ورود علما به مباحثه دو آیت الله



گروه سیاسی/  «دعوای طلبگی» یا «حساب و کتاب دو عالم دینی»؛ هنوز روی تعبیر واحدی از جدال لفظی روزهای اخیر بین آیت‌الله محمد یزدی و آیت‌الله صادق آملی لاریجانی توافق نشده. تا اینجا تنها موضوع واحد سیاسیون درباره این جدل آن است که باید زودتر تمام شود و ای کاش «علنی» نشده بود.  روز شنبه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه آیت‌الله یزدی در یکی از سخنرانی‌های خود انتقاداتی جدی به آیت‌الله آملی لاریجانی وارد کرده و از آن جمله به بهانه شایعه مهاجرت وی به نجف، صلاحیت علمی وی را زیر سؤال برده است. خبر این سخنرانی نهایتاً روز یکشنبه با واکنش آیت‌الله آملی لاریجانی مواجه شد که در نامه‌ای که لحن آن بی سابقه بود، آیت‌الله یزدی را به مواردی چون «توهین» مکرر به اشخاص و نداشتن صلاحیت علمی متهم کرد.
موضع روزنامه‌های دوشنبه


از توصیه تا گلایه
واکنش‌های جدی به نامه روز یکشنبه آیت‌الله آملی لاریجانی به آیت‌الله یزدی از روزنامه‌های روز دوشنبه آغاز شد؛ جایی که هم می‌شد مواضعی گلایه‌آمیز دید و هم توصیه‌هایی دوستانه. وجه توصیه‌آمیز ماجرا را روزنامه‌هایی چون کیهان بیشتر مورد توجه قرار داده بودند. جایی که این روزنامه در مطلبی به قلم حسین شریعتمداری، هشدار داد که علنی شدن این اختلافات می‌تواند به «پیامدهای نامطلوبی» منجر شود. مدیر مسئول روزنامه کیهان نوشت: گرچه «بررسی و کشف واقعیت ماجرا» می‌تواند باعث «پیشگیری» از بروز آسیب‌های احتمالی در جریان هر اختلافی شود، اما در نهایت توصیه کرد که مورد «شخصیت‌های اثرگذار و مخصوصاً وقتی پای عالمان برجسته دینی در میان است، با موارد عادی تفاوت‌های درخور توجهی دارد که رعایت آن از سوی آنان ضرورتی حیاتی و اجتناب‌ناپذیر است.» اما روزنامه‌هایی چون «رسالت» و «جوان» این ماجرا را با گلایه‌های جدی‌تر و برجسته‌تری مطرح کردند. روزنامه جوان از دو طرف این اختلاف پرسید که «مردم کجای دعوای شما هستند؟» و همزمان از دو نفر خواست  «ماهواره ببینید و شبکه‌های مخالف نظام را نگاه کنید، فیلترشکن نصب کنید و به توئیتر و تلگرام فیلتر شده بروید، سایت‌های معاند و فیلترشده را بخوانید و ببینید چگونه آبروی نظام برخاسته از آرمان‌های اسلامی یک ملت و امام‌شان را حراج زده‌اید.» روزنامه رسالت هم دعوای علنی بین آیت‌الله یزدی و آملی لاریجانی را به «مقتل» بردن «مصلحت» و «دشمن شادکن» خوانده است. روزنامه جمهوری اسلامی هم از قول مردم این سؤال را مطرح کرده که چرا این دو نفر «به جای اینکه الگوی اخلاق و مدارا باشند، در شرایطی که مشکلات ما چیز دیگری است، چرا به جان هم افتاده‌اند؟»
توصیه های مراجع تقلید
اما برای از راه رسیدن موج اصلی واکنش‌ها به اتفاق روز یکشنبه باید ساعاتی تا ظهر روز دوشنبه صبر می‌شد؛ جایی که چهره‌های روحانی و متنفذ در قم وارد این مجادله شدند و به موضع‌گیری پرداختند. مهم‌ترین آن توصیه مکتوب آیت‌الله مکارم شیرازی به دو طرف این مجادله بود. جایی که این مرجع تقلید نوشت: «برادران عزیز! تجربه نشان داده که این گونه درگیری‌ها هرگز نتیجه‌ای جز روشن شدن آتش فتنه و اختلاف در میان مردم ندارد. به همه شما احترام می‌گذاریم و متواضعانه تقاضا دارم این باب را به کلی مسدود کنید و به آبروی روحانیت و نظام کمک فرمایید. من به همه شما عزیزان دعا می‌کنم که به این وضع خاتمه دهید و حتی اگر افرادی پادرمیانی کنند تا عزیزان از یکدیگر عذرخواهی نمایند، بسیار بجاست.» شامگاه دوشنبه هم آیت‌الله نوری همدانی در تماسی تلفنی با رؤسای پیشین قوه قضائیه، از آنان خواست با هر شکلی که صلاح می‌دانند، این موضوع حل گردد و بار دیگر یأس و ناامیدی دشمنان را فراهم ساخته و موجبات خرسندی دوستان انقلاب را فراهم آورند. آنطور که سایت شفقنا گزارش داده، این مرجع تقلید شیعه در تماس‌های خود به طرفین تأکید کرده است: «موضوع پیش آمده موجب ناراحتی دوستان نظام و انقلاب و خوشحالی دشمنان گردید.»
