وحشت از خاطره چرنوبیل در شمال روسیه

به دنبال انتشار گزارشاتی دال بر این که انفجار مشکوک اخیر در شمال روسیه مربوط به یک موشک اتمی بوده، شرکت «روس‌اتم» روسیه اعلام کرد: این انفجار که در آن پنج دانشمند هسته‌ای در نوار شمالی کشور کشته شدند، به خاطر یک ژنراتور با سوخت اتمی بود. تصاویر ویدئوی تایید نشده پرسنل پزشکی را نشان دادند که با به تن داشتن لباس‌های مخصوص در برابر تشعشات اتمی، مجروحین را از صحنه خارج می‌کردند. این دانشمندان در موسسه تحقیقات علمی فیزیک تجربی روسیه (VNIIEF) کار می‌کردند؛ جایی که دانشمندان جماهیر شوروی برای ساخت نخستین بمب اتمی این کشور فعالیت داشتند.
زمانی که مقام‌های شهر سورودوینسک در نزدیکی محل حادثه خبر از افزایش سطح تشعشعات رادیواکتیو بلافاصله بعد از انفجار را دادند، موجب شدند که مردم منطقه برای تهیه قرص‌های یُد (به عنوان یک تدبیر محافظتی از غده تیروئید در برابر جذب رادیواکتیو) هجوم ببرند اما واکنش مسکو این بود که اطلاعات ارائه شده را از وبسایت شهرداری این شهر حذف کند.
بحث تشعشعات
به نوشته روزنامه تلگراف، ناظران در نزدیکی «سورودوینسک» اعلام کردند که پس از رویداد پنجشنبه یک افزایش ناگهانی موقتی در سطح تشعشات رادیواکتیو کشف کردند؛ مسئله‌ای که ارتش روسیه آن را رد کرده است. نکته اساسی اینجاست که رسانه‌های غربی به شکل اغراق آمیز برخورد می‌کنند و رسانه‌های روسی هم اطلاعات دقیقی ارائه نمی‌کنند.


سازمان هواشناسی روسیه دیروز(سه شنبه) نزدیک به یک هفته پس از حادثه در میدان نظامی در آرخانگلسک اعلام کرده است که روز انفجار میزان تشعشعات رادیواکتیو در شهر سورودوینسک به ۱۶ برابر افزایش یافته بود.
براساس این گزارش، روز حادثه در میدان نظامی نوینوکسی(پنجشنبه هفته گذشته) تشعشعات رادیواکتیو در سطح ۱.۷۸ میکرو سیورت در ساعت ثبت شد این میزان تشعشعات ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه روز پنجشنبه به وقت مسکو ثبت و ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه کاهش یافت.
سازمان هواشناسی روسیه در ادامه با استناد به اطلاعات اداره هواشناسی شمال روسیه و اداره نظارت بر محیط زیست خاطرنشان کرده است که سیستم خودکار کنترل اوضاع رادیواکتیو در شش نقطه از هشت نقطه شهر سورودوینسک افزایش دز تشعشعات گاما از ۴ تا ۱۶ بار را ثبت کرد.
خبرگزاری اینترفاکس نیز گزارش داده است که شهرداری سورودوینسک هم افزایش تشعشعات رادیواکتیو را بین ساعت‌های ۱۱ و ۵۰ دقیقه تا ۱۲ و ۲۰ دقیقه روز هشتم ماه اوت در چند نقطه این شهر تایید کرده است.
بر اساس اطلاعات شهرداری سورودوینسک میزان تشعشعات رادیو اکتیو در ساعت ۱۱ و ۵۰ دقیقه به ۲ میکروسیورت در ساعت رسید حال آنکه حد مجاز آن ۰.۶ میکروسیورت است.
اداره موقعیت‌های اضطراری استان آرخانگلسک نیز از افزایش سطع تشعشعات رادیواکتیو تا میزان ۲ میکروسیورت در ساعت در روز حادثه خبر داده است.
انفجار در کشتی در میدان نظامی در استان آرخانگلسک در شمال غرب روسیه روز پنجشنبه هفته گذشته رخ داد و بر اثر این حادثه پنج نفر از کارکنان شرکت روس اتم کشته و سه نفر دیگر مجروح شدند.
به گفته یک مقام اداره اطلاعات و اخبار شرکت روس اتم، حادثه هنگام کار در ارتباط با مراحل مهندسی و فنی منابع ایزوتوپی تغذیه کننده سوخت مایع موتور موشک رخ داد. مقام‌های روسیه در ابتدا درباره این حادثه بویژه افزایش تشعشعات رادیواکتیو سکوت کردند. اما پس از این که برخی رسانه‌ها از جمله شبکه تلویزیونی ار.ب.کا از افزایش تشعشعات در محل انفجار خبر دادند، برخی مقامهای روسیه به بازگویی گوشه‌هایی از این حادثه پرداختند.
گنادی اونیشنکو رئیس سازمان نظارت بر سلامتی روسیه که در امدادرسانی در حادثه انفجار نیروگاه هسته ای چرنوبیل در اوکراین و نیز بهبودی وضعیت رادیو اکتیو مناطق خاور دور روسیه پس از حادثه نیروگاه هسته ای فوکوشیما در ژاپن مشارکت داشته، در این باره گفت که علت افزایش کوتاه مدت تشعشعات رادیواکتیو فعالیت عناصر رادیواکتیوی کوتاه عمر بود؛ حجم این تشعشعات قابل توجه نبود و نیازی به تخلیه ساکنان محلی نداشتیم.
ویاچسلاو سولوویف رئیس مرکز هسته‌ای فدرال روسیه در شهر ساروف نیز خاطرنشان کرد که در زمان حاضر دانشمندان تمام زنجیره حادثه در آرخانگلسک را بررسی می‌کنند تا علت را دریابند.
برخی رسانه‌های روسیه با استناد به گزارش اخیر روزنامه نیویورک تایمز نوشتند که انفجار زمانی رخ داد که دانشمندان روس در حال نصب موتور موشک قاره پیمای بوروستنیک (کبوتر دریایی) با نیروگاه هسته ای بودند.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در ماه مارس سال گذشته موشک بوروستنیک را جزو تسلیحاتی اعلام کرده بود که روسیه برای مقابله با استقرار سامانه پدافند موشکی آمریکا در نزدیکی مرزهای غربی این کشور و خروج واشنگتن از پیمان منع موشک‌های هسته ای کوتاه و میانبرد می‌سازد.
یادآور می‌شود که پوتین پارسال موشک‌های جدیدی را تبلیغ کرد که اگر راه اندازی شوند قادر به دور زدن سامانه‌های دفاعی زمین پایه و فضا پایه پیچیده آمریکا خواهند بود. وی در پیام سالانه خود به مجمع فدرال، شش نوع جدید از سلاح را رونمایی کرد که بوروستنیک یکی از آنها بود.
به گفته پوتین، این سلاح یک موشک بالدار فوق العاده قدرتمند مانند تاماهاک است که از زمین یا هوا پرتاب می‌شود. در بهترین حالت، مسافت پرواز تاماهاک ۲۵۰۰ کیلومتر است، اما بوروستنیک با یک راکتور در حال کار به صورت نامحدود می‌تواند در آسمان باشد.
منابع نظامی روس گزارش دادند که در ماه ژانویه ۲۰۱۹ (دی ماه پارسال)این موشک آزمایش شد، با این حال سرویس‌های جاسوسی آمریکا مدعی هستند که برد پرواز بوروستنیک تاکنون بیش از ۳۵ کیلومتر نبوده است و شاید موشک مورد علاقه روس‌ها ۱۰ سال دیگر آماده شود.