عباس عراقچی با یک تیم اقتصادی راهی پاریس شد برجام در ایستگاه سرنوشت

محمدرضا ستاری
در آستانه روزهای منتهی به برداشتن گام سوم هسته‌ای از سوی ایران که به گفته رسانه‌ها قرار است 15 شهریور‏ماه تکلیف آن نهایی شود، حسن روحانی رئیس‌جمهوری کشورمان شامگاه شنبه برای پنجمین بار در طول هفته‌های گذشته با امائونل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه به صورت تلفنی گفت‏و‏گو کرد.
روحانی در این مذاکره تلفنی ضمن هشدار به همتای فرانسوی خود گفت که اگر اروپایی‌ها قادر نباشند تعهدات برجامی خود را عملی کنند، ایران مرحله سوم کاستن از تعهدات برجام را اجرایی خواهد کرد. روحانی همچنین با بیان اینکه بندهای توافق هسته‌ای تغییر‏پذیر نیست، تصریح کرده است: گام سوم نیز مانند دو گام قبلی در صورت بازگشت شرکای برجام به تعهدات‏شان قابل چشم‌پوشی خواهد بود.
18 اردیبهشت امسال و همزمان با سالگرد خروج آمریکا از برجام، ایران طبق بیانیه شورای عالی امنیت ملی وارد فاز کاستن تدریجی از تعهدات هسته‌ای شد و با مشخص کردن ضرب‌الاجل‌هایی دو‏ماهه، اعلام کرد: در صورت عدم پایبندی کشورهای اروپایی به تعهدات‏شان، ایران مسیر خروج تدریجی از برجام را دنبال خواهد کرد. به موازات این امر دو گام هسته‌ای از آن تاریخ تاکنون توسط ایران برداشته شده است. گام نخست عدم فروش اروانیوم غنی شده و آب سنگین و گام دوم نیز فراتر رفتن از غنی‌سازی 3.67 درصد است. در این میان هنوز مشخص نیست که گام سوم هسته‌ای ایران دقیقاً چیست و در همین راستا محمود واعظی رئیس دفتر روحانی شنبه‏شب در برنامه شبکه یک سیما تاکید کرده که درباره اقدام‏های بعدی خود بر اساس برجام، تا دو سه روز آتی تصمیم‏گیری می‌کنیم.


واعظی همچنین گفته که در طول مذاکرات‏مان با فرانسه، پیشنهادهای این کشور را تا حدود زیادی تغییر داده‌ایم و به همین دلیل بود که ظریف برای بررسی نتیجه نهایی این پیشنهادات هفته گذشته عازم شهر بیاتریز فرانسه شد.
بسته پیشنهادی در هاله‌ای از ابهام
گفتنی است در طول ماه‌های گذشته و به خصوص هفته‌های اخیر و همزمان با تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا، فرانسه به نمایندگی از کشورهای اروپایی پیشنهاداتی را به تهران برای کاهش تنش‌ها مطرح کرده است. این امر در اجلاس سران گروه هفت در بیاتریز فرانسه نمود بیشتری پیدا کرد و پس از آن امانوئل ماکرون در کنفرانس خبری خود را دونالد ترامپ گفت که تلاش می‌کند شرایط را برای دیدار میان روسای جمهوری ایران و آمریکا فراهم کند.
هر‏چند هنوز به طور دقیق مشخص نیست که پیشنهاد فرانسه در قبال کاهش تنش‌ها چیست، اما طی هفته‌های گذشته کارشناسان گمانه‌زنی‌های مختلفی را در این خصوص عنوان کرده‌‌اند. گفته می‌شود که یک پیشنهاد مربوط به ایجاد خط اعتباری 15 میلیارد دلاری برای ایران با کمک کشورهای اروپایی است و دیگری تلاش برای اخذ معافیت فروش نفت ایران به دو کشور چین و هند.
در همین رابطه صحبت‌هایی نیز در خصوص پیوستن سایر کشورها به مکانیسم مالی اینستکس مطرح شده و مهرداد عمادی مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا در این رابطه به خبرگزاری ایلنا گفته است: اروپا در تلاش است تا زمینه‌های گسترش اینستکس را فراهم و سرمایه‌گذاری 30 میلیارد یورویی برای بازگشت شرکت‌ها به ایران را فراهم کند.
