روزنامه ابتکار
1398/06/07
آمریکا و طالبان به امضای توافق نهایی نزدیک شدند صلح؛ عدم قطعیت بزرگ در افغانستان
محمدرضا ستارینهمین دور مذاکرات میان آمریکا و طالبان در دوحه قطر در حالی رقم خورد که منابع رسانه‌ای از قریب‌الوقوع بودن توافق میان ایالات متحده و طالبان خبر می‌دهند. هر‌چند در خلال هشتمین دور مذاکرات نیز اعلام شده بود که بر سر پیش‌نویس نهایی توافق صلح دو طرف به نتایج ملموسی رسیده و قرار است به زودی این توافقنامه نهایی شود، اما با شروع حملات تروریستی در کابل و سایر نقاط افغانستان که طالبان بخش اعظمی از آن را بر عهده داشت، همچنان امضای نهایی توافق به تعویق افتاده است.
پیش‌شرط مهم طالبان برای صلح
در این میان و همزمان با اعلام طالبان مبنی بر اینکه درصورت نهایی شدن توافق با آمریکا این گروه دست از جنگ با دولت کابل بر نخواهد داشت، در آستانه شروع رسمی نهمین دور مذاکرات، سهیل شاهین سخنگوی دفتر طالبان در دوحه قطر گفته که دو طرف به پیشرفت‌های خوبی در مذاکرات دست یافته و به حصول نتیجه نهایی بسیار نزدیک هستند.
در آستانه مذاکرات امروز و در حالی که گفته میشود یکی از محورهای اصلی مذاکرات میان طالبان و آمریکا بحث خروج نیروهای ایالات متحده از خاک افغانستان است، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری این کشور طی سخنانی در اجلاس سران گروه هفت در فرانسه هرگونه جدول زمان‌بندی برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را رد کرد. امری که به گفته منابع طالبان نتیجه مذاکرات را تحت‌الشعاع خود قرار خواهد داد، زیرا گروه طالبان بارها اعلام کرده است که درصورت عدم خروج نیروهای خارجی از افغانستان هیچ تعهدی درمورد صلح نخواهد داشت.
دونالد ترامپ سال گذشته در فرمانی غیرمنتظره، خواستار خروج نیروهای کشورش از افغانستان و سوریه شد. در همان زمان بسیاری از متحدان آمریکا چنین اقدامی را نگران‌کننده توصیف کردند و در‌نهایت قرار شد از 14 هزار نیروی آمریکایی در افغانستان، نیمی از آنها به کشورشان باز گردند. در این میان سهیل شاهین سخنگوی طالبان هشدار داده که عدم خروج نیروهای آمریکایی، منجر به شکست مذاکرات و حصول توافق نهایی میشود.
توافق احتمالاً یکشنبه آینده نهایی میشود
در همین راستا و در تازه‌ترین تحولات، طالبان اعلام کرده که آمریکا حاضر به خروج نیروهایش از افغانستان به شرط تبدیل نشدن این کشور به پایگاه گروه‌های تروریستی شده و مایک پمپئو نیز گفته که به احتمال فراوان یکشنبه آینده توافق نهایی امضاء خواهد شد. اما در این بین خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام طالبان گفته که پس از حصول توافق، این گروه حملات خود علیه دولت کابل را متوقف نخواهد کرد و عدم حمایت آمریکا از نیروهای امنیتی دولت نیز بخشی از توافق دوجانبه خواهد بود. در همین رابطه برخی از منتقدان معتقدند که دولت کابل در جریان مذاکرات میان آمریکا و طالبان قرار نگرفته و اظهارات این دو مقام طالبان نشانگر قربانی شدن دولت وحدت ملی و تداوم منازعات در آینده سیاسی افغانستان خواهد بود. از سوی دیگر همزمان با انتشار این خبر زلمای خلیل‌زاد نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات با طالبان در توئیتر خود چنین مسئله‌ای را تکذیب و اعلام کرده است: واشنگتن از نیروهای افغانستان حمایت کرده و پس از توافق با طالبان نیز این حمایت ادامه خواهد داشت. اکنون تمامی جناح‌ها معتقدند که باید آینده سیاسی افغانستان در مذاکرات بین‌الافغانی تعیین شود.
