«‌ابتکار» سفر دوره‌ای محمدجواد ظریف به شرق آسیا را بررسی می‌کند دیپلماسی فشرده از غرب تا شرق دور

محمدرضا ستاری
محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران طی دو هفته بسیار پرکار دیپلماتیک خود، بلافاصله پس از بازگشتش از سفر دوره‌ای اروپا که شامل دیدار و گفت‌و‌گو با مقامات کشورهای نروژ، فنلاند، سوئد و فرانسه می‌شد، از بامداد دوشنبه به چین و پس از آن به ژاپن سفر کرد.
گفتنی است در این بین ظریف که روز جمعه در پاریس با امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه دیدار کرده بود، روز یکشنبه سفرش به پکن را به تعویق انداخته و به صورت غیرمنتظره‌ای وارد محل اجلاس سران هفت کشور صنعتی در شهر بیاتریز فرانسه شد. پس از گفت‌و‌گوهایی که میان ظریف و مقامات فرانسوی در جنوب فرانسه صورت گرفت، وزیر خارجه ایران روز دوشنبه به محض ورودش به پکن دو بار با وانگ یی همتای چینی خود دیدار کرد. او که پیش از این در پیامی توئیتری گفته بود که روزهای مهمی در روابط میان ایران و چین در حال رقم خوردن است، پس از دیدارش با وانگ یی به خبرنگاران گفت که هدف اصلی سفرش به پکن را علاوه بر در جریان قرار دادن مقامات چینی از مذاکرات فرانسه، ارائه برنامه ۲۵ ساله روابط درازمدت و راهبردی دو کشور که ظرف هفته‌ها و ماه‌های گذشته مقدار زیادی همکاری و کار مشترک در دستگاه‌های مختلف ایران بر روی آن انجام شده است، اعلام کرد. هر‌چند هنوز جزئیات طرح ظریف از سوی رسانه‌های خبری منتشر نشده است، اما او از طرح یک، جاده یک کمربند چین که احیای جاده ابریشم است، استقبال و تصریح کرد که ایران راه ابریشم جدید را به عنوان آینده منطقه و تعامل جهانی در نظر می‌گیرد.
اهمیت پکن در تحولات پیچیده کنونی


درمورد رایزنی‌های مستمر میان ایران و چین که در طول ماه‌های اخیر نیز افزایش یافته است، کارشناسان شرایط و تحولات کنونی را یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش همکاری دیپلماتیک میان دو کشور اعلام می‌کنند. علاوه بر سیاست خاورمیانه‌ای چین و مراودات اقتصادی و سیاسی این کشور با تهران، اکنون ایران در شرایط کنونی با چند واسطه مشغول تعمیق ارتباطات خود با پکن است. نخست اینکه چینی‌ها به عنوان یکی از شرکای اصلی برجام، نقش مهمی را در احیا و نجات این توافق ایفا می‌کنند و قادر خواهند بود به عنوان یک وزنه در مقابل کاهش تحریم‌های آمریکا به ایران کمک کنند. در همین رابطه موضوع جاده ابریشم جدید که تقریباً ایران از آن کنار گذاشته شده و نیز پیمان شانگهای که قرار است ایران را به عنوان عضو دائمی خود بپذیرد، از جمله مواردی است که در کنار فروش نفت و دور زدن تحریم‌های آمریکا، می‌تواند طی روزها و ماه‌های آینده، سطح مناسبات دیپلماتیک میان تهران و پکن را بیش از گذشته افزایش دهد.
به همین دلیل است که وزیر خارجه چین روز دوشنبه در جمع خبرنگاران و پس از دو دور رایزنی با محمدجواد ظریف، سطح مناسبات میان ایران و چین را راهبردی توصیف کرد.
ژاپن، عبور از کانال سنتی دیپلماسی ایران
از سوی دیگر ظریف که پس از چین، روز گذشته وارد توکیو شده است در دیدارش با تارو کونو وزیر خارجه ژاپن تاکید کرد که هر دو کشور در امنیت بازار انرژی و ثبات در خلیج فارس منافع ویژه‌ای دارند. همتای ژاپنی ظریف نیز از تلاش کشورش برای کاهش تنش‌ها در خاورمیانه سخن گفت و اعلام کرد که قصد دارد در این خصوص گفت‌و‌گوهای صریحی را با ایران داشته باشد.
