واکنش ها به اظهارات واعظ اصولگرا علیه مجلس


با انتشار فیلمی از سخنرانی علیرضا پناهیان، غوغایی در فضای مجازی به پا شد. فیلمی که این روحانی سرشناس حامی جریان اصولگرا و نایب رئیس قرارگاه عمار، بی‌محابا به نمایندگان مجلس تاخت و از هیچ واژه‏‌ای برای توهین به خانه ملت کم نگذاشت، به طرحی باز می‏‌گردد که چندی پیش از سوی نمایندگان با به تصویب رسیدن فوریت آن مخالفت شده بود.
«هرچه نماینده انتخاب می‎کنی، اکثریت رأی می‎دهند به اینکه رأی نمایندگان شفاف نباید باشد. چه خبرتونه؟ بعد به صورت بسیار جاهلانه و احمقانه‏‌ای می‎گویند مگر می‎خواهید تفتیش عقاید کنید؟ مگر شما آنجا رأی به عقاید می‌‏دهید؟ غلط کردید! شما با عقاید چه ربطی دارید؟ رأیت را بگو که به چه رأی دادی و به چه رأی ندادی. غلط می‏‌کنید شما براساس عقاید رأی بدهید. براساس کار کارشناسی باید رأی بدهید. من باید بدانم تو به چه رأی دادی.
آی مجلس شورای اسلامی، آدم باش! کی به شما حق داده شفاف رأی ندی. کی به شما حق داده شفاف رأی دادن را تفتیش عقاید بدانید؟ رأی براساس کار کارشناسی. بگو چه غلطی دارید می‎کنید. چی رو از مجلس دارید پنهان می‎کنید؟ مردهایی که در مجلس هستند و نامرد نیستند، تا وقتی رأی‌ها شفاف نشده، در هر رأی‌گیری رأی خودشان را صریحاً اعلام کنند والا دارند از این فرصت پنهان‌کاری سیاسیون جَلَب، سوء‌استفاده می‌کنند. البته اگر یک موضوع امنیتی مطرح بود، طبیعتاً باید پنهان باشد اما نه همه رأی‌گیری‌ها!


حجت‌الاسلام پناهیان استاد حوزه و دانشگاه این سخنان سرشار از توهین به خانه ملتی که روزی در رأس امور بوده را جمعه شب در هیأت میثاق با شهدای دانشگاه امام صادق (ع) گفت؛ در مراسمی که با موضوع «آخرین آمادگی برای ظهور، اصلاح مدیریت در خانواده و جامعه» برگزار می‌شد. این صحبت‎های او با واکنش‎های زیادی از سوی نمایندگان مجلس روبه‎رو شد و آنان این سخنان را ناشی از بی‎اطلاعی پناهیان از آیین‎نامه داخلی مجلس و قانون اساسی دانستند.
 «عدم شفافیتی» که پناهیان به آن اعتراض کرد، چه بود؟
طرح «شفافیت عملکرد نمایندگان» سوم شهریورماه دومین بار طی یک سال گذشته در جلسه علنی مجلس مطرح شد. طرحی که قرار بود تا تمامی آرای نمایندگان در مجلس، به علاوه آمار حضور و غیابشان در جلسات، مرخصی‌ها، مأموریت‌ها، سفرها و دیگر فعالیت‎های آنان به صورت شفاف در اختیار عموم قرار بگیرد، دو فوریت آن با مخالفت نمایندگان رأی نیاورد. اما بهارستانی‌‏ها با اصل طرح شفافیت مخالفتی نداشتند که این گونه داد پناهیان درآمده است. البته اعتراض پناهیان بیش از هر چیزی نشان می‎دهد که او اطلاعی از آیین نامه داخلی مجلس ندارد و یا نمی‏‌خواهد صحبت‌های خود را با منطق حقوقی بیان کند. مطابق ماده ۱۵۶ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، اصل بر عادی بودن رسیدگی طرح‏‌ها و لوایح است و فوریت آنها باید مبین ضرورت و حالت استثنایی باشد؛ از جمله مطابق قانون، دوفوریت طرح‎هایی به تصویب می‎رسد که ضرورت جلوگیری از وقوع خسارت احتمالی و فوت فرصت در تصویب آنها موضوعیت داشته باشد.
