صلح در برابر صلح

گروه سیاسی/ پس از دیدارهای رئیس مجلس، رئیس دفتر رئیس جمهوری و فرمانده نیروی قدس سپاه با وزیر امور خارجه، روز گذشته این رئیس جمهوری بود که در مقام عالی‌ترین مقام اجرایی کشور، در وزارت خارجه حاضر شد و در دیداری با محمدجواد ظریف و معاونان او، حمایت خود را از دستگاه دیپلماسی و مسئول آن اعلام کرد. هرچند این حمایت مسبوق به سابقه بوده است، اما اهمیت آن را باید در حرکت ایذایی اخیر امریکا مبنی بر تحریم «نماینده کل ملت ایران» در جهان خارج جست‌وجو کرد، تعبیری که روز گذشته حجت‌الاسلام حسن روحانی برای ظریف در مقام وزیر امور خارجه به کار برد.
روحانی تنها به این نکته بسنده نکرد. او در سخنان خود که هم پاسخی به منتقدان داخلی و هم دشمنان خارجی بود، سازوکار تصمیم‌گیری در حوزه سیاست خارجی را نیز تشریح کرد، سیاستی که بر مبنای خرد جمعی تعیین می‌شود.
وزارت خارجه امین نظام در سیاست خارجی
به گزارش پایگاه اطلاع‌ رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی، وزارت امور خارجه را دستگاه تخصصی و کارشناسان آن را امین نظام در سیاست خارجی دانست و گفت: وزارت خارجه در اظهار نظر کارشناسی و حفظ حقوق ملت، امانتدار کشور است. او ظریف را علاوه بر برخورداری از استعداد و تجربه فراوان، نخبه و مجتهد سیاسی توصیف و تأکید کرد: وزیر خارجه نماینده کل ملت ایران است، نه جناح‌ها و گروه‌ها و فقط از زبان ملت ایران سخن می‌گوید و این افتخار ملی است.


رئیس جمهوری، تعامل سازنده و گسترده با جهان را توصیه رهبری، تصمیم نظام و بر مبنای اراده و رأی ملت دانست و تأکید کرد که  امروز هم بر تعامل سازنده اصرار دارم و وزارت امور خارجه را برای این امر شایسته‌تر از هر بخش دیگری می‌دانم. روحانی با بیان اینکه اگر خواهان ملت یکپارچه هستیم باید دیپلماسی و سیاست خارجی یکپارچه داشته باشیم، تصریح کرد: تکه تکه شدن و جدا شدن بخش‌های مهم منابع قدرت یک ملت، توان ملت را کاهش می‌دهد و ملتی توانمند است و می‌تواند در برابر قدرت‌های خارجی ایستادگی کند که یکپارچه و متحد باشد.
رئیس شورای عالی امنیت ملی  همه مدیران و مسئولان وزارت خارجه را کارشناسان امین نظام در سیاست خارجی برشمرد و درعین حال گفت: کارشناس امین اگر لازم است به مقام ارشد مشورت و مشاوره بدهد، باید آنچه را تشخیص می‌دهد بدون توجه به اینکه برای آن مقام خوشایند یا ناخوشایند باشد، به صراحت مطرح کند و اگر به خوشایند طرف مقابل توجه کند، بدون تردید از امانت خارج خواهد شد.
تصمیمات مهم در سیاست خارجی را
کلیت نظام می‌گیرد
رئیس جمهوری با بیان اینکه در تمام کشورهای دنیا تصمیمات مهم در سیاست خارجی را کلیت نظام اتخاذ می‌کند، در تشریح سازوکار تصمیم‌گیری در نظام جمهوری اسلامی اظهار کرد: در شورای عالی امنیت ملی بعضاً روی موضوعی بحث و تصمیم‌گیری می‌شد و چنانچه اعضا به موضوعی رأی دهند که شاید شخصاً با آن مخالف باشم، آن موضوع را به عنوان مصوبه شورای امنیت امضا و ابلاغ می‌کنم، اما برخی این مسأله را به درستی لمس و درک نمی‌کنند؛ در چنین مواردی کسی نمی‌تواند بگوید که رئیس شورای عالی امنیت ملی برخوردی دوگانه داشته و در جایی مخالف این تصمیم سخن گفته و در شورای عالی امنیت ملی این تصمیم را امضا کرده است.
او با بیان اینکه همه باید نظر و دیدگاه خود را با قدرت و صلابت اعلام کنیم، اما اگر در جلسه‌ای نسبت به آن موضوع تصمیم‌گیری شد، همه موظف هستیم طبق قانون آن را اجرا کنیم، تأکید کرد: شهادت می‌دهم که وزیر امور خارجه در همه جلسات نظر خود را به صراحت بیان کرده و به معنای واقعی کلمه امانت‌دار بوده است و این امتیاز بزرگی است که ممکن است برخی اهمیت این موضوع و شهامتی را که نیاز دارد درک نکنند.
