روزنامه ابتکار
1398/05/10
«ابتکار» اثرات حذف صفر از پول ملی را بررسی می‌کند ریزش صفرها از پول ملی
کیمیا نجفیحذف صفر از پول ملی ایران داستان تازه‌ای نیست و چند سالی است که حرف و حدیث‌های آن را از گوشه و کنار می‌شنویم و همواره این مسئله مطرح بوده است. این جریان گاهی با قدرت مطرح شده بود و زمانی هم بود که از تیتر خبرها کنار گذاشته می‌شد. ۱ دی ماه ۱۳۹۷ و با رونمایی از ایران‌چک‌های جدید، بار دیگر حذف صفر از پول ملی جنجالی به پا کرد و تیتر رسانه‌های داخلی شد، اما باز هم این داستان به پایان نرسید. این درحالی است که بالاخره پس از کش‌و‌قوس‌ها فراوان دیروز هیئت دولت حذف چهار صفر از پول ملی را تصویب کرد.
هیئت دولت در جلسه روز چهارشنبه خود به ریاست حسن روحانی، رئیس جمهوری، لایحه پیشنهادی بانک مرکزی مبنی بر تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر را به تصویب رساند. گفته میشود که این تصمیم با هدف حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته اتخاذ شده است.
همانطور که گفته شد داستان حذف صفر از پول ملی داستانی قدیمی است که به سال ۱۳۷۲ باز می‌گردد. در آن زمان برای اولین بار این مسئله مطرح شد. در سال 1386 در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد بار دیگر این جریان قوت گرفت، اما بازهم با گذشت زمان به دست فراموشی سپرده شد. در سال 1395 بار دیگر بر ضرورت حذف پول ملی تاکید شد. اما این‌بار هم راه به جایی برده نشد تا اینکه در 11 دی ماه سال 97 از ایران‌چک‌های جدید، با 4 صفر کم‌رنگ شده رونمایی شد و تیتر بسیاری از رسانه‌ها را به خود اختصاص داد. اما سرانجام این مسئله دیروز در تاریخ 9 مرداد سال جاری به تصویب رسید. این دست از اقدامات اما و اگرهای بی‌شماری را به همراه دارد. برخی از کارشناسان معتقدند که حذف صفر از پول ملی هر کشوری نمی‌تواند تاثیر بلند‌مدتی داشته باشد. به عبارتی دیگر ممکن است تاثیر کوتاه‌مدتی را در فضای اقتصاد ایجاد کند، اما در بلند‌مدت خیر! این درحالی است که عده‌ای دیگر از صاحب‌نظران معتقدند تجربه کشورهای مختلف در این زمینه نشان داده است که حذف صفر محاسبه ریاضی را تا حدودی آسان می‌کند، اما به این شرط که اقدامات اساسی و زیربنایی مرتبط با کاهش تورم و یا تولیدی شدن اقتصاد را انجام داده باشند.
مهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاراه به مناسب نبودن زمان برای حذف چهار صفر از پول ملی به «ابتکار» گفت: شرط لازم برای انجام این کار ایجاد ثبات نسبی در اقتصاد است. به عبارتی دیگر بهتر است پس از آنکه اقتصاد به یک ثبات و آرامش رسید حال چه در اقتصاد خرد و چه کلان دست به چنین اقداماتی زد. در آن صورت اقتصاد شاید آماده برای چنین اقداماتی باشد.
وی در ادامه افزود: این عمل فی‌النفسه بد نیست، اما به نظر می‌رسد که اکنون چون کشور آرامش اقتصادی ندارد و دچار نوسان و تلاطم است، حذف 4 صفر از پول ملی در این شرایط می‌تواند به تشدید بحران منجر شود. همانطور که گفتم اصل کار مورد پسند است اما باید این اقدام زمانی انجام شود که در ثبات اقتصادی باشیم.
مفتح در بخش دیگری از سخنانش به تجربه دیگر کشورها درخصوص حذف صفر از پول ملی گفت: در کشورهای دیگر مانند ترکیه و ایتالیا چنین اتفاقی رخ داد و تجربه نشان داده است که لزوما حذف صفر نمی‌تواند به ایجاد هرج‌ومرج در فضای اقتصادی کشور منتهی شود. اما شرط لازم همان ثبات اقتصادی است که ذکر کردم. اگر سازوکار مناسبی در کار نباشد این مسئله می‌تواند عامل تحریک و هیجان بیشتر در بازار باشد.
