روزنامه جمهوری اسلامی
1398/06/16
از سرگیری تحقیق و توسعه هسته ای
وزیر خارجه کشورمان در نامه‌ای خطاب به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گام سوم ایران را درچارچوب توافق هسته‌ای و کاهش بخشی دیگر از تعهدات تهران طبق برجام اعلام کرد.سخنگوی وزارت خارجه گفت: محمد جواد ظریف روز جمعه در این نامه به فدریکا موگرینی اعلام کرد، به دلیل تبعات ناشی از خروج آمریکا از برجام و تحمیل مجدد تحریم‌های آن کشور و ناتوانی سه کشور اروپایی به اجرای تعهدات خود در برجام و در بیانیه‌های کمیسیون مشترک، جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود در برجام در حوزه تحقیق و توسعه هسته‌ای را متوقف می‌کند.
عباس موسوی افزود:در این نامه تاکید شده که این اقدام دقیقا در راستای حقوق ایران در برجام و به ویژه بر مبنای پاراگراف 36 آن بوده و در پاسخ به نقض گسترده و مستمر برجام طی 16 ماه گذشته صورت می‌گیرد. جزئیات فنی و عملیاتی توقف تعهدات ایران در حوزه تحقیق و توسعه هسته‌ای متعاقبا به اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد رسید.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پایان نامه ظریف تاکید شده که جمهوری اسلامی به منظور نشان دادن حسن نیت خود، آمادگی دارد به گفت وگو با طرف‌های باقی مانده در برجام در تمامی سطوح ادامه داده و در صورت عمل طرف‌های مقابل به کلیه تعهدات خود در برجام، مجددا به اجرای کامل برجام برگشت نماید.
پیش از این رئیس‌جمهور در پایان جلسه سران قوا که به میزبانی قوه قضائیه برگزار شد، تاکید کرد: هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هسته‌ای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند.
آقای روحانی افزود: اقدام‌های ایران در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود البته مهلت 60 روزه دیگری پیش روی اروپاست، هر زمان به تعهدات خود برگردند ما هم به تعهدات برجامی بر می‌گردیم.
رئیس جمهور گفت: آمریکایی‌ها از 16 ماه پیش سه هدف را دنبال می‌کردند. هدف مهم و اولیه آنها تغییر نظام بود و هدف بعدی این بود که اگر نتوانستند به هدف نخست دست یابند، نظام را تضعیف کنند و سومین هدف آنها نیزاین بود که مذاکره‌ای را به نحوی که خودشان بخواهند بر ما تحمیل کنند؛ مذاکره‌ای که توام با تحریم شدید بر ایران باشد تا به این ترتیب قدرت چانه زنی آنها افزایش یابد.
روحانی گفت: تردیدی نیست که آمریکا در سیاستهای تغییر، تضعیف و تحمیل مذاکره، دچار شکست شده و خواهند شد و راهی برای آنها وجود نداردجز اینکه به قانون، تعهدات و مقررات بین‌المللی بازگردند.
رئیس جمهور افزود: بدلیل اینکه بعد از خروج آمریکا، 1+4 نتوانسته بودند به تعهدات خودعمل کنند، راهی را که از 4 ماه پیش از طرف ایران در زمینه برجام، انتخاب کردیم، کاهش تعهدات بود که اعلام شد.
روحانی اضافه کرد: مرحله اول کاهش تعهدات را انجام دادیم بعد 2 ماه به 1+4 فرصت دادیم، مرحله دوم را هم عمل کردیم و باز 2 ماه دیگر به آنها فرصت دادیم، البته در هر 2 ماه،مذاکراتی با کشورهای 1+4 و از جمله اتحادیه اروپا و مخصوصاً 3 کشور اروپایی داشتیم اما چون به نتیجه مطلوب خودمان نرسیدیم، انشاء‌الله گام سوم از پس فردا برداشته میشود.
رئیس جمهور با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه کاهش تعهدات در گام سوم، اظهارداشت: در گام سوم سازمان انرژی اتمی موظف است در زمینه تحقیق و توسعه هر آنچه نیاز فنی کشور است، بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مد نظر بوده را کنار بگذارد و شاهد گسترش در حوزه تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه که برای غنی‌سازی نیاز داریم را سازمان انرژی انجام دهد و شاهد سرعت عمل در این زمینه باشیم.
روحانی خاطرنشان کرد: البته می‌دانیم که این کار، گام بسیار بلندی است که جمهوری اسلامی ایران برمی‌دارد برای اینکه مردم مطلع باشند، بخش عمده مذاکرات با 1+5 و با 6 قدرت بزرگ برای زمانبندی تحقیق و توسعه بود که زمانبندی تحقیق و توسعه طی سال‌های گوناگون چگونه باشد.
