روزنامه ابتکار
1398/05/16
«ابتکار» چالش میان آمریکا و ترکیه در سوریه را بررسی می‌کند تسویه حساب ژئوپلیتیک در زمین سوریه
محمدرضا ستاریدر کشاکش تنش میان آمریکا و ترکیه بر سر خرید اس-400 از روسیه و نیز تحریم این کشور از سوی ایالات متحده در‌مورد جنگنده‌های اف-35، تازه یک سال و نیم پس از تهاجم ترکیه به شمال سوریه و عملیات شرق فرات، واشنگتن نسبت به هر‌گونه تحرک در این منطقه به آنکارا هشدار داد.
در همین راستا، مارک اسپر وزیر دفاع جدید آمریکا که به ژاپن سفر کرده است، هر‌گونه اقدام یکجانبه ترکیه در شمال سوریه را غیر‌قابل قبول عنوان کرد و گفت که آمریکا از عملیات آنها در مناطق کردنشین جلوگیری خواهد کرد. این هشدار کم‌سابقه آمریکایی‌ها به ترکیه در حالی مطرح شده که اوایل هفته جاری رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از عملیات قریب‌الوقوع نیروهای نظامی کشورش در شرق فرات خبر داده بود. این عملیات که سومین عملیات نظامی بزرگ ترکیه در شمال سوریه است از دیدگاه اردوغان به جهت مبارزه با تروریسم صورت خواهد گرفت؛ امری که طی روزهای اخیر با ورود نمایندگانی از وزارت دفاع آمریکا به شمال سوریه و مذاکرات با مقامات ترکیه، مشخص شده که به جایی نرسیده است.
ادلب و شرق فرات محور مهار اسد
تقریباً در حدود یک سال و نیم قبل یعنی در زمستان 96، نیروهای ارتش ترکیه با اشغال عفرین در شمال سوریه به طور رسمی راهبرد خود در قبال مبارزه با یگان‌های مدافع خلق که تحت حمایت آمریکا قرار دارند را آغاز کردند. پیش از این ترکیه با پیشروی‌های ارتش سوریه و نیز همکاری با ایران و روسیه در روند گفت‌و‌گوهای آستانه یک رویه پاندولی را در سوریه پیش گرفته بود. با گسترده‌تر شدن حضور نظامی ترک‌ها در شمال سوریه و آغاز عملیات شرق فرات، سال گذشته بسیاری از کارشناسان هشدار دادند که ممکن است نیروهای آمریکا و ترکیه در شرق فرات روبه‌روی هم قرار بگیرند؛ امری که با دستور ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکا از سوریه، روند دیگری به خود گرفت. اعلام این خبر هر‌چند تاکنون به طور کامل عملیاتی نشده است اما با هشدار کشورهای هم‌پیمان آمریکا روبه‌رو شد. آنها معتقد بودند که یگان‌های مدافع خلق به عنوان یکی از نیروهای محوری مبارزه با داعش از جمله اهرم‌های مهم در زمین بازی سوریه محسوب میشود. جایی که با پیشروی‌های اسد و بازپس‌گیری نقاط مختلف این کشور توسط ارتش سوریه، اکنون دو منطقه ادلب و شرق فرات به عنوان زمین‌های تحت نفوذ کشورهای غربی به خصوص آمریکا مطرح بوده و تا تعیین تکلیف نهایی این دو منطقه به خصوص ادلب که اکنون در کشاکش عملیات آزادسازی قرار دارد، اسد قادر نخواهد بود کاپ پیروزی را بالای سر خود ببرد.
دورنمای تاریک
در همین رابطه و با بررسی اوضاع میدانی سوریه، کارشناسان معتقدند که این کشور به عنوان لابراتوار جنگ و بحران، تقریباً تمامی حوادث ممکن را در طول سال‌های گذشته تجربه کرده است. از جنگ جهانی کوچک در این کشور تا بروز و ظهور نیروهای تکفیری پرشمار که تنها داعش و جبهه النصره نمونه‌های شناخته شده آن هستند. همچنین تجزیه ماهوی این کشور به همراه تبدیل شدن به زمین بازی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، شرایطی را ایجاد کرده که حالا با نزدیک شدن اسمی به پایان بحران، زمین سوریه به صحنه تسویه حساب‌های سیاسی و ژئوپلیتیک تبدیل شده است.
