سفری مدرن به قلب سنت

سفر رفتن از آن دسته کارهایی است که پولدار یا فقیر، جوان یا پیر و شهرنشین و روستایی نمی‌شناسد و همه ما در هر شرایطی که باشیم زمانی از اوقات خود را به آن اختصاص می‌دهیم تا از شلوغی‌های روزمره و درگیری های ذهنی خود رها شویم و در یک فضای جدید، هوایی تازه کرده باشیم. این نیاز برای آن‌هایی که ساکن شهرهای بزرگ با خیابان های پرترافیک و دود گرفته هستند بیشتر احساس می شود و بیشتر شهرنشین ها ترجیح می‌دهند تا برای سفر کوتاه مدت خود، یک کنج ساکت و زیبا را انتخاب کنند.
در سال های اخیر در صنعت گردشگری کشور ما «اکوتوریسم» یا همان «بوم‌گردی» جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و نه تنها مسافران شهرنشین از آن استقبال گسترده‌ای کرده اند بلکه حتی ساکنان مهمان‌نواز روستاها و شهرهای دوردست کشور نیز به دلیل شناخته تر شدن محل سکونت‌شان و کمک به رشد اقتصادی خانواده هایشان آن را با روی باز پذیرفته‌اند. با ما همراه شوید تا با هم ببینیم بوم‌گردی چگونه از رویاپردازی ساده یک روستایی به استارت آپ‌ها و اپلیکیشن‌هایی رونق پیدا کرده که همگی خدماتی برای رزرو و اجاره خانه‌ها و کلبه‌های روستایی‌ها می‌دهند.

  تعریفی ساده از بوم‌گردی
تعاریف زیادی از این واژه در صنعت گردشگری آمده اما مقبول‌ترین تعریف را اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت ارائه کرده است: «سفر مسئولانه و دوست‌دار محیط‌ زیست، به‌منظور لذت بردن و قدردانی از طبیعت که باعث حفظ منابع طبیعی می‌شود و اثر اندکی از مسافر در طبیعت باقی می‌ماند.» طبق این تعریف می توان گفت رشد بوم‌گردی در صنعت گردشگری با سه هدف اصلی سلامت محیط‌ زیست بومی، رفاه مردم محلی و کسب تجربه‌ای با کیفیت از گردشگری برای مسافر است. از نمونه های موفق و مطرح اکوتوریسم در جهان می‌توان به وب‌سایت «ایربی‌ان‌بی» اشاره کرد که دیگر بین همه آن‌ها که به جهانگردی و سفر علاقه دارند مشهور است و افراد می‌توانند با انتخاب یک خانه در این سایت و مذاکره با میزبانشان، یک مکان محلی با پذیرایی مد نظرشان داشته باشند.


حال با توجه به ظرفیت‌های بالای کشور ما در این بخش از گردشگری، یعنی تعدد روستاهای زیبا در دل طبیعت و چهارفصل بودن کشورمان از نظر آب‌وهوایی و وجود اقوام و مذاهب مختلف در گوشه و کنار ایران، بوم گردی توانسته جایگاه خود را نه تنها در بین گردشگران داخلی باز کند بلکه تعداد زیادی از گردشگران خارجی برای آشنا شدن با نقاط بکر ایران و نیز همنشینی با بومی‌ها و آشنایی با سنت‌هایشان و البته تجربه خوردن غذاهای محلی، کلبه‌ها و خانه‌های ساده و سنتی را به سکونت در هتل‌های ستاره‌دار شهری ترجیح می‌دهند. همچنین در نظر بگیرید که به‌طور حتم سفر از نوع بوم‌گردی حتما از نظر اقتصادی نیز باصرفه تر است و بیشتر دوست‌داران سفر و طبیعت‌گردی می‌توانند از پس هزینه‌هایش بربیایند.

