ماندن یا نماندن معاون اول رئیس جمهوری در کابینه چه تبعاتی برای او و جریان اصلاح‌طلبی خواهد داشت؟

مصائب جهانگیری بودن
ژوبین صفاری
اسحاق جهانگیری این روزها از متن به حاشیه رفته است و برخی معتقدند اگر برای بهبود شرایط کاری از دستش بر نمی‌آید بهتر است استعفا بدهد. اما این توصیه‌ها قطعاً یک راهکار بی‌هزینه برای آقای معاون اول رئیس جمهوری و حتی جریان اصلاح‌طلبی نخواهد بود.
اسحاق جهانگیری شاید جزو معدود کسانی باشد که در حلقه نزدیکان به رئیس‌جمهوری به وضوح برچسب اصلاح‌طلبی دارد. طی یکی دو سال گذشته و همزمان با شرایط بد اقتصادی، فشارها بر دولت روحانی به خصوص از سوی جامعه رای‌دهنده افزایش یافته است. حامیان اصلی حسن روحانی یعنی اصلاح‌طلبان بارها از نحوه چینش کابینه و تصمیمات او انتقاد کرده‌اند. این اختلافات درست با شروع دولت دوازدهم، سر باز کرد و در ادامه شکل علنی‌تری به خود گرفت. حضور اسحاق جهانگیری به عنوان معاون اول و تقریباً تنها نماینده اصلاح‌طلب در کابینه، حاشیه‌هایی را به همراه داشته است. معاون اول تکنوکراتی که در زمان تمرکز دولت بر سیاست خارجی‌ توانست با کابینه دولت یازدهم (شاید تنها اختلاف جهانگیری با سیف رئیس سابق بانک مرکزی بود) تورم را کاهش و البته رشد اقتصادی را بالا ببرد. با این حال همزمان با کمرنگ شدن نقش او در کابینه، طی یک سال گذشته برخی شخصیت‌های سیاسی، به انحاء مختلف صحبت از استعفای جهانگیری کرده‌اند تا حداقل هزینه اصلاح‌طلبان از شرایط موجود کمتر شود. اما آیا جهانگیری می‌تواند در شرایطی فعلی از سمت خود کناره‌گیری کند در حالی که او در انتخابات 96 با حضور خود در انتخابات به عنوان یار کمکی حسن روحانی توانست در مناظره‌ها، تمام قد از روحانی حمایت کند؟ به نظر می‌رسد آقای معاون اول، در شرایط سختی قرار دارد. او در مقطعی مجبور شد راوی تصمیم غلط ارز 4200 تومانی در دولت باشد و در حالی که خود کارنامه قابل قبولی از دوران وزارتش دارد، بخشی از سیبل انتقادات شرایط بد اقتصادی قرار بگیرد. حالا اما جهانگیری با یک فشار از طرف برخی همفکران خود روبه‌رو است؛ استعفا. موضوعی که طی روزهای گذشته باز هم از سوی برخی مطرح شده است. از طرفی اما عده‌ای نیز معتقدند حضور جهانگیری در کابینه به عنوان یک چهره شاخص اصلاح‌طلب در بخشی از قدرت، یک مزیت به حساب می‌آید و نباید این فرصت را از دست داد.


اسحاق در محاق؟
موضوع اختلاف حسن روحانی و اسحاق جهانگیری به خصوص بعد از انتخابات 96 بارها به طور غیر رسمی به گوش رسیده است. چنانکه چندی پیش یکی از سایت‌ها از اختلاف‌نظر جدی این دو در جلسه سران قوا پرده برداشت. این سایت نوشته بود که روحانی خطاب به جهانگیری گفته بود که شما و اصلاح‌طلبان به دنبال سرنگونی دولت هستید. این اظهارنظرها هرچند به طور رسمی تایید و یا تکذیب نشد اما در ادامه نیز رویکرد دولت بی‌پرده‌تر از گذشته، اختلاف خود را با اصلاح‌طلبان نشان داد. حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری در توئیتی به صراحت رئیس دولت اصلاحات و تکرار آن در انتخابات را زیر سوال برد. چینش کابینه هم البته از ابتدای روی کار آمدن دولت دوازدهم چندان جایی برای اصلاح‌طلبان جا باز نکرده بود و البته شهیندخت مولاوردی نیز دیگر خروجی یک اصلاح‌طلب از دولت شد. زمزمه‌های نقش داشتن بیش از اندازه واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری که البته سبقه اصولگرایی دارد نیز از جمله مواردی بود که نشانی از تنهایی اسحاق جهانگیری در دولت داشت.
