ترامپ گورباچفِ بد آمریکا شده است

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: جهان دیگر به ترامپ اعتماد نخواهد کرد! این یک ادعا یا تیتر خبری نیست بلکه این را می‌توان در همه موضع‌گیری‌های علنی و غیرعلنی سیاستمداران جهان به صُوَر مختلف دید و لمس کرد اما در پسِ این بی‌اعتمادی، جهانی از خشم در رئیس جمهور آمریکا و تیم «بی» نهفته است که هر آن به شکلی فوران خواهد کرد.

> فرانسه در کانون اخبارِ ایران ـ امریکا!
چند خبر طی چند ساعت، این جهانی از خشم را به رخ آگاهان سیاسیِ جهان کشید؛ یکی وقتی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: « به نظرم خبر دعوت فرانسه از روحانی برای شرکت در نشست گروه ۷ نادرست و یک شایعه است. » این خبر در پس گفت و گوهای تلفنیِ حسن روحانی و امانوئل مکرون به بیرون درز کرده بود. مورگان اورتاگس سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در نشست خبری خود، در پاسخ به این سوال که آیا از دعوت امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه از حسن روحانی رئیس جمهوری ایران برای شرکت در نشست گروه ۷ آگاه هستید، پاسخ داد: « من این شایعه را شنیدم اما به نظرم درست نمی‌آید. من این را شنیده ام و نظری ندارم، اما معتقدم که یک شایعه بود. »


و دیگری؛ آن گاه که ترامپ با چند توئیت به مکرون حمله ور شد که: « تو حق نداری از طرف آمریکا با ایرانی‌ها‌ وارد مذاکره شوی! »
اگرچه رسانه‌ها‌ی ایرانی ـ طیف چپ و راست ـ با دیده ی تردید به اقدامات فرانسه و مکرون نگریستند اما برآشفتگی ترامپ حکایت از آن داشت که خبرهایی از این اقدامات به گوش مقامات امریکایی رسیده که آن‌ها‌ را اینچنین دستپاچه و برافروخته کرده است! یا بنا بر تعبیر و تحلیل دکتر جعفر قنادباشی، استاد علوم سیاسی؛ شاید هم تیم «بی» احساس خطر کرده که ممکن است راهی برای کاستن از فشارهای آمریکا در آیند و روندها یافته باشند!
ترامپ که به طرزی خاص از توئیتر برای بیان عقاید و دیدگاه‌ها‌ی خود بهره‌مند می‌شود، در دو توئیت پشت سر هم به مکرون و فرانسه حمله می‌کند با این مضمون که: « فرانسه نماینده ما برای دعوت ایران به مذاکره نیست!» رئیس‌جمهور آمریکا در توئیترش می‌نویسد: «ایران گرفتار مشکلات جدی مالی است. آن‌ها‌ بی‌صبرانه خواهان گفت‌وگو با آمریکا هستند ولی از طرف همه کسانی که ادعا می‌کنند نماینده ما هستند، از جمله رئیس‌جمهور فرانسه، (ماکرون) به آن‌ها‌ علامت‌های اشتباه داده می‌شود.»
ترامپ در توئیتی دیگر یادآور می‌شود: « می‌دانم امانوئل همانند همه افراد دیگر حسن نیت دارد، اما هیچ‌کس غیر از ایالات متحده به نمایندگی از ایالات متحده صحبت نمی‌کند. هیچ‌کس به هیچ‌شکل، روش یا نوع مجاز به نمایندگی ما نیست.»