از وصف «دشمن شادکن» تا «منبرنشین‌ پاکتی»
هرچند سخنان پناهیان همچون صحبت‎های گذشته او با همراهی چند خبرگزاری اصولگرا بود اما نمایندگان مجلس اعم از اصولگرا و اصلاح‎طلب خود را همراه او ندانستند و این صحبت‎ها را مصداق توهین به خانه ملت نامیدند. در اظهارات مختلفی که از سوی این نمایندگان در خبرگزاری خانه ملت منتشر شد، این نمایندگان جدای از اینکه ادبیات توهین‎آمیز پناهیان را به هیچ وجه قابل قبول نمی‌‏دانند، بلکه اطلاعات او را در مورد عدم تصویب طرح شفافیت آرای نمایندگان در مجلس را هم ناصحیح خواندند. اسدالله عباسی، عضو هیأت رئیسه مجلس این اظهارات را غیرقانونی و غیراخلاقی خواند، محمدعلی پورمختار، رفتار پناهیان را تعرض به قوه مقننه دانست، محمدجواد کولیوند گفت کسی حق ندارد به خاطر یک عملکرد مانند عدم تصویب دو فوریت طرح شفافیت آرا از تریبون‎های رسمی هرچه می‎خواهد علیه مجلس توهین کند، جعفرزاده ایمن‎آبادی با به کار بردن عنوان سخنران هتاک برای پناهیان، تأکید کرد که او معنای دوفوریت را نمی‌داند. سایر نمایندگان مجلس نیز یا این سخنان پناهیان را ناشی از جوزدگی دانستند یا اینکه آن را دشمن شادکن نامیدند. حشمت‎الله فلاحت‎پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز در واکنش به سخنان او در صفحه توئیتر خود نوشت: شخصاً با مصاحبه‎های هر روزه‎ام، هیچ رأی پنهانی نداشته‎ام، اما باید به حال و روز مجلس ایران گریست که برخی منبرنشین‌های پاکتی، این‌گونه بی‎ادبانه به آن توهین می‎کنند. کاش خودشان جهت روشنگری ملت شفاف بگویند برای پراکندن این عربده‎های غیراخلاقی، پاکت چند میلیونی دریافت می‌کنند؟
حسین مقصودی نماینده مردم سبزوار، معتقد است برخی صحبت‌ها  در شأن یک سخنران نبوده و زمینه‌های همدلی و اتحاد را نیز از بین می‌برد. غلامرضا کاتب، نماینده گرمسار گفته با سخنران هتاک قطعاً باید برخورد شود، زیرا منبر امام حسین (ع) جای تخریب نیست. محمدحسین فرهنگی نماینده تبریز پیشنهاد داده که هیأت رئیسه مجلس به شکل کارشناسانه توهین این سخنران را بررسی و در صورت صلاحدید به جهت توهین به جایگاه مجلس و نمایندگان پاسخ وی را بدهند. یحیی کمالی‌پور نماینده جیرفت، در اعتراض به پناهیان گفته نمایندگان در تصمیم ‏گیری‌ها آزاد هستند و ذات عملکرد قوه مقننه چنین اقتضا دارد، از این رو قرار نیست منتخبان ملت برای هر تصمیم‌شان به افراد این چنینی پاسخ دهند. محمدرضا امیرحسنخانی نماینده مردم فردوس، این سخنان را ناشی از جوزدگی دانست و نادر قاضی‌پور نماینده ارومیه هم خطاب به پناهیان گفت: توهین‏‌ها به مجلس کردید و باید از مردم و نمایندگان ملت عذرخواهی کنید. مجلس عزاداری امام حسین(ع) محل تسویه حساب‌های سیاسی و شخصی نیست. سیدمحمدجواد ابطحی نماینده خمینی شهر نیز معتقد است که این نحوه بیان و به کار بردن عباراتی چون احمقانه و غیره جای بحث دا‌رد، زیرا در شأن روضه اباعبدالله (ع) نیست و اصغر سلیمی نماینده سمیرم هم گفت که توهین و تخریب جایگاه مجلس، تخریب همه ملت ایران است.
او همچنان شایسته عنوان واعظ است؟
علیرضا رحیمی، نماینده تهران هم در صفحه توئیتر خود نوشت: «آقایی که از منبر امام حسین، توهین ترویج می‏‌کند و به نام هیأت‎های منسوب به رزمندگان وعظ می‎نماید، آیا با بددهنی و اهانت به مردم و مجلس همچنان شایسته عنوان واعظ است؟ از منبر حسینی کرامت حسین(ع) ترویج شود نه بی‎حرمتی و اهانت. از ارکان نظام دم می‎زنند و هر بار به یک رکن می‎تازند.» بهروز نعمتی، عضو هیأت رئیسه مجلس هم معتقد است: «نقد هم با فحاشی متفاوت است و اینکه ایشان روی منبر مجلس را به ناسزا ببندد، در شأن ایشان نیست.» محمود صادقی، نماینده تهران در صفحه توئیتر خود نوشت: «هم آرای نمایندگان باید شفاف باشد، هم تصمیمات سایر نهاد حاکمیتی. مردم می‌پرسند چرا پس از قریب 10 سال هنوز مسئولیت تصمیم‌گیری درباره‌ حصر شفاف نیست»؟!
