روزنامه همدلی
1398/05/17
ولیالله شجاعپوریان خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم؟!
17 مرداد در تقویم رسمی کشور به دلیل تقارن با شهادت خبرنگار رشید محمود صارمی در افغانستان به دست تروریستهای طالبان به عنوان روز خبرنگار شناخته میشود. صرف نظر از تسمیه این نامگذاری اهمیت و ارزش رسانه و رکن اساسی آن یعنی خبرنگار بر هیچکس پوشیده نیست. بیراهه نیست که اندیشمندان سیاسی در کنار قانون اساسی، مجلس و احزاب سیاسی، از مطبوعات و رسانهها به عنوان رکن چهارم نام بردهاند، بدیهی است هیچ خبرگزاری، روزنامه، سایت و رسانهای بدون خبرنگار معنایی ندارد و از اینرو خبرنگار عنصر بنیادین، سازنده و موثر در گذار به دموکراسی و تعمیق توسعه سیاسی به شمار میآید. تجارب مختلف دنیا نشان میدهد هرجا که سخن از دموکراسی و حکومت مردم به میان آمده، از مطبوعات و خبرنگار هم نام برده شده است. در اولین قانون اساسی کشور در سال 1285 در دوره مشروطیت، در کنار اصول مهم و برجسته قانون اساسی در اصل 13 آمده است: «مذاکرات مجلس شورای ملی از برای آن که نتیجه آنها به موقع اجراء گذارده شود باید علنی باشد و روزنامهنویس و تماشاچی مطابق نظامنامه داخلی مجلس حق حضور و استماع دارند بدون این که حق نطق داشته باشند تمام مذاکرات مجلس را روزنامهجات میتوانند به طبع برسانند بدون تحریف و تغییر معنی تا عامه ناس از مباحث مذاکره و تفصیل گزارشات مطلع شوند هرکس صلاح اندیشی در نظر داشته باشد در روزنامه عمومی برنگارد تا هیچ امری از امور در پرده و بر هیچکس مستور نماند» تا این مهم نمایان شود که صیانت از ارکان دموکراسی با وجود مطبوعات آزاد معنا مییابد.از آن روزگار تاکنون گرچه به طرق مختلف بر آزادی مطبوعات تاکید شده، اما در عمل در دورههای مختلف محدودیتهایی برای اهالی رسانه و خبرنگاران اعمال شده و خبرنگاران زیادی بر اثر تفسیرهای ناصحیح از قانون یا عملکرد غیرمنصفانه دچارضرر و زیان شدهاند و بعضا بازداشت یا حبس شدهاند.
یکی از نگاههای نادرستی که در دورههای مختلف نسبت به خبرنگاران حاکم بوده، نگاههای امنیتی و غیرحرفهای و سوءظن به جماعت خبرنگاران و حرفه خبرنگاری است، به گونهای که در نگاه برخی، خبرنگار به جای رکن چهارم دموکراسی به عنوان ستون پنجم دشمن شناخته میشود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود! این رویکرد که برآمده از نگاه غیر معتمدانه و بدبینانه و امنیتی به حوزه رسانه است به هیچ وجه شایسته جایگاه شامخ خبرنگار نیست، چرا که خبرنگار به عنوان چشم و گوش و وجدان بیدار جامعه رسالت اطلاعرسانی و آگاهیبخشی به جامعه را دارد و اگر فساد یا رفتاری از کارگزاران حاکمیتی و دولتی توسط خبرنگاران افشا میشود، هدف نه تضعیف کارگزاران و کشور بلکه خدمت به مردم و صیانت از سلامت نظام است. خبرنگاری که با پذیرش بیشترین کاستیها در حقوق، دستمزد، پاداش و مزایای شغلی، به این شغل روی میآورد ستون پنجم دشمن نیست، بلکه دغدغه صیانت از جامعه و خدمت به کشور را دارد و شایسته تکریم و تجلیل و حمایت بیشتر است.
در این روزها که بیش از هر زمان دیگری شعار حمایت از خبرنگار در جامعه مطرح است، ای کاش تلاش میشد تا رویکردهای ناصواب و ستون پنجمی به خبرنگار به نگاه رکن چهارمی دموکراسی تغییر داده شود. کارگزاران حاکمیتی و دولتی اگر بپذیرند حتی خبرنگاری که برخلاف میل آنها فعالیت میکند، تلاشش معطوف به اصلاح و کاهش فساد در جامعه خواهد شد، آن وقت شاید ما کمتر شاهد برخوردهای سلبی نهادهای نظارتی و کنترلی با جامعه خبرنگاران خواهیم بود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
مقام معظم رهبری: پیشرفت علمی همراه با نگاه انقلابی برای کشور سودمند است
بررسی مشکلات خبرنگاران زن در روز خبرنگار دیوار کوتاه خبرنگاران زن
گزارش همدلی برای مناسبت امروز که «روز خبرنگار» است حال ما خوب است، اما تو باور نکن
گفتوگوی «همدلی» با احمد میرعابدینی استاد علوم ارتباطات به مناسبت روز خبرنگار: آزادی بیان راز تداوم خبرنگاری
به مناسبت سالگرد شهادت محمود صارمی آغازی بیپایان در عرصه خبر و خبرنگاری
ولیالله شجاعپوریان خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم؟!
گفت و گو با بهرام دشتی نژاد مدیر ارشد اچ اس ای سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس
پایداری در تولید اولویت اصلی فرماندهی ارشد پدافند غیرعامل منطقه ویژه پارس است
ولیالله شجاعپوریان خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم؟!
روزنامه نگاری آلترناتیو
مطبوعات و شورا در ترازوی تاریخ
خبرنگار بازنشستگی ندارد