روحانی  با اشاره به اینکه مردم در دور اول ریاست جمهوری او به تعامل سازنده با جهان رأی دادند و در دور دوم هم رأی بالاتری به این سیاست دادند، ادامه داد:  اصل و اساس در روابط و سیاست خارجی تلاش برای تعامل سازنده است و رهبر معظم انقلاب از این موضوع با تعبیر تعامل گسترده با جهان یاد کردند و لذا تعامل با دنیا سیاست نظام و مردم است. همه به یک معنا کارگزار نظام بوده و باید مطیع اکثریت مردم باشیم، نظام بر مبنای نظر اکثریت استوار بوده و تمام مقامات مشروعیت خود را از مردم می‌گیرند.
اصول 6 و 59 قانون اساسی
تضمین کننده ماندگاری نظام است
رئیس جمهوری، اصول 6 و 59 قانون اساسی را تضمین کننده استحکام و ماندگاری جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: اینکه امریکا تصور می‌کند با تحریم و فشار می‌تواند نظام جمهوری اسلامی ایران را تغییر داده یا مردم را از نظام رویگردان کرده و عشق به ایران را از دل مردم بزداید، تا زمانی که اصل ششم قانون اساسی پابرجاست، این کار امکان‌پذیر نیست و این اصل تضمین‌کننده نظام و جمهوری اسلامی برای قرن‌های آینده است. ( اصل 6 قانون اساسی بر اداره امور کشور از راه انتخابات و اصل 59 نیز بر همه‌پرسی اشاره دارد.) روحانی با تأکید بر اینکه اراده و نظر مردم پایه و اساس جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می‌دهد، گفت:‌ نمی‌توان ساز جداگانه‌ای نواخت به گونه‌ای که مردم خواسته‌ای داشته باشند و ما خواست دیگری را اعمال کنیم؛ اینکه اخیراً در دولت تصویب شد که پول ملی از ریال به تومان تغییر کند، حرکت در مسیر خواست مردم است، همه باید با زبان مردم سخن بگوییم و تابع خواست آنان باشیم.
از رهبری خواستم پرونده هسته‌ای
به وزارت خارجه محول شود
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، به تجربه عملیاتی دنبال کردن رویکرد تعامل سازنده با جهان اشاره کرد و گفت: از آغاز دولت تدبیر و امید احساس کردیم موضوع پیگیری تعامل سازنده با جهان را وزارت خارجه بهتر از هر نهاد دیگری می‌تواند انجام دهد، لذا از همان ابتدا از رهبر معظم انقلاب درخواست کردم که موضوع هسته‌ای را از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه محول کرده و شخص وزیر خارجه مسئولیت این موضوع  را برعهده داشته باشد و ایشان آن را پذیرفتند؛ در زمانی که مسئولیت دبیر شورای عالی امنیت ملی را برعهده داشتم، این رسالت و وظیفه با پیشنهاد وزیر خارجه وقت به شورای عالی امنیت ملی محول شد و در این مقطع احساس کردم که می‌توان این رسالت را به جایگاه اولیه خود بازگرداند.
روحانی این موضوع را پایه اصلی و رمز پیروزی در برجام دانست و افزود: همچنان که اگر وزیر خارجه کشورمان در سال 92  در نیویورک با وزیر خارجه امریکا از نزدیک گفت‌وگو نمی‌کرد و من به تلفن آقای اوباما رئیس جمهوری وقت امریکا جواب نمی‌دادم، شاید روند رسیدن به توافق به کندی صورت می‌گرفت.
رئیس جمهوری، دستیابی به یک توافق در کمتر از 100 روز را پیشرفت عظیم تاریخی دانست و تصریح کرد: در حالی که در 8 سال مذاکره قبل از این دولت، پیشرفتی حاصل نشده بود لذا برای عده‌ای پذیرفتن این مسأله سخت بود.
رئیس جمهوری هدف مذاکرات را اثبات دروغ بودن تلاش ایران برای دستیابی به بمب اتم دانست و تأکید کرد: هدف ما این بود تا  برخلاف ادعای آنان حق غنی‌سازی ایران به کرسی بنشیند و شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه 2231 این حق را به رسمیت شناخت؛ این در حالی است که عده‌ای می‌گفتند از طریق مذاکره نمی‌توان شورای امنیت را تسلیم حق کرد. او گفت: اینکه تأکید دارم برجام از بین رفتنی نیست، یعنی به واسطه آن ایران‌هراسی را از بین بردیم و دروغ بودن اینکه می‌گفتند ایران اهل منطق و مذاکره نیست و به دنبال ساخت بمب اتم است را ثابت کردیم؛ اینها پیروزی‌های دائمی برجام است که در طول تاریخ هرگز از بین نمی‌رود؛ حتی اگر 1+4 هم از برجام خارج شوند، این افتخارات ماندگار خواهد بود.