 خود؛ «موسی»؛ دیگران؛ «فرعون»
اما تنها نمایندگان مجلس نبودند که آماج توهین‎های پناهیان آن هم به علت بی‎اطلاعی او از قانون، قرار گرفتند. رئیس دولت دوازدهم هم مخاطب صحبت‎های این استاد حوزه و دانشگاه در باب مدیریت بود. هرچند این سخنان برای هزارمین بار از سوی مخالفان دولت مطرح می‎شد و طبیعی بود که همچون بخش‎هایی از صحبت‌های او در مورد مجلس با واکنش‎های زیادی روبه‎رو نباشد، اما مقایسه رئیس دولت با فرعون چیزی نبود که حداقل مشاور حسن روحانی بتواند در برابر آن سکوت کند.
علیرضا پناهیان در همان سخنرانی جمعه شب خود در مسجد دانشگاه امام صادق گفت: «در طول انقلاب هرچه ضربه خوردیم، تنها ناشی از ناتوانی در مدیریت بوده و همچنان نیز ادامه دارد زیرا درک اصول عمومی از مدیریت صحیح وجود ندارد. اولین آسیب مدیریت و قدرت گرفتن بر دیگران در نظر نگرفتن کرامت انسان‌هاست و نکته دوم این است که باید هر کاری صورت می‌گیرد در جهت حفظ دیگران باشد. درخصوص فرعون در سوره زخرف داریم : «فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا فَاسِقِینَ؛ پس او قومش را سبک مغز شمرد [و آنان را با وسوسه و اغواگری فریفت و خوارشان کرد] در نتیجه از او اطاعت کردند؛ زیرا آنان مردمی فاسق و نافرمان بودند.» این استخفاف در دوران ما چه نمونه‌هایی دارد. مراقب باشید سیاسیون عزت و کرامت قوم ایران را در مقابل غربی‌ها از بین نبرد. این استخفاف نشانه اطاعت از فراعنه جهانی است.» با انتشار این صحبت‎ها حسام‎الدین آشنا در حساب توئیتری خود نوشت: «به خاطر رقابت‌های سیاسی شب‌های‌ محرم را حرام نکنیم؛ خود را موسی و دیگران‌ را فرعون؛ خود را علی‌ و دیگران را معاویه؛ خود را حسین و دیگران را یزید؛ نامگذاری‌نکنیم.»

یادداشت
مچ‎گیری با هدف پرونده‎سازی


مسعود پزشکیان
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی
حمله یکی از سخنرانان مشهور در روضه اباعبدالله (ع) به مجلس به عنوان یکی از ارکان نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران صدر خبرهای کشور را در روزهای عزاداری به خود اختصاص داد. درباره این سخنان می‎توان از زوایای گوناگون به موضع‎گیری و اظهار نظر پرداخت اما قطعاً مقدم بر هر موضعی ذکر این سخن ضروری است که ادبیات استفاده شده توسط این سخنران نه در شأن نمایندگان ملت و مردم عزیز ایران است و نه در شأن مجلس سیدالشهدا. کاش آن سخنران محترم که اصرار بر سیاسی کردن مجلس امام حسین (ع) داشت، حداقل در گفتار خود ادب و معرفت اهل بیت را در سخن گفتن با مخالف و خطاب قرار دادن اغیار، الگو قرار می‌داد. از آن خطیب مشهور جای سؤال دارد که کجای الفاظ و ادبیات اهل بیت ما جمله‎ای چون «شما در مجلس چه غلطی می‎کنید»، حتی در برابر دشمنان و کفار می‎توان یافت؟
اما درباره اصل موضوعی که مورد ادعا قرار گرفته، یعنی بحث «شفافیت» باید به نکته مهمی اشاره کرد. در اینکه مجلس ما می‎توانست و می‎بایست شفاف‎تر از وضعیت فعلی باشد، شکی نیست اما این اتفاق هیچ گاه رخ نخواهد داد تا زمانی که یک تفکر سیاسی خاص نگاه خود را به این موضوع تغییر دهد. در واقع جریان سیاسی مشخصی که خطیب یاد شده نیز منسوب به آن است در موضوع «شفافیت» به دنبال بهره‎برداری‏های سیاسی است و به مثابه یک چماق علیه رقبای خود به آن می‏نگرد. نشانه‏های تأیید این ادعا در اطراف ما و سابقه این جناح کم نیستند. به طور مثال تفکری که امروز به شکلی که شاهد آن هستیم در حال طرح موضوع شفافیت در مجلس است همان تفکری است که سال قبل از دو نماینده مجلس یعنی خانم پروانه سلحشوری و آقای غلامرضا حیدری بابت نطق میان دستورشان شکایت کرد. در حالی که اصل ٨۶ قانون اساسی ما به صراحت بر آزادی کامل نماینده مجلس برای اظهار نظر درباره تمام شئون کشور تأکید کرده، همین تفکر بود که در مقاطع مختلفی نه اظهار نظر فعالان سیاسی، بلکه موضعگیری آزادانه نمایندگان مجلس را هم برخلاف این اصل قانون اساسی تاب نیاورد و اتفاقاتی نظیر نطق نا تمام آقای مطهری در مجلس نهم را رقم زد؟ با این پیشینه آیا نمی‏توان شک کرد که این جریان در پی مطالبه شفافیت صرفاً به دنبال یافتن راهی آسان‎تر و سهل‏تر برای تخریب رقیب است؟ عقل سلیم در مطالبه شفافیت توسط جریانی که با کوچک‌ترین اختلاف نظری دیگران را به «خیانت» و «جاسوسی» و اتهامات دیگری از این دست متهم می‏کند، باید شک کرد.
