روزنامه ابتکار
1398/06/05
آیا فدراسیون فوتبال می‌توانند برای خبرنگاران محدودیت ایجاد کند؟ «تاجِ» دیکتاتوری بر سر فدراسیون
فاطمه امین‌الرعایا«خبرنگاران اجازه این را ندارند که سوال‌های بی‌ربط بپرسند و اگر این کار را انجام دادند مدیر رسانه‌ای ابتدا تذکر می‌دهد و خبرنگار از هر رسانه‌ای که باشد کارتش را ضبط می‌کنیم و قانون به ما این اجازه را داده است که تا ۴ سال از فعالیت فوتبالی محرومش کنیم». در حالی که کمتر از یک هفته از آغاز نوزدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران می‌گذرد، مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال ایران در بخشی از سخنانش در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی خبرنگاران را اینگونه تهدید کرده است. اما آیا فدراسیون فوتبال صلاحیت تشخیص سوال بی‌ربط و از آن فراتر برخورد با خبرنگار و رسانه را دارد؟!
مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال ایران به تازگی در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرد و گفت: «به رسانه‌ها ابلاغ کرده‌ایم باید فقط درباره همان مسابقه از سرمربیان فوتبال سوال کنند و اجازه این را ندارند که سوال‌های بی‌ربط بپرسند و اگر این کار را انجام دادند مدیر رسانه‌ای ابتدا تذکر می‌دهد و خبرنگار از هر رسانه‌ای که باشد کارتش را ضبط می‌کنیم و قانون به ما این اجازه را داده است که تا ۴ سال از فعالیت فوتبالی محرومش کنیم. به همین منظور جلسه‌ای را در هتل المپیک داشتیم که با حضور ۱۷۰ خبرنگار از رسانه‌های مختلف تشکیل شد و در این جلسه نماینده AFC نیز حضور داشت و همه ضوابط را آموزش داد. ما می‌توانیم خبرنگار را طبق قانون محروم کنیم و اگر سوال بی‌ربطی را پرسید که ارتباطی به فوتبال ندارد و باعث ایجاد حاشیه شود با این موضوع برخورد خواهیم کرد که این مباحث باعث میشود خشونت به حداقل خود برسد».
رسانه‌ها: ما نمی‌ترسیم!
هنوز زمان زیادی از این اظهار نظر نگذشته بود که رسانه‌ها و فعالان رسانه‌ای با نوشتن گزارش‌ها و یادداشت‌هایی چه در رسانه‌ها و چه در شبکه‌های اجتماعی نسبت به آن واکنش نشان دادند. آرتین زهرابی در بخشی از یادداشت خود در «خبر ورزشی» با عنوان «آقای تاج! ما را تهدید نکن که نمی‌ترسیم» نوشت: «پوست این خبرنگاران در این سال‌ها به اندازه کافی کلفت شده و با این چیزها از شما نمی‌ترسند. آنها سوالات خودشان را مطرح می‌کنند و راه‌شان را می‌روند. ما حتی اگر خودمان را منتقد حضور برخی خبرنگاران میدانی و سوالات کم‌کیفیت آنها بدانیم باز خواهیم گفت با این ادبیات، اوضاع بهتر نخواهد شد.
این ادبیات که دست‌کمی از یک مقابله به مثل بی‌حاصل ندارد، فقط فدراسیون را به گوشه رینگ می‌برد؛ درست مثل همان مناقشه بی‌حاصلی که سال‌ها در فدراسیون دوران محمد دادکان با روزنامه‌نگاران شکل گرفت و فرجام هم دیدید که چه شد».
«ایران آنلاین» در مطلبی با تیتر «دیکتاتوری کوچک تاج» نوشت: «اینکه تاج بخواهد رسالت یک خبرنگار را حضور صرف در نشست خبری عنوان کند و سرمربی تیم را «متکلم وحده» بداند، نه تنها رسالت آگاهی بخشی رسانه را زیر سوال خواهد برد بلکه خبرنگاران گروه‌های ورزشی به یک تایپیست تبدیل خواهد شد که فارغ از تمام داده‌ها و حواشی تاثیر‌گذار، باید خبررسان فدراسیون باشند. این در حالی است که رسالت خبرنگار در نشست خبری فراتر از یک ضبط صوت و ماشین تایپ است و او با توجه به داشته‌های ذهنی و تجربه کاری خود عمق واقعیت‌ها را می‌شکافد؛ واقعیت‌هایی که فراتر از مستطیل سبز مسابقه هستند».
