بازتاب برکناری جان بولتون و برملا شدن اختلاف شدید درکاخ سفید

اخراج‌های غافلگیرکننده ترامپ این بار بر پیکر «تیم ب» نشست و یکی از بال‌های این تیم را از کاخ سفید جدا کرد تا گعده دولتمردان جنگ طلب آمریکایی بیش از پیش در انزوا قرار گیرد.
«جان بولتون» نامی آشنا برای ایرانیان است که پیشتر با نام منافقین گره خورده بود، اما از سال گذشته پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای تکمیل دشمنی خود با ایران او را به عنوان مشاور امنیت ملی خود برگزید، بیشتر در رسانه‌های وطنی تکرار شد.
بولتون سیاستمداری میان‌مایه‌ای است که طی دوران طولانی حضور خود در سپهر سیاسی آمریکا، بالاترین سمتی که به دست آورد سفیری ایالات متحده در سازمان ملل بود که آن را نیز به مدد دشمنی‌اش با سازمان‌های بین‌المللی در تاریکترین برهه روابط آمریکا با این سازمان به آن رسید؛ البته با کلی جنجال.
او پس از تجاوز نظامی آمریکا به عراق ازسوی جرج دابلیو. بوش رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده به عنوان سفیر واشنگتن در سازمان ملل به سنا معرفی شد اما با مخالفت شدید دمکرات‌ها روبه رو گشت و هرگز نتوانست رای اعتماد سنا را کسب کند. در نهایت بوش پسر در زمان تعطیلی کنگره آمریکا حکم بولتون را بدون نیاز به توافق کنگره امضا کرد.اما ترامپ در زمانی که می‌خواست اوج دشمنی خود با ایران را به اثبات برساند، شماره بولتون را گرفت و رویایی را برای او محقق کرد که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی بولتون در آن حد و اندازه نمی‌دیدند.


بولتون که سال‌های متمادی آشکارا سیاست حمله نظامی و بمباران ایران را تبلیغ می‌کرد، وقتی در آوریل سال 2018 به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید منصوب شد، بسیاری نگران بودند ترامپ را که ظاهرا مخالف جنگ بود، متقاعد به آغاز یک جنگ کند.اما گویی افراط او در سیاست جنگ‌افروزی و نگاه تک ‌بعدی نظامی به موضوع قدرت و سیاست خارجی، حتی صدای هم‌قطاران او در کاخ سفید همچون مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و رترامپ را هم درآورد.
به گزارش ایرنا خردادماه امسال بود که شبکه خبری سی ان ان به نقل از چند منبع در کاخ سفید گزارش داد تندروی‌ها و سبک افراطی بولتون در تحمیل نظرات جنگ طبانه خود، پمپئو را نگران تجاوز وی به حوزه اختیاراتش کرده است.
رقابت بولتون و پمپئو برای اعمال نفوذ در طیفی از مسائل از جمله درباره ایران، کره شمالی و ونزوئلا، تنش‌هایی میان این مقام‌های کاخ سفید ایجاد کرده بود و گفته می‌شد که روش محاسبه گر بولتون باعث شده این نگرانی به وجود آید که وی پای خود را از نقش مشاور امنیت ملی فراتر گذاشته و به حیطه اختیارات وزیر امور خارجه تجاوز کرده باشد.
یک منبع آگاه به سی‌ان‌ان گفت که در دولت ترامپ اینگونه به نظر می‌رسد که بولتون نقش وزیر خارجه را ایفا می‌کند و در برخی از مسائل بسیار حساس از جمله در توئیتر بسیار پر سروصدا ظاهر می‌شود.
همچنین گفته شده بود که بولتون از زمان انتصاب به این سمت درحالی که باید میان نهادهای مختلف درگیر در موضوع امنیت ملی هماهنگی ایجاد کند، تاکنون بیشتر ترجیح داده نشست‌های کوتاه و غیررسمی با شخص ترامپ و مقام‌های شورای امنیت ملی آمریکا برگزار کند تا از رسیدن نظرات مخالف به ترامپ جلوگیری کرده و نقش مشاور امنیت ملی را از نقش اطلاع‌رسانی به رئیس جمهوری به نقش تصمیم‌گیری ارتقا دهد.
در نهایت ترامپ به همه گمانه‌زنی‌ها پایان داد و به شیوه معمول خود حکمی توئیتری صادر کرد. ترامپ در این توییت نوشت شب گذشته به بولتون اطلاع داده که دیگر نیازی به حضور او در کاخ سفید نیست.وی با تایید گزارش‌های منتشر شده مبنی بر اختلافاتی در کاخ سفید که یک سر همه آن‌ها بولتون بوده، افزود: من و برخی دیگر از اعضای دولت با برخی نظرات او به شدت مخالف بودیم. لذا از جان خواستم که استعفا کند و امروز صبح تقدیم من شد.
اما موضوع به اینجا ختم نشد و دامنه اختلافات ترامپ و بولتون به خارج از دوره خدمت او در کاخ سفید نیز کشیده شد. دقایقی پس از انتشار توئیت ترامپ، مشاور پیشین امنیت ملی‌اش روایت او را به چالش کشید.بولتون هم از طریق توئیتر و هم در گفت‌وگو با خبرنگار شبکه ای‌بی‌سی گفت که ترامپ هرگز به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از وی نخواسته استعفا کند، بلکه این موضوع پیشنهاد خود او بوده و ترامپ در پاسخ گفته که فردا در این باره صحبت کنند و بولتون در نهایت صبح سه‌شنبه استعفای خود را تقدیم ترامپ کرده است.
اما موضوع هر طور که باشد، کوچ بولتون از کاخ سفید یکی از پایه‌های «تیم بی» را که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان همواره از نقش آن در ایجاد ناامنی در جهان صحبت می‌کرد، فرو ریخته است و افراد بسیاری حتی در امریکا از برکناری او استقبال کردند.
گاردین در سرمقاله‌ای نوشت: "خروج جان بولتون از پست مشاور امنیت ملی آمریکا که ترامپ از آن به عنوان اخراج و بولتون به عنوان استعفا یاد می‌کند، منطقی و سر رسیده بود."
روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست نیز در سرمقاله خود ضمن تاکید بر اینکه مشاور امنیت ملی کاخ سفید پیش از این باید برکنار می‌شد، نوشت که «جان بولتون»، میراثی جز هرج و مرج و اختلال عملکرد نداشت و هیچ دستاورد مهمی برجای نگذاشت.
«رند پال» نماینده سنای آمریکا و یکی از حامیان ترامپ به شدت از اخراج جان بولتون استقبال کرده و گفت: بولتون هیچ دستاورد مهمی جز هرج و مرج نداشت.خوشحالم که بولتون جنگ‌طلب دیگر در کاخ سفید نیست.
رایس وزیر پیشین امور خارجه آمریکا نیز در خصوص اخراج بولتون گفت: «بولتون مجبور شد برود».
به هر حال رفتن بولتون از «تیم بی» نشان داد در جهانی که دیگر توانی برای جنگ‌های جدید نمانده، جهانیان هم حوصله و مجالی برای جنگ‌افروزان ندارند و باید یک به یک شاهد سقوط آن‌ها بود.