تلاش برای میانجی‌گری بین ایران و آمریکا در فرانسه

گروه سیاسی: «امانوئل مکرون»، رئیس جمهوری فرانسه، تلاش‌ زیادی کرده است تا به میانجی بین ایران و دولت ترامپ تبدیل شود؛او روز شنبه طرحی به ترامپ ارائه داده است که یک بخش از آن، این است که ایران بتواند «برای مدت محدودی» نفت خود را با کاهش تحریم‌های آمریکا به فروش برساند. دیروز نیز سران گروه ۷، مکرون را مأمور ارسال پیام به ایران کرده‌اند. رئیس جمهوری فرانسه با اشاره به توافق رهبران گروه ۷ با هدف رفع تنش‌ها و باز کردن باب مذاکرات جدید با تهران گفت که رهبران گروه هفت در مورد آنچه می‌خواستند به طور مشترک به ایران اعلام کنند؛ به توافق رسیدند.
وی در گفت و گو با شبکه تلویزیونی «ال.سی.ای» افزود: رهبران گروه ۷  با هدف رفع تنش‌ها و باز کردن باب مذاکرات جدید با تهران مشترکا توافق کردند. مکرون گفت که «همه می‌خواهند از بروز درگیری در مورد ایران اجتناب کنند، دونالد ترامپ در این مورد کاملا شفاف بود.
در همین حال، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا دیروز در کنفرانس خبری مشترک با «ابه شینزو» نخست وزیر ژاپن از نزدیکی (تماس) کشورهای فرانسه و ژاپن با ایران حمایت کرد. ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا بیانیه مشترک گروه ۷ در مورد تماس مکرون با ایران به نیابت از این گروه را تائید می‌کنید؟ گفت: «نه. بحثی در این مورد نکرده‌ام.» وی با حمایت از تماس فرانسه و ژاپن با ایران گفت:  «اگر می‌خواهند، مذاکره کنند می‌توانند گفت‌وگو کنند.»
در همین حال خبرنگار رویترز در کاخ سفید در حساب کاربری خود در توییتر نوشت که ترامپ گفته است که مانع مذاکرات کسی با ایران نخواهد شد . البته خبرگزاری آسوشیتدپرس با انگشت گذاشتن روی اظهارات ضدونقیض ترامپ و ایجاد شکاف بین سران گروه هفت نوشت: شکاف‌ها در بین رهبران گروه ۷ در مورد چگونگی توافق با ایران ظهور کرده است ، چرا که رئیس جمهوری آمریکا امضای توافقنامه ای مبنی بر نقش مهم رهبری فرانسه به عنوان رابط بین این کشورها را تکذیب کرده است. آسوشیتدپرس گزارش داده بود که پاریس هفته‌هاست روی طرح «کاهش تنش میان آمریکا و ایران» کار کرده و رییس جمهوری فرانسه این طرح را به اختصار به ترامپ ارائه نموده است. مفسر و تحلیلگر سیاسی شبکه خبری سی ان ان روز یکشنبه در باره اختلافات موجود بین مقامات گروه ۷ در فرانسه گفت :با حضور «دونالد ترامپ» و خواسته‌های متناقض وی از سایر اعضا، «گروه۷» به «گروه 1+6» تبدیل شده است.


چهل و پنجمین اجلاس سران هفت کشور صنعتی جهان موسوم به «گروه ۷» روزشنبه در اقامتگاه تفریحی بیاریتز فرانسه آغاز بکار کرد. ریاست اجلاس «گروه ۷» را که از ۲۴ تا ۲۶ آگوست (دوم و سوم شهریور) برگزار می‌شود، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه برعهده دارد.
برنامه مکرون
بنا به گزارشی که خبرگزاری فرانسه منتشر کرد؛  یک منبع در کاخ الیزه (کاخ ریاست جمهوری فرانسه) گفت، سران گروه هفت که این روزها در شهر بیاریتز فرانسه نشست برگزار می‌کنند توافق کردند که امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه را مامور ارسال پیام به ایران کنند.
این منبع آگاه همچنین گفت که اولویت همچنان جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و کاهش تنش‌ها در خلیج (فارس) است. به گفته این منبع فرانسوی، مکرون به عنوان رئیس گروه هفت این اختیار را گرفته است که بر اساس آنچه شب گذشته مورد بحث و رایزنی قرار گرفت با مقامات ایران گفت‌وگو و به آنها پیام ارسال کند. حالا سوال این است که  برنامه مکرون برای کاهش تنش بین آمریکا و ایران چیست؟ جزئیات طرح پیشنهادی او به ترامپ چیست و آیا ابتکار رئیس جمهور فرانسه، به کاهش فاصله بین واشنگتن و تهران منجر خواهد شد؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، اجلاس گروه ۷ در شهر بیاریتز در جنوب غربی فرانسه در حال برگزاری است و موضوع ایران و «نجات برجام» یکی از محورهایی است که در دستور کارِ رئیس‌جمهور کشورِ میزبانِ این اجلاس قرار دارد. در آخرین تحولات، منابع رسمی در کاخ الیزه از توافق سران کشورهای عضو گروه ۷ برای ارسال پیام به ایران خبر داده‌اند.
امانوئل مکرون، روز شنبه پیش از آغاز نشست گروه ۷، با دونالد ترامپ در یک ناهار کاری مشترک که دو ساعت طول کشیده بود، گفتگو کرده بود و ایران، یکی از محورهای این گفتگوی دونفره بوده است. رسانه‌های غربی گفته‌اند که مکرون در این گفتگو، طرح خود را برای میانجی‌گری بین آمریکا و ایران ارائه داده است.
