روزنامه همدلی
1398/05/12
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در مصاحبه با «همدلی» تاثیر حذف چهار صفر از پول ملی بر اقتصاد را ارزیابی کرد دردی که با رفتن صفرها دوا نمی‌شود
همدلی| چند روز گذشته، هیات دولت تصویب کرد که چهار صفر از پول ملی حذف شود. محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در حاشیه جلسه امروز هیات وزیران با اشاره به مصوبه روز چهارشنبه هیات دولت درباره حذف چهار صفر از پول ملی به رسانهها گفت: «در این جلسه کلیات این لایحه به تصویب رسید و قرار شد رئیس کل بانک مرکزی یکشنبه جزییات این لایحه را در جلسه هیات دولت ارایه دهد که در این زمینه تصمیم گیری خواهد شد. بحث حذف صفر از پول ملی پیش از این هم مطرح بود، چون موضوع ریال فقط در مبادلات بانکی در کشور صورت می‌گیرد، اما موضوع تومان در میان مردم رایج است.» این ماجرا در حالی مطرح شد که اظهارنظرهای مختلفی درباره تاثیر حذف صفرها بر اقتصاد و تورم از سوی کارشناسان مطرح شد. عده‌ای از آگاهان اقتصادی بر این باور هستند که حذف صفرها تاثیری بر بهبود اوضاع وخیم اقتصادی ندارد و همانند پاک کردن صورت مساله است. این در حالی است که برخی از دست‌اندرکاران اقتصادی بر این باور هستند که حذف صفرها می‌تواند ریال را به جایگاه خود برگرداند و شان پول ملی در دنیا را حفظ کند. برای بررسی تاثیر حذف چهار صفر از پول ملی، «همدلی» با مجید رضا حریری، نایب رئیس اتاق ایران و چین به گفت‌وگو نشست که در ادامه آمده است:سرانجام بعد از مدتها اما و اگر در رابطه با حذف صفر از پول ملی، بالاخره هیات دولت لایحه حذف چهار صفر را به تصویب رساند که در این صورت، هر ۱۰ هزار ریالی یک تومان جدید خواهد بود، به نظر شما با حذف صفرهای پول ملی چه اتفاقی قرار است در اقتصاد و تورم بیفتد؟
مساله حذف صفر از پول ملی از مدتها پیش و توسط دولت‌های مختلف مطرح شد. بر اساس شنیده‌ها ربیعی گفته است که برای حفظ آبروی پول ملی باید صفرها از پول ملی حذف شود. اگر این طور باشد و تنها برای حفظ آبروی پول ملی این اتفاق افتاده باشد این نشان دهنده پاک کردن صورت مساله است و کمکی به حل مشکلات نخواهد کرد. این‌طور نیست که صفرها همانند ویروس در مقابل پول ملی باشند و با حذف این صفرها دیگر ویروس‌ها تکثیر نشوند. این صفرها علف هرز نیستند که با حذف شدن دیگر زمینه برای تکثیر آن‌ها فراهم نشود و ارزش پول ملی را ثابت نگه دارند. هیچ تضمیمنی در این زمینه وجود ندارد و به نظر من حذف این صفرها نمی‌تواند در حل مشکلات اقتصادی کمکی کند.
برخی از اظهارنظرهای کارشناسی حکایت از این دارد که حذف صفرها می‌تواند عملکرد ضعیف اقتصاد را پوشش دهد و گرانی‌ها را کم‌رنگ کند، تحلیل شما در این زمینه چیست؟
این صفرها نشان دهنده فاکتور بی لیاقتی در اقتصاد ما هستند. البته این فاکتورهای بی لیاقتی تنها در زمان این دولت ایجاد نشده‌اند و طی سالهای گذشته وارد اقتصاد شده اند. مساله کشور ما افزایش رشد نقدینگی نسبت به تولید است و با پاک کردن صفرها راهی به جایی نمی رسد. تورم عاملی است که باید در ابتدا مورد توجه قرار بگیرد. چرا که تورم زمینه ساز اصلی همه این بحث ها است. این تورم نیز به خودی خود ایجاد نشده است و مسائل مختلف زمینه ساز این تورم بوده است. باید در ابتدا نرخ رشد اقتصادی را افزایش داد و سپس برای حل سایر مسائل اقتصادی اقدام کرد. وقتی موتور ماشین جوش می‌آورد نباید آمپر را تعویض کرد تا معلوم نشود که ماشین چه زمانی جوش آورده است. مساله حذف صفر نیز درست مثل حذف آمپر از اتومبیل است.