حذف صفر از پول ملی توجیه اقتصادی دارد؟
به گفته بسیاری از صاحب‌نظران، حذف صفر از پول ملی کشور باید به همراه برخی اصلاحات بنیادی در ساختار اقتصادی پولی و مالی کشور باشد. آنها معتقدند که نباید تنها جو روانی ایجاد شده توسط این اتفاق را مد نظر قرار داد. چراکه این جو روانی شاید تنها برای مدت کوتاهی بتواند مثمرثمر باشد. گفته میشود اگر برخی از اقدامات بدون زیرساخت‌های لازم صورت بگیرد، پس از چند ماه به روال قبلی خود باز می‌گردد. اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که اگر هم‌زمان با حذف صفر از پول ملی اصلاحات اقتصادی را آغاز کنیم، می‌توانیم در ماه‌های آتی شاهد تغییرات مثبتی در عرصه اقتصادی باشیم. البته در این میان نمی‌توان نظر مخالف برخی از کارشناسان را در‌این‌باره نادیده گرفت. مهدی تقوی، اقتصاددان نیز حذف صفر از پول ملی را بدون هیچ توجیه اقتصادی دانست و در‌این‌باره به «ابتکار» گفت: در ابتدا صحبت از این بود که 2 صفر از پول ملی حذف شود، اما اکنون از حذف 4 صفر سخن می‌گویند. نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که بسیاری از کارشناسان این اقدامات را مورد قبول نمی‌دانند. اکنون حجم زیادی از اسکناس چاپ شده که در دست افراد در حال گردش است. حال باید این حجم از اسکناس را کنار بگذارند و دوباره یک‌سری اسکناس بدون صفر چاپ کنند. بنابراین اینگونه اقدامات تنها یک هزینه اضافی برای اقتصاد است. من به عنوان اقتصاددان هیچ توجیه اقتصادی برای این کار نمی‌بینم.
وی در بخشی دیگر از سخنانش اظهار کرد: اینکه تصور می‌کنند با حذف صفر از پول ملی می‌توانند تورم را کنترل کنند، یک تصور غلطی است. ما باید بدانیم که تورم به صفرهای روی پول ملی هیچ ارتباطی ندارد.
این اقتصاددان با اشاره به مشکلات این طرح گفت: احتمال اینکه این اقدام باعث هرج‌ومرج در اقتصاد شود مسئله‌ای است که وجود دارد. امکان دارد مدت زمان طولانی صرف شود تا مردم بتوانند تغییرات را بپذیرند. اما باید توجه داشته باشیم که این مسئله آنچنان از اهمیت برخوردار نیست و مشکلات اقتصادی که به وجود می‌آورد بسیار بیشتر از این مورد است.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی نیروی انتظامی ضرب و شتم «حامد زمانی» را تکذیب کرد
همه جنجال‌های یک خواننده پاپ
علیرضا صدقی
بلای نخبگانِ میان‌مایه
«ابتکار» از ریشه‌های ظهور و تحرکات جبهه تندرو در صحنه سیاسی کشور گزارش می‌دهد
ناپایداری پایداری‌‌چی‌ها
«ابتکار» دومین دور مناظرات انتخاباتی دموکرات‌ها را بررسی می‌کند
چالش دموکرات‌ها برای عبور از سد ترامپ
انتقادها به مخالفت جامعه پزشکان با طرح افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی بالا گرفت
«ابتکار» از چهارمین تماس تلفنی ماکرون با روحانی گزارش می‌دهد
تلاش تلفنی برای حفظ برجام
بودجه صداوسیما پرداخت شد
«ابتکار» اثرات حذف صفر از پول ملی را بررسی می‌کند
ریزش صفرها از پول ملی
ظریف در حاشیه جلسه هیئت دولت:
هیچ ابایی از مذاکره نداریم
کدخدایی:
اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات انتخاب شدند
واشنگتن پست گزارش داد
موافقت ترامپ با تمدید معافیت هسته‌ای ایران
خجسته خبر داد
وجود ۱۴۰هزار تن ذرت آلوده وارداتی در انبارهای خوزستان
سیاست دوپهلو و موازنه منفی ترامپ
