جبران کسری، بدون اصلاح ساختار بودجه ممنوع!

هفته گذشته، رسانه ها خبر از تصویب پیشنهادهای دولت در جلسه سران قوا برای جبران کسری بودجه دادند. بر این اساس، قرار شده تا با برداشت 24 تا 45 هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی، حدود 75.5 هزار میلیارد تومان از کسری بودجه امسال دولت جبران شود. این کسری بودجه با فرض رسیدن صادرات روزانه نفت کشور به کمترین و تقریباً مطمئن ترین مقدار ممکن یعنی 300 هزار بشکه و به میزان 150 هزار میلیارد تومان محاسبه شده است.دیروز برخی از پژوهشگران و اقتصاددانان، نامه ای خطاب به سران قوا امضا کردند که حکایت از نگرانی آنان بابت برداشت از صندوق توسعه ملی و نیز انتشار اوراق مالی به منظور پوشش کسری های جاری بودجه دارد. کارشناسان در این نامه با ابراز شگفتی از تصمیم اخیر سران قوا که بعد از گذشت هفت ماه از دستور مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم انجام اصلاحات ساختاری در بودجه اتخاذ شده، چهار راهکار فوق را ابتدایی‌‌ترین روش‌های تامین کسری بودجه اعلام کرده  اند. در ادامه و با اشاره به جایگاه صندوق بین نسلی توسعه ملی در اقتصاد و بودجه کشور و نیز برداشت از این صندوق به عنوان یکی از راهکارهای اصلی جبران کسری بودجه آمده است: برداشت چنین ارقامی از صندوق توسعه ملی حتی با فرض نبود محدودیت دارایی های نقد در اختیار صندوق، تلویحاً این تصور را ایجاد می کند که در ذهن مسئولان محترم، تنش رخ داده در درآمدهای ارزی، زودگذر است. حال آن که تمام شواهد و قراین، خلاف آن را نشان می دهد.اقتصاددانان امضا کننده این نامه در پایان، با بیان این که راهکارهای جایگزین متعددی برای جبران کسری بودجه وجود دارد، به دو ظرفیت عظیم مالیات ستانی در کشور بدون فشار به بخش های تولیدی و اقشار ضعیف و همچنین منابع انبوه هدر رفته در نظام ناکارای یارانه اشاره کرده و خواستار این شده اند که به عنوان یک قاعده کلی گرفتن تسهیلات، کمک یا برداشت از صندوق توسعه و انتشار اوراق برای مصارف جاری دولت، مقید به ارائه برنامه اصلاحی مقداری نظارت‌پذیر شده و آزادسازی منابع، گام به گام و براساس قاعده «پول در برابر اصلاح»، انجام شود.
در این زمینه مراحل زیر پیشنهاد شده است:
1- ارائه لایحه دو فوریتی گرفتن مالیات از بخش‌های غیرمولد، مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات مجموع درآمد توسط دولت.
  2- حذف دهک‌های هدف از یارانه


  3- اتصال کامل شبکه های مالی و اطلاعاتی کشور برای مالیات ستانی و اجرای طرح جامع مالیاتی، آغاز مولدسازی دارایی‌های دولت.
4- ارائه برنامه زمان‌بندی و میزان انتشار اوراق یا پرداخت منابع از صندوق توسعه در نیمه دوم سال و پس از انجام اصلاحات بودجه‌ای توسط دولت.
شایان ذکر است امضاکنندگان این نامه، جمعی از اعضای جوان هیئت علمی دانشگاه های تهران، شریف، علامه طباطبایی، امام صادق (ع)، امیرکبیر، اصفهان و همچنین کارشناسان مراکز پژوهشی و تحقیقاتی بوده و در میان اسامی آنان، احسان خاندوزی، مجید شاکری، سید امیر سیاح، حامد حاجی پور، سجاد پادام، محسن یزدان‌پناه، محمد امینی رعیا و میثم پیله فروش دیده می شود.