روزنامه همدلی
1398/05/16
همدلی در گفتوگو با مهدی ذاکریان، پیامدهای جنگ سرد تجاری میان چین و آمریکا را بررسی کرد
اژدهای زرد فیل را می‌بلعد؟آمریکا در جنگ تجاری با چین شکست خواهد خورد
همدلی| محسن فیض اللهی- یکی از کشورهایی که سال‌هاست سیاست‌های خود در نظام بین‌الملل را به دور از تنش پیگیری می‌کند و تاکنون نیز زیر بار قدرت‌های دیگر از جمله آمریکا نرفتن چین است. چون این کشور، به اندازه کافی از مولفه‌های قدرت از جمله توان بالای اقتصادی بهره‌مند است. اصلاح اقتصادی در چین در قالب سه‌محور عمده انجام شده، یعنی «خصوصی‌سازی»، «اصلاح نظام بانکی» و «اصلاح چارچوب حقوقی و قوانین تجاری». در نتیجه این برنامه اصلاح‌کننده، میانگین رشد اقتصادی سالانه این کشور در سه دهه پس از دگردیسی اقتصادی به بیش از 2برابر میانگین رشد اقتصادی در دهه پایانی اجرای برنامه متمرکز اقتصادی افزایش یافته است. همچنین درآمد سرانه شهروندان چینی در این بازه زمانی از حدود 250دلار در سال1980 به بیش از 5600دلار در سال 2010 افزایش یافت. چین با کشورهای مختلف جهان روابط خوب تجاری و سطح بالایی را برقرار کرده و اخیراً هم در کشورهای آفریقایی سرمایه‌گذاری‌های خوبی را انجام داده و سطح روابط خود را با آفریقا ارتقا بخشیده، یعنی سیاست‌های اقتصادی این کشور در سطح جهان تاکنون موفق بوده است.
رشد اقتصادی چین و افزایش قدرت اقتصادی‌اش به یک مشکل بزرگ برای آمریکا که به میزان چشم‌گیری کالاهای چینی وارد می‌کند، تبدیل شده است. تراز بازرگانی خارجی دو کشور آمریکا و چین به‌رغم سیاست‌های اقتصادی که دولت ترامپ علیه چین اعمال می‌کند، حکایت از افزایش صادرات چین به آمریکا دارد. این در حالی است که واردات چین از آمریکا تقریبا به نازل‌ترین سطح خود ظرف سه سال گذشته رسیده است. اقدام اخیر دولت آمریکا در وضع تعرفه جدید روی واردات کالاهای چینی، آتش اختلافات تجاری دو طرف را شعله‌ور کرد و گمانه‌زنی‌هایی را درباره همکاری‌های نفتی این کشورها برانگیخت. در این راستا همدلی تحلیل دکتر مهدی ذاکریان استاد دانشگاه و کارشناس مسائل آمریکا را در باره تاثیراتی که جنگ تجاری چین و آمریکا در سیاست بین‌الملل به همراه دارد، جویا شده است. او معتقد است که چین به عنوان یک رقیب سر برآورده و در پی آن است تا بازار جهانی را در دست بگیرد، این امر را نه تنها در عرصه اقتصادی بلکه حتی در زمینه علم و دانش نیز در حال پیگیری و رشد روزافزون است.
شکست آمریکا
مهدی ذاکریان استاد دانشگاه در این گفتوگو با «همدلی» ضمن اشاره به این نکته که، اگر این جنگ به همین وضعیت پیش برود آمریکا شکست خواهد خورد، گفت: «اگر نگاهی به صفحه اول سی‌ان‌بی‌سی بکنید و نظر تحلیل‌گران بانک آمریکا را بخوانید متوجه خواهید شد که آنها نیز بر این باور هستند که اگر چین تصمیم بگیرد تهدید تعرفه‌های جدید آمریکا را با به چالش کشیدن تحریم‌های واشنگتن و افزایش واردات نفت از ایران تلافی کند، قیمت نفت ۲۰تا ۳۰دلار در هر بشکه سقوط خواهد کرد.»