به گفته ناظران شرایط فعلی سوریه و ادامه وضعیت کنونی برای برخی از بازیگران شرایطی مطلوب است. نخست، بشار اسد که با پیروزی‌های اخیر خود جایگاهش را در آینده سیاسی این کشور تقریباً تثبیت کرده است. دوم، روس‌ها که اکنون تنها در‌مورد ادلب در حال رایزنی با کشورهای غربی هستند و به گفته وزیر خارجه ترکیه قرار است به زودی آنکارا و مسکو تکلیف کمیته قانون اساسی و دورنمای سوریه را مشخص کنند. سوم، آمریکایی‌ها هستند که با استقرار در منطقه شرق فرات و حمایت از کردها برای چانه‌زنی در مذاکرات آتی، اهرم مهمی را در اختیار دارند. در این میان تنها مردم سوریه همچنان در بحران قرار دارند و در سوی مقابل آنها یکی دیگر از عوامل بحران یعنی ترکیه نسبت به ژئوپلیتیک مرزهای جنوبی خود احساس خطر می‌کند.
در همین راستا در حالی که ترکیه برای ورود به شمال سوریه و اشغال عفرین چراغ سبزی از آمریکا و روسیه دریافت کرده است، اما با تبدیل شدن سوریه به زمین بازی‌های خرد و تلاش بازیگران حاضر در این میدان برای بهره‌گیری از حضورشان در این بحران هشت ساله، آنکارا حمایت از ارتش آزاد و نیز جلوگیری از عملیات ادلب را پس از گذشته یک سال به عنوان گرو در قبال تضمین در مرزهای جنوبی خود نگه داشته است. در‌واقع به گفته تحلیلگران اکنون تمامی چشم‌ها به گرفتن کارت‌های بیشتر در قبال مذاکرات آینده سوریه دوخته شده است. به همین دلیل شواهد میدانی نشان می‌دهد تا زمانی که حل و فصل نهایی بحران در گرو چراغ سبز آمریکا و روسیه و نیز فعالیت‌های سایر بازیگران منطقه‌ای مانند ترکیه برای به دست گرفتن اهرم فشار باشد، حداقل تا آینده‌ای نزدیک امکان حصول نتیجه برای کاستن از سطح بحران و آلام مردم این کشور وجود ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
خبر مهم از زبان گزارشگر معروف عادل به تلویزیون برمی‌گردد
علیرضا صدقی
آفت سکوت
شرکت هواپیمایی ایران ایرتور با 34 میلیارد تومان واگذار شد؟
تکرار تراژدی خصوصیسازی در ایران
سردیس ملک‌المتکلمین هم دزدیده شد
سریال ادامه‌دار ناپدید شدن مجسمه‌های شهری
«فارابی» هم به جمع مفاخر مصادره‌شده توسط کشورهای دیگر پیوست
غارتگری به سبک دنیای نوین!
«ابتکار» چالش میان آمریکا و ترکیه در سوریه را بررسی می‌کند
تسویه حساب ژئوپلیتیک در زمین سوریه
رئیس‌جمهوری: ظریف مجتهد سیاسی است
دلجویی‌ها از وزیر تحریم‌شده
رئیس قوه قضائیه:
قاضی باید از هر جهت تامین باشد
قاضی مسعودی مقام:
هادی رضوی روانه زندان شد
وزیر اطلاعات:
تروریست‌ها باید از هیمنه سربازان گمنام امام زمان(عج) بترسند
روابط عمومی مجمع ارسال نامه آیت‌الله آملی به رهبر انقلاب را تکذیب کرد
گمانه‌زنی‌ها در مورد موضع مدیرکل جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیرامون مسائل ایران ادامه دارد
آنومی غفلت جمعی در ایالات متحده