ایسنا نیز در گزارشی با عنوان: «محرومیت خبرنگاران» با کدام قانون؟ نیز سوالات مهمی را در واکنش به سخنان تاج مطرح کرد: «سوال این است که فدراسیون فوتبال چگونه و بر‌اساس کدام قانون می‌تواند به خبرنگاری که به قول مهدی تاج پرسشی بی‌ربط را در نشست خبری مطرح کرده است تا ۴ سال محرومیت از فعالیت در شغل خبرنگاری در حوزه فوتبال را بدهد؟ مصداق آیین‌نامه‌ای رئیس فدراسیون فوتبال در این اظهارنظر چه بوده است؟
آیا فدراسیون فوتبال در موضوع تخلفات اداری مکرر در حوزه‌های مختلف اجرایی و تخلفات محرز در برگزاری رقابت‌های فوتبالی و تخلفات مالی که پرونده‌های آن در محاکم انضباطی فدراسیون مفتوح است نیز چنین رویکرد قاطعی را در پیش خواهد گرفت؟»
عقب‌نشینی فدراسیون
واکنش‌های اهالی رسانه به تهدیدهای تاج چنان شدید بود که فدراسیون مجبور به عکس‌العمل یا شاید بهتر بگوییم عقب‌نشینی شد! امیر مهدی علوی، سخنگوی فدراسیون فوتبال در واکنش به این حواشی گفت: در نخستین کارگاه قوانین و مسئولیت‌هاى رسانه‌اى که خوشبختانه با استقبال گسترده اهالی زحمتکش رسانه همراه بود، مباحث علمی و تئوریک در حوزه قوانین بین‌المللی و الزامات رسانه‌ای توسط مدرس رسمی کنفدراسیون مطرح شد. یکی از مهم‌ترین این مباحث، تاکید و تصریح کنفدراسیون فوتبال آسیا درباره نشست‌های خبری پیش و پس از بازی بود و اینکه در این جلسات، مباحث مرتبط باید با رویداد (اینجا آن مسابقه) طرح شود. آنجا بحث مربوط به این مطرح شد.
او افزود: باب نقد و تحلیل و تفسیر همکاران ارجمند رسانه‌ای از فدراسیون فوتبال همواره گشوده است و خود را به تاکید ریاست مکلف به پاسخگویی می‌دانیم اما به طور حتم در فیلم کوتاهی که از اظهارات آقای تاج منتشر شده، سوء‌تعبیر شده است. حتی در آن جلسه هم در جمع اهالی رسانه ریاست فدراسیون تاکید داشتند که رسانه‌ها به عنوان چشم بینای ورزش کشور، مشکلات را منعکس کنند. آنچه در باب موضوع محرومیت طرح شده و به اشتباه به عنوان تهدید مورد بازنشر قرار گرفته، به مباحثی در سال‌های گذشته برمی‌گردد که متاسفانه به دلیل عدم رعایت برخی قوانین کنفدراسیون فوتبال آسیا، نمایندگان رسانه‌ها حتی در برخی موارد از ایران در رویدادهای بین‌المللی دچار مشکل شده و حتی محرومیت‌های سنگین و طولانی را برای چند نفر در‌پی داشته است.
علوی گفت: پیرو برگزاری این کارگاه موارد مطرح شده منطبق با قوانین رسانه‌ای کنفدراسیون فوتبال آسیا به عنوان آیین‌نامه اجرایی مسابقات لیگ برتر در حوزه رسانه تدوین و ابلاغ خواهد شد که کلیه رویدادهای رسانه‌ای در این حوزه نیز طبق آخرین قوانین بین‌المللی از سوی برگزارکنندگان و همچنین نمایندگان محترم رسانه‌ها اجرا شود.
آیا فدراسیون فوتبال صلاحیت برخورد با رسانه‌ها را دارد؟
با تمام این تفاسیر، آنچه جای سوال دارد، مرجع تصمیم‌گیرنده درباره سوال‌های مربوط یا نامربوط است. چه کسی می‌تواند بگوید سوالی مربوط است یا نامربوط که بر‌اساس آن خبرنگاری جریمه بشود یا نه؟ حوریه دهقانشاد، استاد ارتباطات در‌این‌باره به «ابتکار» گفت: هیچ کس! در تمام دنیا مشخص شده که یک رسانه و ذیل آن یک خبرنگار وظیفه دارد، مسائلی که در آنها ابهامی وجود دارد، برای مخاطبانش روشن کند. نمی‌توان برای این مسائل محدودیتی قائل شد یا گفت این موضوع مربوط به حوزه شما نیست یا نمی‌خواهم به این سوال جواب بدهم. نتیجه این محدودیت‌ها آن چیزی است که شاهدش هستیم، افرادی که مسئولیت دارند دست به اقداماتی می‌زنند که اگر رسانه‌ها می‌توانستند بر آنها نظارت کنند و درمورد آنها بنویسند دیگر شاهد فسادهای موجود نبودیم، فسادی که امروز همه به آن اذعان دارند.
