‌ها قبل از انجام هر نوع مذاکره و همکاری پافشاری می‌کند. این موضوع را می‌توان از صحبت‌های وزیر نفت نیز متوجه شد.
روز گذشته، بیژن زنگنه در پاسخ به پرسش «ایران» مبنی بر اینکه چقدر خط اعتباری 15 میلیارد دلاری پیشنهادی می‌تواند در زمینه فروش نفت راهگشا باشد؟ پاسخ داد: «از نظر صنعت نفت ایجاد این خط اعتباری به معنای کاهش تحریم نیست، بلکه تنها پولی تخصیص داده می‌شود.  من فکر می‌کنم اساس موضوع این بوده است که تحریم‌های نفتی برداشته شود تا بتوانیم نفت بفروشیم، وگرنه با این خط اعتباری در آینده بدهکار می‌شویم.»
زنگنه معتقد است که برداشته شدن تحریم‌ها مسأله اصلی است و ایجاد یک خط اعتباری 15 میلیارد دلاری و موقت، در ازای فروش یا پیش‌فروش نفت ایران به معنای کاهش شدت تحریم‌ها نیست. با این حال وقتی از او می‌پرسیم که در صورت بهبود شرایط برنامه‌اش برای تولید و صادرات چیست؟ تأکید می‌کند: «حداکثر تولید.»
وزیر نفت به‌ هیچ عنوان درباره میزان فروش نفت و اندازه بازار ایران صحبت نمی‌کند و مدام می‌گوید که «درباره تحریم حرفی نمی‌زنم.» اما این اظهارات او نقشه راه را مشخص می‌کند. برنامه این است: ایران از هر فرصتی برای گرفتن سهم از دست رفته خود در بازار استفاده می‌کند اما تأکید کشور روی برداشته شدن تحریم‌ها، شکل‌گیری همکاری‌های بین‌المللی و ورود سرمایه‌های خارجی و برقراری خطوط عادی بانکی است، تا کاملاً به برجام متعهد بماند.
بهبود شرایط، کاهش شدت تحریم‌ها و پایبندی ایران به برجام امروز علاوه بر بعد اقتصادی آن، تبدیل به یک مسأله حیثیتی برای اروپا بویژه فرانسه شده است. اروپا می‌خواهد با هر اقدام ممکنی به دنیا نشان دهد که زیر سلطه امریکا نیست و مدام هم برای این موضوع در حال تلاش و مذاکره با امریکایی‌هاست.
اما تحلیلگران معتقدند که تکلیف این خط اعتباری 15 میلیارد دلاری نهایتاً مهرماه و در نشست مجمع عمومی سازمان ملل تعیین خواهد شد.
اختلاف سلیقه داریم اما روابط‌مان محترمانه است
علاوه بر این، خبرنگار ما در حاشیه آیین امضای قرارداد توسعه میدان گازی بلال، از وزیر نفت درباره ورود شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، به اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام) نیز می‌پرسد.
عبدالعزیز بن سلمان، نخستین وزیر انرژی عربستان که عضو خاندان پادشاهی سعودی است، چهره‌ای سیاسی دارد.
زنگنه در این باره می‌گوید: «تغییر وزیر یک مسأله داخلی است اما در اوپک هم با وجود تمام اختلاف سلیقه‌ها، روابطمان را با احترام به یکدیگر ادامه خواهیم داد. در این سازمان روابط ما همواره بر مبنای احترام بوده است.»
وزیر نفت در واکنش به طرح پیشنهاد کاهش بیشتر تولید نفت ازسوی برخی از کشورهای صادرکننده نفت در شانزدهمین نشست کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک (JMMC) در ابوظبی، نیز بیان می‌کند: «کاهش دهند، آنهایی که بازار را خراب کردند، خودشان هم آن را درست کنند.»
توتال می‌آید؟
تلاش‌های فرانسه برای حفظ برجام این ظن را ایجاد کرده که شاید در صورت ایجاد گشایش‌هایی در روابط ایران و غرب، مجدداً توتال فرانسه برای توسعه فاز 11 میدان مشترک پارس جنوبی اقدام کند. اما زنگنه این موضوع را رد می‌کند و حتی می‌گوید که شرکت چینی حاضر در این کنسرسیوم هم عملاً در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی حضور ندارد.
وزیر نفت توضیح می‌دهد: «شرکت سی‌ان‌پی‌سی‌آی چین به‌طور رسمی حضور نداشتن در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را اعلام نکرده است، اما در عمل نیست.
وزیر نفت درباره اینکه آیا شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی‌آی) به‌طور رسمی اعلام کرده است که در طرح توسعه فاز ۱۱ میدان گازی مشترک پارس جنوبی حضور نخواهد داشت، اذعان می‌کند: به‌طور رسمی اعلام نکرده است، اما در عمل نیستند. ما در حال مذاکره با این شرکت هستیم تا به‌صورت مسالمت‌آمیز این موضوع را حل و فصل کنیم.»