  پدر بوم‌گردی ایران را بشناسید
شاید تعجب کنید اما لقب «پدر بوم‌گردی ایران» را یک مرد روستایی که از ترس ماموران شهرداری، دست فروشی را در شهر رها کرده و به روستایش برگشته، از آن خود کرده است. آقای «عباس برزگر» که اکنون از راه‌اندازی ایده بوم‌گردی خود میلیاردر شده، شروع کارش را این گونه بیان می‌کند: یک شب دو گردشگر آلمانی که در جاده بارانی گیر افتاده بودند به خانه من پناه آوردند. من از این که نتوانستم به خوبی از آن‌ها پذیرایی کنم دلگیر بودم. اما محیط ساده و آرامش‌بخش زندگی روستایی ما و دم‌پخت گوجه‌ای که همسرم برای آن دو گردشگر آلمانی درست کرده بود، پایه‌های درآمد میلیاردی آینده من را رقم زد. آن طور که عباس برزگر در گفت وگو با رسانه‌ها بیان کرده آن دو گردشگر آلمانی پس از بازگشت به کشور خود با بیان شرح سفرشان، پنج نفر دیگر از دوستانشان را تشویق به سفر به ایران و بازدید از خانه وی می‌کنند که در پایان آن پنج نفر ۲۰۰ هزار تومان به عباس می‌دهند. اینجا بود که آقای برزگر به فکر گسترش کسب ‌و کار خود افتاد و امروز صاحب یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اقامتگاه‌های بوم‌گردی در دنیاست که درآمدی میلیاردی برای وی به همراه دارد. حتی جالب است بدانید که «یونسکو» در کتاب راهنمای گردشگری خود، تور عشایری عباس برزگر را به‌عنوان شگفت‌انگیزترین تجربه گردشگری در ایران معرفی کرده است.

  نقش استارت آپ‌ها در رونق بوم‌گردی
هرچند برای اولین بار یک فرد بوم‌گردی را به صنعت گردشگری ایران اضافه کرد اما به جرئت می‌توان گفت که وجود استارت آپ‌های مختلف در حوزه گردشگری توانسته اند به رونق و رواج یافتن آن در بین عموم کمک کنند و با پیوند بین سنت و مدرنیته، مخاطبان فضای اینترنتی را به مکان‌های دور و ناشناخته کشور عزیزمان سوق دهند. ما در این جا می‌خواهیم شما را با چند نمونه از این استارت آپ‌های موفق آشنا کنیم:
  میزبون
www.mizboon.com

این سامانه که مجوز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور را دارد، در سال 1396 به‌عنوان معتبرترین سامانه اجاره ویلا، اجاره روزانه خانه، آپارتمان، سوئیت و اقامتگاه‌های بوم‌گردی به‌صورت رسمی رونمایی شد. در این وب سایت افرادی که می‌خواهند اقامتگاه‌های خود را برای بوم‌گردی به اشتراک بگذارند می بایست از فیلترهای سازمان گردشگری کشور عبور کنند و استانداردها را دارا باشند.
  دهگردی
www.dehgardi.com

این سامانه با شعار «جایی برای ماندن،جایی برای آرامش» از سال 1394 توسط «محمد زنگانه» فعالیت‌اش را در ارائه خانه‌های روستایی استان گلستان به علاقه مندان این خطه شروع کرده و در سال گذشته خدماتش را به استان‌های دیگر کشور همراه با برگزاری تورهای دهگردی گسترش داده است.
  ایران بوم‌گردی
www.iranbomgardi.com

ایران بوم‌گردی با ادعای این که تخصصی‌ترین سامانه رزرو آنلاین اقامتگاه‌های بوم‌گردی در کشور است، کارش را از سال 1395 شروع کرد. این سامانه در ساختاری ساده به کاربرش این امکان را می‌دهد تا بتواند در کوتاه‌ترین زمان به انتخاب مقصد مد نظر خود برسد یا این که از تورهایی که در سایت معرفی شده است بهره‌مند شود. این سامانه یکی از کامل‌ترین منابع بوم‌گردی ایران را شامل می ‌شود.
  جاجیگا
www.jajiga.com

