روزنامه ابتکار
1398/05/09
«ابتکار» از همزمانی توافق نهایی آمریکا با طالبان و شروع رقابت‌های انتخاباتی در افغانستان گزارش می‌دهد
طالبان در کمین قدرتمحمدرضا ستاری
رقابت‌های انتخاباتی افغانستان در سایه مذاکرات صلح آمریکا با طالبان و نیز معضل ناتمام امنیتی، از اوایل هفته جاری در این کشور آغاز شد. محمد اشرف غنی رئیس جمهوری فعلی، عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت، گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی، احمد ولی مسعود رئیس بنیاد احمدشاه مسعود، رحمت الله نبیل مشاور اسبق امنیت ملی، لطیف پدرام رهبر حزب کنگره ملی، زلمی رسول وزیر امور خارجه سابق، حکیم تورسن بازرگان و عضو حزب متحد ملی، نورالحق علومی وزیر اسبق کشور، محمد شهاب حکیمی استاد دانشگاه، نور رحمان لیوال بازرگان، سید نورالله جلیلی فعال سیاسی، شیدا محمد ابدالی سفیر پیشین در هند، محمد ابراهیم الکوزی رئیس شورای سراسری الکوزی، عنایت‌الله حفیظ رئیس شورای اجرایی حزب کار و توسعه، غلام فاروق نجرابی رهبر حزب استقلال و فرامرز تمنا رئیس سابق مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امورخارجه هجده نامزدی هستند که خود را برای انتخابات مهر ماه امسال آماده می‌کنند.
طنز تلخ خود‌اپوزیسیونی دولت
در روز اول رقابت‌های انتخاباتی محمد اشرف غنی با دفاع از عملکرد خود در دولت اولش وعده داد که در‌صورت پیروزی مشکلات کشور را حل کند. عبدالله عبدالله به عنوان پای ثابت رقابت‌های انتخاباتی اما سخنان خود را با انتقاد صریح از اشرف غنی آغاز کرد و او نیز وعده رفع مشکلات کشور را داد. عنایت الله حفیظ اما با معاونان خود به خیابان رفت تا با جمع‌آوری زباله پای درد و دل مردم بنشیند. از نکات جالب رقابت‌های انتخاباتی افغانستان این است که اغلب کاندیداها که به عنوان دست‌اندکاران دولتی محسوب شده و جزئی از بدنه سیاستگذاری این کشور هستند، از شرایط موجود به شدت انتقاد کرده و وعده روزهای روشن را می‌دهند. مثلاً عبدالله عبدالله به عنوان رئیس اجرایی دولت وحدت ملی، دوران اشرف غنی را به شدت مورد انتقاد قرار داده، اما به نقش خود در این دولت اشاره‌ای نمی‌کند؛ حتی این اشاره که قصد اعمال چه برنامه‌ای را داشته که دولت در اجرای آن خلل ایجاد کرده است. اصولاً اغلب تحلیلگران در خاورمیانه به این نکته عجیب اشاره داشته و آن را جزئی از طنزهای تلخ این منطقه می‌دانند؛ اینکه به کرات مشاهده میشود سیاستگذار و دولت بارها در مواجهه با کاستی‌ها و مشکلات نقش اپوزیسیون به خود گرفته و به جرگه منتقدین می‌پیوندد.
تهدید نامزدها به تحریم انتخابات
از سوی دیگر رقابت‌های انتخاباتی افغانستان که قرار است در مهرماه امسال برگزار شود به چند موضوع مهم دیگر نیز مرتبط است. نخست افتراق گسترده در میان سیاستمداران افغانستان و دولت ضعیف وحدت ملی؛ امری که در دوره قبل نمونه واضح آن مشاهده شد و پس از انتخابات ماه‌ها طول کشید که با اما و اگرهای فراوان بالاخره قدرت در میان اشرف غنی و عبدالله تقسیم شود. حالا در حدود سه ماه مانده به موعد انتخابات، شورای نامزدهای انتخابات افغانستان با متهم کردن دولت به سوء‌استفاده از امکانات دولتی، طی بیانیه‌ای هشدار دادند که برای مبارزه با بی‌عدالتی و تبعیضی که در حق آن‌ها روا داشته شده است، از هر گزینه‌ای از جمله تحریم انتخابات استفاده خواهند کرد.
امضای احتمال توافق صلح آمریکا با طالبان در این هفته
همچنین افغانستان اکنون با تمامی مشکلات خود درگیر پروسه مذاکرات آمریکا و طالبان است؛ مذاکراتی که چندین دوره در قطر و امارات صورت گرفته و همزمان با این مذاکرات، طالبان علاوه بر به رسمیت نشناختن دولت در کابل، حملات خود به مناطق مختلف را افزایش داده است. حالا به گفته کارشناسان در حالی که افغانستان در بن‌بست گرفتار شده و دورنمای مشخصی از ثبات در این کشور دیده نمی‌شود، پس از هفتمین دور مذاکرات آمریکا با طالبان اکنون رسانه‌های پاکستان به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش دادند که به احتمال فراوان روز پنجشنبه این هفته آمریکا و طالبان توافق صلح را امضاء و روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان نیز به جریان خواهد افتاد.
از سوی دیگر برخی از تحلیلگران معتقدند که با امضای توافق صلح، احتمالاً طالبان از موضع سرسخت عدم مذاکره با دولت کوتاه خواهد آمد. همچنین علاوه بر اینکه گفته میشود ملا هیبت‌الله رهبر طالبان قرار است طی روزهای آینده به پاکستان سفر کند، زمزمه‌هایی از حضور طالبان در انتخابات ریاست‌جمهوری از سوی عمران خان نخست وزیر پاکستان نیز مطرح شده است.