حذف صفر از پول ملی از دهه ۸۰ و در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد مطرح شد که شرایط نامساعد اقتصادی و راهکاری برای پوشش افزایش تورم عنوان شده بود، ولی در نهایت با توجه به مهیا نبودن شرایط از جمله پیش آمدن بحران‌های ارزی و اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها که موجب افزایش تورم شده بود به نتیجه نرسید، این موضوع در دولت روحانی نیز چند بار مورد توجه قرار گرفت و زمانی که سیف ریاست بانک مرکزی را بر عهده داشت معتقد بود با وجود اینکه این سیاست مورد تایید بانک مرکزی است، ولی تا زمان فراهم شدن شرایط از جمله ثبات اقتصادی و تورم تک رقمی پایدار برای آن اقدام نخواهد شد، بالاخره با حضور همتی در ریاست بانک مرکزی موضوع حذف صفر از پول ملی به طور جدی در دستور کار قرار گرفت و در نهایت امروز لایحه حذف چهار صفر از پول ملی در دولت به تصویب رسید، این در حالی است که در حال حاضر نیز کشور از ثبات اقتصادی برخوردار نیست و تورم رو به بالاست، از سوی دیگر نیز در شرایط تحریم ها و سال حساس انتخابات هستیم، فکر می کنید چه ضرورتی برای انجام این کار با توجه به مشکلاتی که وجود دارد است؟
طی شش یا هفت سال اخیر ارزش پول ملی کشور به میزان زیادی افت کرده است. در سال 90 قیمت دلار در بازار آزاد هزار تومان بود. این در حالی است که در سالهای بعدی نرخ دلار به سه هزار رسید و سپس به 12 هزار تومانی نیز رسید. این مساله باعث شد تا ارزش پول ملی کشور به 0.1 افت کند. در حال حاضر بانک مرکزی سیاست‌های مناسبی در زمینه مدیریت مسائل اقتصادی کشور اجرا کرده است و به نظر نمی‌رسد که حذف صفر از پول ملی سیاست بانک مرکزی باشد. به نظر می‌رسد این سیاست پوپولیستی در جای دیگری در دولت در حال اجرا است. در واقع حذف صفرها از پول ملی تنها یک ابزار است و هیچ هدفی را نشانه نگرفته است. باید در این زمینه مسئولان توضیح دهند که با چه هدفی اقدام به این کار کرده‌اند. در غیر این صورت اگر احتمالاتی باشد که کارشناسان در زمینه کنترل تورم یا نقدینگی مطرح می‌کنند، این موضوع به نتیجه نخواهد رسید. باید هدف‌گذاری مشخص شود و سپس در این زمینه اظهار نظر کرد. با توجه به اینکه در حال حاضر در شرایط ثبات اقتصادی نیستیم و چاله‌های زیادی در اقتصاد وجود دارد، این راهکارها به نتیجه نمی‌رسد و تنها پاک کردن صورت مساله است. اگر هدف مشخصی برای این موضوع در دستور کار نباشد، محل دیگری برای گرانی‌ها ایجاد میشود و باید زیربنای اقتصادی برای این کار فراهم باشد.
گفته می شود بانک مرکزی برای بالا بردن ارزش پولی ملی و افزایش برابری ریال در برابر دلار، چهار صفر از پول ملی حذف می شود، این در حالی است که این ترفند تنها یکبار جواب می دهد و اگر در آینده باز هم ارزش ریال در برابر دلار کاهش یابد، دیگر این راهکار اجرایی نخواهد بود، تحلیل شما از این موضوع چیست؟
بله همینطور است. اگر ما 20 الویت اقتصادی داشته باشیم، حذف این چهار صفر جرئی از این 20 الویت نیست. با توجه به کارنامه عبدلناصر همتی از یکسال گذشته تاکنون به نظر می‌رسد بانک مرکزی در این زمینه نقشی ندارد و این سیاست پوپولیستی از جای دیگری مطرح شده است.
