عاشقانه‌های بندگی در عرفه

روز عرفه، برای آنان‌که سالک طریق معرفت کردگار هستند، روزی ویژه است؛ از آن روزهایی که باید قدر آن را دانست تا راهی به سوی معشوق یافت. عرفه روز نیایش است؛ روز مناجات سیدالشهداست؛ روز باز یافتن خود است و شناختن نفْسِ خویش؛ آن‌جاست که باید با پروردگارت نجوا کنی: « اَللّهُمَّ اجْعَلْنی اَخْشاکَ کَانّی أَراکَ وَاَسْعِدْنی بتَقویکَ وَلا تُشْقِنی بمَعْصِیَتِکَ وَخِرْلی فی قَضآئِکَ وَبارِکْ لی فی قَدَرِکَ حَتّی لا احِبَّ تَعْجیلَ ما اَخَّرْتَ وَلا تَاْخیرَ ما عَجَّلْتَ؛ بار خدایا! چنانم کن که از تو بترسم، گویا که تو را می‌بینم و با پرهیزگاری مرا خوشبخت گردان و به نافرمانی‌ات بیچاره‌ام مکن و خیرِ در قضایت را برایم اختیار کن و به من، در تقدیرت برکت ده، تا تعجیل آن‌چه را تو به تأخیر انداختی، نخواهم و تأخیر آن‌چه را تو پیش انداختی، میل نکنم»(فرازی از دعای عرفه سالار شهیدان(ع)) و بخوانی: «یا رَبِّ اِنَّ ذُنُوبی لا تَضُرُّکَ وَاِنَّ مَغْفِرَتَکَ لی لا تَنْقُصُکَ فَاَعْطِنی ما لا یَنْقُصُکَ وَاغْفِرْ لی ما لایَضُرُّکَ؛ پروردگارا! گناهان پرشمار من، به تو زیانی وارد نمی‌کند و آمرزیدن من نیز، نقصانی به تو وارد نمی‌سازد، پس به من آن را عطا کن که سبب‌ساز نقصان تو نمی‌شود و مرا بیامرز که آمرزیدن من، زیانی به تو وارد نخواهد کرد.» در متون مذهبی مانند مفاتیح‌الجنان و مصباح کفعمی، غسل و روزه گرفتن در روز عرفه، بسیار سفارش و برای هر ساعت از این روز شریف، اعمال و نیایش ویژه‌ای در نظر گرفته شده است. خوب است در این روز، نمازهای یومیه با مستحبات کامل ادا شود؛ مؤمن در خلوتی قرار گیرد و پس از خواندن نماز، به قرائت ادعیه وارد شده، با توجه ویژه و تدبّر در معانی آن ها بپردازد و در پگاه روز بعد، جسم و جان صیقل خورده را، به مصلای شهر برساند و نماز عید اضحی، عید قربان و عید بندگی پروردگار را با اخلاص به جا آورد.