حوزویان قم، پیگیر پایان دعوا
در همان حوالی ظهر دوشنبه هم جمعی از حوزویان قم آستین‌ها را برای واکنش به این جدال بالا زدند؛ ابتدا نامه‌ای منتسب به «جمعی از طلاب و فضلای حوزه» به آیت‌الله آملی لاریجانی و آیت‌الله یزدی منتشر شد که در آن جدال بین این دو «مباحث طلبگی» خوانده شده بود که نباید به کف جامعه کشیده می‌شد. به گزارش تابناک نویسندگان نامه همچنین نسبت به «سوء استفاده بدخواهان از حواشی» این دعوا هم هشدار داده بودند. در این نامه تأکید شده که «شایسته است لحن تعابیر و انتقادات خود را با کمال سعه صدر بیان دارید تا مبادا گرگ‌هایی که دندان تیز کرده‌اند برای نظام، از بیانات شما، خوراک خود را برگیرند.» اما نکته اینجاست که نویسندگان نامه در پنج بند به صورت مستقیم آیت‌الله آملی لاریجانی را مورد خطاب خود قرار دادند و از وی بابت نامه علنی به آیت‌الله یزدی به سختی انتقاد کردند و تلویحاً او را مقصر اصلی بالا گرفتن این جدال دانستند. ساعتی پس از این نامه هم نامه‌ دیگری این بار با امضای بسیج طلاب و خطاب به آیت‌الله جنتی منتشر شد. در این نامه خطاب به دبیر شورای نگهبان با اشاره به حواشی رخ داده میان ۲ فقیه شورای نگهبان خواسته شده بود اجازه ندهند این اختلافات موجب دلسردی مردم و شادی دشمنان شود. شامگاه دوشنبه هم آیت‌الله جنتی پاسخ این نامه را داد و در آن نوشت: «دشمنان طمع و شادی نکنند و دل به اختلافات ظاهری نبندند؛ مسئولان در عین اختلاف نظر و سلیقه، در راه آرمان‌های انقلاب و دشمنی با دشمنان، یکدل و یکصدا هستند.» به گزارش الف در بخشی از پاسخ شامگاه دوشنبه آیت‌الله جنتی به بسیج طلاب آمده است: «من امروز در گفت‌وگویی که با این دو بزرگوار داشتم، هر دو بر حفظ آرمان‌های انقلاب و ضرورت حفظ و صیانت از ارکان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و نیز پرهیز از اختلافات و بهانه ندادن به دست دشمنان مردم و نظام تأکید داشتند و ان‌شاءالله بزودی هر دو عزیز را در کنار یکدیگر خواهیم دید.»
از تأسف سخنگوی دولت
تا تفسیر سخنگوی شورای نگهبان
اما از میان مقامات رسمی کشور هم چند نفری در این رابطه واکنش‌نشان داده‌اند. علی ربیعی سخنگوی دولت در روز دوشنبه گفت که «متأسفم از این قبیل مجادلات که نه به نفع جامعه است و نه مسأله و مشکلی از مردم را حل می‌کند. صرفاً می‌توان این موضوع را نظر شخصی دانست و یقین دارم روحانیت یکی از ارکان جامعه است.» ساعاتی قبل از آن اما سخنگوی شورای نگهبان طور دیگری به این ماجرا واکنش نشان داد و در توئیتر خود نوشت: «در هر جمعی ازجمله شورای نگهبان دعوای طلبگی طبیعی است؛ گاهی صداها بلندشده و مباحث داغ، لیکن بعداز آن دوستی‌ها پابرجاست.» وی در ادامه نوشت: «دشمنان طمع نکنند! اعضای شورا با وجود اختلاف نظر، باهم برادرند؛ تذکار رهبر بزرگوار شایسته عنایت است: دشمن اصلی را با دوستانی که با آنها اختلاف نظر داریم، اشتباه نگیریم.»