طراحی اغتشاشات 96 ترامپ را
به وسوسه انداخت
روحانی همچنین با بیان اینکه ترامپ یک جمله درست گفت و آن اینکه ایران در هیچ مذاکره‌ای شکست نخورده است، افزود: اگر در این شرایط کسی بگوید که حداکثر مطالبات در این توافق حاصل نشده، کمی بی‌انصافی است، چرا که حتی با یک کشور دوست هم نمی‌شود به یک توافق حداکثری دست یافت.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه چنانچه آقای ظریف وزیر خارجه نبود در برجام به این آسانی به نتیجه نمی‌رسیدیم، به حوادث دی‌ماه سال 96 اشاره کرد و گفت: امریکایی‌ها در این مقطع به‌دنبال ضربه زدن به برجام بودند و از طرف دیگر نسبت به میزان تأثیرات آن تردید داشتند، اما حادثه‌ای در داخل کشور رخ داد که آنها را به تفسیر غلط واداشت. در دی‌ماه 96 عده‌ای اغتشاش خیابانی را طراحی کردند و این باعث شد که امریکایی‌ها به دام افتاده و تصور کردند که نظام ایران سست شده است؛ لذا اطرافیان جنگ‌طلب ترامپ او را ترغیب کردند تا از برجام خارج شود.
رئیس جمهوری با اشاره به موفقیت‌های کشورمان در جریان دادگاه لاهه گفت: در یکسال گذشته در دادگاه لاهه دو مرتبه به موفقیت دست یافتیم و موفقیتی که در این دادگاه حاصل شد، بالاتر از موفقیت مرحوم مصدق بود و دستاوردی که در سازمان ملل با قطعنامه 2231 به‌دست آمد، شاید در تاریخ جهان کم‌نظیر بوده است؛ بنابراین پیروزی‌های ما پابرجاست.
امریکا مذاکره می‌خواهد، تحریم‌ها را بردارد
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه امریکایی‌ها خودشان هم نمی‌دانند چه می‌خواهند، با اشاره به اینکه امریکایی‌ها از مذاکره حرف می‌زنند و همزمان وزیر خارجه کشورمان را تحریم می‌کنند؛ حال آنکه اگر بر فرض بخواهد، مذاکره‌ای انجام شود، مسئول مذاکره وزیر خارجه است، این اقدامات را نشانه فقدان سیاست درست در امریکا و تصمیم‌گیری روزانه دانست و گفت: اگر امریکا واقعاً به‌دنبال مذاکره است قبل از هر کار باید تمام تحریم‌ها را لغو کند؛ ما با یک جانی که علیه حقوق انسانی اقدام می‌کند و جلو ارسال غذا و دارو به ایران را می‌گیرد، گفت‌و‌گو کنیم؟!
صلح در برابر صلح، نفت در برابر نفت
روحانی، صلح با ایران را مادر همه صلح‌ها و جنگ با ایران را مادر همه جنگ‌ها دانست و تأکید کرد: اگر خواهان امنیت بوده و سربازان شما در منطقه امنیت می‌خواهند، بدانید که امنیت با امنیت برآورده می‌شود. شما نمی‌توانید امنیت ایران را خدشه‌دار کنید و انتظار امنیت داشته باشید؛ صلح در برابر صلح و نفت در برابر نفت است؛ امروز فهمیده‌اید که ایران قدرتمند بوده و قادر است حرفی که می‌زند، عملی کند. رئیس شورای‌عالی امنیت ملی با اشاره به سقوط پهپاد پیشرفته امریکایی و توقف نفتکش انگلیسی مقابل ناوچه جنگی این کشور، تصریح کرد: نمی‌شود تنگه هرمز برای شما آزاد باشد و جبل الطارق برای ایران ناامن باشد.
