روزنامه ابتکار
1398/05/17
تفاوت بنیادی ایران و آمریکا در مواجهه با تروریسم
محمد نصراللهزاده- در سپهر سیاست و گاه باید عنوان کرد سپهر سترون سیاست که با اتمسفر خشک و بیمنطقی در مذاکرات نظیر قلدرمآبیهای آمریکا مواجه میشویم، نمیتوان به آن طرفهای بست و دل خوشی از آن داشت اما با این وصف کنشگران و بازیگران نظام بینالملل تفاوت بنیادی دیدگاه ایران و آمریکا را در مواجهه با تروریسم، در مبارزه راهبردی قوی ایران با داعش که دستپرورده و مار در آستین آنها بود و خشکشدن بنیاد آن به عینه دیدند و نیازی به ذکر دلایل و بدیلهای متقدم و متاخر نیست. تروریسم اگرچه پدیده تازهای نیست ولی حادثه۱۱سپتامبر۲۰۱۱ باعث شد تا تروریسم تقریبا به مهمترین چالش و معضل پیشروی بازیگران نظام بینالملل تبدیل شود. این در حالی بود که تصمیمات عجولانه دولتمردان آمریکا تغییرات سریعی در نظام بینالملل جهت مبارزه با اقدامات تروریستی ایجاد کرد بهگونهای که میتوان رهبری این کشور در مبارزه علیه تروریسم را آغاز بحران علیه موازین حقوق بشر در قرن۲۱ دانست. به این معنا که ایالات متحده آمریکا با دستاویز قراردادن این پدیده حرکت به سمت افراطیگری و یکجانبهگرایی، تثبیت هژمونی خود را تسریع بخشید. بهعلاوه که به دلیل احساس خطر جامعه جهانی، نوعی اجماع از سوی بازیگران اصلی نظام بینالملل با این خواسته آمریکا همراه شد؛ اما در طرف مقابل، جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از بازیگرانی مطرح است که همواره خود از قربانیان تروریسم بوده و هزینههای جانی و مالی بسیاری را در برابر این پدیده شوم متقبل شده است. از سوی دیگر حضور ایران در منطقه خاورمیانه به عنوان منطقهای که کانون تروریسم و افراطگرایی محسوب میشود، هزینههای بسیار بیشتری را بهویژه در بُعد امنیت ملی برای این کشور به همراه داشته است. این بدان معناست که نمیتوان در خصوص تروریسم و راهبردهای مبارزه با آن بین این دو کشور علیرغم برخی اشتراکات جزئی، معتقد به یکسانی بود. به عبارت بهتر، راهبردهای ایران و آمریکا در مبارزه با تروریسم در دو جهت مخالف با هم قرار دارد. در واقع سیاست خارجی ایالات متحده که همواره بر روی دشمن و تعریف «دگرهای» مقابل با این کشور متمرکز بوده است پس از جنگ سرد و با سقوط شوروی دچار بحران در این حوزه شد. ولی حادثه۱۱سپتامبر به کمک این کشور آمد و توانست از یک سو مشکل هویت در سیاست خارجی آمریکا که به علت سقوط شوروی به وجود آمده بود را حل کند و از سوی دیگر افراطیگری توام با فشار و یکجانبهگرایی را در دستورکار این کشور قرار داد، به گونهای که برخی از تحلیلگران از ظهور نظام تکقطبی سخن به میان آوردند. این دستاوردها به مدد ظهور دشمن جدید یعنی تروریسم در پرتو مبارزه با این دشمن نوین حاصل شد، بهعلاوه که یک اجماع بر سر هدایت و رهبری آمریکا برای این امر در نظام بینالملل به وجود آمد. بنابراین میتوان گفت مبارزه با تروریسم توانست هژمونی آمریکا را در شکل نهایی تثبیت کند و زمینه را برای قلمداد کردن ایالات متحده به عنوان لیدر و پلیس جهان هموار کند. در زاویه مقابل این مقایسه میان ایران و آمریکا قابل ذکر است که جمهوری اسلامی در عین حال که در کوتاهمدت بهرهگیری از ابزارهای نظامی و تاکتیکی را جهت مقابله با تروریسم در دستور کار قرار داده، در بلندمدت نیز دارای راهبرد و استراتژی مشخص در جهت ریشهکنی تروریسم است که داعش در عراق و سوریه-که مبدع و بانی آنها دولت آمریکا به اذعان دونالد ترامپ رئیسجمهوری نژادپرست این کشور دولت قبلی «باراک اوباما» بوده به وسیله ایران قهرمان و نستوه با دستان سردار سلیمانی برچیده شد- خود نمونهای از تروریسم هدفدار و بینالمللی آنهاست.در واقع تروریسم به عنوان یکی از چالشهای بزرگ نظام بینالملل، غالب بازیگران را تحت تاثیر قرار داده است، چرا که که تروریستها تقریبا هیچ کشوری را از تیررس خود خارج نمیکنند.
این شاید واقعیت یافتن پیشبینی «والتر لاکوور» باشد که در سال ۱۹۹۶پیشبینی کرده بود که با پایان قرن بیستم و آغاز هزاره جدید، تروریسم جایگزین جنگهای بزرگ در طول قرنهای نوزدهم و بیستم خواهد شد. در واقع تروریسم امروز بینالمللی بوده و به عبارتی، به طور واقعی جهانی محسوب میشود؛ شهروندان عادی را بیشتر از غیرنظامیان هدف قرار میدهد و همان عبارت کلیدیِ ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان که با برقراری مجدد تحریمهای ظالمانه آمریکا بعد از خارجشدن دونالد ترامپ از معاهده تاریخی بر جام در ۱۸اردیبهشت۹۷ و تحریمهای یکجانبه واشنگتن علیه دولت و ملت مقاوم ایران واژه «تروریسم اقتصادی» را به کار برد دال بر همین مسئله است.
روزنامهنگار
سایر اخبار این روزنامه
بازرس وزارت دفاع آمریکا از تقویت هستههای داعش در عراق و سوریه خبر داد
رد پای احیای داعش
محمدرضا ستاری
ماجرای تلخ افغانستان
بیچاره این قلم
«ابتکار» از تلاش اصولگرایان برای به دست آوردن سبد رای احمدی نژاد گزارش میدهد
مطرود دیروز، محبوب امروز
روزنامهنگاری چه تاثیری بر زندگی روزنامهنگاران دارد؟
دیدن به وقت نبودن
رهبر انقلاب در دیدار مدالآوران المپیادهای علمی و اعضای تیم ملی والیبال جوانان:
به نخبگی قانع نباشید
معاون اول رئیسجمهوری:
از اختیاراتم راضی هستم
موفقیت بزرگ زنگنه و چشم بسته منتقدان
رئیس قوه قضاییه:
حمایت جدی ما از فلسطین برای استقلال مردم و آزادی فلسطین است
تفاوت بنیادی ایران و آمریکا در مواجهه با تروریسم