روزنامه همدلی
1398/05/17
بررسی مشکلات خبرنگاران زن در روز خبرنگار دیوار کوتاه خبرنگاران زن
همدلی | گروه اجتماعی- امروز 17 مرداد است، روز خبرنگار! قشری پر تلاش و مهجور با جایگاهی متزلزل و مخدوش که همواره بیان و رفع مشکلات جامعه اولویت اولشان است، اما برای حل و رفع مشکلات و دغدغه‌های خود در اولویت آخر هستند.اگر بگوییم هر سال در 17 مرداد سال برای روزنامه‌نگاران و خبرنگاران دوباره نو میشود، پربیراه نگفته‌ایم. البته جنس این «نو» شدن با جنس نو شدن‌های دیگر مانند تحویل سال نو و ... متفاوت است.چرا که برخلاف اغلب نو شدنی‌های دیگر که همراه با جشن و سرور است، این نو شدن فرصتی است که اصحاب رسانه حتی در روزی که به نام آنهاست، قلم به تلخی‌ها بنگارند و شانه‌های خمیده خود را به تصویر بکشند.
17 مرداد تنها روزی است که می‌توان ازسرنشینان قطار رسانه از ریل خارج شده کشور حرف زد و نوشت، تلخی‌های این حرفه را نوشت و از دغدغه‌های به نتیجه نرسیده آنان سخن گفت. دیگر لازم به گفتن نیست و همه می‌دانند که قطار رسانه کشورسال‌هاست از ریل خارج شده است و سرنشینان‌اش حال خوبی ندارند.
از کمبود و گرانی کاغذ، مزایای بسیار ناچیز، امنیت لرزان کاری، وعده‌های ماسیده مسئولان، هجمه‌هایی انتقادی، بی‌مهری‌های گاه و بیگاه و ... که بگذریم، تیغ بی‌رحم سانسور بر تن نحیف کلمات و جمله‌ها تحت عنوان رد نشدن از خطی که نامش را قرمز گذاشته‌اند، اندوه هر روزنامه‌نگاری را صد چندان می‌کند.
سرنشینان قطار رسانه فقط مردها نیستند، زنان زیادی علاقه و معیشت‌شان به این حرفه گره خورده است. بدیهی است که تلخی‌های این حرفه زن و مرد نمی‌شناسد، اما زنان خبرنگار در قیاس با مردان فعال این حرفه به مراتب از محرومیت‌های بیشتری برخوردارند.
عدم عدالت جنسیتی در شغل خبرنگاری دغدغه بسیاری از زنان فعال این حوزه است. کافی است برای یک بار هم که شده پای درددل زنان و دختران فعال این حوزه بنشینیم ومسائل را از نگاه آنان ببینیم، بدون شک با موضوعاتی برخورد می‌کنیم که شاید هیچ وقت در دایره نگاه و توجه کسی قرار نگرفته است.
خبرنگار روزنامه همدلی که در طول سال همواره دوربین نگاهش به سمت سوژه‌ها و مسائل مختلف جامعه است این بار در روزخبرنگار و به مناسبت این روز لنز دوربین نگاهش را به سمت تعدادی از زن‌های فعال در این حرفه گرفت تا فرصتی ایجاد کند که آنان یک روز از سال را نه از مسائل و مشکلات مردم و جامعه بلکه از خود و دغدغه‌هایشان بگویند.
پریا پریان که سابقه 12 سال خبرنگاری را در کارنامه خود دارد در مورد مشکلات زنان خبرنگار به همدلی گفت: جذابیت شغل خبرنگار برای آنان است که از بیرون نظاره می کنند اما آنان که در گود هستند، بیشتر تلخی‌ها و مشکلاتش را می‌بینند. اگر از مخاطرات کلی حرفه خبرنگاری که بین زنان و مردان فعال این حرفه مشترک است بگذریم،فعالیت رسانه‌ای زنان خبرنگار در جامعه که اساس و بنیان آن برپایه ارزش‌های مردسالارانه بنا شده است بسیار دشوار است. در پس زمینه ذهن بسیاری از خبرنگاران برخوردهای ناپسند زن ستیزانه و تبعیض‌های جنسیتی نقش بسته است. قصه تلخ ماجرا این جاست که این تبعیض‌ها هم در محل کار و هم در سازمان‌ها و نهادهای که خبرنگاران بنا به اقتضای شغل خود با آن ارتباط دارند، اعمال میشود.