روحانی در ادامه با اشاره به برقراری آرامش نسبی در بازار و کاهش فشارهای اقتصادی، اظهارکرد: در 15 ماه گذشته به فضل الهی بعد از یک دوره فشار شدید بر مردم، با کمک همه مسئولین مقداری از فشارها کاسته شده است؛ به گونه‌ای که در بخش صنعت شاهد رشد مثبت هستیم و بازار بورس در 5 فصل گذشته 133 درصد رشد داشته و با نشاط جلو می‌رود.رئیس جمهوری با اشاره به اینکه با وجود فشارها شرایط مثبتی در زمینه اشتغال به وجود آمده و بیش از 300 هزار شغل نسبت به پارسال افزایش یافته است، تصریح کرد: باز هم با دنیا مذاکره می‌کنیم و اگر به نتیجه نرسیدیم مراحل بعدی را ادامه خواهیم داد و به امریکا می‌گوییم که تمام تحریم‌هایتان غلط و به ضرر شما بود؛ اگر سپاه را تحریم کردید تا تضعیف شود امروز سپاه قوی‌تر از گذشته است و اگر آن را تحریم کردید تا اختلاف و تفرقه ایجاد کنید، امروز اتحاد ما بیشتر شده است.روحانی خطاب به دولتمردان امریکا ادامه داد: اگر وزیر خارجه کشورمان را تحریم کردید، امروز وزیر خارجه ما قوی‌تر و محبوب‌تر از قبل شده و اگر وزیر خارجه ایران را تحریم کردید تا اختلاف ایجاد کنید، باز هم اشتباه کردید، امروز همه ملت ایران پشت وزیر خارجه است؛ ملت ایران، ملت واحدی است و وزارت خارجه این ملیت را مستحکم کرده و بی‌تردید تحریم‌های شما ملیت ما را هر چه بیشتر مستحکم خواهد کرد.

ظریف: هزینه دیپلماسی نباید بر گردن مردم باشد

وزیر امور خارجه ضمن مستقل توصیف کردن دیپلماسی ایران، این استقلال را سخت، اما شیرین توصیف کرد و درعین حال گفت که ما متکی بر مردم هستیم، اما هزینه دیپلماسی ما نباید بر گردن مردم تحمیل شود، چرا که استقلال، تمامیت ارضی، اقتدار، آبرو، حیثیت و سربلندی ما مدیون مردم است.
به گزارش ایرنا، محمدجواد ظریف روز گذشته در دیدار رئیس جمهوری با وزیر امورخارجه و معاونان و مدیران ارشد این وزارتخانه، با اشاره به اینکه به فرموده مقام معظم رهبری رأی مردم
حق الناس است و موظف به پاسداری از حقوق مردم هستیم، اظهار کرد: مردم نباید هزینه دیپلماسی ما را بدهند، مردم به اندازه کافی قدرت دادند که در صحنه دیپلماسی عمل و تلاش کنیم که از هزینه‌های مردم کم و کمک کنیم به معیشت مردم و این دستور کاری بوده است که در دولت تدبیر و امید با نظر شخص شما (رئیس جمهوری) مبنی بر اینکه سیاست خارجی باید کمک کار توسعه اقتصادی و کمک حال پیشرفت کشور باشد دنبال می‌شود و هدفی است که همکارانم در وزارت امور خارجه آن را دنبال کرده‌اند. او با بیان اینکه دیپلماسی مستقل علاوه بر مزایای بسیار بزرگ، چالش سنگینی هم دارد که آن، این است که کسی در دنیا دیپلماسی مستقل را برنمی‌تابد، ادامه داد: در برابر دیپلماسی مستقل راهی از قبل گشوده نیست و باید گشوده شود، برای ما بزرگ‌ترین افتخار این است که وقتی در صحنه بین‌المللی حاضر می‌شویم به رغم همه سختی‌ها می‌توانیم برابر ۶ قدرت بزرگ جهانی پشت یک میز بنشینیم و افتخار کنیم که وابسته به هیچ کدام آنان نیستیم.
ظریف، دیپلماسی را شامل گونه‌های متنوع رسمی، نیمه‌رسمی، غیررسمی، اقتصادی، فرهنگی، ارزشی، عمومی، دوجانبه و چندجانبه برشمرد و افزود: اکنون در دنیا حوزه‌های متعددی برای دیپلماسی وجود دارد و همه کشورها ناچار به استفاده از آن هستند و هر کشوری از آن استفاده نکند از حوزه مهمی از قدرت عقب مانده است. ظریف گفت: اکنون منابع و مراکز قدرت تغییر کرده و دیپلماسی از منابع قدرت در کنار دیگر منابع مانند قدرت اقتصادی، نظامی و همبستگی داخلی است و اینکه بتوانیم به خوبی منعکس کننده این منابع درونی قدرت باشیم خودش منبع قدرت است. وزیر امورخارجه ادامه داد: امریکایی‌ها در این شرایط حساس نشان دادند آنان به دیپلماسی پشت کرده‌اند و دیپلماسی را قبول ندارند. حضور رئیس جمهوری در وزارت امور خارجه دلگرمی بسیار مهمی برای همکاران بنده است حمایت‌های شما (رئیس جمهوری) از وزارت امور خارجه و حمایت‌های مقام معظم رهبری در این صحنه نبرد سهمگین همکاران بنده را بسیار دلگرم کرد و امروز هم ما سپاسگزاریم.