این سامانه اینترنتی توانسته است با انطباق خود با استانداردها و تجربه‌های موفق بین‌المللی نیاز به رزرو اینترنتی و امن اقامتگاه‌های مردمی در ایران را رفع کند و جای کسب و کارهای خارجی همچون «ایر بی ان بی» را که به دلیل تحریم‌ها وارد ایران نشدند، با بالاترین کیفیت پر کند. در این وب‌سایت به غیر از اقامتگاه‌های بوم‌گردی که شامل 415 مورد است، می‌توانید به‌صورت آنلاین هتل‌ها و دیگراقامتگاه های خصوصی مانند ویلاهای شخصی و آپارتمان‌های مبله را نیز برای سفرتان اجاره کنید.
  زیتونت
www.zeytoonet.com

این سامانه رزرو آنلاین خانه‌های روستایی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی در سال 96 توسط «سعید رنجبر» در زادگاه پدری‌اش، روستای «اسطلخ جان» در شهر«رودبار» کارش را آغاز کرد. کاربران این سامانه می‌توانند به‌راحتی خانه‌های روستایی در دو استان زیبای گیلان و مازندران را برای اقامت خود به صورت آنلاین رزرو کنند. اما نکته منحصر به فرد این استارت آپ آن است که مخاطبانش علاوه بر رزرو محل اقامت، می‌توانند با سفارش محصولات کشاورزی روستاییان گیلان همچون زیتون و روغن زیتون رودبار و صنایع دستی محلی‌، آن ها را در همه جای ایران درب منزل تحویل بگیرند.
  یو اسپیس
www.uspace.ir

یواسپیس، پلتفرم جامع اطلاع رسانی و رزرو آنلاین اقامتگاه بوم‌گردی و طبیعت گردی، هتل‌ سنتی، خانه‌های بومی، سیاه چادرها و مجموعه‌های آب‌درمانی در کشور است. مشتریان این سامانه می‌توانند به‌راحتی اقامتگاه سنتی مدنظر خود را مقایسه و انتخاب و به‌صورت آنلاین رزرو کنند، از طرفی مالکان این دسته از اقامتگاه‌ها نیز می‌توانند یک وب‌سایت با نام خود به‌صورت رایگان و سریع در یواسپیس ثبت و تمامی خدمات اقامتی و گردشگری خود را به‌صورت آنلاین عرضه کنند.

 گنجی که در دل بوم‌گردی نهفته است
پدیده بوم‌گردی را از هر جنبه ای که بنگرید، برآورد مثبتی دارد و برای اقتصاد و رشد فرهنگی هر جامعه ای می‌تواند بسیار مفید واقع شود. بیایید با هم این پدیده را از دو دیدگاه مسافر و میزبان به زبان خیلی ساده بررسی کنیم.
  مسافر: می‌تواند با یک هزینه بسیار کم در مکانی دنج و آرام و در دل طبیعت اقامت کند و علاوه بر آشنا شدن با آداب و رسوم و گویش‌های مختلف روستایی‌ها، می‌تواند از طعم غذاهای محلی آن‌ها لذت ببرد، از صنایع دستی روستای مد نظر بهره‌مند شود و با اقامت در یک خانه روستایی فرصت دیدن طبیعت بکر منطقه را به‌دست آورد.
  میزبان:  کسب‌وکار خودش را دارد و دیگر لازم نیست برای کار به شهرها مهاجرت کند و می‌تواند با یک هزینه معقول از خانه روستایی خود، خرج خانواده اش را تامین کند و با فرهنگ شهری‌ها و نحوه معاشرت و زندگی آن‌ها از نزدیک آشنا شود. همچنین محصولات خود از غذاهای محلی گرفته تا صنایع دستی‌شان را به دیگر نقاط کشور صادر و از همین رو به اقتصاد خانواده خود و روستای‌شان کمک کنند.