این خبرنگار به مسئولیت زنان در روزنامه‌ها اشاره کرد و افزود: ذهنیت غلطی به اشتباه در اذهان بسیاری از مردم شکل گرفته که حاکی از آن است که بار تحریریه بر دوش مردان قرار دارد، اما در عمل این گونه نیست و در بسیاری از موارد این بار بر دوش زنان سنگینی می‌کند. برای صحت سنجی این موضوع کافی است سری به برنامه‌های ادارات مختلف و نشست‌های خبری بزنیم، معمولا آمار خبرنگاران زن شرکت کننده چند برابر مردان خبرنگار است. تعداد خبرنگاران زن سرشناس کشور نیز موید این موضوع است.
روح‌انگیز فتحی نیز سال‌ها در روزنامه‌ها و نشریه‌های مختلف قلم زده است و اکنون بنا به دلایلی که از گفتن‌اش سرباز می‌زند قلم‌اش را بازنشسته کرده است و عشق‌اش به این حرفه را با خواندن مطالب همکاران قدیم‌اش در روزنامه و نشریات مختلف حفظ می‌کند و ادامه می‌دهد. وی به همدلی گفت در شغل خبرنگاری نیز زن جنس دوم محسوب میشود، چرا که با وجود جایگاه خطیر خبرنگاران زن، مدیران روزنامه‌ها معمولا ورود بانوان به این عرصه را جدی نمی‌گیرند و به عنوان نیروی ارزان به آن نگاه می‌کنند، نیرویی که کار بیشتر انجام می‌دهد و در اغلب موارد دریافتی کمتری دارند. دلیل این نابرابری‌ها این است که اگرچه زنان دارای تحصیلات دانشگاهی هستند و وارد ساختارهای اجتماعی جامعه شده‌اند، اما هنوز تفکر مدیریتی جامعه ما مردانه است و این تفکر محصول جامعه مردسالار است.
وی همچنین به نگاه ابزاری به بانوان در حوزه رسانه اشاره می‌کند و می‌گوید تبعیض‌های زیادی در رسانه‌ها در مورد بانوان اتفاق می‌افتتد اما هیچ‌کدام به اندازه نگاه ابزاری به زنان غم‌انگیز نیست. به ویژه آن دسته از بانوانی که علاوه بر فعالیت در تحریریه در زمینه جذب آگهی فعالیت دارند، آنان بیشتر در معرض این نوع نگاه تهوع‌آور قرار می‌گیرند. انگ و برچسب‌زنی‌ها به زنان شاید در هیچ حوزه‌ای به اندازه کار رسانه عمومیت نداشته باشد.
ندا صالحی لیسانس روزنامه‌نگاری دارد و هشت سال خبرنگار ورزشی است.وی با اشاره به حقوق دریافتی مردان و زنان در بسیاری از روزنامه‌ها می‌گوید: برخی از همکاران مرد در روزنامه‌ای که من در آن فعالیت می‌کنم نه تحصیلات مرتبط با حرفه خبرنگاری دارند و نه سابقه کار حرفه‌ای دارند اما دریافتی‌شان از من بیشتر است. زمانی که من و سایر همکاران زن به این موضوع اعتراض کردیم که براساس چه متر و معیاری حقوق همکاران مرد از ما بیشتر است تنها یک جواب شنیدیم چون آنان مرد هستند!