آیا طالبان بار دیگر افغانستان را می‌بلعد؟
در چنین شرایطی به احتمال فراوان مانند دهه 90 میلادی که با خروج نیروهای شوروی از افغانستان و تشدید جنگ داخلی، طالبان دولت محمد نجیب‌الله را بلعید و حکومت وحشت خود را پایه‌ریزی کرد، با تقویت طالبان از سوی آمریکا در پروسه مذاکرات صلح، بار دیگر این گروه در صحنه قدرت افغانستان ظهور و بروز معناداری را به نمایش خواهد گذاشت. حال اینجا سوالی که مطرح میشود آن است که اساساً حضور نیروهای آمریکایی و 18 سال جنگ داخلی در افغانستان قرار است در پایان به چه نتیجه‌ای ختم شود؟ به گفته کارشناسان شاید شواهد حضور نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان قادر باشد دورنمایی از وضعیت روزها و هفته‌های آتی افغانستان ارائه دهد. با نگاهی به تاریخ و دخالت‌های نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان شاهد هستیم که این کشور پس از جنگ جهانی دوم به هر کجا که وارد شده، پس از خروج موجی از هرج و مرج و کشتار به راه افتاده است. کره‌شمالی، ویتنام، کامبوج، گواتمالا، نیکاراگوئه، افغانستان و عراق نمونه‌های مشخص این وضعیت هستند. حال اگر این وضعیت به راستی شکست نیروهای آمریکایی باشد یا جزئی از راهبرد بلندمدت این کشور، تنها مردم هستند که باید تاوان ناکارآمدی دولت و دخالت‌های خارجی را با بیشترین هزینه‌ها پرداخت کنند.
آمار تکان‌دهنده تلفات در شش ماهه نخست سال جاری میلادی
در همین راستا، مردم مظلوم افغانستان نمونه عینی از این وضعیت هستند. هزینه طالبان، حمله آمریکا، 40 سال جنگ داخلی، داعش، شکاف سیاسی و اینک بازگشت دوباره طالبان سبب شده تا بنا بر گزارش سازمان ملل، تنها در شش ماهه نخست سال جاری میلادی دست‌کم 3800 غیرنظامی قربانی درگیری گروه‌های مختلف این کشور شوند. به گزارش یورونیوز، در بخشی از این گزارش آمده است: طالبان و داعش در طول ماه ژانویه ۲۰۱۹، دست‌کم ۵۳۱ نفر را در افغانستان به قتل رسانده‌اند و بیش از هزار و ۴۳۰ نفر را هم زخمی کرده‌اند. همچنین گروه‌های افراطی به صورت عامدانه ۹۸۵ غیرنظامی از جمله مقامات دولتی، امدادگران، سران قبایل و همچنین علمای مذهبی را هدف قرار داده‌اند.
دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان همچنین می‌افزاید: «نیروهای دولتی در شش ماهه ابتدایی سال ۲۰۱۹، دست‌کم ۷۱۷ افغانستانی را کشته و بیش از ۶۸۰ نفر دیگر را زخمی کرده‌اند.» رقمی که از افزایش ۳۱ درصدی نسبت به زمان مشابه سال قبل حکایت دارد. طبق این گزارش دست‌کم ۱۴۴ زن و ۲۳۷ کودک هم در میان جانباختگان دیده میشود و بیش از هزار زخمی هم در پی این اقدامات نیروهای دولتی بر جای مانده است.
در همین راستا، ریچارد بنت، رئیس دفتر حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان در این خصوص می‌گوید: «طرفین درگیری ممکن است توضیحات متفاوتی برای اقدامات خود داشته باشند و هرکدام توجیه مخصوص به خود را ارائه دهند، اما آنچه به عنوان واقعیت مشاهده میشود، مردمی هستند که در این میان جان خود را از دست می‌دهند.»
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از همزمانی توافق نهایی آمریکا با طالبان و شروع رقابت‌های انتخاباتی در افغانستان گزارش می‌دهد
جلال خوش‌چهره
خط قرمز در تنگه هرمز
وقتی مردم برای دور زدن قانون به سراغ قراردادهای صوری می‌روند
زندگی «صوری»
«ابتکار» از تلاش‌ها برای داشتن وزیر زن در آموزش و پرورش گزارش می‌دهد؟
رنگ زنانه در کابینه؟
چگونه می‌توان ابرچالش یارانه‌های پهان را حل کرد؟
دولت در گرداب تاریخی یارانه‌ها
بیژن بیرنگ درباره مجریان تلویزیون می‌گوید
صحنه اجرا را با مسابقه بوکس اشتباه می‌گیرند!
عملکرد گلزنی بازیکنان ایرانی را در لیگ‌های برتر هر کشور بررسی شد
آزمون در صدر ۱۰ گلزن برتر ایرانی در سطح اول فوتبال اروپا
سخنگوی قوه قضائیه اعلام کرد
نجفی در یک قدمی اعدام
جعفرزاده ایمن‌آبادی:
یک لیست پوپولیستی در انتخابات پیش رو رای می‌آورد
موسویان در مجله دانشمندان اتمی آمریکا تشریح کرد
سه اقدام برای حل بحران هسته‌ای ایران
حجت‌الاسلام مجید انصاری:
ایرادات جدی به قانون انتخابات و شیوه نظارت وارد است
رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر:
نجات جامعه و جوانان از معضل اعتیاد وظیفه‌ای ملی است
ضرورت حضور در انتخابات