رئیس جمهور تصریح کرد: تمام این زمانبندی‌هایی که در برجام مورد تعهد ما، برای تحقیق و توسعه بود، از روز جمعه به طور کامل برداشته میشود و هر آنچه که ما از لحاظ فنی و از لحاظ پیشرفت در زمینه تکنولوژی و فناوری هسته‌ای مورد نیاز است، با نظارت آژانس و در چارچوب حرکت صلح‌آمیز انجام خواهیم داد و درعین حال 2 ماه هم به کشورهای 1+4 فرصت می‌دهیم که اگر توانستیم به توافق برسیم، در شرایط توافق ممکن است به تعهدات برجامی برگردیم.
هنوز جزییات دقیق گام سوم ایران اعلام نشده اما قرار است سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز جزییات دقیق‌تر گام بعدی ایران را اعلام کند.
جمهوری اسلامی کاهش بخشی از تعهدات هسته‌ای خود را از زمانی آغاز کرد که دولت آمریکا بعد از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ و در 18 اردیبهشت ماه 97 خروج این کشور را از توافق هسته‌ای اعلام و تمامی تحریم‌ها علیه کشورمان را برگرداند.
ایران در گام‌های اول و دوم عبور از غنی سازی زیر سطح 3.6درصد و سپس افزایش میزان اورانیوم غنی شده از رقم‌های مندرج در توافق هسته‌ای را برداشت و همواره تاکید کرده که این گام‌ها قابل برگشت است به شرطی که طرف‌های اروپاپی خواسته‌های ایران بویژه به گفته وزیر خارجه تضمین فروش نفت و بازگشت پول آن را برآورده سازند.
اکنون ایران گام سوم را برداشته و این قدم با واکنش‌هایی به ویژه در میان کشورهای اروپایی همراه بود.واکنش‌هایی که مانند گذشته تکراری و در آنها به تعهدات این کشورها در قبال برجام و در چارچوب توافق هسته‌ای اشاره‌ای نشده است.
*درخواست اتحادیه اروپا از ایران
اتحادیه اروپا در واکنش به گام سوم از ایران خواست که به تعهدات خود در برجام بازگردد.کالوس مارتین روئیز د گوردخوئلا سخنگوی کمیسیون اروپا اظهار داشت: ما این فعالیت‌ها را ناسازگار با برجام قلمداد می‌کنیم. ما در همین چارچوب از ایران می‌خواهیم که این گام را بازگردانده و از اقدامات بیشتری که توافق هسته‌ای را تضعیف می‌کند، خودداری کند.
* واکنش فرانسه به تصمیم ایران برای کاهش تعهدات برجامی
وزارت امور خارجه فرانسه هم خواستار خودداری ایران از "کاهش بیشتر تعهدات برجامی" خود شد.
اگنس واندر مال، سخنگوی وزات امور خارجه فرانسه در بیانیه‌ای گفت: ایران باید از اقداماتی که با تعهدات آن سازگاری نداشته و خطری برای تلاش‌ها در راستای کاهش تنش محسوب می‌شوند خودداری کند.
وی افزود فرانسه درباره اظهارات جدید ایران با شرکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت‌وگو خواهد کرد.
*پاسخ انگلیس به کاهش تعهدات برجامی ایران
سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس نیز نسبت به سومین گام ایران برای کاهش تعهدات برجامی، شدیداً ابراز نگرانی کرد.
وزارت امور خارجه انگلیس روز پنجشنبه در بیانیه‌ای به نقل از یکی از سخنگویان این وزارتخانه اعلام کرد: اقدام ایران مبنی بر تعلیق محدودیت‌هایش بر سر توسعه و تحقیقات هسته‌ای بسیار نگران‌کننده است.
در ادامه این بیانیه آمده است: برداشتن گام سوم کاهش تعهدات برجامی بویژه در زمانی که ما و چهار شریک اروپایی و بین‌المللی ما در صدد کاهش تنش‌ها با ایران هستند، بسیار ناامیدکننده است.
* درخواست آلمان از ایران در مورد برجام
آلمان هم از ایران خواست تا در تصمیمات اخیر تهران در قبال تعهداتش تحت برجام تجدیدنظر کند.
سخنگوی وزارت خارجه آلمان عنوان کرد برای ایران هنوز زیاد دیر نیست تا مسیرش را در مورد اجرای تعهداتش هسته‌ای تغییر دهد.
*ظریف خطاب به اروپاییها: قرار نیست به ایران لطف کنید، فقط تعهدات خود را انجام دهید
در باره واکنش‌ها و مواضع کشورهای اروپایی باید به صحبتهای وزیر خارجه اشاره کرد که در خصوص رویکرد اروپاییها درقبال اجرای گام سوم گفت:اروپاییها باید به این نتیجه برسند اگر بخواهند از آمریکا برای اجرای تعهداتشان اجازه بگیرند،مریکا هیچوقت به آنها این اجازه را نخواهد داد. شما از دولت کنونی آمریکا که سیاست خود را فشار حداکثری قرار داده، انتظار دارید این فشار را کم کند، حتما این کار را نخواهد کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران خطاب به اروپاییها گفته که شما نمی‌خواهد به ایران امتیازی بدهید و قرار نیست به ایران لطفی بکنید. شما قرار است تعهدات خودتان را انجام دهید. این تعهدات نه وابسته به آمریکا و نه وابسته به اجازه آمریکاست.