> ترامپ به دنبالِ « پلیس بد » شدن مکرون
و فرانسه است!
در این رابطه دکتر جعفر قناد باشی در گفت و‌گو با آفتاب یزد می‌گوید: « تجربه آبه شینزو که عملاً به یکی از نقاط شکست ترامپ در برابر ایران تبدیل شد حاوی درسی مهم بود؛ آن این که دیگر هیچ پیام مستقیمی به ایران ارسال نشود.»
این استاد دانشگاه می‌افزاید: « احتمالا باید این توئیت ترامپ را از جمله توئیت‌ها‌یی دانست که از ذهن رئیس جمهوری آمریکا تراوش نکرده است بلکه محصولِ مشاوران ترامپ است!»
قناد باشی معتقد است: «وقتی متوجه حساسیت‌ها‌ی فضای سیاسی ایران و نیز ناموفق‌بودن ارسال پیام‌ها‌ی مستقیم شده‌اند، تلاش می‌کنند فرانسه و مکرون را به عنوان پلیسِ بد راهی تهران کنند تا ایرانی‌ها‌ بگویند: « ببینید که مکرون در حال دنباله روی از سیاست‌ها‌ی ضد آمریکایی است » در حالی که رفت و آمد فرانسوی‌ها‌ و تماس‌ها‌ی مکرون با مقامات ایرانی اگرچه ممکن است هم راستا با سیاست‌ها‌ی ایالات متحده ی آمریکا باشد اما باید به دیگر زوایای این ماجرا نیز نگاهی از سر تامل داشت.»
با مداقه در تحلیل‌ها‌ی ارائه شده از سوی دکتر قناد باشی و در کنار هم قرار دادن چند ماجرا به درستی این تحلیل بیشتر واقف خواهیم شد.
از یک سو در رسانه‌ها‌ می‌خوانیم که پمپئو گستاخانه و هتاکانه مدعی است: « ایران را مجبور به مذاکره می‌کنیم. » و از سوی دیگر شاهد آن هستیم که روند طی شده در ماه‌ها‌ی اخیر مسائل دیگری را پیش روی می‌آورد. با تکیه بر تحلیل ارائه شده از سوی قناد باشی و با توجه به آن چه در گذشته رسانه‌ای شده است می‌توان به درستی تبدیل مکرون و فرانسه به پلیس بد بیشتر پی برد!

> آبه هم از آمریکایی‌ها‌ رو دست خورد!
همگان می‌دانند یا حداقل بعد از سفر ناموفق نخست وزیر ژاپن به این مسئله واقف شدند که: « آبه با پیشنهادهای روشن راهی تهران شده بود و انتظار داشت سفرش به ایران با دستاورد روشن و ملموس همراه باشد. اما این طرفِ امریکایی بود که همه چیز را نقش برآب کرد. آبه از دولت امریکا و ظاهراً از شخص دونالد ترامپ با سه پیشنهاد روشن راهی تهران شده بود مبنی بر این که ایالات متحده اجازه می‌دهد که در تحریم نفت ایران تجدید نظر شود تا حداقل بتواند در بازارهای جهانی 1.5 میلیون بشکه نفت خود را بفروشد، گشایشی در مناسبات بانکی ایران به وجود آید و تحریم خودروی ایران تعلیق شود. به این ترتیب ایالات متحده به ایران حسن نیت نشان می‌دهد تا باب مذاکره میان دو طرف گشوده شود.»
این مسائل در حالی رخ می‌دهد که « ایران مذاکره مستقیم با طرف امریکایی را رد کرده و گفته بود که تنها حاضر است با واسطه با امریکا مذاکره یا پیام رد و بدل کند و ژاپن را به دلایل مختلف میانجی مناسبی برای این کار می‌دید. برای همین نخست‌وزیر ژاپن پذیرفته بود با این پیشنهاد روشن راهی تهران شود و فرایند میانجیگری میان ایران و امریکا را کلید بزند. اما در آستانه سفر آبه شینزو به تهران، ناگهان کاخ سفید از نظر خود باز می‌گردد و ضمن اعلام تحریم پتروشیمی ایران که تعجب ژاپنی‌ها و شخص آبه را بر می‌انگیزد به طرف ژاپنی اطلاع می‌دهد که امریکا از سه پیشنهاد خود منصرف شده است؛ مسئله‌ای که طرف ژاپنی را بسیار
ناراحت می‌کند.»
تحلیلی که برخی رسانه‌ها ارائه می‌دهند حکایت از آن دارد که: « طرف ژاپنی در گفت وگو با مقامات ارشد ایرانی هیچ کدام از این پیشنهادها را مطرح نکرده است. بنابراین می‌توان گفت قبل از ملاقات نخست وزیر ژاپن با مقامات ارشد کشورمان، طرف ژاپنی مطلع شده است که امریکایی‌ها‌ از پیشنهادهای خود عقب نشسته‌اند. »