دورنمای تداوم منازعات
موضوع مذاکرات صلح میان طالبان و آمریکا به همراه مسئله انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور از جمله مهم‌ترین عدم قطعیت‌های آینده سیاسی در این کشور است. نخست اینکه صلحی که اکنون آمریکا و طالبان قرار است درمورد آن توافق کنند، از منظر سایر بازیگران و نیز برخی از جناح‌های افغانستان به هیچ عنوان صلح محسوب نمی‌شود. از سوی دیگر دو طرف تلاش دارند تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری که قرار است ششم مهر ماه آینده برگزار شود به صورت نمادین هم شده این توافق را به امضاء برسانند. چرا که در فصل سرما ارتباط بخش‌های وسیعی از مناطق روستایی افغانستان با شهرها قطع شده و پس از انتخابات نیز مشخص نیست فرآیند سیاسی این کشور چگونه رقم بخورد. نمونه بارز این امر در انتخابات گذشته افغانستان نمایان شد، جایی که علاوه بر تشدید اختلافات، یک سال بیشتر طول کشید تا دولت وحدت ملی افغانستان با وساطت ایران و آمریکا تشکیل شود؛ دولتی که به گفته ناظران درگیر ناکارآمدی و بحران امنیتی فزاینده در کشور است.
در این رابطه برخی از کارشناسان موضوع مذاکرات آمریکا با طالبان و نیز شرایط سیاسی و امنیتی افغانستان را به دوران خروج نیروهای شوروی از این کشور تشبیه کرده و معتقدند که این توافق صلح مقدمه‌ای خواهد شد تا بار دیگر طالبان به مانند اواسط دهه 1990 میلادی با ساقط کردن دولت نجیب‌الله، سیطره حکومتش بر کل افغانستان را گسترش دهد.
در مقابل برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که فرآیندهای گذشته در افغانستان نشان داده که طالبان یک واقعیت سیاسی و اجتماعی در این کشور است و نمی‌شود آن را با نیروی قهری و نیز ادامه راهبرد کنونی کنترل و مهار کرد. در نتیجه باید زمانی تکلیف این گروه در مناسبات سیاسی مشخص شود. توجیه این دسته از تحلیلگران بر آن است که زمان کنونی به مانند گذشته نیست تا تمامی بازیگران نظاره‌گر فتح افغانستان توسط طالبان باشند؛ به خصوص اینکه اکنون افغانستان تبدیل به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های داعش شده و طالبان می‌تواند یکی از نیروهای جدی مقابله با سایر جریان‌های افراطی در افغانستان باشد.
اما چیزی که اکنون فارغ از تمامی این تحلیل‌ها وجود دارد، وضعیت امنیتی، اقتصادی و اجتماعی مردم افغانستان است که به نظر می‌رسد در تمامی معادلات کنونی از اولویت خارج شده است. این موضوع در پیوند با گسستی که اکنون میان طالبان، دولت کابل و نیروهای سیاسی این کشور وجود دارد، نمایانگر ادامه و تداوم منازعات در افغانستان است که همچنان باید هزینه‌های گزاف آن را مردم مظلوم افغانستان تحمل کنند.
سایر اخبار این روزنامه
اما و اگرهای آیین‌نامه رده‌بندی فیلم‌های سینمایی
دیدن این فیلم برای شما مناسب نیست!
ژوبین صفاری
تهیشدن از معنای فساد و شفافیت
آمریکا و طالبان به امضای توافق نهایی نزدیک شدند
صلح؛ عدم قطعیت بزرگ در افغانستان
«ابتکار» دلایل کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر را بررسی می‌کند
روزهای آرام در بازار ارز
بحران بریگزیت وارد فاز جدید شد
موافقت ملکه انگلیس با تعلیق پارلمان
«ابتکار» از نحوه شکل‌گیری و به قدرت رسیدن حزب «اعتدال و توسعه» گزارش می‌دهد
قطار اعتدال روی ریل دولت
درد دل دستفروشان با مدیران شهری چه نتیجه‌ای به دنبال خواهد داشت؟
گره کور دستفروشی زیرزمینی
رئیس‌جمهوری:
باید با دنیا حرف بزنیم
ظریف با شینزو آبه نخست وزیر ژاپن دیدار کرد
تداوم ابتکار دیپلماتیک در شرق آسیا
پارسایی:
صنعت خودروسازی به اندازه یک جنگ به کشور خسارت می‌زند
روحانی در جشنواره شهید رجایی:
با بگیر و ببند و دادگاه، فساد برطرف نمی‌شود
تحقق اقتدار در روابط خارجه