در ابتدای روی کار آمدن دولت دوازدهم نیز زمزمه‌هایی مبنی بر کاهش نقش جهانگیری در دولت شده بود. علی صوفی فعال اصلاح‌طلب در این زمینه گفته بود: واعظی به دنبال کمرنگ کردن نقش جهانگیری در دولت است. موضوعی که البته بعدها در عمل هم تا حدی ثابت شد. جهانگیری که پیش از این و در دور اول ریاست جمهوری حسن روحانی، توانسته بود با هماهنگی سایر اعضای کابینه و البته قدرت فرماندهی خود، نقش تعیین کننده‌ای در بهبود وضعیت اقتصادی داشته باشد، در دولت دوازدهم به حاشیه رفت.
آینده سیاسی جهانگیری به کدام سو می‌رود؟
اسحاق جهانگیری پیش از این در اظهار‌نظری گفته بود که توان تغییر منشی خود را هم ندارد. موضوعی که با واکنش‌های بسیاری مواجه شد از جمله صادق زیباکلام که خطاب به جهانگیری گفته بود استعفا بده و خود را برای انتخابات 1400 آماده کن. اما آیا جهانگیری با گذشت 2 سال از معاون اولی خود می‌تواند دولتی را که تمام‌قد از آن دفاع کرده بود رها کند و به آینده سیاسی خود و البته جریان اصلاح‌طلبی فکر کند؟ باید در نظر گرفت که اصلاح‌طلبان، درست یا نادرست پشت دولت حسن روحانی ایستاده‌اند و با کناره‌گیری یک‌باره نمی‌توان بار این مسئولیت را از دوش خود بردارند. هرچند حضور جهانگیری در کابینه با دست‌های کاملاً بسته عملاً نمی‌تواند ارزش افزوده‌ای ایجاد کند اما در هر حال این راهی است که ماندن یا نماندنش برای شخص معاون اول هزینه‌بر است. هرچند جهانگیری در عمر فعالیت سیاسی خود توانست خود را به عنوان یک چهره تکنوکرات معرفی کرده و از طوفان‌های سیاسی دو دهه گذشته سالم عبور کند اما شرایط فعلی کمی سخت‌تر از گذشته است. شاید این بار جهانگیری نتواند به راحتی به دورخیز برای انتخابات 1400 فکر کند چرا که او حالا فشار بسیاری را چه در همفکران خود و چه در افکار عمومی تحمل می‌کند. با این حال باید دید سپهر سیاسی ایران در دو سال آینده با همه پیش‌بینی ناپذیر بودنش چه تقدیری را برای آقای معاون اول رقم خواهد زد؟
سایر اخبار این روزنامه
یوکیو آمانو رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درگذشت فقدان آمانو در روزهای سخت برجام جلال‌خو ‌ش چهره چالش زمان در پرونده ایران و آمریکا «ماشین‌خوابی» چه تبعاتی برای جامعه ایران دارد؟ خانه‌های سیار بی‌خاطره هادی مظفری از تکمیل سامانه نرم‌افزاری ثبت آثار موزه هنرهای معاصر خبر داد بانک اطلاعاتی جایگزین دفتر چهل برگ استخراج بیت‌کوین چه پیامدهایی برای اقتصاد ایران دارد؟ دست‌اندازهای قانونی رمز ارزها یک مقام امنیتی خبر داد ۱۷ جاسوس وابسته به سازمان سیا شناسایی شدند جلسه پایانی دادگاه محمدعلی نجفی به اتهام قتل میترا استاد برگزار شد آخرین دفاع نجفی ماندن یا نماندن معاون اول رئیس جمهوری در کابینه چه تبعاتی برای او و جریان اصلاح‌طلبی خواهد داشت؟ رهبر انقلاب اسلامی در دیدار هیئت عالی‏رتبه جنبش مقاومت اسلامی: موضوع فلسطین قطعاً به نفع دنیای اسلام تمام خواهد شد ظریف در نشست دفاع از منشور ملل متحد در ونزوئلا: با تروریست‌ها مذاکره نمی‌کنیم رحمانی‏فضلی خبر داد پیشنهاد «حق کشف» برای تقویت امنیت مناطق مرزی سخنگوی دولت: موضوع توقیف نفتکش‌های ایران و انگلستان از طرق دیپلماتیک قابل حل است رئیس قوه قضاییه: وزرا، نمایندگان و مسئولان اگر متوجه فساد شدند گزارش کنند