این خبرنگار به نگاه جنسیتی که در بین مردان تحریریه ردوبدل میشود اشاره کرد وگفت از آن جا که من ورزشی نویس هستم و در یک روزنامه ورزشی قلم می‌زنم ، اغلب همکارانم مرد هستند، در این فضای مردانه بارها و بارها شاهد بودیم که همکاران مرد در حضور ما زنان تحریریه که تعدادمان هم کم است، شوخی‌های سخیفی به زبان می‌آورند . در این شرایط معمولا من و همکاران زن تحریریه به ناچار جوری وانمود می‌کنیم که متوجه نشدیم اما این نوع ادبیات و برخورد روح‌مان را خراش می‌دهد.
فاطمه فردی خبرنگار اقتصادی است که بیش از 5 سال در حوزه اقتصاد قلم زده است وی در زمینه مشکلات خود به عنوان یک خبرنگار به همدلی گفت:به عنوان یک خبرنگار خیلی از روزها احساس خوبی ندارم. خیلی وقت‌ها برخوردهای نامحترمانه و نادرست برخی از کارشناسان و حتی بعضی از نماینده‌های مجلس آزارم داده است؛ اینکه جواب تلفن را با چنان خشونتی می‌دهند که انگار مزاحم شده‌ام تا برای نفع شخصی وقت کسی را بگیرم یا حتی در مواقعی هنگام گفت و گو شخص مهمی که آن طرف خط صحبت می‌کند تلفن را به بهانه وقت نداشتن یا دیدار با فرد دیگری قطع کرده و جواب سربالایی به مشکلاتی که دغدغه خیلی از مردم کشور است و به منی که تنها صدای این مردم هستم، می‌دهد. کاش از این دغدغه‌ها نداشتیم تا با اشتیاق و ذوق بیشتری از چالش‌های مردم می‌نوشتیم.
وی به عدم احساس امنیت شغلی خبرنگاران زن اشاره کرد و گفت: همان گونه که همه می‌دانیم معمولا عمر روزنامه‌ها بخاطر شرایط بد اقتصادی کوتاه است. بنابراین بسیاری از روزنامه‌ها برای ادامه حیات خود گاهی مجبور به تعدیل نیرو می‌شوند. در شرایط‌های این چنینی همیشه قرعه به نام زنان می‌افتتد و نیروی زن تحریریه از اولین قربانیان تعدیل نیروی کار روزنامه‌ها هستند.
بدیهی است که فرصتها در جامعه ما برای زنان در تمام حوزه‌ها از جمله حوزه رسانه کمتر است، اما این دلیل خوبی برای خانه‌نشینی زنان یا دست کشیدن از کار رسانه برای زنان علاقمند نیست، زنان باید به خود باوری برسند و از فرصت‌هایی کمی که برای آنان وجود دارد حداکثر استفاده را ببرند تا بتوانند نقش خود را به درستی در جامعه ایفا کنند.
سایر اخبار این روزنامه
مقام معظم رهبری: پیشرفت علمی همراه با نگاه انقلابی برای کشور سودمند است
بررسی مشکلات خبرنگاران زن در روز خبرنگار دیوار کوتاه خبرنگاران زن
گزارش همدلی برای مناسبت امروز که «روز خبرنگار» است حال ما خوب است، اما تو باور نکن
گفت‌وگوی «همدلی» با احمد میرعابدینی استاد علوم ارتباطات به مناسبت روز خبرنگار: آزادی بیان راز تداوم خبرنگاری
به مناسبت سالگرد شهادت محمود صارمی آغازی بی‌پایان در عرصه خبر و خبرنگاری
ولی‌الله شجاع‌پوریان خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم؟!
گفت و گو با بهرام دشتی نژاد مدیر ارشد اچ اس ای سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس
پایداری در تولید اولویت اصلی فرماندهی ارشد پدافند غیرعامل منطقه ویژه پارس است
ولی‌الله شجاع‌پوریان خبرنگار، رکن چهارم یا ستون پنجم؟!
روزنامه نگاری آلترناتیو
مطبوعات و شورا در ترازوی تاریخ
خبرنگار بازنشستگی ندارد
