روزنامه ایران
1398/05/17
گم شدن امیدها در آسمان دودآلود کابل
ندا آکیشخبرنگار
تنها یک روز پس از افزایش امیدها به پایان جنگ 18 ساله در افغانستان، آسمان پایتخت این کشور یک بار دیگر با دود غلیظ انفجاری بزرگ در نزدیکی یک مقر پلیس تیره و تار شد و دست کم 95 نفر از جمله چندین زن و کودک زخمی و روانه بیمارستان‌ها شدند. اتفاقی که یک بار دیگر نشان داد حتی اگر افغانستان در مسیر مذاکرات صلح، در یک قدمی توافق و در آستانه انتخابات باشد، هنوز با امنیت و ثبات فاصله دارد.
به‌گزارش سایت شبکه خبری الجزیره، به‌گفته نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت کشور افغانستان، انفجار حدود ساعت 9 صبح به وقت محلی یعنی در یکی از ساعت‌های پرتردد در غرب کابل و هنگامی که یک خودرو در ایست بازرسی ایستاده بود، رخ داد. وحید‌الله مایر، سخنگوی وزارت بهداشت نیز گفت، در این انفجار 145 نفر که اکثراً غیرنظامی و زن و کودک بودند زخمی و به بیمارستان منتقل شدند. در این انفجار همچنین 14نفر کشته شدند. بر اساس ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و بر اساس اظهارات شاهدان عینی، پس از انفجار صدای تیراندازی نیز شنیده شده است.
طالبان که از ابتدای هفته جاری در دوحه قطر در حال مذاکره با نماینده امریکا است، مسئولیت انفجار بزرگ دیروز را برعهده گرفت و ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفت، در این انفجار یک مرکز سربازگیری برای ارتش افغانستان هدف قرار گرفته و سربازان زیادی کشته یا زخمی شده‌اند. طالبان همواره ادعا می‌کند، تنها به مراکز نظامی، دولتی و نیروهای خارجی حمله می‌کند و هدفش غیرنظامیان نیستند اما در انفجار صبح دیروز (چهارشنبه) غیرنظامی‌های زیادی زخمی شدند. سه‌شنبه شب هم سراسر کابل بسیار ناآرام بود و در چندین بخش شهر صداهای انفجار شنیده می‌شد. این در حالی است که یک روز قبل طالبان و نماینده امریکا در امور صلح افغانستان به رسانه‌ها گفته بودند، «پیشرفت‌های بسیار خوبی» در دور هشتم مذاکرات حاصل شده و چیزی تا توافق نهایی نمانده است. البته طالبان همان روز یعنی یک روز قبل از انفجار کابل همچنین خواستار بایکوت انتخابات ریاست جمهوری 28 سپتامبر شده و تهدید کرده بود، به گردهمایی‌های انتخاباتی حمله می‌کند.
این مسأله حاکی از آن است که اگرچه مذاکرات طالبان با طرف امریکایی در جریان است و بنا بر اظهارات هر دو طرف مذاکره؛ توافق نهایی هم نزدیک است اما طالبان همچنان اختلاف نظرها و تنش‌های جدی با دولت کابل دارد و در هشت دور مذاکره با امریکا هم حاضر نشده دولت کابل را در مذاکرات مشارکت دهد. در حالی که یکی از شروط اصلی مذاکره این است که طالبان باید به مذاکره چهره به چهره با نمایندگان دولت کابل تن دهد.