> ترامپ؛ گورباچفِ بد آمریکا است
مسئله ی دیگری که مدنظر دکتر جعفر قناد باشی قرار می‌گیرد آن است که : « فرانسه یکی از آن دست کشورهایی است که بیشترین لطمات را از تحریم‌ها‌ی یک جانبه ی آمریکا در رابطه با اقتصاد هشتادمیلیونی جمهوری اسلامی ایران متحمل شده است. از قرارداد‌ها‌ی پژو تا سیتروئن تا قراردادهای پتروشیمی و نفت!»
قناد باشی می‌گوید: « اگرچه اروپا همواره از سیاست‌ها‌ی کاخ سفید پیروی کرده است اما فرانسه زمان ژاک شیراک با فرانسه زمان مکرون اساساً قابل مقایسه نیست.»
این استاد دانشگاه معتقد است: « مکرون عملا به یکی از شاگردان تیزهوش وابستگی به سیاست‌ها‌ی منطقه‌ای و بین‌المللی ایالات متحده آمریکا بدل شده است اما این که فرض کنیم بنابر ادعای ترامپ، مکرون خواسته تا اسباب نزدیکی تهران و کاخ سفید را فراهم آورد، چندان فرض قرص و محکمی نیست.»
این استاد دانشگاه با بد و بحرانی خواندن وضعیت مکرون و اقتصاد فرانسه می‌افزاید: « مکرون در روزهایی که فرانسه تا خرخره در بحران‌ها‌ی سیاسی و اقتصادی غرق شده است در حال تلاش برای باقی نگاه داشتن خود در منطقه از جمله در ایران و عراق است. از دیر باز فرانسه همواره رابطه ی خوبی با کشورهای اسلامی داشته و اگرچه ممکن است ترامپ قول‌ها‌یی برای جبران خسارت‌ها‌ی فرانسه به کاخ الیزه داده باشد اما بعید است فرانسوی‌ها‌ سودهای نقدی که از تحریم ایران از دست داده‌اند را با سودهای نسیه عوض کنند.»
قناد باشی تاکید دارد: « سیاست فشارحداکثری آمریکا علیه ایران، یک سیاست راهبردی است پس پرخاش ترامپ می‌تواند این گونه تلقی شود که شاید خبرهای بیرون آمده از اتاق گفت و گوی تهران و پاریس نشانگر بیرون آوردن ایران از زیر فشارها باشد.
این استاد دانشگاه به جنبه دیگر ماجرا نیز نگریسته، می‌گوید: «ترامپ آمریکا را به سمت منزوی شدن سقوط پیش می‌برد به نوعی می‌توان گفت ترامپ دارد تبدیل به «گورباچفِ بد» آمریکایی‌ها‌ می‌شود یعنی از یک سو ثبات سیاست داخلی امریکا را به مخاطره‌انداخته آن هم با شعارها و رفتارهای نژادپرستانه و از سوی دیگر اعتماد جامعه بین الملل به آمریکا را به بدترین وضعیت ممکن بدل کرده است.»
قناد باشی با اشاره به جهان ستیزی ترامپ و تعهدگریزی آمریکایی‌ها‌ می‌افزاید: « ترامپ در چند جبهه در حال جنگیدن است، جنگیدنی که آخرین شانس‌‌های کاخ سفید برای باقی ماندن در اقتصاد جهانی را از بین خواهد برد. با چین دشمنی می‌کند، علیه روسیه شمشیر می‌کشد، با کره شمالی بازی موش و گربه به راه‌انداخته و همواره سیاست‌های خصمانه علیه ایران اعمال می‌کند.»
این استاد دانشگاه در تبیین «گورباچفِ بد» آمریکایی‌ها‌ شدنِ ترامپ می‌گوید: «اگرچه گورباچف باعث فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق شد اما هرگز چهره منفوری نزد روس‌ها و دیگر کشورهای مشترک المنافع نبوده است اما ترامپ قدم در راهی گذاشته که با نفرت پراکنی در حال از هم پاشیدن آمریکا و صلح جهانی است.»
این استاد دانشگاه در پایان می‌گوید: «هرچه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک شویم، عصبانیت ترامپ و صهیونیست‌ها‌ بیشتر خواهد شد پس هیچ بعید نیست تا دست
به یک سری اعمال چالشی بزند؛ اعمالی که می‌تواند تبعات سنگینی برای آمریکا و همپیمانان او
دربرداشته باشد!»