او در ادامه افزود: «هنوز یادمان نرفته زمانی که چین به تصمیم ترامپ مبنی بر افزایش و وضع تعرفه ۱۰درصدی روی واردات ۳۰۰ میلیارد دلار کالای چینی، چگونه واکنش نشان داد و حتی اعلام کرد آماده تلافی است. سخنگوی وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای اعلام کرد این کشور همه تدابیر تلافیجویانه ضروری را به کار خواهد بست و همه پیامدهای آن متوجه آمریکا خواهد بود.»
به نظر ذاکریان آمریکا نباید این گونه باور کند که در همه زمینه‌ها می‌تواند کشورهای دیگر را تابع امر خود یا مقهور قدرت اقتصادی و سیاسی خود خواهد کرد. او ادامه داد: «شاید با اقدام تهدید به افزایش 10درصدی تعرفه بر روی کالاهای چینی آتش‌بس دو اقتصاد بزرگ جهان در جنگ یک ساله به پایان خواهد رسید و رشد اقتصاد جهانی مورد تهدید بیشتری واقع میشود. اما رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده که چین در خصوص مذاکرات تجاری باید اقدامات بیشتری انجام دهد و تهدید خود برای افزایش قابل توجه تعرفه‌ها در صورت خودداری پکن از تلاش بیشتر در این زمینه را تکرار کرد».
«هو چونیانگ»، سخنگوی وزارت خارجه چین در واکنش به این تصمیم، اعلام کرد چین مواضع خود را در اختلاف ۱۳ ماهه با آمریکا حفظ کرده و زیر بار هیچ فشار حداکثری، ارعاب یا اخاذی نمی‌رود.
از سوی دیگر ترامپ تهدید کرده است اگر رئیس جمهور چین سریعا توافق تجاری را امضا نکند، تعرفه‌ها افزایش بیشتری پیدا خواهد کرد.
ذاکریان در ادامه و در پاسخ به این سوال که آیا این جنگ تجاری بین آمریکا و چین بر روی ایران تاثیر خواهد گذاشت یا خیر؟ گفت: «بدون شک چین به نقش و جایگاه مهم فعلی ایران در منطقه واقف است و اهمیت ارتباط با ایران را در چنین وضعیتی به خوبی می‌داند؛ اما نباید فراموش کرد که چین یا هر کشور دیگری که در روابط گسترده‌ای با آمریکا در حوزه اقتصادی فعالیت دارد نمی‌خواهد ارتباط خود با آمریکا را برای ارتباط با کشور دیگری به خطر اندازد، ولی قطعا آنها در محاسبات سیاست خارجی خود جایگاهی برای ایران لحاظ کردهاند.»
این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه تاکید کرد: «جنگ تجاری بین آمریکا و چین تاثیر چندانی بر سیاست‌های ایران ندارد و بعید می‌دانم حتی بتواند از جنگ تجاری آمریکا و چین بهره‌برداری کند».
او افزود:«اقتصاد و تجارت چین دارای ابعاد جهانی است و آنها به دنبال استفاده حداکثری از این جایگاه هستند اما، با توجه به تحریم‌های ایران، آمریکا هرچه فشار بیشتری را بر چین وارد کند، این امر تاثیر منفی در روابط ما با پکن دارد. نباید به این مسئله دل خوش کنیم که چینی‌ها از این جنگ تجاری به نفع ما استفاده کنند، چراکه رابطه تجاری ما با چین در حد تعاملات با سایر کشورهای جهان نیست. در مقطع فعلی چینی‌ها با احتیاط برخورد می‌کنند و ما هنوز استراتژی مشخصی را در پیش نگرفته‌ایم تا از میان بحران‌ها فرصت بسازیم.»
البته می‌توان به این موضوع اشاره کرد که پکن ممکن است بتواند پیامدهای تشدید جنگ تجاری با آمریکا را از سر بگذراند، اما در مقایسه با واشنگتن، محدودیت‌های بیشتری دارد و بایستی اقدامات تلافیجویانه خود را محتاطانه طراحی کند. همان‌گونه که «جولیان ایوانز پریچارد»، اقتصاددان ارشد امور چین در موسسه «کپیتال اکونومیکس» در این باره گفته: «چین در واقع گزینه‌های خوب بسیار اندکی دارد و بسیار دشوار است که بدون آسیب زدن به خودش، بخواهد مستقیما به آمریکا ضربه بزند.»