ظریف با اشاره به تعهدات اروپا در قالب برجام گفت: بند سه ضمیمه دو برجام نشان می‌دهد این تعهدات تنها صدور قوانین هم نیست، بلکه اجرای قوانین و نتیجه اجرای آن قوانین است و اروپاییها در اجرای تعهداتشان که ارتباطی هم با آمریکا ندارد، تخلف کردند.
وی گفت: اروپاییها خبر داشتند که آمریکا با سیاست خشنی وارد شده است و بازهم یازده تعهد دادند و این تعهدات را چندین بار تکرار کردند و این تعهدات را اجرا نکردند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپاییها در واقع هم اجرای تعهدات برجامی و هم تعهداتی که بعد از خروج آمریکا داشتند را نقض کردند. وی ادامه داد: اگر اروپاییها بخواهند منتظر اجازه کشوری بمانند که برای فشار بر ایران از برجام خارج شدهّ حتماً این اجازه صادر نخواهد شد.
*بازتاب اجرای گام سوم ایران در رسانه‌های خارجی
گام سوم ایران مورد توجه بسیاری از رسانه‌های جهان قرار گرفت. مهمترین محوری که به شدت حساسیت غربی‌ها را برنگیخت بحث توسعه سانتریفیوژها بود. بسیاری از تحلیل‌ها اقدام کاخ سفید را عامل شکست خوردن تلاش‌های مکرون در جلوگیری از توسعه ظرفیت‌های هسته‌ای ایران دانسته‌اند.
تارنمای شبکه خبری «الجزیره» در گزارشی با بیان اینکه ایران محدودیت‌های هسته‌ای بیشتری را که در قالب برجام پذیرفته بود کنار گذاشت عنوان داشت تهران سومین گام خود را عملی کرد. براساس این تحلیل، از زمان خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای و تشدید تحریم‌ها در چارچوب فشار حداکثری، ایران تاکید می‌کند که می‌خواهد توافق برجام را حفظ کند. تهران در مقابل به کشورهای امضاکننده توافق که در برجام باقی ماندند به ویژه اروپاییها، تاکید کرد که باید حمایت‌های بیشتر اقتصادی را از ایران در پیش بگیرند.
روزنامه «گاردین» نیز دلیل آغاز گام سوم ایران مبنی بر توسعه سانتریفیوژها را بی‌توجهی ایالات متحده به ابتکار فرانسه برای کاهش تنش‌ها عنوان کرد.
این روزنامه با اشاره به ادامه روند اقدامات ضدایرانی واشنگتن عنوان داشت روز گذشته هنگامی که برایان هوک از تحریم 26 فرد یا نهاد در ایران، لبنان و سوریه سخن می‌گفت، روزنامه «فایننشال تایمز» گزارشی را منتشر کرد که از پیشنهاد رشوه چند میلیون دلاری وی به کاپیتان نفتکش «آدریان دریا» برای تسهیل توقیف این کشتی ازسوی کاخ سفید پرده برداشت. جالب این است وزارت امور خارجه آمریکا ارائه این پیشنهاد در بیش از 10 روز قبل را تایید کرد که البته مورد قبول ناخدای هندی کشتی قرار نگرفت.
شبکه خبری «فاکس نیوز» هم در این زمینه مهمترین محور گام سوم ایران در کنار گذاشتن تعهدات برجامی را توسعه سانتریفیوژها تفسیر کرد و افزود: براساس برجام به ایران اجازه داده شد تا تعداد محدودی از سانتریفیوژهای نسل یک را در دو تاسیسات هسته‌ای حفظ کند. ایران می‌گوید از غنی سازی تنها برای تولید سوخت تاسیسات هسته‌ای استفاده می‌کند اما بکارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر ظرفیت ایران را تا سطح تولید سلاح افزایش می‌دهد.
شبکه خبری «فرانس 24» نیز دستور آغاز گام سوم را اگرچه به مفهوم توسعه تجهیزاتی دانست که به افزایش سرعت غنی سازی ایران منجر میشود اما معتقد است در مقابل به کشورهای اروپایی دوماه دیگر زمان داده شد تا برای نجات توافق چند جانبه هسته‌ای تلاش کنند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) پایان صبر استراتژیک ایران!(یادداشت میهمان) (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
یادواره 450 شهید عشایر استان چهارمحال و بختیاری برگزار شد
مرز "خسروی" بازگشایی شد
از سرگیری تحقیق و توسعه هسته ای
رئیس قوه قضائیه در زنجان:
رسیدگی به پرونده‌هایی که در ذهن مردم سوال برانگیز باقی مانده در اولویت قرار دارد
رئیس جدید اینستکس انتخاب شد
رابرت موگابه رئیس‌جمهور سابق زیمباوه درگذشت
تنش میان هند و پاکستان وارد مرحله خطرناکتری شد
پیامد گام سوّم
استمرار تحقیر اروپا توسط آمریکا