براساس جزئیات علنی‌شده می‌توان پی برد که طرح مکرون یک طرح دو مرحله‌ای است: در مرحله اول، با کاهش تحریم‌های آمریکا به ایران اجازه داده می‌شود تا «برای مدت محدودی» بتواند مقداری از نفت خود را به فروش برساند. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، بخشی از طرح مکرون این است که ایران بتواند به هند و چین نفت بفروشد. مرحله دوم طرح مکرون، تعهداتی است که ایران باید در ازای کاهش تحریم‌های نفتی، بپذیرد: ایران باید بپذیرد به برجام به‌طور کامل متعهد باقی بماند و همزمان در مورد مسأله موشکی، مسائل منطقه‌ای و آنچه که پس سال ۲۰۲۵ برای برجام روی می‌دهد، مذاکره کند. طبق «بند غروبِ» برجام، محدودیت‌های موقتِ اعمال‌شده بر برنامه هسته‌ای ایران در سال ۲۰۲۵ خاتمه می‌یابد و از این تاریخ به بعد، با برنامه هسته‌ای ایران، همچون برنامه هسته‌ایِ «دیگر دولت‌های غیردارنده سلاح هسته‌ای» رفتار خواهد شد.
دیپلمات‌های فرانسوی در ادامه گفته‌اند که رئیس جمهور آمریکا در این دیدار تاکید کرده است خواهان جنگ با ایران نیست بلکه به دنبال یک توافق با ایران است.
ترامپ پس  از این رایزنی‌ها در یک پیام توئیتری نوشت: اتفاقات خوبی برای هر دو کشور در حال رخ دادن است. دولت آمریکا تاکنون جزئیاتی درباره گفت‌وگوهای ترامپ و مکرون در شهر بیاریتز فرانسه که این روزها میزبان سران کشورهای عضور گروه هفت است، ارائه نداده است.
 نگاه ایران و آمریکا به طرح پیشنهادی مکرون
مکرون در ماه‌های اخیر بر وسعت تلاش‌های خود برای کاهش تنش بین واشنگتن و تهران افزوده است. او چندین بار تلفنی با حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، گفتگو کرده است و درست پیش از آغاز نشست گروه ۷ نیز میزبانِ محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در فرانسه بوده است.
حتی در خبری پیش از این گفته شد که مکرون از روحانی دعوت کرده تا در اجلاس گروه ۷، مستقیماً با ترامپ مذاکره کند؛ خبری که البته بعداً توسط دیپلمات‌های فرانسوی، تکذیب شد. محمدجواد ظریف، درست پیش از آغاز نشست گروه ۷، گفتگوی خود و مکرون را «سازنده» توصیف کرد. با این حال، نمی‌توان گفت که نظر ایران نسبت به پیشنهاد مکرون، مثبت است. طرح پیشنهادی مکرون، شبیه همان چیزی است که دونالد ترامپ در اوایل دوران ریاست‌ جمهوری‌اش به دنبال آن بود: او خواستار مذاکره مجدد بر سر برجام بود، به نحوی که الحاقیه‌هایی در مورد مسأله موشکی و مسائل منطقه‌ای به برجام اضافه شود و بند غروب برجام نیز حذف شود و محدودیت‌های طولانی‌مدت‌تری برای برنامه هسته‌ای ایران، درنظر گرفته شود. ایران، آن‌زمان با رویکرد برجامی ترامپ به شدت مخالفت کرد و به این دلیل ترامپ از برجام خارج شد. حالا به نظر نمی‌رسد که در اصل قضیه تغییری رخ داده باشد و ایران حدوداً سه سال پس از آن تاریخ، مجدداً طرح اولیه ترامپ را بپذیرد.
درست است که تحریم‌های آمریکا، فشار زیادی بر اقتصاد ایران وارد کرده است؛ اما بعید است ایران در اثر این فشارها، در راهبرد خود تغییری ایجاد کند و مذاکره با بر سر مسائل موشکی یا منطقه‌ای را بپذیرد. علاوه بر این، نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و امیدواری ایران به شکست ترامپ، احتمال پذیرش طرح مکرون توسط ایران را هرچه بیشتر کاهش می‌دهد.
از سوی دیگر، هیچ نشانه روشنی مبنی بر این که ترامپ حاضر باشد، کارزار «فشار حداکثری» خود علیه ایران را کنار بگذارد، دیده نمی‌شود. او همچنان مصر به پیاده‌سازی سیاست ضدایرانی خود است؛ اقتصاد آمریکا از فشار تحریمی واردشده علیه ایران، آسیب نمی‌بیند و به‌نظر می‌رسد ترامپ که با منطق اقتصادی و همچنین رویکرد یکجانبه‌گرایی به قضایا نگاه می‌کند، تمایلی به کاهش تحریم‌ها در این مقطع نداشته باشد.
ترامپ از رابطه خوب با مکرون حرف می‌زند اما واقعیت این است که او در اجلاس گروه ۷ بیش از همه به بوریس جانسونِ راست‌گرا نزدیک است تا مکرونِ میانه‌رو. ترامپ حتی به مکرون با دیده شک می‌نگرد و اخیراً یکبار گفته است که مکرون او را در مذاکره با ایران، نمایندگی نمی‌کند. ترامپ فکر می‌کند که مکرون و متحدان‌اش در اروپا، از این بدشان نمی‌آید که وی در انتخابات سال ۲۰۲۰ به یک نامزد دموکرات ببازد و به همین خاطر در یک سال پیش‌رو، احتمالاً او با سرعت بیشتری در جاده یکجانبه‌گرایی بتازد. در واقع، به احتمال زیاد در نهایت، طرح مکرون را نه ایران و نه دولت ترامپ بپذیرند.