ذاکریان در بخش بعدی سخنان خود به تلافی‌های گذشته چین اشاره کرد و گفت:«چین پیش از این با وضع تعرفه روی واردات کالاهای آمریکایی، به تلافی‌جویی علیه آمریکا پرداخته بود. پکن با افزایش تعرفه واردات از ۱۰ به ۲۵درصد روی ۶۰ میلیارد دلار کالای آمریکایی، به اقدام مشابه دولت ترامپ واکنش نشان داده بود.»
او افزود: «اما چین در مقایسه با صادرات، کالاهای کمتری از آمریکا خریداری می‌کند و تنها می‌تواند واردات کالاهای آمریکایی به ارزش ۱۲۰میلیارد دلار را هدف بگیرد در حالی که واشنگتن می‌تواند روی ۵۴۰میلیارد دلار واردات چین تعرفه وضع کند. و عمده صادرات آمریکا به چین که هدف گرفته نشده‌اند محصولات فناوری پیشرفته هستند که نمی‌توانند به سادگی جایگزین شوند.»
این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه به روش‌ها یا راه‌های تلافی چین در قبال رفتار تهدیدآمیز آمریکا از فشار چین به شرکت‌های آمریکایی اشاره کرد و گفت:«یک راه دیگر تلافی چین علیه آمریکا، دشوار کردن فعالیت شرکت‌های آمریکایی در چین است. برخی از بزرگترین شرکت‌های آمریکایی شامل اپل، تسلا، فورد و استارباکس برای میلیاردها دلار از درآمدشان به بازار عظیم چین وابسته هستند. بسیاری از آنها پیش از این از تعرفه‌ها و کندی رشد اقتصادی چین لطمه دیده‌اند.»
یوان راه دیگر فشار به آمریکا
این استاد دانشگاه یکی دیگر از راه‌های مقابله با اقدامات تلافیجویانه چین در قبال آمریکا را امکان دست‌کاری ارزش یوان توسط چین دانست و گفت: «ترامپ مکررا چین را متهم کرده است که ارزش یوان را برای کمک به صادرکنندگانش پایین نگه داشته است. یوان مانند سایر ارزهای بزرگی همچون دلار و پوند آزادانه معامله نمی‌شود و بانک مرکزی چین برای مبادلات یوان سقف اعمال کرده و کاهش یا افزایش ارزش آن را به دو درصد محدود کرده است.»
او در پایان افزود: «ضعیف‌تر شدن یوان، صادرات چین را ارزانتر کرده و تاثیر تعرفه‌های آمریکا را تعدیل می‌کند. اما چین دلیل محکمی برای پایین نبردن ارزش یوان دارد. افت چشمگیر ارزش یوان ممکن است باعث فرار سرمایه‌ها از چین شده و به ثبات اقتصادی این کشور آسیب وارد کند.»
سایر اخبار این روزنامه
«مهدی وثوق‌نیا» عکاس، در تبیین کم و کیف فتوژورنالیسم در ایران: دوم خرداد، بهار شکوفای فتوژورنالیسم بود
مصطفی هاشمی طبا در گفتوگو با همدلی: دولت نباید در قبال تندروها سکوت کند
همدلی در گفتوگو با مهدی ذاکریان، پیامدهای جنگ سرد تجاری میان چین و آمریکا را بررسی کرد
تبعیض جنسیتی ممنوع
به بهانه‌های مختلف مردم از حق دانستن محروم شده اند «غیرمحرمانه»
«همدلی» ریشه‌های ظهور عدم شفافیت در بخش‌های مختلف اقتصادی را بررسی کرد سلطان‌ها در قصرهای مه‌آلود
بیش از 60 درصد داشجویان رشته پزشکی سهمیه‌ای هستند سلامت مردم زیر تیغ سهمیه‌ها
حسین راغفر رویارویی با تحریم‌ها و موانع اقتصادی
روحانی در دیدار با محمدجواد ظریف، معاونان و مدیران وزارت امور خارجه شهادت می‌دهم ظریف رسول امین است
حسین راغفر رویارویی با تحریم‌ها و موانع اقتصادی
توهمات یک رییس‌جمهور
تبعیض جنسیتی ممنوع