گفتنی است وزیر خارجه کشورمان که قرار است امروز با شینزو آبه نخست وزیر ژاپن دیدار کند، طی سه ماه گذشته دومین باری است که به این کشور سفر می‌کند. سفر خرداد ماه ظریف به ژاپن در بحبوحه افزایش تنش‌ها در منطقه صورت گرفت و یکی از برآیندهای آن سفر شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به تهران بود.
هرچند در آن زمان تحرکات معنادار آمریکا در منطقه، خطر رویارویی مستقیم میان تهران و واشنگتن را افزایش داده بود، اما شینزو آبه در قامت یک میانجی‌ وارد تهران شد و مذاکراتش با مقامات ارشد ایران چند روز در راس اخبار و تحلیل‌های رسانه‌ها قرار گرفت. اگرچه پس از این سفر برخی از محافل خبری خارجی از بی‌نتیجه بودن حضور شینزو آبه در تهران سخن گفتند، اما در این میان ابتکار کاهش چالش‌ها با حضور کشورهایی نظیر ژاپن از جمله اموری است که می‌تواند ساختار قدیمی رایزنی‌های ایران با کشورهای غربی را تغییر دهد.
تا به اینجای قضیه در میان قدرت‌های جهانی معمولاً چین و روسیه در سیاست‌های اعلامی خود از ایران حمایت کرده و در مواقعی نیز با آمریکا و اروپا بر سر فشار علیه ایران همراهی نشان داده‌اند. نمونه این مسئله را می‌توان در سال‌های گذشته و فرآیندی که منجر به صدور قعطنامه 1929 در شورای امنیت سازمان ملل بر علیه ایران شد جست‌وجو کرد.
به همین دلیل بازیگران و وزنه‌های دیگری مانند ژاپن با توجه به جایگاه سیاسی و اقتصادی آنها در مناسبات جهانی، ‌می‌تواند در شرایط کنونی عبور از کانال قدیمی و استفاده از اهرم جدید دیپلماسی برای ایران در رابطه با غرب و حتی منطقه باشد.
سایر اخبار این روزنامه
سایه فردوسی‏پور همواره بر دوشنبه‏شب‏ها سنگینی می‏کند حق رشد محمد‏حسین میثاقی چقدر است؟ علیرضا صدقی دوگانگی رفتاری یا چماق و هویج دیپلماتیک یکسان نبودن تورم و هزینه خانوارها امری طبیعی است تغییر الگوی مصرف، نتیجه تورم مهاجرت، بیکاری یا مشغول شدن پزشکان به کارهای دیگر چه تبعاتی برای کشور دارد؟ هزینه‌سوزی برای پزشکان بی‌نسخه ضرورت تامین هزینه‌های اقتصادی دولت از منابع قابل اتکا مواضع دیپلمات‌های ایران وآمریکا پس از اظهارات روزهای اخیر دوباره تغییر کرد اما و اگرهای یک دیدار دیپلماتیک «‌ابتکار» سفر دوره‌ای محمدجواد ظریف به شرق آسیا را بررسی می‌کند دیپلماسی فشرده از غرب تا شرق دور در نشست خبری سخنگوی قوه قضائیه مطرح شد ۱۵ بازداشتی در پرونده مدیر ارشد قوه قضائیه علی‌اکبر صالحی در بازدید از سایت تحقیقات هسته‌ای: تولید اورانیوم را به 50 تن می‌رسانیم آیت‌الله جنتی: برای ایستادگی در مقابل ظلم و ظالم نیاز به تجهیزات و ادوات پیشرفته نظامی داریم محمدجواد ظریف در گفت‏و‏گو با روزنامه سوئیسی تاگس آنسایگر: فلاحت‌پیشه: مردم باید از سرنوشت پول‌های غارت‏شده اطلاع پیدا کنند