او در ادامه درباره صلاحیت فدراسیون فوتبال برای صدور آیین‌نامه محدودیت‌آفرین برای رسانه‌ها و خبرنگاران و به دنبال آن برخورد با رسانه‌ها افزود: فدراسیون فوتبال چنین صلاحیتی ندارد اما توانایی‌اش را دارد! چون ساختار دولت این امکان را به آنها داده است، اما به نظر من فکر نمی‌کنم فدراسیون جهانی فوتبال اصلا چنین اجازه‌ای داشته باشد، چون اگر چنین باشد، رسانه‌های دنیا با آنها به شدت برخورد می‌کنند. اما متاسفانه در کشور ما چنین اجازه‌ای به فدراسیون داده میشود که چنین برخورد تندی با خبرنگاران کنند چون اگر غیر از این بود به خودشان اجازه گفتن چنین جملاتی را نمی‌دادند.
در شرایطی که بارها و بارها از فساد موجود در فوتبال سخن به میان آمده، ایجاد محدودیت برای نشست‌های خبری چه پیامی برای خبرنگاران دارد؟ آیا آنها با جرئت و توانایی، می‌توانند درباره فساد بنویسند؟ دهقانشاد در‌این‌باره گفت: در این صورت آقایان دست‌شان برای کارهایی که می‌خواهند انجام دهند بازتر میشود. اما از آن سو هم باید به ماجرا نگاه کنیم. ما خبرنگارانی هم داریم که برای حفظ منافع خودشان بیشتر اوقات ترجیح می‌دهند کاری نکنند. تعداد محدود و معدود خبرنگارانی هستند به واسطه شغل‌شان و وظیفه‌ای که احساس می‌کنند می‌خواهند در این راستا گام بردارند. تعداد این افراد کم و محدود است. اما همین تعداد خبرنگاران اندکی را هم که می‌خواهند به وظیفه‌شان عمل کنند، برنمی‌تابند و می‌خواهند آنها را محدود کنند.
هنوز یک ماه از روز خبرنگار و مراسم‌های قدردانی و تجلیل از خبرنگاران و اهالی رسانه نگذشته است، اما با چنین برخوردهایی به نظر می‌رسد که همه آن تبریک‌ها، قدردانی‌ها و... تنها نمایشی برای یک روز بوده و باقی روزها هنوز برخی مسئولان به همان سیاق سابق‌شان سعی در نشنیدن صدای خبرنگاران دارند!
سایر اخبار این روزنامه
آیا فدراسیون فوتبال می‌توانند برای خبرنگاران محدودیت ایجاد کند؟
«تاجِ» دیکتاتوری بر سر فدراسیون
جلال خوش‌چهره
اسرائیلی‌ها نگرانند
«ابتکار» از سایه پررنگ ایران در چهل و پنجمین نشست سران هفت کشور صنعتی گزارش می‌دهد
رئیس‌جمهوری: اگر نتیجه ملاقات با فردی، آبادانی کشور است، دریغ نمی‌کنم
منافع ملی خط‌الراس دیپلماسی
کاهش قیمت تا کجا ادامه دارد؟
کوتاهی دست دلالان از بازار مسکن
با مبلغ فرار مالیاتی پزشکان چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟
6 هزار میلیارد تومان پنهان در مطب‌های بی‌کارتخوان
جنگ تجاری آمریکا و چین
آرامش بعد از توفان تعرفه‌ها
به مناسبت روز تکریم خانواده در گفت‌وگو با حسن محدثی بررسی شد
گذار تدریجی ایران از «خانواده متعارف»
رئیس قوه قضائیه:
فعالیت هیچ واحد تولیدی به دلیل اتهام مدیرانش نباید متوقف شود
معاون اول رئیس‌جمهوری:
مسئولان راه حل ساده مشکلات را وارد چرخه طولانی اداری نکنند
پروانه مافی:
دولت در دوسال باقیمانده بر حل مسائل معیشتی مردم تمرکز کند
محمدجواد ظریف در سفر خود به چین مطرح کرد
روزهای مهمی پیش رو است
وزیر اطلاعات:
مسئولان آهنگ خدمت دوباره را بنوازند