برخی از کارشناسان معتقد هستند که کاهش تعداد صفرها در کوتاه مدت اثرات تورمی شدیدی را بر اقتصاد تحمیل خواهد کرد، با توجه به اینکه در حلا حاضر تورم به 40 درصد و حتی در برخی از کالاها به بیش از 100 درصد رسیده است، فکر می کنید چرا بانک مرکزی این تصمیم را در دستور کار قرار داده است؟
حذف صفرها در کوتاه مدت اثرات تورمی شدیدی را بر اقتصادی تحمیل خواهد کرد. یکی از نکات نگران کننده در این زمینه این است که با حذف صفرها، معمولا مبلغ پول‌ها به طرف بالا گرد خواهد شد. یعنی برای خلاصه و کوچکتر کردن مبالغ بزرگ، این مبالغ به سمت بالا گرد میشود و این موضوع بر گرانی‌ها تاثیر منفی دارد. مثلا شش هزار و 650 تومان میشود هفت هزار تومان. با چنین نکاتی به نظر نمی‌رسد مجلس این لایحه را تایید کند.
یکی از نکات نگران کننده حذف صفر از پول ملی، هزینه های بالای جمع آوری پول‌های قدیمی و چاپ مجدد پول‌های جدید است، فکر می کنید این هزینه‌ها به اثرات مثبت این موضوع در فاکتورهای اقتصادی می چربد؟
این موضوع اصلا نگران کننده نیست. اگر دولت بخواهد صفرها را از پول ملی حذف کند، اسکناس‌های قدیمی را جمع‌آوری نمی‌کند. بلکه اسکناس‌های جدید در مرور زمان به جای اسکناس‌های قدیمی چاپ خواهد شد و کم کم پول‌های قدیمی جای خود را به پول‌های جدید می‌دهند. بنابراین هزینه مهمی برای این کار روی دست دولت وجود ندارد.
حذف صفر از پول ملی در شرایط خاص اقتصادی، یک مساله مناقشه برانگیز در تمام جهان است، تحقیقی که در دانشگاه کالیفرنیا با بررسی تجربه 90 کشور جهان انجام شده، نشان می‌دهد که «تورم» اصلی‌ترین عامل حذف صفر از پول ملی است. در برخی از کشورهای جهان این اقدام در عمل باعث بهبود اوضاع اقتصادی میشود، در برخی تغییری ایجاد نمی‌کند و در برخی دیگر هم باعث میشود که شرایط تورمی، به غول ابرتورم تبدیل شود. فکر می کنید حذف چهار صفر از پول ملی برای کشور ما چه اتفاقی را رقم خواهد زد؟
مساله حذف صفرها در کشورهای مختلف تجربه شده و نتایج مختلفی را داشته است. در کشور ما که از اقتصاد بسته، دولتی و نفتی برخوردار است، این موضوع تاثیری بر بهبود اوضاع نخواهد داشت. به نظر من دولت باید اهداف اقتصادی خود را اولیت‌بندی کند و به ترتیب الویت سیستم‌های اقتصادی را اصلاح کند. اما این موضوع فعلا در الویت اقتصاد ما نیست و قبل از آن باید تورم و نقدینگی ساماندهی شود.
سایر اخبار این روزنامه
گزارش همدلی از کودک همسری ازدواج فروشی!
فریدون مجلسی در گفت‌وگو با همدلی: اقدامات آمریکا به پشتوانه تندروهای داخلی است
«همدلی» واکنش‌های بین المللی نسبت به اقدام اخیر آمریکا علیه محمدجواد ظریف را بررسی کرد
محمد تقی فاضل میبدی در گفت و گو با همدلی: بقای قدرت گروهی در گرو جنگ است
«همدلی» لایحه حذف چهار صفر از پول ملی و تاثیر آن بر اقتصاد را ارزیابی کرد این صفرهای لعنتی
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در مصاحبه با «همدلی» تاثیر حذف چهار صفر از پول ملی بر اقتصاد را ارزیابی کرد دردی که با رفتن صفرها دوا نمی‌شود
همسویی مواضع تندروهای داخلی و جنگ‌سالاران خارجی در موضوع تحریم ظریف تیم «ب»داخلی
احمدشیرزاد یکصدایی در برجام
تفاوت معنادار خطبه‌های نماز جمعه در تهران و مشهد حاج‌علی‌اکبری: محکومیت تحریم ظریف
احمدشیرزاد یکصدایی در برجام
تحریم ظریف، باب دل مخالفان داخلی برجام