سفر تعیین‏کننده عراقچی به پاریس
در ازای این مسئله گفته می‌شود که فرانسه از ایران خواهد خواست تا در مورد بند غروب و غنی‌سازی، مذاکرات مجددی در مورد برجام صورت بگیرد و حتی برخی از گمانه‌زنی‌ها حاکی از درخواست اروپا برای مذاکرات موشکی و منطقه‌ای با تهران خواهد بود. امری که با توجه به مواضع علنی و چندباره تهران بعید به نظر می‌رسد که قابل تحقق باشد. از سوی دیگر پس از یکسال و نیم اروپایی‌ها همچنان که بارها تاکید کرده‌‌اند، توان معجزه در قبال برجام را ندارند و ایران نیز تاکید دارد که آنها ملزم به رعایت 11 تعهد خود در مورد برجام هستند. از سوی دیگر برخی از منتقدان معتقدند که خط اعتباری احتمالی 15 میلیارد دلاری در قالب مکانسیم اینستکس در اختیار کشورهای اروپایی بوده و قرار نیست پولی از این بابت در داخل کشور به گردش بیفتند.
با این حال یکی از موارد مهم مذاکرات طی هفته‌های گذشته مسئله فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن است که گفته می‌شود ایران خواستار صدور حداقل 700 هزار بشکه در روز است. در این رابطه عباس عراقچی روز شنبه گفته بود که آمریکا انعطاف‌هایی در این خصوص نشان داده و اگر اروپایی‌ها و بقیه اعضای برجام می‌خواهند که ایران به اجرای کامل برجام بازگردد، طی فرصت باقی‏مانده باید با اخذ معافیت فروش نفت ایران، خرید نفت را تضمین و یا حداقل معادل مقدار فروش نفت را به وسیله خطوط اعتباری در اختیار ایران قرار دهند.
در همین راستا، سفر عباس عراقچی به پاریس در راس یک تیم اقتصادی به منظور بررسی نهایی پیشنهاد فرانسه و نیز سفر ظریف به مسکو در حالی که روسیه ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل را از روز گذشته بر عهده گرفته است، روزهای سرنوشت‌سازی را برای برجام رقم خواهد زد. گفته می‌شود که ورود یا عدم ورود ایران به گام سوم هسته‌ای منوط به موفقیت مذاکرات امروز عراقچی با مقامات فرانسوی است که نتیجه آن به میزان زیادی دورنمای آینده توافق هسته‌ای و موضوع تنش‌های جاری را مشخص خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
عباس عراقچی با یک تیم اقتصادی راهی پاریس شد برجام در ایستگاه سرنوشت علیرضا صدقی جفا به عاشورا فراخوان سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر منتشر شد آواهای ناهمگون در برگزاری بزرگترین فستیوال موسیقی پزشکان برای نصب کارتخوان بهانه می‌تراشند جدال دولت با فراریان مالیاتی اقدامات فولاد مبارکه موجب تامین مالی صنایع مختلف شده است رشد ۷۶ درصدی تحویل محصولات فولاد مبارکه به بازار داخل «ابتکار» از موانع عدم موفقیت اصولگرایان در انتخابات آینده گزارش می‌دهد اصولگرایان و هزار راه رفته «ابتکار» از فراز و نشیب‌های مسئولان برای حل یک آسیب اجتماعی گزارش می‌دهد مسیر بی‌بازگشت تکدی‌گری ظریف در حاشیه نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هنوز امکان بازگشت از گام سوم وجود دارد برنامه پیشنهادی تحول نظام بانکی به رئیس‌جمهوری تقدیم می‌شود رئیس مجلس شورای اسلامی: قیمت واقعی ارز از رقم‌های کنونی کمتر است فلاحت‏پیشه: ایران هیچ‌گاه خود را مصرف انتخابات آمریکا نمی‌کند معاون وزیر خارجه: اروپا در حال تلاش برای رسیدن به توافق با ایران است نوباوه: اصولگرایان با نگاه سنتی موفق نمی شوند