روزنامه همدلی
1398/05/19
درخشش جهانی موسیقی ایرانی
عادل جهان آرای - کمتر کسی است که با موسیقی ایرانی و خصوصا نوای کمانچه و ایضا سه‌تار محشور باشد، اما نام کیهان کلهر را نشنیده یا نشناسد. سال‌هاست این نام -کیهان کلهر- در سپهر موسیقی ایران و حتی جهان می‌درخشد. با یک جست‌وجوی گذرا در اینترنت، می‌توان ده‌ها خبر و گزارش در باره جوایزی را که به این چهره ملی موسیقی ایران تعلق گرفت، یافت. مانند «جوایز گرمی برای کیهان کلهر.» (بهمن 1395) این جایزه به آلبوم «تا خانه برایم آواز بخوان» تعلق گرفت که سرپرستی آن را «یویوما» از چین به عهده داشت و کلهر کمانچه آن را نواخته بود. جایزه گرمی، به اسکار موسیقی هم معروف است. یا «کیهان کلهر برنده جایزه «ایزاک اشترن» شد»(شهریور 97) جایزه اشترن «به منظور احترام به گروه‌ها یا افرادی است که سهم برجسته‌ای در کمک به بشریت و مسائل انسانی از طریق موسیقی داشته‌اند.».این برنامه روز دهم شهریور 97 به صورت زنده و مستقیم از تلویزیون‌های چین پخش شد، اما برای تلویزیون ایران انگار اتفاقی نیفتاده بود، حتی نتوانست صحنه‌‌ای تار و کدر و مخطط آن را نشان دهد. دیگر موفقیت این آهنگساز نامدار موسیقی ایرانی، به آلبوم «هنوز پاییز است» او تعلق گرفت که از سوی مجله سانگ لاینز، به عنوان آلبوم پنج ستاره و جزو ۱۰ آلبوم برتر سال ۲۰۱۹ شناخته شد. این آلبوم حاصل همکاری و خلق موسیقایی رامبرانت تریو، گروه سه نفره هلندی که پیانو، درامز و کنترباس سازهای اصلی آن را تشکیل می‌دهند با کیهان کلهر است. آلبوم از دو قسمت اصلی تشکیل شده که بخش اول کمانچه و در بخش دوم کلهر از ساز ابداعی شاه‌کمان استفاده می‌کند. این در حالی است که فضای ملودی‌ها بیشتر در مایه شوشتری و اصفهان گردش دارد.
اما اهدای نوزدهمین جایزه «وومکس» به کیهان کلهر یکی از دیگر افتخاراتی است که کلهر و موسیقی ایرانی به آن دست می‌یابد. جایزه وومکس که به عنوان جایزه ورلدموزیک اکسپو شناخته میشود و معتبرترین جایزه جهان است، برای سال 2019 به دلیل مهارت در نوازندگی و تعالی حرفه‌ای موسیقی به این هنرمند تعلق گرفت.
با وجودی که داستان موسیقی در ایران در فضایی که برای آن تعریف شده است، شاید به ظاهر جایی برای بروز و ظهور موزیسین‌ها نباشد – که در بیشتر موارد هم نیست- اما افرادی چون کیهان کلهر توانستند با کار شبانه‌روزی و عشق و علاقه خود، موسیقی ایران را فراتر از فضای جغرافیایی ایران ببرند و دریچه‌های تازه‌ای برای دوستداران و کارشناسان و آهنگسازان موسیقی در جهان با هدف آشنایی بیشتر با موسیقی ایران و ظرفیت‌های نهفته در آن بگشاید.
کلهر برای معرفی موسیقی ایرانی، در قالب‌های قدیمی و کهن موسیقی توقف نکرد، بلکه توانست با نوآوری‌های خود، قطعات جدید و تازه‌ای را بسازد که در همه حال نشانه‌های زیبای موسیقی ایرانی را هم به همراه خود دارد.
یکی از موفقیت‌های کلهر، انتخاب ملودی‌های ایرانی برای شنیدن از سوی دوستداران موسیقی در دیگر کشورهاست و در عین حال شناخت تکنیک‌های موسیقی است که در کشورهای دیگر از آن استفاده میشود. او آن بخش از موسیقی ایرانی را که می‌تواند وجوه بیشتری با موسیقیهای دیگر کشورها داشته باشد، می‌شناسد و با سازبندی‌های هنرمندانه و به همان نسبت، در کنار هم نشاندن سازهای دیگر کشورها، اثری نو می‌آفریند که می‌تواند نگاه و توجه داوران و کارشناسان موسیقی و بخصوص دوستداران این هنر ظریف را به خود جلب کند.