پیام‌های طالبان
به عقیده برخی تحلیلگران، طالبان با پذیرفتن مسئولیت انفجار کابل درست یک روز پس از فراخوان بایکوت انتخابات این پیام را هم به جامعه جهانی داد که انتخابات 28 سپتامبر افغانستان انتخابات آرامی نخواهد بود. طالبان همچنین این پیام را داد که حتی اگر توافق نهایی بین امریکا و طالبان امضا شود اختلاف‌نظرها در درون گروه طالبان، در درون دولت کابل و بین طالبان و دولت طالبان آنقدر زیاد است که نمی‌توان به برقراری امنیت و ثبات در افغانستان امیدوار بود. طبق آمار و ارقام سازمان ملل، بیش از 1500 غیرنظامی افغان تنها در ماه جولای (ماه گذشته میلادی) در ناآرامی‌های افغانستان کشته یا زخمی شده‌اند. این بالاترین تلفات ماهانه در سال‌جاری میلادی است و ماه جولای امسال بدترین ماه از ماه مه 2017 تاکنون است. سازمان ملل متحد هم در روزهای اخیر هشدار داده بود که احتمال افزایش تلفات انسانی در افغانستان بر اثر ناآرامی‌ها زیاد است. با وجودی که سازمان ملل طالبان را مسئول افزایش شمار تلفات غیرنظامیان در شش ماه نخست سال‌جاری میلادی و به طور خاص در ماه جولای می‌داند، طالبان تقصیر این افزایش تلفات را به گردن نیروهای افغان و متحدان بین‌المللی آنها می‌اندازد. به گزارش نیویورک تایمز، گواه افزایش تنش‌ها در افغانستان با وجود در جریان بودن مذاکرات صلح این است که به گفته وزیر دفاع افغانستان، تنها در 24 ساعت ارتش این کشور حدود 100 عملیات نظامی بزرگ و عملیات کماندویی کوچک و حمله هوایی انجام داده و 84 نیروی طالبان را کشته و چند 10 نفر دیگر را زخمی کرده است. البته اغلب هم طالبان و هم دولت افغانستان در اعلام شمار تلفات طرف مقابل اغراق می‌کنند.
دولت کابل هم در روزهای اخیر در واکنش به طالبان که پیش از دور هشتم مذاکرات پایان جنگ در آینده نزدیک را نوید داده بود، گفته بود، مذاکرات طالبان با امریکا حتی اگر به توافق نهایی برسد به معنای پایان جنگ نیست زیرا دولت در این مذاکرات حضور نداشته است. طالبان دولت افغانستان را یک دولت دست نشانده امریکا می‌داند و به رسمیت نمی‌شناسد و از همین رو مذاکرات صلح را به‌صورت مستقیم با امریکا انجام می‌دهد. یکی از شروطی که طالبان در این مذاکرات دارد، خروج نیروهای خارجی است اما با توجه به افزایش ناآرامی‌ها در افغانستان علی‌رغم در جریان بودن مذاکرات صلح، بسیاری از ناظران بین‌المللی و حتی افغان‌ها ابراز نگرانی می‌کنند که اگر نظامیان خارجی از افغانستان بروند آیا دولت افغانستان می‌تواند یک تنه با حملات گاه و بیگاه طالبان مقابله کند. البته طالبان قرار است تضمین دهد که پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان مانع از تبدیل شدن این کشور به مأمنی برای تروریست‌ها میشود و خودش هم از حملات گاه و بیگاه دست برمی‌دارد اما شواهد نشان می‌دهد، وقوع چنین اتفاقی تا زمانی که دولت کابل و طالبان اختلاف‌نظرها را کنار نگذارند، غیرممکن است.
سایر اخبار این روزنامه
شهادت امام محمدباقر(ع) تسلیت باد
امنیت رسانه‌ای به اندازه امنیت دفاعی اهمیت دارد
از اختیارات خود در دولت راضی هستم
تیمی که برای قهرمانی می‌جنگد قرعه برایش مهم نیست
آزادی رسانه، شرط پیشرفت جامعه
رسانه در برابر رسانه
مهم‌ترین منتقد عملکردها درباره اصل ۴۴ بوده‌ام
زنان زمین را نجات می‌دهند
گم شدن امیدها در آسمان دودآلود کابل
رسانه؛ چالش مرجعیت اجتماعی و اعتماد عمومی