جریانی که دو سال تمام مهم‌ترین ارکان دولت و قوه مجریه را متهم به اتهامات بی‏اساس و بدون سندی چون داشتن تابعیت مضاعف کرد و بابت آن شبهه‎های فراوانی در ذهن شهروندان و بهانه‎های روشنی برای حمله دشمنان نظام ایجاد نمود، نمی‏تواند اکنون مطالبه‎گر شفافیت باشد و اساساً چنین صلاحیتی ندارد. چرا که اگر این شفافیت دارای فوریت هم باشد اول خود این جریان باید پاسخ بسیاری از سؤالات را بدهد.
اما از منظر دیگر برای اینکه مشخص شود که این شفافیت فقط یک بهانه سیاسی است که مجلس اباعبدالله را هم آلوده سیاسی بازی کرده، باید به نکته دیگری اشاره کرد و آن هم اینکه آیا در این کشور فقط مجلس و احیاناً دولت هستند که نیاز به شفافیت دارند؟ تا جایی که ما می‏دانیم و می‏بینم اگر در کشور ما دو نهاد باشند که حداقل هوایی از شفافیت را بشود در آنها یافت همین مجلس و دولت هستند که البته این سخن ناظر به اصل این نهادها است نه اینکه چه کسانی در آنها حاکم هستند. برای نمونه همین دو هفته پیش بود که وزیر اقتصاد اعلام کرد که به جز مجلس و دولت هنوز هیچ کدام از نهادهای دیگر، از قوه قضائیه و بنیادهای مختلف گرفته تا صدا و سیما و قرارگاه خاتم حتی یک برگه از اسناد خود را به جهت شفافیت در سامانه حقوق و مزایای مدیران و کارکنان دستگاه‏ها پیدا نکرده‏اند. این موضوع برای همین جریان که ماه‎ها بر طبل حقوق‎های نجومی کوبید ارزش پیگیری و انتقاد نداشت یا اینکه اساساً از نظر آنها ربطی به شفافیت ندارد؟ یا اگر مطالبه‎ای برای شفافیت رأی وجود دارد چرا شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و نهادهایی از این دست شامل این شفافیت نشوند؟ مگر این دو نهاد هم وظیفه تکمیل فرآیند قانونگذاری توسط مجلس را ندارند و در این امر سهیم نیستند؟
براساس شواهد بسیاری بر این باور هستم که مسأله و دغدغه اصلی جریان سیاسی خاصی که در روزهای اخیر آن خطیب مشهور در مجلس عزای حسین زبان گویای آن شده، شفافیت نیست بلکه مچ‎گیری با هدف پرونده‎سازی است. چه آنکه وقتی می‏بینم بابت موضوعاتی چون شفاف شدن پشت پرده مؤسسات مالی غیر مجاز که علاوه بر بلعیدن هزاران میلیارد تومان پول بیت‎المال، امنیت کشور را نیز بر باد دادند در این جریان سابقه مطالبه‏ای دیده نمی‎شود، جای شک جدی ایجاد می‏گردد. جریانی که طرفدار و مالک تریبون‌های یک طرفه‌ای چون صدا و سیما و تریبون‎های نماز جمعه است و آزادی بیان و حتی فحاشی را در انحصار خود می‎خواهد، اساساً کاری با شفافیت ندارد و اگر مطالبه‏ای در این راستا مطرح کرد، باید به دیده شک به آن نگریست. مگر اینکه همزمان با این مطالبه در مجموعه رفتارهای آن هم تغییراتی ایجاد شود که اولین آن پایان دادن به انحصار آزادی بیان است.