جوایز او هر سال اضافه می‌شوند و خوشبختانه کلهر همچنان پرکار و پر انرژی به راه خود ادامه می‌دهد، این در حالی است که اوضاع موسیقی در ایران با آنچه که جهانیان آن را ارج می‌نهند، متفاوت است. کیهان کلهر با ساز کمانچه و با نواهای ایرانی به جهانیان شناخته شده است. اما این ساز و هیچ سازی در سرزمین مادری کمانچه و کیهان کلهر هرگز اجازه حضور تصویری در تلویزیونش را نداشتند. اگر کسی در طول این 40سال پای تلویزیون ایران نشسته باشد و به صورت خوشبینانه نغمه‌ها و آهنگ‌های مختلف ایرانی را با صداهای مردانه هم شنیده باشد و هیچ آشنایی با سازها نداشته باشد، هرگز نمی‌تواند نه نام این سازها را بشناسد و نه شکل آنها را. برای بسیاری از کسانی که تلویزیون ایران مرجع تصویری به شمار می‌رود، موسیقی فقط شنیدن صدایی است که نه نوازنده دارد و نه ساز.
در حالی که کیهان کلهر یک تنه، سفیر موسیقی ایران در دیگر کشورهاست و نوعی وحدت زبانی و همدلی با ملل دیگر کشورها برقرار می‌کند، اما در ایران هیچ بودجه‌ای برای پیشرفت و توسعه موسیقی ایرانی نه در نظر می‌گیرند و نه هزینه میشود. بی‌شک پویایی و گسترش و توسعه موسیقی اصیل ایرانی روی دوش دوستداران و نوازندگان و موزیسین‌های آن است. آنها هستند که سعی دارند موسیقی ایرانی را هم از انفعال خارج سازند و هم باعث اعتلا و معرفی آن به جهانیان شوند.
این‌که آلبوم کیهان کلهر جزو 10 آلبوم برتر موسیقی جهان میشود، یا جایزه وومکس را به او می دهند یا جایزه اشترن و گرمی هم به او تعلق می‌گیرد، نه از سر اتفاق است و نه آنکه دستی پشت آن قرار دارد، بلکه نتیجه زحماتی است که سال‌ها کیهان کلهر متحمل شده است، زحماتی که با عشق به موسیقی و عشق به بشریت و در نهایت عشق به ایران صورت گرفت. اگر ما انتظار اهدای جوایز دیگری به کلهر از سوی سازمان‌ها و موسسات موسیقایی جهان یا کشورهای دیگر داشته باشیم، انتظاری درست است.
سایر اخبار این روزنامه
گزارش همدلی از ناکارآمدی نظام آموزشی کشور مرگ مدرسه، مساله این است
جواد امام در گفت‌وگو با همدلی: اصلاح‌طلبان در نقد وضعیت،کنار مردمند
سیدمحمد خاتمی بی‌پرده از دولت، مجلس و جریان‌های اصلاح‌طلب انتقادکرد دغدغه‌های رئیس دولت اصلاحات
مهدی محسنیان‌راد در نقد علوم انسانی ایران امروز: علوم اجتماعی را ایدئولوژیک کردیم
«همدلی» علت‌های اصلی افزایش تعداد مستاجران در 2 دهه گذشته را بررسی می‌کند رقابت تلخ اجاره‌بها و مستاجران
«همدلی» واکنش اخیر ترامپ به مکرون را در گفت‌وگو با مهدی مطهرنیا بررسی کرد: پایان میانجی‌گری
درخشش جهانی موسیقی ایرانی
محمدتقی‌فاضل‌میبدی گله‌های بجای خاتمی
رهبر شیعیان نیجریه برای درمان به هند می‌رود آزادی مشروط شیخ زکزاکی
محمدتقی‌فاضل‌میبدی گله‌های بجای خاتمی
تردید‌ها به تداوم نقش واسطه‌‌ای پاریس
